Suchergebnisse

Functioning of the man in extreme conditions posed by some social institutions was a subject of many scientific studies so far. Among them some works are taking the special place E. Goffman and M. Foucault. Every school of the power should be so checking the total structure of action influencing action/ interaction/s other in special cases and of oppositions and dodge with which this action is connected. Using to such a school analytical categories Goffman's neosymbolic of interactionism in the microsociological aspect and coming from Foucault's discourse analysis in the macrosocjological aspect a novelty especially in examinations can constitute of total institutions associated with the authority of the state.

The paper attempts at presenting diversity in discourse research and defining educational discourse in its new cognitive-procesual aspect. The analysis is concentrated on formalized educational discourse undergoing ideological influences through mass, public and government supervised education. For the detailed discussion multiperspective method including critical and rhetorical analysis has been proposed acknowledging the separateness of makro and discursive strategies together with their topoi in the common ideological – cognitive mean.

This paper is devoted to the analysis of selected aspects how Ukrainian schools present the historical narrative that covers the post-World War II history of this country – particularly the period of late socialism. My goal was to establish how post-Maidan textbooks presented the times when Ukraine was part of the Soviet Union in its superpower phase. I was especially interested in the current assessment of such phenomena as: post-Stalinist modernization, the movements opposing communist ideology, and the late socialist concept of the Soviet people. The source material was five new textbooks for historical education at high-school level approved for use by the Ukrainian authorities in 2019. The basic research method was discourse analysis: the content of the textbooks were critically evaluated in light of the ongoing political and social situation. Among the theoretical assumptions that were applied in the paper was that the historical narrative has a key importance as a function of the nation-state and as such serves its interests. To conclude the analysis below, it should be emphasized that historical narrative of Ukrainian Schools presents the past of the country in the second half of the 20th century as a general process of gaining independence from the Soviet centre. In the context of Russia's aggression against Ukraine, it should be assumed that the emancipatory nature of the interpretation of Ukraine's national history is now irreversible.

Kasiak Mateusz, Gender in educational and public discourse of the Church. Analysis of the Pastoral Letter on the Sunday of the Holy Family. Culture – Society – Education no 2(16) 2019, Poznań 2019, pp. 289–312, Adam Mickiewicz University Press. ISSN 2300-0422. DOI 10.14746/kse.2019.16.19. Gender as a category of cultural gender and gender identity appears not only in scientific discourse as a topic of research, but also in public discourse, as a subject of various debates and disputes. This concept was also included into the discourse of the Catholic Church. Its creators – church leaders – embarked upon a public reinterpretation of the concept of gender, thus inserting their point of view into the broader political and ideological dispute. The aim of this paper is to review the postulates of the church concerning gender in the Pastoral Letter on the Feast of the Holy Family, which seems to be a leading programme paper concerning this issue. In this paper, gender as a research and scientific category is isolated from the scientific discourse and appropriatedby the educational discourse of the church, where it functions as a scare tactic. Structural modifications in the text and style of the letter, stylistic and rhetorical tricks, as well as pragmatic mechanisms, make the text of the pastoral letter a persuasive political argument. ; Kasiak Mateusz, Gender in educational and public discourse of the Church. Analysis of the Pastoral Letter on the Sunday of the Holy Family. Culture – Society – Education no 2(16) 2019, Poznań 2019, pp. 289–312, Adam Mickiewicz University Press. ISSN 2300-0422. DOI 10.14746/kse.2019.16.19. Gender as a category of cultural gender and gender identity appears not only in scientific discourse as a topic of research, but also in public discourse, as a subject of various debates and disputes. This concept was also included into the discourse of the Catholic Church. Its creators – church leaders – embarked upon a public reinterpretation of the concept of gender, thus inserting their point of view into the broader political and ideological dispute. The aim of this paper is to review the postulates of the church concerning gender in the Pastoral Letter on the Feast of the Holy Family, which seems to be a leading programme paper concerning this issue. In this paper, gender as a research and scientific category is isolated from the scientific discourse and appropriatedby the educational discourse of the church, where it functions as a scare tactic. Structural modifications in the text and style of the letter, stylistic and rhetorical tricks, as well as pragmatic mechanisms, make the text of the pastoral letter a persuasive political argument.

