Suchergebnisse

For much of the 20th century Polish governments heavily regulated foreign trade, but the degree of this influence differed. When Poland became independent in1918, the state took almost complete control over the sector. Atentative liberalization was stopped by the customs war with Germany in1925, and later by the Great Depression. The final years before the Second World War saw an increase inthe state's influence through the exchange control. Regulations became stricter under different conditions inthe post-war period, with the state monopolizing foreign trade entirely. After the end of Stalinism in1956, Poland slowly opened up its economy, but until the 1980s changes were limited inscope. Atrue breakthrough came with the transition, which started in1989. Notonly did the country open up, but inthe coming years, the government ceded some of its powers relating toforeign trade tothe European Union. During the interwar period, as well as after 1989, Poland followed worldwide trends. The communist period was an aberration inthe sense of producing an ineffective system. Both before the war and under the communist regime, foreign trade was expected tobring mostly static gains. This changed significantly only after 1989. ; Wpolskiej polityce handlowej naprzestrzeni ostatnich stu latmożna zaobserwować fluktuacje wstopniu wpływu państwa nawymianę. Zaczęto od niemal pełnej kontroli państwa nad handlem zagranicznym uprogu niepodległości, następnie trend stopniowej liberalizacji został przerwany przez wojnę celną zNiemcami iwielki kryzys, zaś ostatnie lata przed wybuchem drugiej wojny światowej były świadkami ponownego przejęcia kontroli nad handlem zagranicznym przez rozbudowane instytucje państwowe. Wzrost zaangażowania państwa wystąpił wzupełnie innym kontekście pozakończeniu wojny wraz zwprowadzoną przez komunistów monopolizacją wymiany międzynarodowej. Po okresie stalinowskim doszło do odwrócenia kierunku zmian istopniowej liberalizacji wymiany. Początkowo była ona bardzo ograniczona, przyspieszyła jednak wlatach 80., zasadniczy przełom nastąpił zaś wtrakcie transformacji gospodarczej po1989 r. Charakterystyczną konsekwencją integracji gospodarczej następnych latbyło scedowanie wielu instrumentów prowadzenia polityki handlowej nainstytucje międzynarodowe –przede wszystkim zaś naUnię Europejską. Zarówno wczasie Drugiej, jak iTrzeciej Rzeczypospolitej, polityka handlowa prowadzona była zgodnie ztrendami światowymi. Odstępstwem od nich była narzucona zzewnątrz polityka latkomunizmu.

The article deals with resonance, development, and changes in various forms of atheism in the works of Czech, especially Marxist, intellectuals in the second half of the 20th century. Attention is also paid to their influence on public opinion, especially in connection with a rise in negative attitude of a large part of the Czech public towards religion. The study is based primarily on historical and discursive analyses of the works of principal authors from the 1950s to 1989. Among the authors discussed are important figures such as Ivan Sviták, Milan Machovec, and Vítězslav Gardavský.

Sąjūdis (Lithuanian independence movement) as an object of scholarly investigation has a certain history or maybe even a historiographic tradition. One of the first who started to investigate this problem was the representative of lithuanian diaspora in the US, professor of the University of Wisconsin Alfred Eric Senn. The changes of Lithuanian political life during the revival period were analyzed also by the Sąjūdis members themselves: Bronislavas Genzelis and Virgilijus Juozas Čepaitis. However, they often fail to avoid subjective views of certain personalities, their data is not always based on sources. Only at the end of the 20th and beginning of the 21st centuries Sąjūdis received proper attention from historians. The society at large was presented with scholarly publications, collections of articles and sources on particular subjects. Among these publications one can distinguish the one written by Česlovas Laurinavičius and Vladas Sirutavičius which deals with the political history of Lithuania in 1988–1990. After the careful analysis of scholarly publications dealing with the topic of Sąjūdis, one may notice the tendency to restrict the investigations of the events only prior to the restoration of lithuanian independence in March 1990. However, the process of transformation of spontaneous social renewal movement into a public organization is still remaining a white spot in history. There are several reasons for this, the most important of which is, to my mind, political. Historians are not willing to confuse their scientific investigations with their political preferences. In the Lithuanian historiography one might notice a tendency for historical investigations of Sąjūdis to intensify prior to the anniversaries of Lithuanian independence restoration. Historians usually restricted their works to the analysis of the national revival period events taking place in the country's capital. [.]

