Suchergebnisse

The state of Dutch political thought in the seventeenth century is reviewed. Three main approaches are discussed: (1) The critical approach is represented by P. de la Court, who, influenced by Hobbes, defended a more democratic type of government. (2) The historical-philological movement, represented by J. Lipsius, Boxhornius, & Burgersdijk, was based on Aristotelian metaphysical concepts to develop a more systematic base for historical research. This movement influenced the development of the typical research style of the political sciences in Germany. (3) B. de Spinoza's passion-reason theory led to an analytical political science, exemplifying the typical method of integrating theory & empirical (historical) information. Modified HA.

Als iets de historiografie kenmerkt dan is het wel het gebruik van bronnen. In de voetnoten en bijlagen van historische studies wordt nauwkeurig en uitvoerig naar bronnen verwezen. Zonder bronnen geen geschiedenis, lijkt het wel. Toch is dat maar voor een deel waar. De inbreng van de historicus, diens hunches and guesses, is onontbeerlijk om de bronnen te laten spreken. De historicus duidt, kiest, ordent en verbindt en ontwerpt een beeld van het verleden – zo ontstaat geschiedenis.

'De jaren Twintig kloppen op de deur en KWALON is er klaar voor!' Dat was de uitsmijter van het redactioneel in KWALON 73, waar een zeker optimisme in doorklinkt over de positie van het kwalitatief onderzoek. 'Of er Geschiedenis wordt geschreven weet ik niet, maar dat het anders moet of gaat worden, is wel duidelijk.' Ik wist toen nog niet dat de Roaring Twenties in Corona-vermomming voor de deur stonden, en wel zonder 1,50 meter in acht te nemen.

In dit historisch-sociologische onderzoek draait het om de samenhang tussen sociale en psychische processen: in hoeverre hangen veranderingen in het psychische functioneren van individuele cliënten samen met maatschappelijke veranderingen? Catelijne Akkermans probeert deze samenhang te duiden aan de hand van vooral patiëntendossiers (individuele psychiatrische geschiedenissen) van de Amsterdamse GG & GD uit de periode 1933-1988. De gedachte die aan de basis staat van deze studie is ontleend aan Norbert Elias (1991) en Abram de Swaan (1990): de problemen die mensen met zichzelf en anderen ervaren, hangen samen met maatschappelijke verhoudingen. Biografie en geschiedenis grijpen in elkaar. Meer specifiek gaat het Akkermans in deze studie om de wisselwerking tussen psychische en sociale processen conceptueel te verhelderen en met waarneembare verschijnselen te verbinden (empirisch te funderen). Gaandeweg het onderzoek is daar nog een doelstelling bijgekomen: het verkennen van de mogelijkheden van patiëntendossiers als bron voor historisch-sociologisch onderzoek. Aan de hand van materiaal, methode, analyse en resultaten van Akkermans' studie ga ik in op de vraag in hoeverre Akkermans in haar opzet slaagt met de nadruk op patiëntendossiers als bron van historisch-sociologisch onderzoek.