Polityka (re)prezentacji: studia i szkice o kulturze medialnej
In: Prace Monograficzne 645
20 Ergebnisse
Sortierung:
In: Prace Monograficzne 645
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de cultura, Band 15, Heft 3, S. 127-130
ISSN: 2391-4432
Prezentacja twórczości Julie Weitz "DOIKAYT/Hereness".
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de cultura, Band 15, Heft 3, S. 5-16
ISSN: 2391-4432
Celem artykułu jest ukazanie roli teatru zarówno w edukacji kulturowej zorientowanej na nowe media i cyberkulturę 3.0, na zmediatyzowany i zmedializowany teatr współczesny, jak i w rozwijaniu tzw. kompetencji kluczowych. Obok kompetencji cyfrowych, które ściśle związane są z nowymi mediami, istotną rolę – zarówno w procesach adaptacji, jak i transgresji kulturowej – odgrywają tzw. kompetencje miękkie i transwersalne. Są one zarówno efektem finalnym (na wyższym poziomie piramidy kompetencji), jak i fundamentem wszystkich podstawowych form uczenia się. Wykonawcze kompetencje teatralne oraz krytyka teatralna pozwalają rozwijać kompetencje niezbędne do współpracy, komunikacji oraz działań kreatywnych przy wykorzystaniu mediów cyfrowych, co sprawia, że edukacja teatralna jest ściśle związana z edukacją poprzez teatr. W ramach edukacji 4.0 warto pamiętać o kompetencjach nie‑cyfrowych, które mają istotne znaczenie dla efektywnego wykorzystania narzędzi i zasobów środowiska cyfrowego oraz dla samej współpracy – podmiotowej, kreatywnej, partycypacyjnej z innymi jego użytkownikami. Ponadto rozwój kompetencji kulturowych związanych z teatrem i poprzez teatr pozwala zdobyć inne kompetencje wykonawcze i poznawcze związane ze sferą społeczną, polityczną, obywatelską, co świadczy o performatywnej sile samego teatru i potencjale jego narzędzi czy środków wyrazu.
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de cultura, Band 14, Heft 4, S. 17-29
ISSN: 2391-4432
Celem artykułu jest ukazanie roli medioznawstwa stosowanego w projektowaniu i wdrażania działań edukacyjnych związanych z rozwijaniem kompetencji medialnych i cyfrowych u dzieci w wieku 3–16 lat. Badanie strategii korzystania z mediów i rozumienia przekazów medialnych oraz oznaczenie bazowego poziomu kompetencji u wskazanej grupy badanych wymaga sięgnięcia po metody znane już na terenie psychologii, a następnie wykorzystanie ich wyników do projektowania konkretnych działań edukacyjnych i opracowania rekomendacji dla decydentów oświatowych związanych z media literacy. Właściwe oszacowanie poziomu kompetencji bazowych jest niezwykle istotne dla efektywnego wdrażania projektów służących ich doskonaleniu, zwłaszcza, że polski system edukacyjny działa w ramach modelu tzw. rozproszonej edukacji medialnej. Oznacza to, że wciąż brakuje – w ramach formalnej edukacji – metodycznych i systematycznych działań edukacyjnych, które w sposób spójny, uporządkowany i celowy rozwijałyby umiejętności, wiedzę i kompetencje związane z mediami na poszczególnych etapach kształcenia, a na dodatek w synchronizacji z profilem kształcenia oraz potrzebami poszczególnych grup uczniów i uczennic (ujęcie relacyjne). W artykule zaproponowano metody badania bazowego poziomu kompetencji określonego typu w odniesieniu do poszczególnych grup wiekowych.
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de cultura, Band 14, Heft 1, S. 7-22
ISSN: 2391-4432
Celem artykułu jest ukazanie relacji między intrygą i spiskiem a medium dominującym i kompetencjami jego użytkowników. Problematyka ta została ukazana w perspektywach: diachronicznej oraz funkcjonalnej, z uwzględnieniem kategorii kompetencji kluczowych. Perspektywy te współtworzą tak zwaną społeczną historię i teorię mediów. Pozwalają one zrozumieć rolę uniwersalnych i transhistorycznych motywacji intrygantów i spiskowców w rozwoju mediów komunikacji aż do czasów współczesnych naznaczonych zagrożeniami hybrydowymi. Możliwość użycia tych niekonwencjonalnych środków w operacjach militarnych oraz inwigilacji społecznej jest pokłosiem dynamicznego rozwoju nowych sieciowych, interaktywnych i mobilnych technologii. Rozwój ten wymaga z kolei od obywateli społeczeństwa planetarnego nabywania nowych, coraz to bardziej złożonych kompetencji.