Sąjūdis (Lithuanian independence movement) as an object of scholarly investigation has a certain history or maybe even a historiographic tradition. One of the first who started to investigate this problem was the representative of lithuanian diaspora in the US, professor of the University of Wisconsin Alfred Eric Senn. The changes of Lithuanian political life during the revival period were analyzed also by the Sąjūdis members themselves: Bronislavas Genzelis and Virgilijus Juozas Čepaitis. However, they often fail to avoid subjective views of certain personalities, their data is not always based on sources. Only at the end of the 20th and beginning of the 21st centuries Sąjūdis received proper attention from historians. The society at large was presented with scholarly publications, collections of articles and sources on particular subjects. Among these publications one can distinguish the one written by Česlovas Laurinavičius and Vladas Sirutavičius which deals with the political history of Lithuania in 1988–1990. After the careful analysis of scholarly publications dealing with the topic of Sąjūdis, one may notice the tendency to restrict the investigations of the events only prior to the restoration of lithuanian independence in March 1990. However, the process of transformation of spontaneous social renewal movement into a public organization is still remaining a white spot in history. There are several reasons for this, the most important of which is, to my mind, political. Historians are not willing to confuse their scientific investigations with their political preferences. In the Lithuanian historiography one might notice a tendency for historical investigations of Sąjūdis to intensify prior to the anniversaries of Lithuanian independence restoration. Historians usually restricted their works to the analysis of the national revival period events taking place in the country's capital. [.]

Istnienie w Europie ruchów separatystycznych i dezintegracyjnych, punktów zapalnych oraz konfliktów zbrojnych przekonuje, że nasz kontynent nie jest miejscem spokojnym ani bezpiecznym. Nawet, jeżeli uważamy go za najbezpieczniejszy na naszym globie. Po 1989 roku zapanowała w Europie demokracja, w latach 1999–2013 do zachodnich struktur obronnych (NATO) i gospodarczych (UE) włączono kraje Europy Środkowo-Wschodniej, wiązano z tym wielkie nadzieje na przyszłość. W drugiej dekadzie XXI wieku w Europie pojawiły się zupełnie inne tendencje. W prawie wszystkich krajach europejskich nasiliły się ruchy separatystyczne i populistyczne. W artykule postawiono następujące pytania badawcze:1. Jakie jest źródło ruchów separatystyczno-populistycznych?2. Co leży u podstaw odrodzenia nacjonalizmu w państwach europejskich?3. Dlaczego polityka autonomii regionów nie skutkuje?4. Co może być skutkiem rozbicia etnicznego kolejnych państw w Europie? Posłużono się metodą komparatystyczną oraz analizą systemową. Rozpoznając badany problem, autor doszedł do następujących wniosków:1. W Europie występują problemy, które prowadziły i mogą doprowadzić do wojen.2. Żadne państwo nie może się czuć bezpieczne, nawet, jeśli samo jest stabilne i demokratyczne.3. Ekstremistyczne ugrupowania i ruchy polityczne mogą zdestabilizować kontynent.4. Jednym antidotum w uspakajaniu konfliktów oraz eliminowania sytuacji separatystycznych jest ugruntowana i stabilna demokracja.5. Polityka europejska (UE) powinna w tej kwestii być jednoznaczna i stabilna. ; The existence of separatist and disintegrating movements in Europe, hot spots and armed conflicts, argues that our continent is neither peaceful nor safe place. Even if we consider it the safest place on our planet. After 1989, democracy prevailed in Europe, in 1999–2013 the Central and Eastern European countries were included into the Western defence (NATO) and economic (EU) structures, with great hopes for the future. In the second decade of the twenty-first century completely different tendencies appeared in Europe. Separatist and populist movements intensified their activity in almost all European countries (Rostowska 2018). The article raises the following research questions:1. What is the source of separatist-populist movements?2. What is the basis of the revival of nationalism in European countries?3. Why is the policy of autonomous autonomy not working?4. What can be the result of the ethnic disintegration of other countries in Europe? The article uses the comparative method and system analysis. Analyzing the problem, the author came to the following conclusions:1. There are problems in Europe that have led and may lead to wars.2. No state can feel safe even if it is stable and democratic.3. Extremist political parties and movements may destabilize the continent.4. The only antidote in calming conflicts and eliminating separatist situations is a well-established and stable democracy.5. European policy (EU) should be unambiguous and stable in this matter.