After more than 25 years since the beginning of the transformation it is worth considering the present socio-political cleavages in Polish society. The text will present the results of a research on framing analysis of the Round Table and transformation in the Polish weekly opinion magazines. Their journalists, despite changes in the media working formula, can still be regarded as the representatives of symbolic elite. They organize political discourse by defining "correct" ways of perceiving and interpreting reality. Under the broken reciprocity of perspectives the dynamics of discourse is affected by disputes which could be considered as "controversies," which can be understood, followed by Marek Czyżewski, as regarding both the communication and the metacommunication level (definition of the problem, assigning acting motives to the other side of the dispute). The dispute subjects are community symbolism and values on which the argumentation strategies adopted in the weeklies magazines are concentrated. Using the concepts of Jeffrey Alexander, it can be said that the parties involved in the discourse assign democratic code to themselves and undemocratic one to their adversaries. The objective of the article is to identify and describe framing and re-framing practices of the Round Table as initial event of Polish transformation. There are also presented some remarks concerning the problem of interpretive communities in the public debate. ; Po ponad 25 latach od początku transformacji warto zastanowić się nad obecnymi podziałami socjopolitycznymi w polskim społeczeństwie. W tekście zaprezentowane zostaną wyniki badań dotyczące praktyk ramowania w przypadku Okrągłego Stołu i transformacji w polskich tygodnikach opinii. Ich dziennikarze, mimo zmiany formuły działania mediów, wciąż mogą być traktowani jako reprezentanci elit symbolicznych. Organizują oni dyskurs polityczny, definiując "prawidłowe" sposoby postrzegania i interpretowania rzeczywistości. W warunkach zerwanej przekładalności perspektyw na dynamikę dyskursu wpływają spory, które można uznać za kontrowersje, rozumiane za Markiem Czyżewskim jako dotyczące zarówno poziomu komunikacyjnego, jak i metakomunikacyjnego (definicja problemu, przypisywanie motywów działania drugiej stronie sporu). Przedmiotem toczonych sporów stają się wspólnotowa symbolika i wartości, na których skoncentrowane są strategie argumentacyjne przyjmowane w tygodnikach. Używając pojęć Jeffreya Alexandra, strony zaangażowane w dyskurs przypisują sobie kod demokratyczny, a swym adwersarzom niedemokratyczny. Celem artykułu jest identyfikacja i opis praktyk ramowania i przeramowania Okrągłego Stołu jako wydarzenia inicjującego zmiany transformacyjne. W tekście znajdują się również uwagi dotyczące wspólnot interpretacyjnych w debacie publicznej.

By analysing the discourse of the Polish politician Paweł Kukiz one may conclude that his populism is manifested both on the content plane and in its linguistic shape. Kukiz's parliamentary speeches and Facebook posts contain all features constitutive of populism, such as the central position of the people (in contrast to the establishment of "the others"), a simplification of the linguistic worldview (including values), the figure of a leader representing the people. The linguistic side of the discourse is colloquial, close to the average speaker, which imbues it with emotions and expressively evaluates reality, also though the use of metaphors and stereotypes. This kind of communication style helps the politician project an image of himself coherent with the roles he plays, by invoking the archetypes of a warrior and "a kid on the block", but one that always enjoys a dominant position. ; Analiza wypowiedzi Pawła Kukiza pozwala stwierdzić, że przypisywany politykowi populizm widoczny jest zarówno w treściowej warstwie wypowiedzi, jak i jej językowym kształcie. Wystąpienia sejmowe i posty zamieszczane na portalu społecznościowym Facebook zawierają wszystkie cechy konstytutywne dla populizmu, czyli centralnie usytuowany lud w kreowanej przez polityka wizji świata, który przedstawiany jest zawsze w opozycji do elit lub obcych, a także symplifikację językowego obrazu świata (w tym wartości), ponadto obecność lidera występującego z woli ludu. Językowy kształt wypowiedzi polityka odwołuje się do języka potocznego, bliskiego przeciętnemu użytkownikowi języka, dzięki czemu wypowiedzi lidera Kukiz'15 są emocjonalne, wyraziście wartościują opisywaną rzeczywistość, także przez stereotypy i metafory. Tak ukształtowany sposób komunikowania się z odbiorcami tworzy spójną wizję z przyjmowanymi przez polityka rolami, w które wchodzi, przywołując archetypy wojownika, chłopaka z sąsiedztwa, nie wyzbywając się nigdy pozycji dominującej.

