Suchergebnisse

Due to the social and economic costs the problem of climate change has recently becomeone of the factors which antagonizes or merges national political systems and their entities. The case of Norway as a leading European producer and exporter of oil and gasseems to deserve particular attention. Although the main political actors in the country,such as the Norwegian Labour Party (DnA), the Conservative Party of Norway (H), theSocialist Left Party (SV), the People's Christian Party (Kr.F), the Centre Party (S) andthe Liberal Party (V) have quite similar ideas about the major objectives of the nationalclimate policy, their opinions differ in operational matters. The position of the ProgressParty (Fr.P) is an important exception to the approach towards the discussed issue. Thisarticle aims to analyse the programme assumptions about the climate policy and climateprotection of all parliamentary groups and assess their practical implementation in thepast decade. ; Problem zmian klimatu ze względu na koszty społeczne i ekonomiczne staje się w ostatnich latach jednym z czynników antagonizujących bądź scalających narodowe systemypolityczne i występujące tam podmioty. Casus Norwegii jako czołowego w Europie producenta oraz eksportera ropy i gazu wydaje się zasługiwać na szczególną uwagę. Głównepodmioty polityczne w tym państwie, jak: Norweska Partia Pracy (DnA), Partia Konserwatywna (H), Socjalistyczna Partia Lewicy (SV), Chrześcijańska Partia Ludowa (Kr.F),Partia Centrum (S), Partia Liberalna (V) wyrażają w kwestii celów narodowej politykiklimatycznej dość istotną zbieżność, choć różnią się w kwestiach operacyjnych. Istotnymwyjątkiem w podejściu do omawianej problematyki jest stanowisko Partii Postępu (Fr.P).Celem artykułu jest analiza założeń programowych w obszarze polityki klimatyczneji ochrony klimatu wszystkich ugrupowań parlamentarnych oraz ocena ich praktycznejimplementacji w minionej dekadzie.

The presented text focuses on identifying the topics of the political dispute at the global level, the European Union and Poland, which relate to the mitigation of climate change. The background of the analysis is a synthetic presentation of the state of knowledge on climate change and examples of different views on this issue that reach the public in the open debate. We confronted arguments put forward by climate activists with views questioning the climate action. The analysis of arguments in the global debate shows that the differences mainly reflect the economic status of states, their energy mix, and technological advancement. The main lines of dispute in global negotiations are: which states should make more effort for greenhouse gas emission reductions, the responsibility of developed countries for historical emissions, and the principles of supporting developing countries, which are particularly vulnerable to climate change. The European Union wants to be a leader in reducing greenhouse gas emissions and achieving climate neutrality. However, there are differences in approach between the Member States, which reflect the importance of coal in the energy mix, the differences in the share of renewable energy, and the importance of nuclear energy. The main controversy is how to consider the different initial situations of countries when defining their reduction targets and how to support the energy transition. The dominant issue in the Polish debate is the necessary pace of the energy transformation, the possibility of bearing its costs, and their distribution among various social groups. This paper presents the social, economic, and political arguments at the global and local level that refer to the dilemmas of climate policy leading to the adjustment of the development policy towards energy-saving and low-emission, regardless of the importance assigned to emissions in combating climate change. ; Przedstawiony tekst koncentruje się na identyfikacji przedmiotów sporów politycznych na poziomie globalnym, Unii ...

