Suchergebnisse

ÖZETTÜRKİYE'NİN FİLİSTİN POLİTİKASI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA: 1945-1980 YILLARI ARASINDA İÇ VE DIŞ SİYASİ FAKTÖRLERİN DİKKATE ALINMASI (IŞIĞINDA)1945 yılı başlangıç noktası olarak alındığında o dönemde Türkiye'yi geçmiş bağları ve gelecek planları olan çift yönlü bir yapı olarak düşünmek gerekmektedir. Bundan dolayı aynı anda geçmişten ve genel dış politikadan bağımsız olarak o dönemde yürütülen Filistin politikasını değerlendirmek mümkün değildir. Ele alınan dönemde Türkiye'nin dış politikası genel olarak Sovyet tehdidi ve Kıbrıs krizi ile belirlenmiştir. Ancak Sovyet tehdidi sonucunda Türkiye dış politikasını kademeli olarak batı oryantasyonlu bir temele oturturken, Kıbrıs krizi sonucunda ise genel eğilimden bir sapma olmaksızın dış politika seçeneklerini çeşitlendirme ihtiyacı duymuştur. Türkiye'nin Filistin politikası BM'nin 1947 tarihli Filistin'in Taksimi Kararı ile başlamaktadır. Türkiye başta Amerika olmak üzere tam da Batı ile entegre olmaya başladığı bir dönemde batılı ülkeler ile ayrı hareket ederek Arap ülkeleri ile birlikte Taksim Kararına karşı oy kullanmıştır. Türkiye'nin bu tavrını ancak Osmanlı geçmişi/mirası ile ilişkilendirmek suretiyle açıklamak mümkündür. Bundan hemen sonra Türkiye'nin bu sefer Arap ülkelerinden ayrı hareket etmek suretiyle Filistin Uzlaştırma Komisyonu'nun kurulmasını desteklemesi ve arkasından da adı geçen Komisyona üye olmasını ise geçmiş ve gelecek arasındaki bir ayrım noktası olarak değerlendirmek mümkündür. Çünkü amacı uzlaştırma olan bu Komisyona üyelik Türkiye'nin taraflara eşit mesafede olmasını gerektirmekteydi. Bundan sonra ise, Türkiye'nin İsrail'i birtakım ince ayarlar ile tanıma süreci gelmektedir. Ancak Türkiye'nin genel dış politika yönelimi, en yakın müttefiki olan Amerika'nın Johnson mektubu ve silah ambargosu ve genel olarak Kıbrıs konusunda uluslararası arenada yalnız kalması ve detente süreci gibi nedenlerden dolayı değişmeye başlamıştır. Bu durum, daha sonra dış politikanın ekonomik bir boyut kazanması ile de desteklenmiştir. Bundan dolayı Türkiye, 1960'lı yılların ortalarından itibaren çok yönlü bir dış politika anlayışını benimsemeye başlamıştır. Türkiye bu yönelime uygun olarak 1967 ve 1973 Arap-İsrail Savaşları sırasında Arap yanlısı bir politika takip etmiştir. Sonuç olarak değerlendirildiğinde, Türkiye tarafından 1945-1980 yılları arası dönemde takip edilen Filistin politikasının o dönemde yürütülen genel dış politikayı yansıtan bir reflektör durumunda olduğunu söylemek mümkündür. ABSTRACTA STUDY ON TURKEY'S PALESTINE POLICY: CONSIDERING DOMESTIC AND FOREIGN POLITICAL FORCES BETWEEN 1945-1980It is possible to evaluate Turkey, at that time, as having a two-way structure, with its past ties on one side and its future plans on the other by taking 1945 as a starting point. Therefore, it is not possible to assess the Palestinian policy, independently of the past nor the general foreign policy approach during the period taken into consideration. Turkey's foreign policy during this was identified mainly with the Soviet threat and the Cyprus crisis. However, Turkey gradually built its foreign policy on a Western oriented basis as a result of the Soviet threat and a need to diversify its foreign policy choices as a result of the Cyprus crisis, but without a deviation from the prevailing tendency. Turkey's Palestinian policy began with the UN Palestine Partition Plan of 1947. Turkey voted against the Plan by supporting the Arab countries, while at the same time, acting apart with the Western countries at a time when Turkey had started to fully integrate with the West, the US in particular. It is only possible to explain Turkey's attitude by looking at her Ottoman past heritage. Following this, it is possible to evaluate Turkey's support for the establishment of the Palestine Conciliation Commission and then its becoming a member of this Commission as the separation point between past and future. This is because the membership to such a Commission, whose purpose was to ensure conciliation, required Turkey to be at equal distance to both sides. Then, Turkey's recognition of Israel came with some fine adjustment. However, Turkey's general foreign policy orientation began changing due to several reasons, such as the Johnson's letter and the arms embargo of its closest ally, the US, its isolation in the international arena regarding the Cyprus issue and the start of the détente process. Later, this was also supported by a foreign policy which gained an economic dimension. Therefore, Turkey began adopting a multifaceted foreign policy approach in the mid-1960s. Turkey followed a pro-Arab policy during the 1967 and 1973 Arab-Israeli Wars in accordance with this orientation. As a result, it is possible to argue that the Palestinian policy of Turkey between 1945-1980 reflects, by and large, the foreign policy adopted in those years.