AZIJSKI PACIFIK I AMERIČKO-KINESKO NADMETANJE
In: Srpska politička misao: Serbian political thought, Volume 71, Issue 1/2021, p. 111-143
U tekstu se analizira američko-kinesko nadmetanje koje ima progresivnu tendenciju i svojom kompleksnošću teško je kontrolisano što čini realnim opasnost od dalje intenzivne radikalizacije njihovih odnosa. Taj rivalitet dobija posebne dimenzije na prostoru azijskog Pacifika čija jedinstvena geopolitička osobenost podstiče snažnu koncentrisanost američko-kineskih interesa, SAD da ospore sve jasniji smer diskreditacije sopstvene moći, a Kine da potvrdi svoje sve izvesnije liderstvo. Konfrontiranost njihovih interesa upućuje na neizvesnost u pogledu budućih bezbednosnih trendova na prostoru azijskog Pacifika.
Kroz prizmu realpolitičke teorije međunarodnih odnosa i nadmetanja za moć kao suštinskog određenja odnosa među državama, kao i geopolitičkih škola koje ističu primarni značaju pomorske moći, u fokusu istraživačke pažnje su analiza strateških opredeljenja i ambicija SAD i Kine na azijskom Pacifiku kao jednom od najznačajnijih geopolitčkih središta savremene svetske politike. Komparacija strateških ambicija i na njima zasnovanih politika u kojima strateška osetljivost Istočnog i Južnokineskog mora ima poseban značaj, jasno nagoveštava dugoročnu suprotstavljenost američko-kineskih interesa, čineći tako konfliktni kontekst dominantnim u njihovim bilateralnim odnosima. Konfliktni potencijal u njihovim odnosima primarno će određivati karakter odnosa u regionu, doprinoseći da odnosi na tom prostoru budu, kompleksni, nejasni i potencijalno eksplozivni.
Autori zaključuju da nadmetanje Kine i SAD ima narastajući tok koji će, imajući u vidu izražen trend snažne polarizacije odnosa u međunarodnoj politici, uključujući i nesagledive posledice pandemije Korona virusa koja nastavlja da još intenzivnije diskredituje poredak koji je uspostavio zapadni svet, dodatno zaoštravati potencijalni sukob SAD i Kine na azijskom Pacifiku kao globalnom čvorištu savremenog sveta.