Search results

Z geopolitycznego punktu widzenia rok 1922 może być postrzegany jako pierwszy "zwykły" rok w historii odrodzonej Rzeczpospolitej. Walki zbrojne zostały zakończone, granice ustalone i obronione. Niemniej z trudem osiągnięte, stosunkowe bezpieczeństwo zewnętrzne wywołało prawdziwą erupcję problemów wewnętrznych. Po pozbyciu się wspólnego wroga (przede wszystkim Sowietów) obudziły się demony, uśpione we wcześniejszych dziesięcioleciach z powodu nieistnienia państwowości polskiej. Duszny klimat osiągnął punkt szczytowy w ostatnim kwartale 1922 r., wraz z wyborami parlamentarnymi i prezydenckimi. Wyniki wyborów rozczarowały zarówno prawicę, jak i lewicę, okazały się za to stosunkowo korzystne dla mniejszości etnicznych. Napięta atmosfera, zaogniana przez agresywne media, owocowała walkami ulicznymi oraz wzrostem nastrojów antysemickich i nacjonalistycznych. Doprowadziło to do zbrodni: 16 grudnia Eligiusz Niewiadomski – fanatyczny, sfrustrowany nacjonalista – zamordował pierwszego w historii prezydenta Polski: Gabriela Narutowicza, zwolennika tolerancji i liberalizmu, wybranego raptem kilka dni wcześniej. Taki był tragiczny rezultat przemocy politycznej – zjawiska, które manifestuje się również współcześnie.

The network of Military District Courts, which encircled the Polish People's Republic (also known as People's Poland) in the first post-war decade, was a fundamental tool for installing communist power and building a new "worker-peasant" system for the party and state decision-makers. Courts served primarily to crack down on political opposition and (declining) armed resistance. Despite their theoretically military nature, the Military District Courts [WSRs] sentenced mainly civilians, and the reasons for sentences lay in political and ideological calculation rather than in real, objective crimes. In this sense, the WSRs should be regarded as a clear manifestation and symbol of the lawlessness of the "people's" justice system, infringing fundamental human rights. ; Sieć Wojskowych Sądów Rejonowych, która oplotła Polskę ludową w pierwszej powojennej dekadzie, stanowiła dla decydentów partyjno-państwowych podstawowe narzędzie instalowania komunistycznej władzy i budowy nowego ustroju "robotniczo-chłopskiego". Sądy służyły przede wszystkim rozprawie z opozycją polityczną i (malejącym) oporem zbrojnym. Pomimo teoretycznie wojskowej natury, WSR skazywały przede wszystkim cywilów, a przyczyny wyroków tkwiły w kalkulacji politycznej i ideologicznej, a nie w rzeczywistych, obiektywnych przestępstwach. W tym sensie WSR należy uznać za wyrazisty przejaw i symbol bezprawia "ludowego" wymiaru sprawiedliwości, godzący w podstawowe prawa człowieka.

The network of Military District Courts, which encircled the Polish People's Republic (also known as People's Poland) in the first post-war decade, was a fundamental tool for installing communist power and building a new "worker-peasant" system for the party and state decision-makers. Courts served primarily to crack down on political opposition and (declining) armed resistance. Despite their theoretically military nature, the Military District Courts [WSRs] sentenced mainly civilians, and the reasons for sentences lay in political and ideological calculation rather than in real, objective crimes. In this sense, the WSRs should be regarded as a clear manifestation and symbol of the lawlessness of the "people's" justice system, infringing fundamental human rights.