Programy partyjne są jedynymi dokumentami, które można uznać za całościowe wizje porządku społecznego opracowane przez partie polityczne – jedyne polityczne instytucje, które mają potencjał ich wdrożenia w przypadku zwycięskich wyborów. Są to również opracowania, które lokują partię w konkretnej, historycznej i ideowej przestrzeni, stąd powinno się je traktować w naukowym dyskursie poważnie, jako opisy pożądanej przyszłości narodu, państwa i społeczeństwa. Artykuł ma na celu omówienie problematyki programów partyjnych jako specyficznego materiału źródłowego, przedstawienie najważniejszego sposobu ich porównawczej analizy oraz zaprezentowanie doświadczeń autora z własnych badań, które obejmowały jakościową analizę treści 63 polskich programów wyborczych z lat 2001–2011. Celem artykułu jest wskazanie specyfiki polskich programów politycznych, próba wyjaśnienia ich wyjątkowości na tle innych dokumentów politycznych oraz rozważanie ich zalet/ słabości jako materiałów empirycznych w analizie polskiego dyskursu politycznego oraz ideologicznych afiliacji polskich ugrupowań partyjnych. ; Party manifestos are the only political documents which can be perceived as holistic visions of the social order formulated by political parties – the only political bodies eligible to implement them after winning elections. These are documents which place a given party in a concrete, historical and ideological context, therefore they should be seriously considered in academic discourse as descriptions of an envisioned and desired future of the nation, state and society. The paper aims to approach party manifestos as a specific kind of source data, present the most typical method of comparative analysis, and share the author's own experiences from several research attempts which embraced a qualitative analysis of party manifestos from 2001–2011 (altogether 57 documents). The paper points at the peculiarities of Polish parties' manifestos and attempts to explain their specific characteristics in comparison to other political documents, and discuss their advantages and weaknesses as a source data for the analysis of Polish political discourse and ideological stances of Polish parties.

Programy partyjne są jedynymi dokumentami, które można uznać za całościowe wizje porządku społecznego opracowane przez partie polityczne – jedyne polityczne instytucje, które mają potencjał ich wdrożenia w przypadku zwycięskich wyborów. Są to również opracowania, które lokują partię w konkretnej, historycznej i ideowej przestrzeni, stąd powinno się je traktować w naukowym dyskursie poważnie, jako opisy pożądanej przyszłości narodu, państwa i społeczeństwa. Artykuł ma na celu omówienie problematyki programów partyjnych jako specyficznego materiału źródłowego, przedstawienie najważniejszego sposobu ich porównawczej analizy oraz zaprezentowanie doświadczeń autora z własnych badań, które obejmowały jakościową analizę treści 63 polskich programów wyborczych z lat 2001–2011. Celem artykułu jest wskazanie specyfiki polskich programów politycznych, próba wyjaśnienia ich wyjątkowości na tle innych dokumentów politycznych oraz rozważanie ich zalet/ słabości jako materiałów empirycznych w analizie polskiego dyskursu politycznego oraz ideologicznych afiliacji polskich ugrupowań partyjnych. ; Party manifestos are the only political documents which can be perceived as holistic visions of the social order formulated by political parties – the only political bodies eligible to implement them after winning elections. These are documents which place a given party in a concrete, historical and ideological context, therefore they should be seriously considered in academic discourse as descriptions of an envisioned and desired future of the nation, state and society. The paper aims to approach party manifestos as a specific kind of source data, present the most typical method of comparative analysis, and share the author's own experiences from several research attempts which embraced a qualitative analysis of party manifestos from 2001–2011 (altogether 57 documents). The paper points at the peculiarities of Polish parties' manifestos and attempts to explain their specific characteristics in comparison to other political documents, and discuss their advantages and weaknesses as a source data for the analysis of Polish political discourse and ideological stances of Polish parties.

Artykuł rozważa zmianę w endeckim dyskursie politycznym w okresie rewolucji 1905–1907. Podejmuję w nim analizę zmiany stosunku do "mas". Wizję modernizacji mas traktuję jako specyficzną formę dyskursu nowoczesności – reakcję na niezdeterminowanie, nieadekwatność politycznych instytucji i języków i gwałtowne rozszerzenie realnego uczestnictwa politycznego. Argumentuję, że określona koniunktura czy splot zdarzeń, zarówno z dziedziny myślenia politycznego, jak i procesów społecznych, wytworzyła specyficzną sytuację kryzysu, pewien moment polityczny. Określona reakcja na ten moment – w tym przypadku organicystyczny, hierarchiczny dyskurs wspólnoty i wizja zdyscyplinowanych mas pod endecką kontrolą, zadecydowała o kształcie całości endeckiego myślenia politycznego. Ów efekt ma swoje długofalowe konsekwencje i określa późniejszy kształt ideowy formacji endeckiej. ; The article examines a change in Polish National Democratic (Nationalist) political discourse accompanying the 1905 Revolution. In particular, I scrutinize the change in the conceptualization of "the masses". I consider a particular vision of the modernization of the masses as a form of discourse of modernity. Thus, I see it as a reaction to the indeterminacy of the social inadequacy of existing political institutions and discourses and the rapid widening of actual political participation. I argue that specific conjuncture between lineages of political thinking and social processes created a tipping point: a political moment or crisis. A particular answer for this moment – in this case an organic, hierarchic discourse of community and the envisioned whole of disciplined masses under the nationalistic control – defined the forthcoming shape of the National Democratic program. This resulted in long lasting consequences and defined the overall National Democratic project.

