Suchergebnisse

The Islamic intellectual thought of the thirteenth to nineteenth centuries has long been represented as an intellectual "decadence" or "sclerosis," due to the discourse of orientalists. In recent decades, however, researchers have sought to challenge the orientalist paradigm by highlighting the scholarly currents and vigorous discussions that characterized the period in question. As a direct critique of the narratives of either "decline" or "ignorance" that persist in Islamic intellectual historiography, Naser Dumairieh's recent book attempts to reveal the situation of rational and theoretical sciences in the Hijāz by focusing on the life and work of al-Kūrānī, the seventeenth-century Shāfi'ī hadith scholar, Sufi, and theologian. Following the footsteps of Khaled el-Roauyheb's influential book Islamic Intellectual History in the Seventeenth Century, Dumairieh not only examines al-Kūrānī's ideas, but also offers a comprehensive glimpse into the intellectual life in contemporary Hijāz.

Yaklaşık iki yüz yıllık geçmişe sahip bir akademik disiplin olan sosyolojinin Türkiye'deki tarihi genellikle 1914 yılına dayandırılır. Dârülfünunda sosyoloji öğretimine başlandığı bu yıl, sosyolojinin kurumsallaşması açısından oldukça önemlidir. Ancak sosyolojik düşünce esas olarak Osmanlı düşünce dünyasına Tanzimat Dönemiyle birlikte nüfuz etmeye başlamıştır. Dağılmakta olan İmparatorlukta yaşanan toplumsal sorunların çözümünde önemli bir araç olarak görülen sosyoloji hızlıca benimsenmiş, farklı sosyolojik perspektifleri benimseyen farklı düşünce çevreleri ortaya çıkmıştır. Bu düşünce çevreleri arasında 1910-1912 yılları arasında Selanik'te bir araya gelen aydın zümresi, topluma dair yöntemli bir bilgi üretimi anlamında sosyoloji disiplinin ortaya çıkmasında önemli katkılar sunmuştur. Bu anlamda Selanik, entelektüel ortamıyla Türk sosyolojik düşüncesinin gelişmesinde önemli bir yere sahip olmakla birlikte, bu özelliğiyle yeterince ele alınmamıştır. Bu çerçevede; çalışma öncelikle Selanik kentini bir düşünce merkezi yapan sosyal, ekonomik ve politik özelliklerini ortaya koyarak kentteki entelektüel ortamı betimlemekte; ardından kentte bir araya gelen Selanik Çevresinin sosyoloji ilgisine odaklanarak bu bağlamda gelişen sosyolojik düşünceyi ele almaktadır.

Beyin gücü ve bilgi dünyada yaşanan hızlı değişim süreci sonucunda fiziki gücün yerini almıştır. İşletmelerin sahip olduğu değer sadece finansal varlıklarla ölçülmeyip, bilgi, kalifiye işgücü ve tecrübe gibi entelektüel sermaye unsurlarıyla da değerlendirilmeye başlanmıştır. Çalışmanın amacı, Konya ilinde yiyecek-içecek sektöründe çalışan işgörenlerin entelektüel sermaye algıları ve iş performansı arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Nicel araştırma yöntemlerinin kullanıldığı bu çalışmada, araştırmanın amacına uygun Konya ilinde evreni temsil edebilecek işgörenlere toplam 470 adet anket formu dağıtılmış olup, geçerli 390 adet anket formu verilerin değerlendirilmesinde kullanılmıştır. Uygulanan anket ile beraber işgörenlerin demografik özellikleri belirlenmiş, entelektüel sermaye algılarını belirlemek için entelektüel sermaye ölçeği ve iş performansı ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda, çalışan işgörenlerin demografik özelliklerinin entelektüel sermaye unsurlarına ait algıları ve iş performansı tespit edilmiş, anlamlı ve anlamsız çıkan farklılıklar t-testi ve varyans analizi yardımıyla değerlendirilmiştir. Ölçekler arası ilişkiler incelendiğinde ise, çalışan işgörenlerin entelektüel sermaye algılarının iş performansını orta düzeyde pozitif yönde etkilediği ve bu etkinin yapılan regresyon analizi sonucunda % 29,7 olduğu belirlenmiştir.