The sustainable development issue since 60s of XX century is present on the international debate. One of the areas discussed in the sustainable development context is the climate change and energy and this in different ways for example taking energy from renewable energy sources, primary energy consumption or greenhouse gas emission. It goes probably from the connection between the energy sector and interference into the natural environment, the exploitation the natural sources and its high emission, what has a special meaning nowadays. that is why European Union starts to thing about special meaning of this issue, can we find this in its strategy documents. The main aim of this work is the attempt assessment the level of realization the sustainable development in climate change and energy area in Poland and comparing that to the other European countries. The sustainable development in the climate change and energy has been shown in Polish and European countries strategy. The comparative analysis Poland to the other EU countries has been done. The state documents and study literature have been used in this article. The comparative analysis were based on data form Eurostat. ; Współcześnie problematyka związana ze zmianami klimatycznymi i pozyskiwaniem, wykorzystaniem energii jest szeroko dyskutowana tak na arenie międzynarodowej, jak i krajowej. Wyrazem obecności tej tematyki w dyskursie publicznym jest ujmowanie jej w wielu dokumentach międzynarodowych, krajowych (także tych o charakterze strategicznym). Stanowi ona także jeden z obszarów omawianych w kontekście zrównoważonego rozwoju poprzez zwrócenie uwagi m. in. na pozyskiwanie energii ze źródeł odnawianych, zużycie energii pierwotnej, czy też wielkość emisji gazów cieplarnianych. Także Unia Europejska w ramach dążenia do zrównoważonego rozwoju zaczęła przypisywać szczególne znaczenie wspomnianej problematyce. Wobec powyższego za cel artykułu przyjęto próbę oceny poziomu realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju w obszarze dotyczącym zmian klimatycznych i energii w Polsce na tle krajów unijnych. Celowi pracy podporządkowano jej poszczególne części, w których przybliżono zrównoważony rozwój w zakresie zmian klimatycznych i energii w unijnych dokumentach strategicznych, oraz przeprowadzono analizę porównawczą Polski na tle krajów Unii Europejskiej w zakresie zmian klimatycznych i energii. W artykule wykorzystano literaturę przedmiotu, dokumenty rządowe, zaś przeprowadzone analizy oparto o dane wtórne pochodzące z Eurostatu.

The sustainable development issue since 60s of XX century is present on the international debate. One of the areas discussed in the sustainable development context is the climate change and energy and this in different ways for example taking energy from renewable energy sources, primary energy consumption or greenhouse gas emission. It goes probably from the connection between the energy sector and interference into the natural environment, the exploitation the natural sources and its high emission, what has a special meaning nowadays. that is why European Union starts to thing about special meaning of this issue, can we find this in its strategy documents. The main aim of this work is the attempt assessment the level of realization the sustainable development in climate change and energy area in Poland and comparing that to the other European countries. The sustainable development in the climate change and energy has been shown in Polish and European countries strategy. The comparative analysis Poland to the other EU countries has been done. The state documents and study literature have been used in this article. The comparative analysis were based on data form Eurostat. ; Współcześnie problematyka związana ze zmianami klimatycznymi i pozyskiwaniem, wykorzystaniem energii jest szeroko dyskutowana tak na arenie międzynarodowej, jak i krajowej. Wyrazem obecności tej tematyki w dyskursie publicznym jest ujmowanie jej w wielu dokumentach międzynarodowych, krajowych (także tych o charakterze strategicznym). Stanowi ona także jeden z obszarów omawianych w kontekście zrównoważonego rozwoju poprzez zwrócenie uwagi m. in. na pozyskiwanie energii ze źródeł odnawianych, zużycie energii pierwotnej, czy też wielkość emisji gazów cieplarnianych. Także Unia Europejska w ramach dążenia do zrównoważonego rozwoju zaczęła przypisywać szczególne znaczenie wspomnianej problematyce. Wobec powyższego za cel artykułu przyjęto próbę oceny poziomu realizacji koncepcji zrównoważonego rozwoju w obszarze dotyczącym zmian klimatycznych i energii w Polsce na tle krajów unijnych. Celowi pracy podporządkowano jej poszczególne części, w których przybliżono zrównoważony rozwój w zakresie zmian klimatycznych i energii w unijnych dokumentach strategicznych, oraz przeprowadzono analizę porównawczą Polski na tle krajów Unii Europejskiej w zakresie zmian klimatycznych i energii. W artykule wykorzystano literaturę przedmiotu, dokumenty rządowe, zaś przeprowadzone analizy oparto o dane wtórne pochodzące z Eurostatu.