The nearly universal access to higher education (HE) in developed countries was once praised as a great democratic achievement, and a basis for both economic development and social mobility. After the onset of the 2008 recession, the narratives changed considerably. The most radical critics of HE propose a partial "deschooling" of society by reversing the process of massification. This paper aims to present a critical discourse analysis (CAD) of the "don't go to college" discourse that became popular in Poland and the United States. I trace the differences in the way the decision to go to college is conceptualized in Poland and the U.S to the differences in dominant political ideologies – democratic and egalitarian in the U.S., paternalistic and conservative in Poland. I also show how recent changes in the actual HE systems put those ideologies at odds with the educational realities of both countries. ; Uniwersalizację dostępu do wykształcenia wyższego uznawano za wielkie osiągnięcie krajów demokratycznych, podstawę dla ich rozwoju gospodarczego i społecznej ruchliwości. Ostatnie lata przyniosły jednak znaczą zmianę w treści narracji dotyczących szkół wyższych. Najbardziej radykalne formy krytyki zawierają sugestię, że konieczne jest dokonanie częściowego "odszkolnienia" społeczeństwa przez cofnięcie procesów umasowienia.Celem tego artykułu jest przedstawienie wyników krytycznej analizy dyskursu (KAD) odszkolnienia na podstawie źródeł pochodzących z USA i Polski. Zastosowanie KAD pozwala mi pokazać, jak te, z pozoru podobne, narracje mają u swych podstaw dwie przeciwstawne ideologie polityczne – liberalny indywidualizmu w wypadku USA i konserwatywny paternalizm w Polsce. Wskazuję też, w jaki sposób rzeczywista sytuacja absolwentów szkół wyższych stawia w wątpliwość racjonalność prognoz i planów formułowanych w obu odmianach analizowanego dyskursu.

Unia Wolności, mimo swojej wieloletniej nieobecności na scenie politycznej, nadal wykorzystywana bywa jako dyskursywna figura służąca polaryzacji debaty publicznej i polityki partyjnej oraz dyskredytowaniu oponentów politycznych. Celem niniejszego tekstu jest ukazanie genealogii oraz analiza specyficznych treści budujących strategię delegitymizacji przy użyciu figury Unii Wolności. Zadanie to realizowane będzie poprzez analizę szczegółowych strategii budowania wizerunku środowiska UW i jej poprzedniczek: Ruchu Obywatelskiego Akcji Demokratycznej oraz Unii Demokratycznej podejmowanych przez ugrupowania prawicowe. ; Despite its long absence from the political scene Freedom Union is still used as a discursive figure constructed to polarize the public debate and party policy and discredit political opponents. The purpose of this paper is to show the genealogy and provide the analysis of the specific strategies of delegitimization using the figure of Freedom Union. These tasks will be achieved through the analysis of specific right wing strategies of building the image of Freedom Union the environment UW and its predecessors: Civic Movement Democratic Action and the Democratic Union.

Unia Wolności, mimo swojej wieloletniej nieobecności na scenie politycznej, nadal wykorzystywana bywa jako dyskursywna figura służąca polaryzacji debaty publicznej i polityki partyjnej oraz dyskredytowaniu oponentów politycznych. Celem niniejszego tekstu jest ukazanie genealogii oraz analiza specyficznych treści budujących strategię delegitymizacji przy użyciu figury Unii Wolności. Zadanie to realizowane będzie poprzez analizę szczegółowych strategii budowania wizerunku środowiska UW i jej poprzedniczek: Ruchu Obywatelskiego Akcji Demokratycznej oraz Unii Demokratycznej podejmowanych przez ugrupowania prawicowe. ; Despite its long absence from the political scene Freedom Union is still used as a discursive figure constructed to polarize the public debate and party policy and discredit political opponents. The purpose of this paper is to show the genealogy and provide the analysis of the specific strategies of delegitimization using the figure of Freedom Union. These tasks will be achieved through the analysis of specific right wing strategies of building the image of Freedom Union the environment UW and its predecessors: Civic Movement Democratic Action and the Democratic Union.