Istnienie w Europie ruchów separatystycznych i dezintegracyjnych, punktów zapalnych oraz konfliktów zbrojnych przekonuje, że nasz kontynent nie jest miejscem spokojnym ani bezpiecznym. Nawet, jeżeli uważamy go za najbezpieczniejszy na naszym globie. Po 1989 roku zapanowała w Europie demokracja, w latach 1999-2013 do zachodnich struktur obronnych (NATO) i gospodarczych (UE) włączono kraje Europy Środkowo-Wschodniej, wiązano z tym wielkie nadzieje na przyszłość. W drugiej dekadzie XXI wieku w Europie pojawiły się zupełnie inne tendencje. W prawie wszystkich krajach europejskich nasiliły się ruchy separatystyczne i populistyczne. W artykule postawiono następujące pytania badawcze: 1. Jakie jest źródło ruchów separatystyczno-populistycznych? 2. Co leży u podstaw odrodzenia nacjonalizmu w państwach europejskich? 3. Dlaczego polityka autonomii regionów nie skutkuje? 4. Co może być skutkiem rozbicia etnicznego kolejnych państw w Europie? Posłużono się metodą komparatystyczną oraz analizą systemową. Rozpoznając badany problem, autor doszedł do następujących wniosków: 1. W Europie występują problemy, które prowadziły i mogą doprowadzić do wojen. 2. Żadne państwo nie może się czuć bezpieczne, nawet, jeśli samo jest stabilne i demokratyczne. 3. Ekstremistyczne ugrupowania i ruchy polityczne mogą zdestabilizować kontynent. 4. Jednym antidotum w uspakajaniu konfliktów oraz eliminowania sytuacji separatystycznych jest ugruntowana i stabilna demokracja. 5. Polityka europejska (UE) powinna w tej kwestii być jednoznaczna i stabilna. ; The existence of separatist and disintegrating movements in Europe, hot spots and armed conflicts, argues that our continent is neither peaceful nor safe place. Even if we consider it the safest place on our planet. After 1989, democracy prevailed in Europe, in 1999-2013 the Central and Eastern European countries were included into the Western defence (NATO) and economic (EU) structures, with great hopes for the future. In the second decade of the twenty-first century completely different tendencies appeared in Europe. Separatist and populist movements intensified their activity in almost all European countries (Rostowska 2018). The article raises the following research questions: 1. What is the source of separatist-populist movements? 2. What is the basis of the revival of nationalism in European countries? 3. Why is the policy of autonomous autonomy not working? 4. What can be the result of the ethnic disintegration of other countries in Europe? The article uses the comparative method and system analysis. Analyzing the problem, the author came to the following conclusions: 1. There are problems in Europe that have led and may lead to wars. 2. No state can feel safe even if it is stable and democratic. 3. Extremist political parties and movements may destabilize the continent. 4. The only antidote in calming conflicts and eliminating separatist situations is a well-established and stable democracy. 5. European policy (EU) should be unambiguous and stable in this matter.