Tekst analizuje zaangażowanie dyplomacji Unii Europejskiej w kwestie walki ze zmianami klimatu. W pierwszej kolejności omawia tło problemu, czyli jego wagę oraz wewnątrzunijne sposoby radzenia sobie z ograniczeniem zmian klimatu oraz dostosowywaniem do ich konsekwencji. W drugiej, przedstawia ewolucje stanowiska społeczności międzynarodowej wobec rzeczonej kwestii, w tym mechanizmy ONZ stworzone w celu koordynacji wysiłków na rzecz walki z tym z globalnym wyzwaniem. Najważniejszą częścią pracy jest analiza stanowisk i działań negocjacyjnych UE począwszy od Konferencji w Kopenhadze w 2009 roku, aż do wielkich przygotowań na COP21 w Paryżu. Autorka nie tylko uwidacznia najważniejsze cele unijnej dyplomacji wobec nowej umowy klimatycznej, ale także konfrontuje je z dążeniami pozostałych graczy prezentując najważniejsze argumenty zarówno unijnych sojuszników, jak i adwersarzy. Dopełnieniem powyższych ustaleń jest ocena dotychczasowej skuteczności Unii Europejskiej na polu globalnych negocjacji klimatycznych. ; This text analyzes the EU's commitment to climate change. It firstly discusses the background of the problem, its weight and intra-EU ways of dealing with climate change mitigation and adaptation. Secondly, it outlines the evolution of the international community's position on this issue, including the UN mechanisms designed to coordinate efforts to address this global challenge. The most important part of the work is an analysis of the EU negotiating positions and actions from the Copenhagen Conference in 2009 to the great preparations for COP21 in Paris. The author not only highlights the most important goals of EU diplomacy in relation to the new climate agreement, but also confronts them with the aspirations of the other players, presenting the most important arguments of both EU allies and adversaries. Completion of the above findings is the assessment of the effectiveness of the European Union in the field of global climate negotiations.

The subject of considerations are the legal aspects of the influence of the EU climate and energy framework and trade policy on implementation of permanently sustainable forestry. Even though forestry belongs to the competences of Member States and there is no formal establishment of common forest policy in the TFEU, the new LULUCF Regulation and provisions of regulations regarding prevention of illegal timber trade prove that there is an ongoing process of subjecting forestry to the competencies of the European Union to a growing extent as well as reducing the area left to Member States. It must be stated that the platform for expansion of EU regulations on Member States' forestry in terms of land use and timber trade – acts adopted within the trade policy and climate and energy framework – is the principle of sustainable development that derives from international legislation and is also included in the Constitution of the Republic of Poland. This principle is also the foundation for development of the beginnings of common forest policy that emerges at the verge of EU policies. ; Przedmiotem rozważań są prawne aspekty wpływu unijnej polityki klimatyczno-energetycznej oraz handlowej na realizację trwale zrównoważonej gospodarki leśnej. Mimo zaliczenia gospodarki leśnej do kompetencji krajów członkowskich i braku formalnego ustanowienia wspólnej polityki leśnej w TFUE nowe rozporządzenie LULUCF oraz przepisy rozporządzeń dotyczących przeciwdziałania nielegalnemu obrotowi drewnem świadczą o postępującym procesie coraz większego podporządkowania gospodarki leśnej kompetencjom Unii Europejskiej i redukowania obszaru zostawionego krajom członkowskim. Realizując cel rozważań, stwierdzić należy, że płaszczyzną ekspansji unijnej regulacji obejmującej gospodarkę leśną krajów członkowskich w sferze zarządzania gruntami, a także obrotu drewnem, a więc aktów przyjętych w ramach polityki handlowej i klimatyczno-energetycznej, jest zasada zrównoważonego rozwoju wywodząca się z prawa międzynarodowego, uregulowana także w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zasada ta stanowi również podstawę do kształtowania się zalążków wspólnej polityki leśnej, wyłaniającej się na styku innych unijnych polityk.