Örgütlü dinin önemli bir statü göstergesi olarak ilahiyat aydını kendi tarihsel mirası üzerinde bugün din, siyaset ve kimlik ilişkileri etrafında birisi siyasal otoritenin değişken politik ajandasıyla uyumlu diğeri ise siyaseti içerden bir bilgi ve akılla varoluşsal ahlaki kurguya dayandıran iki farklı epistemoloji ve perspektif ortaya çıkarmıştır. Bu çerçevede çalışma Türkiye'de siyasetin yasallaştırdığı düzen nosyonuna karşı ilahiyat aydınının dinsel tepkileri ile bu bağlamdaki kimlik inşasını konu edinmiştir. Çalışmanın amacı bugünkü siyasal konjonktürde ilahiyat aydınının siyasal katılım ve kimlik çıktılarını bazı kavramsallaştırmalar üzerinden olgu merkezli anlamak ve açıklamaktır. Araştırma verileri ilahiyat aydınının medyaya yansıttığı tartışmalar esas alınarak olgu merkezli kuramsallaştırma tekniği üzerinden tarihsel sosyolojik bir perspektifte yorumlanmıştır.

Kemalizm, sekülerleşme ve uluslaşma sürecinde benimsenen yöntemlerin ve eylemlerin resmî ideolojisidir. Genel itibariyle Mustafa Kemal Atatürk'ün düşünceleri ile erken Cumhuriyet dönemi uygulama pratiklerine dayanan Kemalizm yeni bir ülkede yeni bir insan ve toplum inşa etme sisteminin tezahürüdür. Kalıplaşmış bir inanç sistemi olmaktan ziyade kavramın esnek, dinamik ve eklektik yapısı onu sürekli yorumlanabilir ve yeniden ele alınabilir kılmaktadır. Kavramın bu nevi kullanımı 1960'lı yılların aydınlarından Doğan Avcıoğlu tarafından Devrim Gazetesi özelinde gerçekleştirilmektedir. Bu minvalde mevcut çalışmanın amacı Doğan Avcıoğlu'nun anlam dünyasında Kemalizm'in nasıl yorumlandığının ortaya konulmasıdır. Bahse konu amaç doğrultusunda Avcıoğlu'nun Devrim Gazetesi'ndeki yazıları incelenmeye tabi tutulmuştur. Çalışma yöntembilimsel olarak gömülü teori yaklaşımı benimsenerek
desenlenmiştir. Bahse konu teori ile eş güdümlü kullanılan sürekli karşılaştırma yöntemi ise veri analiz metodu olarak belirlenmiştir. Yapılan analizler neticesinde Doğan Avcıoğlu'nun Kemalizm'i sol bir perspektifle yorumladığı ve onu hasım güçler ile müttefik güçler metaforu ekseninde inşa etmekte olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

This essay delves into the phenomenon of the "unveiling of Sufis" and traces Yaman Dede's journey to becoming a dervish within the Mavlavī Order in the Republic of Turkey. The Mavlavī Order, a longstanding Islamic Sufi tradition dedicated to preserving the spiritual teachings of Mevlānā Jalāl ad-Dīn Rūmī and his successors for over seven centuries, faced challenges under Turkey's secularization policies in 1925. This essay explores the extent to which the Mavlavī Order could practice its religious rituals within the secular framework of the Turkish Republic. Additionally, it examines the compelling appeal of the Mavlavī Order to seekers, worshippers, and intellectuals, a call that resonated deeply with Yaman Dede, a Christian Orthodox individual from Anatolia. Through biographical insights into Yaman Dede's identity quest amidst the backdrop of his conversion story, the essay sheds light on his inner turmoil caused by the clash of two faiths, ultimately leading to personal reconciliation as he embraced the path of a Mavlavī dervish. The latter part of the essay delves into the dynamics of the master-disciple relationship, with a focus on the interaction between Remzi Dede and Yaman Dede as a case study. Furthermore, it explores the enduring intellectual legacy of Yaman Dede and its impact on shaping the contemporary Sufi tradition in Turkey.