The declining years of the communist regimes towards the end of the 80s as well as the on-going process of a thaw in political relations was also reflected in the Vatican's policy towards Christians in Eastern Europe. The task was not easy as the hierarchs of the Orthodox Church in Russia were afraid of ecumenical slogans propagated by the pope. They even presented their own, competitive ideas, whose aim was to discredit John Paul II's diplomatic efforts. The Pope's policy towards churches in other European countries (Hungary, Czechoslovakia, Poland) did not assume a common approach as the fate of Christians there was shaped independently from each other and even with certain respect granted by the Kremlin towards the uniqueness of each country. The key aspect of John Paul II's policy towards the countries of Eastern Europe was the pursuit of spiritual renewal of Christianity in the East, which was supposed to be started with the pilgrimage to the USSR (Ukraine, Moscow and Lithuania). ; The declining years of the communist regimes towards the end of the 80s as well as the on-going process of a thaw in political relations was also reflected in the Vatican's policy towards Christians in Eastern Europe. The task was not easy as the hierarchs of the Orthodox Church in Russia were afraid of ecumenical slogans propagated by the pope. They even presented their own, competitive ideas, whose aim was to discredit John Paul II's diplomatic efforts. The Pope's policy towards churches in other European countries (Hungary, Czechoslovakia, Poland) did not assume a common approach as the fate of Christians there was shaped independently from each other and even with certain respect granted by the Kremlin towards the uniqueness of each country. The key aspect of John Paul II's policy towards the countries of Eastern Europe was the pursuit of spiritual renewal of Christianity in the East, which was supposed to be started with the pilgrimage to the USSR (Ukraine, Moscow and Lithuania).

At the turn of the 20th century, the Palace of Westminster became the witness to one of the most significant and long-lasting power struggles between the Houses of Parliament regarding the influence of each chamber on the implementation of the legislative function in the parliamentary procedure. This paper, written as part of broader studies on the internal transformations of the British Parliament, presents the social and political background of the supremacy war that was openly waged between two political forces, i.e., the Conservative Party and the Liberal Party, reinforced by their respective tactical allies. An attempt is also made to discuss the legal result of the dispute, which notably came in the form of "The Parliament Act 1911", as well as to trace – based on the current state of knowledge and the preserved shorthand notes and transcripts of parliamentary speeches – the general climate of this conflict and its social and political contours. ; Na przełomie XIX i XX wieku w parlamencie westminsterskim rozegrał się jeden z najważniejszych, trwający wiele lat akt konkurencji między obydwoma izbami parlamentu o wpływ na realizację funkcji ustawodawczej w procedurze parlamentarnej. W niniejszym artykule, będącym wynikiem znacznie szerszych studiów nad przekształceniami wewnętrznymi parlamentaryzmu brytyjskiego, przedstawiono społeczne i polityczne tło tej walki toczącej się na forum obydwu izb między dwiema siłami politycznymi: Partią Konserwatywną i Partią Liberalną, wzmocnioną przez taktycznych sojuszników. W tekście starano się przedstawić prawny wynik tego sporu w postaci słynnego Parliament Act 1911, ale także – na podstawie dzisiejszego stanu wiedzy opartego również na zachowanych stenogramach wystąpień parlamentarnych – klimat tego sporu oraz jego społeczne i polityczne tło.

At the turn of the 20th century, the Palace of Westminster became the witness to one of the most significant and long-lasting power struggles between the Houses of Parliament regarding the influence of each chamber on the implementation of the legislative function in the parliamentary procedure. This paper, written as part of broader studies on the internal transformations of the British Parliament, presents the social and political background of the supremacy war that was openly waged between two political forces, i.e., the Conservative Party and the Liberal Party, reinforced by their respective tactical allies. An attempt is also made to discuss the legal result of the dispute, which notably came in the form of "The Parliament Act 1911", as well as to trace – based on the current state of knowledge and the preserved shorthand notes and transcripts of parliamentary speeches – the general climate of this conflict and its social and political contours. ; Na przełomie XIX i XX wieku w parlamencie westminsterskim rozegrał się jeden z najważniejszych, trwający wiele lat akt konkurencji między obydwoma izbami parlamentu o wpływ na realizację funkcji ustawodawczej w procedurze parlamentarnej. W niniejszym artykule, będącym wynikiem znacznie szerszych studiów nad przekształceniami wewnętrznymi parlamentaryzmu brytyjskiego, przedstawiono społeczne i polityczne tło tej walki toczącej się na forum obydwu izb między dwiema siłami politycznymi: Partią Konserwatywną i Partią Liberalną, wzmocnioną przez taktycznych sojuszników. W tekście starano się przedstawić prawny wynik tego sporu w postaci słynnego Parliament Act 1911, ale także – na podstawie dzisiejszego stanu wiedzy opartego również na zachowanych stenogramach wystąpień parlamentarnych – klimat tego sporu oraz jego społeczne i polityczne tło.