The purpose of the study was an investigation on a content of the core curriculum in Poland, for kin- dergarten children (aged 3–6) and primary school students (aged 7–18), in reference to educational demands, created by the global ecological crisis. As a source of these demands, IPCC Assessments Reports on Climate Change and UN over-arching strategies for sustainability and environmental education were used, as well as the European Union green policies' package (The European Green Deal). Poland, as a member of the EU and a party of the United Nations Framework Convention on Climate Change, is obliged to promote and implement "green" policies, through incorporation of them into national legislation and the state system of education. The analysis revealed in Polish core curriculum lack of content, connected with the global ecological crisis and climate change, as well as with strategies of combating them. This result shows a dramatic content gap in environmental education of Polish students, regardless the fact that ecol- ogy is a fundament of global and European developmental strategies. The responsibility for this situation is beard on decision makers for a state educational policy; in a context of Polish law, this is the Ministry of Education and the Minister for Education himself. ; The purpose of the study was an investigation on a content of the core curriculum in Poland, for kin- dergarten children (aged 3–6) and primary school students (aged 7–18), in reference to educational demands, created by the global ecological crisis. As a source of these demands, IPCC Assessments Reports on Climate Change and UN over-arching strategies for sustainability and environmental education were used, as well as the European Union green policies' package (The European Green Deal). Poland, as a member of the EU and a party of the United Nations Framework Convention on Climate Change, is obliged to promote and implement "green" policies, through incorporation of them into national legislation and the state system of education. The analysis revealed in Polish core curriculum lack of content, connected with the global ecological crisis and climate change, as well as with strategies of combating them. This result shows a dramatic content gap in environmental education of Polish students, regardless the fact that ecol- ogy is a fundament of global and European developmental strategies. The responsibility for this situation is beard on decision makers for a state educational policy; in a context of Polish law, this is the Ministry of Education and the Minister for Education himself.

Polish presidency was dependent on the work of European Commission in 2011. A great amount of international factors influenced its fate and course of events, however more and more factors had global character, which was present in the Union Policies. These factors are: international trade, access to the third country markets, financial regulations and climate change. Poland therefore faced the greatest challenge of its several years of participation in project of European integration and act on behalf of the European Union. In terms of climate protection and energy a lot was expected from Poland since it was under the leadership on conference in Durban. The European Union had to argue for the continuation of the Kyoto Protocol after 2012. This conference had a significant impact on the fight against global warming and suppression of carbon emissions. Poland on behalf of European Union was therefore required to take appropriate measures. First of all, Poland was supposed to keep the European position on the climate change and show how the European Union is able to get involved in the fight against global warming.

Trying to diagnose contemporary and future security environment of the NATO and EU one should begin with identifying challenges and goals determining activities of these two organization. Accordin to UN forecast the Word population tends do steadily increase. Demographical changes applies also to Europe as existing social balance would be undermined by growing old citizens, weakening national identity and reluctance to solve global challenges. Climate changes will bring not only global warming but inevitable geopolitical and economic consequences related to territorial borders and right to explore energy resources – oil and gas. The competition around the Arctic will involve a number of states such as US, Canada, Denmark, Norway and Russia. Another threat is the danger of new divisions in Europe resulting from the economic and civilization threats. Deepening the differences arising from such a state of affairs as well as the existing extremes of richness and poverty may bring about an escalation of social dissatisfaction, and as a consequence, internal destabilization of the states. That is the reason why both organization should upport the tendencies towards economic and political integration of Euroatlantic area countries as well as towards the development of active mutually profitable co-operation with the states and regions from beyond particular European camps and institutions. NATO and EU possess a number of tools, political and military instruments that could face and manage crisis situation arising from dramatically changing security environment. Having mentioned above in mind the United States and European Union should enforce its strategic partnership

