Suchergebnisse

Kjo këngëzë politike (Kënëkëz pollithike) e Franqisk Anton Santorit vjen për herë të parë nën kujdesin tonë në versionin integral. Ky botim ndjek vazhdën e një fushate të rivlerësimit të prodhimit letrar të F. A. Santorit duke ia hequr pluhurin arkivor dhe duke e shpëtuar atë nga harresa. Vepra të pabotuara të tij që po shohin mundësinë e botimeve kritike hedhin një dritë të re mbi autorin, dhe na lejojnë ta vlerësojmë figurën e tij jo vetëm si letrar, por edhe si një vëzhgues i mprehtë politik që botën e sheh nga dritarja e një manastiri të humbur diku në Kalabri. Këndi i tij i vëzhgimit është shumë i ngushtë, por analizat e tij janë të mprehta dhe ia mbërrijnë të shprehin frymën e kohës së tij shumë më mirë se protagonistët aktivë, tepër të përfshirë me veprimet e tyre personale, aq sa arrin të ketë një vizion gjithëpërfshirës të ngjarjeve. Aftësia e tij parashikuese mbetet akoma një aspect pak i njohur i personalitetit të tij. Këngëza politike e Santorit është një akt dëshpërimi që shpreh të gjithë pakënaqësinë nga procesi i bashkimit të Italisë, rezultat i një lëvizje që njihet nën emrin Risorgimento italiane. Ky bashkim në jugun e Italisë solli zhgënjim, shfrytëzim ekonomik, humbje të shpresës për të ardhmen. Në këtë këngëzë shfaqet vetëm dëshpërimi pa një të ardhme. Zhgënjimi i popullsisë së Italisë së Jugut, sidomos i arbëreshve, qe i madh. Ata e kuptuan shpejt se ç'po ndodhte: përkeqësim i kushteve të jetesës dhe një karakter shtypës i politikës piemonteze e cila synonte të nënshtronte Jugun pa pyetur për pasojat shkatërruese që po shkaktonte kjo politikë e rrezikshme e një integrimi të sforcuar. Kundërshtimi u shfaq edhe në poezitë dhe këngët popullore në të gjithë Jugun me një numër të bollshëm krijimesh që shprehnin një protestë të ashpër e që këndoheshin nëpër sheshe e panaire. Kjo përhapje nuk u pa me sy të mirë, po nuk u ngrit në nivelin e shtypjes së dhunshme. Këngëza përmban 136 vargje, të ndara në 19 strofa me 8 vargje seicila. Sa i takon kohës së krijimit, të dhëna historike dhe zgjedhjet alfabetike të autorit tonë na ndihmojnë të shtrojmë hipotezën që vargjet e këngëzës janë shkruar, në mos më 1869, para ose pak kohë pas këtij viti.

Nonostante la marcia trionfale, il governo garibaldino sentiva montare un senso di ostilità nella società civile, molto più estesa di quanto le notizie che circolavano lasciassero supporre. Benché spinto dalle migliori intenzioni, i risultati erano ben inferiori alle promesse. A mano a mano che si procedeva nella guerra di conquista crescevano dubbi e incertezza sulle reali intenzioni dell'armata rivoluzionaria, con un crescente senso di inquietudine e sgomento per l'abisso che separa le intenzioni dalla realtà. Un caso eclatante si verificò a Bronte1 in Sicilia, feudo dell'Ammiraglio Orazio Nelson, ricevuto in dono per i servizi resi nel decennio francese quando i Borboni si misero sotto la protezione inglese2. I contadini di Bronte presero alla lettera l'editto di Garibaldi che concedeva loro la terra, e la occuparono. Nino Bixio intervenne con grande determinazione e ferocia falcidiando i dimostranti a colpi di carabina, per dare una lezione di realpolitik a quegli "squinternati" che avevano osato credere alle favole.