In this study, Kemal Tahir's thoughts on Marxism and socialism are discussed in comparison with the left orthodoxy of the 1960s. The main motivating factor for the study is that Kemal Tahir's distinctive features from the orthodoxy of the period in terms of his thoughts on Marxism and socialism and the emphasis on his criticism will make an important contribution to the literature. Therefore, it focuses on the question "What are the features that differentiate Kemal Tahir's view of Marxism and socialism from his contemporary intellectuals?". Due to the characteristics of his intellectual heritage, the study has been prepared through the literature review based on careful examination of primary sources and the comparative method that provides determining the context of the data. The main argument put forward by the study is that what makes Kemal Tahir original and different in terms of his thoughts and criticisms is his understanding of Marxism in particular, and of science or scientific way of thinking in general sense. From the point of the socialist thoughts and movements, this study that presents the left orthodoxy of the 1960s on issues such as Marxism, socialism, society, the issue of development, the strategy of power and the envisioned socialist order within a theoretical and conceptual framework consisting of "high modernism", "scientism" and "political religions" contains the ideas of the party and opinion leaders of the three most representative and influential formations of the 1960s: Turkish Labour Party, National Democratic Revolution Movement and Yön (Destination) Movement. While Kemal Tahir's thoughts differ from these formations at some certain points, it should also be emphasized that despite all its differences, they have a paradigmatic similarity with the orthodoxy of the period in terms of her modernization strategy based on the distinction between culture and civilization.

This study investigates the EU's stance on post-Gezi civic engagement, which is based on alternative alliances and against the anti-democratic extremes of state power. Using a Gramscian perspective, the paper underlines the fact that before the protests, Turkey's civil society had been politically socialized by the help of EU financial assistance as a sign of an ideology of consent. That is, the EU has focused on liberal-democratic cooperation with civic organic intellectuals, based on the conviction that civil society is the engine for social and political transformation. However, even though civil society organizations have strengthened their catalysing role and become a new counter-hegemonic political space since the Gezi protests, it is argued that Turkey's normative distance from the EU and the pragmatic links between the EU and Turkey over refugees have led the EU to reduce its financial relationships with Turkey's rights-based civil society.

In this study, some theses about modernity, which is the main research object of sociology, will be discussed. Not all theses on modernity will be discussed. Because within the bounds of such an article, it is not possible to express all the discussions about modernity in the literature. In this paper we will try to sum up two theses on modernity in sociological context. After evaluating the historical and etymologic origin of the concept of modernity, the first of the discussions we will approach is about the fact that modernity symbolizes a break from the past and that it is unique. For the first discussion in this study, the views of two thinkers, Jürgen Habermas and Hans Blumenberg, will be expressed. The second thesis on modernity argues modernity's continuity with the past and its historicity. The views of some of the thinkers who defended the latter will also be discussed. These thinkers are Karl Löwith, Jacob Taubes, Carl Schmitt, Eric Voegelin and Michael Gillespie, respectively. As sociologist Giddens has said, "sociology is the science of modernity". In this context, theses on modernity, and essence of modernity set a theoretical and intellectual framework for today's sociologist's research on society. Therefore, at the end of the study, the contribution of philosophical debates on modernity to sociology will be evaluated additionally.

In this study, it is aimed to address the problems that arise with the development of the digital economy thanks to the digital transformation experienced with the Fourth Industrial Revolution (Industry 4.0), and to explain what needs to be done by suggesting solutions in order to support the digital economy with a sustainable development model. Since 1996, when the concept of digital economy was first introduced in the literature, the concept of digital economy has been used as a keyword in studies (more than 130) published in the database (ScienceDirect, Wiley, Taylor&Francis, Springer, SSRN, DergiPark) and in many scientific papers. Due to the Covid-19 epidemic, which emerged in 2019 and was effective on a global scale, the fact that individuals meet their basic needs and many needs through digital platforms has led to the acceleration of digital transformation and entrepreneurship, the development of new production models, and the diversification of digital marketing and digital economy tools. With the acceleration of the digital transformation process, positive developments have been experienced in the context of the digital economy. However, this situation has brought along some problems such as unemployment concerns, digital security problems, tax, audit and financial reporting problems, problems in the supply of qualified personnel, difficulties in protecting intellectual property rights, and selling low quality or counterfeit products. In addition to the benefits provided by the digital economy that develops with digital entrepreneurship, it makes the work unique by addressing the problems that will arise in social and economic terms and offering solutions for them.