The article is an attempt to organize considerations of animal protection within the framework of the new EU development strategy. The European Green Deal is a comprehensive strategy to transform the EU into a modern resource-efficient and competitive economy, which takes into account all dimensions of sustainable development, including animal protection. Member States are required to develop and implement strategic plans approved by the European Commission to implement the new strategy. The article is of a scientific and research character. The author put forward research hypotheses and tried to prove them within the framework of the conducted analysis. First, the coronavirus crisis highlighted the importance of a robust and resilient food system and the interconnectedness of animal health, supply chains, and public health. Second, with sustainability as a cornerstone of the EU's functioning, undesirable interplay can also be observed with respect to biodiversity, climate change, and other environmental issues. Climate change can affect the emergence of new diseases, the prevalence of existing diseases and the geographical distribution of pathogens and vectors, including those that affect wildlife. Thirdly, in order to ensure high animal and public health standards and rational development of agriculture, legislative solutions at the EU level should be put in place which would contribute to the completion of the internal market and to preventing the spread of communicable diseases. This legislation should also ensure, as far as possible, that the existing animal health status of the EU is maintained and promoted. The results of the study are original and innovative, which makes them a valuable source of knowledge. ; Artykuł jest próbą uporządkowania rozważań dotyczących ochrony zwierząt w ramach nowej strategii rozwoju Unii Europejskiej (UE). Europejski Zielony Ład jest kompleksową strategią mającą na celu przekształcenie UE w nowoczesną zasobooszczędną i konkurencyjną gospodarkę, która uwzględnia wszystkie wymiary zrównoważonego rozwoju, w tym ochronę zwierząt. Państwa członkowskie zobowiązane zostały do opracowania oraz wdrożenia zatwierdzonych przez Komisję Europejską planów strategicznych, które będą umożliwiały realizacje nowej strategii. Artykuł ma charakter naukowo-badawczy. Autorka postawiła hipotezy badawcze i podjęła próbę ich udowodnienia w ramach prowadzonej analizy. Po pierwsze, kryzys związany z koronawirusem uwydatnił znaczenie solidnego i odpornego systemu żywnościowego oraz wzajemne powiązanie między zdrowiem zwierząt, łańcuchami dostaw a zdrowiem publicznym. Po drugie, w sytuacji gdy podstawą funkcjonowania UE ma być zrównoważony rozwój, można również zaobserwować niepożądane wzajemnie oddziałujące na siebie skutki w odniesieniu do bioróżnorodności, zmiany klimatu i innych kwestii związanych ze środowiskiem. Zmiana klimatu może wpływać na pojawianie się nowych chorób, częstość występowania chorób już istniejących oraz na rozmieszczenie geograficzne czynników chorobotwórczych i wektorów, w tym takich, które oddziałują na dziką faunę i florę. Po trzecie, w celu zapewnienia wysokich norm dotyczących zdrowia zwierząt i zdrowia publicznego oraz racjonalnego rozwoju rolnictwa należy wprowadzić rozwiązania prawne na poziomie UE, które mogą przyczynić się do urzeczywistnienia rynku wewnętrznego oraz do zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych. Przepisy te powinny również zapewniać, w możliwie największym stopniu, zachowanie istniejącego statusu zdrowotnego zwierząt w UE, a także wspieranie poprawy tego statusu. Wyniki przeprowadzonych badań mają charakter oryginalny i nowatorski, co powoduje, że stanowią cenne źródło wiedzy.

In the context of the challenges posed by the intensifying effects of climate change and the growing international importance of the Arctic, the question about relationship between scientists and diplomats and political decision-makers in process of shaping and implementing foreign policy has been emerging. This article – based on the concept of scientific diplomacy and analysis of selected examples of interactions between the world of science and world of foreign policy in the Arctic region – indicates the two-dimensional nature of a scientific diplomacy. On the one hand, there is a national dimension – oriented towards the realization of state's own interests and on the other there is an international dimension oriented towards developing regional cooperation and solving common problems. This specific nature of scientific diplomacy means that it can be perceived both as a instrument of rivalry and a mechanism of cooperation in contemporary international relations. ; W kontekście wyzwań wynikających z nasilających się następstw zmian klimatu oraz wzrostu międzynarodowego znaczenia regionu Arktyki pojawia się istotne zagadnienie specyfiki relacji zachodzących współcześnie między naukowcami a dyplomatami oraz politykami w zakresie kształtowania oraz realizowania polityki zagranicznej państwa. W artykule w oparciu o koncepcję dyplomacji naukowej oraz analizę wybranych przykładów interakcji pomiędzy światem nauki oraz polityki zagranicznej w Arktyce wskazuje się na dwuwymiarowy charakter dyplomacji naukowej. Z jednej strony jest to wymiar narodowy – ukierunkowany na realizację partykularnych interesów państw, z drugiej zaś wymiar międzynarodowy – służący rozwojowi współpracy regionalnej i rozwiązywaniu wspólnych problemów. Ta specyficzna natura dyplomacji naukowej oznacza, iż stanowić może ona we współczesnych stosunkach międzynarodowych zarówno instrument rywalizacji, jak też mechanizm współpracy.