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de cultura, Band 13, Heft 4, S. 4-17
ISSN: 2391-4432
Celem artykułu jest ukazanie potencjału powieści José Saramago, zgodnie z ideą "tekstu literackiego w działaniu" oraz jego mocy performatywnej. Wykorzystano do tego trzy perspektywy, zwane w artykule kręgami wtajemniczenia: literaturoznawczo-kulturową, medioznawczo-komunikologiczną oraz socjologiczną. Dla każdej z nich wyodrębniono słowa kluczowe oraz ramowe lub wiodące zagadnienia. Zaproponowana w artykule perspektywa badawcza pokazuje, iż wyjście poza tradycyjne analizy literaturoznawcze czy językoznawcze skoncentrowane na tekście pozwala zaktualizować jego potencjał w różnych działaniach, z adaptacją i edukacją humanistyczno-społeczną na czele.
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de cultura, Band 11, Heft 2, S. 152-166
ISSN: 2391-4432
Celem artykułu jest ukazanie strategii wspomagania komunikacji społecznej seniorów poprzez wykorzystanie gestu oraz form parateatralnych. W prowadzonych analizach wykorzystano odniesienia do badań z zakresu neuropsychologii, psychogeriatrii oraz fenomenologicznie zorientowanej koncepcji umysłu ucieleśnionego. W tym kontekście ukazano związki pomię- dzy tą ostatnią kategorią, a pamięcią ciała oraz badaniami nad funkcjonowaniem neuronów lustrzanych. Wskazano również relacje między aktywizacją ruchową i językowo-komunika- cyjną seniorów a pobudzaniem obwodów neuronalnych odpowiedzialnych za procesy ko- gnitywne, zwrócono także uwagę na funkcje układów gestycznych oraz etapy wprowadzania form parateatralnych w procesach wspomagania kompetencji językowo-komunikacyjnych osób starszych. Artykuł wpisuje się w interdyscyplinarną refleksję nad jakością życia senio- rów w XXI wieku oraz stanowi element większego projektu nt. psychokulturowych, gerontologicznych i logopedycznych uwaruńkowań komunikacji międzygeneracyjnej.
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de cultura, Band 9, Heft 2, S. 172-192
ISSN: 2391-4432
Dyskusja będąca rozszerzeniem wątków Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej pt. "Film w działaniu", która odbyła się w dniach 24–25.11.16 roku z inicjatywy Katedry Mediów i Badań KulturowychIFP oraz Ośrodka Badań nad Mediami UP w Krakowie.
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de cultura, Band 9, Heft 2, S. 106-116
ISSN: 2391-4432
Celem artykułu jest przedstawienie metody "Patrz mądrzej", w której wykorzystano film jako przekaz wielokodowy, intermedialny i narracyjny; dzięki tym atrybutom może być wykorzystywany do działań edukacyjnych i terapeutycznych. Istotą pracy z filmem według tej metody jest uczenie na filmie, uczenie przez film oraz uczenie poza filmem. O pomyślnym wykorzystaniu filmu w tym procesie decydują przede wszystkim: prawidłowy dobór filmu do założonych celów oraz atrybutów grupy/osoby oraz właściwe kompetencje psychologiczne edukatora, który posiada również umiejętność oszacowania skuteczności osiągniętych rezultatów. Ostatnia część artykułu została poświęcona syntetycznej prezentacji studium przypadku, w którym opisano możliwość zastosowania tej metody w pracy ze studentami kulturoznawstwa i wiedzy o mediach w ramach przedmiotu: psychologia społeczna.
Agnieszka Ogonowska, Edukacja medialna w kontekście cyberpsychologii: nowe perspektywy badania mediów i ich użytkowników we współczesnej cywilizacji medialnej [Media education in the context of cyber-psychology: new perspectives for media and user research in contemporary media civilisation]. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, nr 23, Poznań 2018. Pp. 93-109. Adam Mickiewicz University Press. ISSN 2300-391X. DOI: https://doi.org/10.14746/ikps.2018.23.05 The aim of the article is to show new perspectives of research and development of media, digital and information competences in the context of knowledge and research in (cyber) psychology. It draws attention to the functions of media education in relation to civil society, the society of knowledge, and the society of communication democracy. In the modern media civilization, these competences, acquired through formal and informal education, are the basis for conscious functioning in many social roles (eg citizen, consumer) and dealing with disinformation. The last part of the article is dedicated to shaping media competences in young children (2.5-7 years old), who should develop these skills under the care of an adult. The task of educational environments is the systematic implementation of home media education that facilitates the child's functioning in the environment of traditionaland new media. ; Agnieszka Ogonowska, Edukacja medialna w kontekście cyberpsychologii: nowe perspektywy badania mediów i ich użytkowników we współczesnej cywilizacji medialnej [Media education in the context of cyber-psychology: new perspectives for media and user research in contemporary media civilisation]. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej, nr 23, Poznań 2018. Pp. 93-109. Adam Mickiewicz University Press. ISSN 2300-391X. DOI: https://doi.org/10.14746/ikps.2018.23.05 The aim of the article is to show new perspectives of research and development of media, digital and information competences in the context of knowledge and research in (cyber) psychology. It draws attention to the functions of media education in relation to civil society, the society of knowledge, and the society of communication democracy. In the modern media civilization, these competences, acquired through formal and informal education, are the basis for conscious functioning in many social roles (eg citizen, consumer) and dealing with disinformation. The last part of the article is dedicated to shaping media competences in young children (2.5-7 years old), who should develop these skills under the care of an adult. The task of educational environments is the systematic implementation of home media education that facilitates the child's functioning in the environment of traditionaland new media.
