Suchergebnisse

Begin negentiende eeuw is Napoleon verslagen en het prille Koninkrijk der Nederlanden moet zich opnieuw uitvinden. Een cruciale spil hierin is Johannes van den Bosch. In zijn 45-jarige carrière wendt de visionaire militair, bestuurder, econoom en staatsman op doortastende wijze zijn geestelijke veerkracht en talenten aan bij de opbouw van het Nederlandse imperium onder de nieuwe koning Willem I. Zijn in 1818 opgerichte Maatschappij van Weldadigheid heeft bij vele generaties Nederlanders sporen nagelaten die nog altijd doorklinken. Minder bekend is dat Van den Bosch ook grote daadkracht heeft laten zien in die ándere koloniën: de (bijna) afschaffing van de slavernij in Suriname en de invoering van het Kultuurstelsel in de Indonesische archipel zijn hier de meest pregnante voorbeelden van. De rode draad in zijn denken en handelen was de economische en sociale verheffing van zowel de paupers in Hollandse steden, de boeren in de Javaanse desa's als de slaven op Surinaamse plantages. Daardoor was hij niet onomstreden. Door sommigen beschouwd als utopisch socialist en wegbereider van de moderne verzorgingsstaat, door anderen als een puur pragmatische macher, ja zelfs een schurk. In deze biografie schetst Angelie Sens een schitterend beeld van een tijdperk op een kantelpunt naar de moderne samenleving

Starting from 18th and 19th century texts based on « colonial projects » by members of the Dutch administration or high ranking officers in the colonial army, and anchored on the concept of « engineering society », the author endeavors, through numerous examples from the diverse Dutch colonies, to discern the means which were considered at the time to strengthen the connection between the mother country and its colonies from the political, economic, but also, moral, perspectives. These debates, as the author demonstrates, were also bound up in the discussions concerning the passage from a colonial economy of exchanges to new modes of economic exploitation based, for the most part, on free labor. These projects, shrouded in philosophic and moral discourse of the Enlightenment, are signifiers of this transitional period between 1770 and 1830 in the community of European colonial capitals.

À la veille de la Révolution, le problème de l'esclavage est à l'ordre du jour tant en France qu'en Angleterre ou aux États-Unis. Curieusement, les Pays- Bas, connus pour leur légendaire tolérance et leur modernité, n'ont aboli ni la traite ni l'esclavage. Il y avait pourtant des partisans au sein de l'Assemblée nationale de 1796-1798. Cet article essaie de comprendre ou de résoudre « l'énigme néerlandaise » dans ce domaine, en restituant les discussions de l'époque mais aussi les représentations des Lumières et les réalités quotidiennes.