Rok 2020, rok pandemii, stał się symbolem nagłych zagrożeń zmieniających zasadniczo życie społeczne i gospodarcze. Jest on jednak tylko przykładem nowych nawarstwiających się niepewności, takich jak zmiany klimatyczne, które silnie wpływają na system administracji publicznej. Przedmiotem opracowania jest odpowiedź na pytanie, jaki ustrój administracji publicznej i jakie prawne formy działania będą sprzyjać zwiększeniu odporności państwa na wstrząsy i większej elastyczności działania jego administracji. Możemy tu ukazać trzy sposoby ujęcia posiadające swoich zwolenników również w nauce prawa, a więc: scentralizowanego państwa rozbudowującego wobec zagrożeń tylko struktury eksperckie i doradcze; państwa minimalnego, w którym wzmacnia się głównie sieć współdziałania z obywatelami, podmiotami gospodarczymi i administracją, takiego, które prowadzi ograniczone działania zarządzania kryzysowego, i trzeciej koncepcji współpracującego systemu modułów administracji rządowej i samorządowej przy dużej niezależności samorządu, dobrej koordynacji i otwarciu na innowacji społeczne. Autorka wypowiada się za wyborem trzeciego modelu dla stworzenia elastycznego, odpornego na wstrząsy państwa, ukazując zalety takiego rozwiązania oraz słabości modelu pierwszego, ku któremu dąży postępująca obecnie recentralizacja. ; The year 2020, the year of the COVID-19 pandemic, has become a symbol of sudden threats that fundamentally change social and economic life. However, the pandemic is only one example of the new accumulating uncertainties, such as climate change, which are strongly affecting the public administration system. The aim of the study is to answer the question of what kind of public administration system and what legal forms of action will contribute to increasing the resistance of the State to shocks, and fostering greater flexibility of its administration. Three approaches will be presented that have their supporters in the legal sciences, namely: a centralized state that only expands expert and advisory structures in order to counter threats; a minimal state, in which the network of interaction with citizens, business entities and the administration is mainly strengthened, being one that conducts limited crisis management activities; and, lastly, the concept of a cooperative system of central and local government administration modules, with local self-government having a high level of independence, good coordination, and openness to social innovation. The author advocates the choice of the third model to create a flexible, shock-resistant state, showing the advantages of such a solution and the weaknesses of the first model, towards which the current recentralization is striving.

In 2003, the Council of Europe, the highest political organ of the European Union, resolved to adopt the European Security Strategy. This document outlined three fundamental objectives for the EU: stability and good governance in the area of the EU's closest neighbors; creating an international order that would be based not only on bilateral relations, but primarily on efficient multilateral relations; and preventing threats, whether new or traditional. The Strategy assumed that the EU would take the responsibility for international security both in the realm of 'peace keeping' (peace and defensive missions) and 'peace-making' (peace and offensive missions). Defining the threats that the European Union needs to defy, the Strategy enumerates local conflicts, terrorism, the proliferation of weapons of mass destruction and their potential use against the territory of the EU and its member states, collapsing states, and conflicts breaking out in such states and their neighborhood, as well as organized crime. The assessment of numerous threats to internal and external security, presented in the European Security Strategy, remains up-to-date. There have also emerged new threats for Europe that result from the need to ensure energy security, primarily with respect to the diversification of energy sources. The significance of climate change to international security has increased. The same applies to IT security or piracy. The EU has been rather anxious about the intensification of frozen conflicts, in particular the outbreak of war between Russia and Georgia. The Polish Ministry of Foreign Affairs has indicated that the enlargement process is a significant stabilizing factor in the EU neighborhood. Fundamental importance is also attached to the review of cooperation principles with the USA, the crucial role of the UN in the international system, and cooperation with regional organizations, such as the African Union. There is also the need to develop a strategic partnership with NATO, in particular in terms of operational cooperation. Another key factor in the strengthening of the EU's global position is the development of a civil and military crisis response system.