BASE
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de cultura, Band 4, Heft 10, S. 5-18
ISSN: 2391-4432
Cyberpsychology. New perspectives in researching media and their users
Abstract
The aim of the article is a synthetic presentation of the origins and directions of development of cyberpsychology and its relationships with other disciplines of science, as well as the indication of the possibility of using cyberpsychological research in media studies and analyzes dedicated to new media and their users.
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de cultura, Band 2, Heft 10, S. 116-132
ISSN: 2391-4432
The aim of the article is to reconstruct the psychological portrait of the writer based on the content of the selected work. Writing yourself and writing yourself are used to analyze a (biographical) autobiographical text. This analysis was supplemented with psychological contexts (archival analysis, adult development psychology, midlife crisis).
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura, Band 11, Heft 1, S. 77-89
ISSN: 2391-4432
Dzieci w wieku poniemowlęcym i przedszkolnym oraz ich opiekunowie tworzą w Polsce i na świecie potężną grupę konsumentów mediów oraz powiązanych z nimi produktów (np.
gadżety, zabawki, produkty spożywcze, kosmetyki pielęgnacyjne, farmaceutyki, ubranka, książeczki i rysowanki, audiobooki, filmy na DVD). Jednocześnie adresowana do nich oferta przekazów audiowizualnych często nie jest dostosowana do ich możliwości poznawczych oraz kompetencji społecznych, choć jest reklamowana jako pełniąca funkcje edukacyjne. Na
podstawie reklamy jawnej i ukrytej opiekunowie dzieci podejmują decyzję o zakupie określonych produktów i usług, kierując się także w swoich działania dowodem społecznej słuszności oraz własną wygodą. Telewizja i ekrany różnych technologii od przeszło 50 lat, z roku na rok, z większą intensywnością towarzyszą rozwojowi dziecka, w ostatnich 15 latach – także
w formie zminiaturyzowanej, mobilnej, a w ostatnich 5 – również taktylnej oraz interaktywnej i wyposażonej w symulatory mowy. Analiza konkretnych przekazów pod względem ich
formy i zawartości pozwala określić, jakie kompetencje audiowizualne wpisane są w projekt odbiorcy idealnego, postulowanego przez przekaz. Na tej podstawie można, w dalszej kolejności stwierdzić, jakich funkcji poznawczych wymaga jego rozumienie i interpretacja oraz, w jakim stosunku pozostaje figura odbiorcy idealnego w relacji do realnego widza. Badania
tego rodzaju mają więc konkretne znaczenie praktyczne, ponieważ pozwalają skutecznie walczyć z podwójną dezinformacją: w odniesieniu do opiekunów i w stosunku do ich podopiecznych. Pierwsza grupa żywi często naiwne przekonanie, że dzieci mają kontakt z przekazami dostosowanymi do ich wieku, drudzy – w efekcie nieprzemyślanych decyzji i działań
dorosłych – mają często takie doświadczenia w kontakcie z mediami, które wcale nie służą ich optymalnemu rozwojowi poznawczemu, społecznemu, emocjonalnemu, językowo komunikacyjnemu, a wręcz skutkują dla niego negatywnie. Artykuł odnosi się do pierwszego etapu badania rozumienia przekazów audiowizualnych przez dzieci na wskazanym etapie rozwoju. Autorka wykorzystuje analizy: literatury zastanej i cząstkowych badań własnych dedykowanych temu zagadnieniu.
