Autonomiczne podejście do nauki i nauczania języka angielskiego w klasach maturalnych
In: Progress: journal of young researchers, Heft 9-10, S. 201-221
ISSN: 2543-9928
Pojęcie autonomii w nauczaniu języków obcych jest jednym z najbardziej intrygujących zagadnień w metodologii nauczania oraz z pewnością jednym z najtrudniejszych wyzwań dla szkolnictwa polskiego. Specjaliści zgodnie podkreślają, że autonomię należy postrzegać w sposób kompleksowy, uwzględniając jej poszczególne elementy składowe, takie jak motywacja, poczucie własnej wartości czy samodzielność, zwracając także uwagę na szereg powiązań z różnorodnymi formami rozwijania autonomii, w tym kształcenie indywidualne i zespołowe, wykorzystywanie autentycznych materiałów, doradztwo językowe czy negocjowany program nauczania. Zasadniczym celem niniejszego artykułu jest poszerzenie wiedzy na temat autonomicznego procesu nauki języka obcego, ze szczególnym uwzględnieniem podejścia do nauki i nauczania języka angielskiego w klasach maturalnych. Przedmiotem rozważań jest ustalenie, czy polscy maturzyści wykazują cechy uczniów autonomicznych, następnie określenie, w jakim stopniu lekcje języka angielskiego w ostatnich klasach szkół średnich prowadzone są zgodnie z promowaną zasadą autonomii ucznia, i wreszcie ustalenie, czy uczniowie i nauczyciele wykorzystują potencjał autonomicznego uczenia się i nauczania, czy też ich priorytetem jest jedynie przygotowanie do zbliżającego się egzaminu. Wyniki badania dowodzą, że chociaż większość uczniów klas maturalnych posiada cechy autonomicznego ucznia, tzn. ma rozwinięte strategie metapoznawcze i poznawcze oraz jest świadoma swoich mocnych i słabych stron, to jednak w zdecydowanej większości przypadków rozwój autonomii napotyka na wiele przeszkód wynikających z niechęci lub braku świadomości samych nauczycieli oraz ograniczeń instytucjonalnych, takich jak programy nauczania czy wymogi egzaminacyjne.