In 2003, the Council of Europe, the highest political organ of the European Union, resolved to adopt the European Security Strategy. This document outlined three fundamental objectives for the EU: stability and good governance in the area of the EU's closest neighbors; creating an international order that would be based not only on bilateral relations, but primarily on efficient multilateral relations; and preventing threats, whether new or traditional. The Strategy assumed that the EU would take the responsibility for international security both in the realm of 'peace keeping' (peace and defensive missions) and 'peace-making' (peace and offensive missions). Defining the threats that the European Union needs to defy, the Strategy enumerates local conflicts, terrorism, the proliferation of weapons of mass destruction and their potential use against the territory of the EU and its member states, collapsing states, and conflicts breaking out in such states and their neighborhood, as well as organized crime. The assessment of numerous threats to internal and external security, presented in the European Security Strategy, remains up-to-date. There have also emerged new threats for Europe that result from the need to ensure energy security, primarily with respect to the diversification of energy sources. The significance of climate change to international security has increased. The same applies to IT security or piracy. The EU has been rather anxious about the intensification of frozen conflicts, in particular the outbreak of war between Russia and Georgia. The Polish Ministry of Foreign Affairs has indicated that the enlargement process is a significant stabilizing factor in the EU neighborhood. Fundamental importance is also attached to the review of cooperation principles with the USA, the crucial role of the UN in the international system, and cooperation with regional organizations, such as the African Union. There is also the need to develop a strategic partnership with NATO, in particular in terms of operational cooperation. Another key factor in the strengthening of the EU's global position is the development of a civil and military crisis response system.

The article comprises an analysis of public opinion surveys concerning the environmental awareness in Polish society concerning natural resources and their protection, which issue has not been presented to date comprehensively in the literature on the subject. To this end, i.e. to present the degree of this awareness, the results of opinion surveys on the following topics have been presented and analysed: environmental protection as a social problem and the sources of knowledge on this subject, climate change, natural resources as sources of energy, attitude to the nuclear power plant construction, and air quality. The study has been based on representative surveys carried out by public opinion polling centres. The above-mentioned analysis has been preceded by terminological findings on such terms as "environmental security", "natural resources", "environmental awareness" and "public opinion", with a proposal for a new definition of environmental awareness, referring to elements of legal awareness. It has been assumed that the knowledge of the degree of public awareness is useful in designing legal solutions conducive to environmentally sound behaviour and in taking decisions on a gradual increase in the extent to which public participation in natural resource management is allowed. The research hypothesis that awareness of natural resources among the Polish population is not optimal but is gradually increasing was confirmed. It has been pointed out that legal measures to promote environmental measures need to be complemented and strengthened by instructional and educational measures. ; W artykule dokonano analizy badań polskiej opinii publicznej dotyczących świadomości ekologicznej polskiego społeczeństwa w odniesieniu do zasobów naturalnych i ich ochrony. Kwestia ta nie była dotąd w sposób zbiorczy prezentowana w literaturze przedmiotu. Dla realizacji celu, tj. przedstawienia poziomu owej świadomości, zaprezentowano i przeanalizowano wyniki badań opinii publicznej dotyczące: ochrony środowiska jako problemu społecznego i źródeł wiedzy na ten temat, zmian klimatycznych, zasobów naturalnych jako źródeł energii, stosunku do budowy elektrowni jądrowej i jakości powietrza. Oparto się na reprezentatywnych badaniach przeprowadzonych przez ośrodki badania opinii publicznej. Powyższe poprzedzone zostało ustaleniami terminologicznymi dotyczącymi takich terminów, jak "bezpieczeństwo ekologiczne", "zasoby naturalne", "świadomość ekologiczna" i "opinia publiczna", przy czym zaproponowano nowe ujęcie świadomości ekologicznej, nawiązujące do elementów konstrukcyjnych świadomości prawnej. Przyjęto, iż poznanie poziomu świadomości społecznej jest przydatne w konstruowaniu rozwiązań prawnych sprzyjających postawom proekologicznym oraz w podejmowaniu decyzji o stopniowym zwiększaniu stopnia dopuszczenia społeczeństwa do zarządzania zasobami naturalnymi. Potwierdzono hipotezę badawczą, zgodnie z którą poziom świadomości społeczeństwa polskiego w zakresie zasobów naturalnych nie jest optymalny, ale ulega stopniowemu podwyższeniu. Wskazano na potrzebę uzupełniania i wzmacniania rozwiązań prawnych sprzyjających działaniom proekologicznym poprzez działania edukacyjne i wychowawcze.