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura, Band 11, Heft 4, S. 90-107
ISSN: 2391-4432
Celem artykułu jest opis fenomenu tradycyjnych sexlalek i nowoczesnych sex(ro)botów
przeznaczonych dla heteroseksualnych mężczyzn w kontekście głównych zmian cywilizacyjnych
i obyczajowych, które utorowały drogę nowym formom relacji człowiek – humanoidalny
obiekt. Zmiany te następowały sukcesywnie w krajach Europy Zachodniej i USA
od XIX wieku, najpierw jako pokłosie rozwoju społeczeństwa przemysłowego, następnie – od drugiej połowy XX wieku – na skutek dynamicznego rozwoju społeczeństwa konsumpcyjnego,
a od lat 80. – skokowego branży IT. Rewolucje przemysłowe i technologiczne wpłynęły
w sposób znaczący na relacje społeczne, w tym związki heteroseksualne, postawy mężczyzn
wobec kobiet oraz społeczeństwa wobec przedmiotów. Ukształtowały także w ubiegłym
wieku, przez światowy (głównie amerykański) przemysł kinematograficzny, reklamowy
i gier komputerowych, mentalny obraz idealnej partnerki. Wyobrażenia te, dotyczące idealnej
kobiety, przeniknęły następnie takie branże, jak: robotyka, automatyka, user experience
oraz weszły w obszar nowych mediów opartych na mechanizmie sztucznej inteligencji (AI)
czy interakcjach człowieka z maszyną w czasie rzeczywistym. W artykule zwraca się uwagę
na socjokulturowe uwarunkowania nowych form seksualności, które odwołują się do różnych
typów relacji i stosunków człowieka z humanoidalnym obiektem. Ten ostatni przypomina
kobietę na "poziomie cielesnym" (humanoidalny design), ale także – w odniesieniu do
sex(ro)botów – psychologicznym i komunikacyjnym. W rezultacie pojawia się konieczność
namysłu nad nowym kierunkiem badań poświęconych antropologii seksualności, gdzie
stroną relacji oprócz człowieka staje się "nie-człowiek", lecz sztuczny byt humanoidalny lub
wybrany atrybut kobiety generowany komputerowo (np. głos). Współczesna produkcja kulturowa
dostarczać może przestrzeni, strategii i narzędzi do utrwalania praktyk seksualnych
o charakterze parafilii, a w tym kontekście można wskazywać na jej antykulturoterapeutyczne
funkcje, struktury i mechanizmy prowadzące do społecznej alienacji człowieka.
In: Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis | Studia de Cultura, Band 12, Heft 3, S. 79-93
ISSN: 2391-4432
Celem artykułu jest ukazanie funkcjonalności koncepcji Pierre'a Bourdieu, która – w połączeniu z elementami determinizmu technologicznego (Marshall McLuhan, Paul Levinson, Derrick de Kerckhove) oraz neopragmatyzmu (Richard Rorty) – pozwala kompleksowo opisać współczesne pole literackie w cywilizacji medialnej drugiej dekady XXI wieku. Nie jest to zadanie proste, gdyż współczesna literatura wchodzi w złożone relacje z mediami tradycyjnymi i z nowymi technologiami, co daje się zaobserwować w odniesieniu do wszystkich kluczowych procesów związanych z tym polem. Należą do nich: produkcja, recepcja i strategie użytkowania literatury, a często i konstruowania tekstów w przestrzeniach medialnych, jak również krytyka i działania reklamowo-marketingowe, w których dużą rolę odgrywają współcześnie tak zwani influenserzy (influencer marketing). Literatura staje się produktem promowanym zarówno jako dobro luksusowe, jak i element kultury popularnej. Mariaż tych koncepcji jest zatem konieczny, by opisać adekwatnym językiem wszystkie strategiczne elementy tego pola oraz ukazać ich dynamikę w ujęciu procesualnym oraz w perspektywie funkcjonalnej. Obecnie bowiem akcent położony jest nie tyle na badania samych tekstów, ile na ich działanie w przestrzeni kultury, a więc w odniesieniu do odbiorców, użytkowników, czytelników oraz większych grup dyskursywnych, wspólnot neoplemiennych czy demosceny. Kultura Web 3.0 oraz ramy współczesnej cywilizacji medialnej, w której funkcjonuje wiele tekstów kultury, wymaga uruchomienia także badań z zakresu archeologii mediów, które dostarczają istotnego kontekstu do analiz współczesnego pola kulturowego jako swoisty background. Badanie literatury w coraz większym stopniu zdominowane jest przez nowe metodologie medialne, na przykład software- czy hardware-studies oraz badania nad platformami medialnymi. Technologia zatem – w myśl twierdzeń deterministów (Marshalla McLuhana, Paula Levinsona, Derricka de Kerckhove'a) – wpływa na formę i treść przekazu, co widać zarówno w odniesieniu do literatury cyfrowej, (post)elektronicznej, jak i do polityki wydawniczej w kontekście książek papierowych, drukowanych, ale też audiobooków i e-booków.