Suchergebnisse

Nowadays, most people use the Internet and social media. However, the Internet is a space in which there are various types of violations that are difficult to counteract with the use of legal institutions and tools, which are often not compatible with the fast-developing environment. The COVID-19 pandemic, which forced people to rearrange their lives in all fields and often move a significant part of their activities to the network, intensified negative phenomena including spreading false and socially harmful information. This article is an original reflection on the effectiveness of Polish legislation against the backdrop of the current activities of European Union bodies aimed at increasing the security of Internet users on the example of counteracting the dissemination of misinformation. In the author's opinion, both national and EU authorities do not seem to be interested in searching for alternatives based on technological solutions that could foster prevention of such infringements on the Internet, but rather focus on improving conventional protection models, whose effectiveness seems to be questionable. The article aims to start an interdisciplinary debate on the possibility to reduce the number of negative phenomena in the social media environment using blockchain technology, including the discussion on the possibility of developing appropriate regulations in this regard. ; W dzisiejszych czasach większość społeczeństwa korzysta z Internetu i rozwijających się tam social mediów. Internet jest jednak przestrzenią, w której bezsprzecznie dochodzi do różnego rodzaju naruszeń, którym trudno przeciwdziałać przy wykorzystaniu instytucji i narzędzi prawnych, często nieprzystających do dynamicznie rozwijającego się środowiska. Pandemia COVID-19, która zmusiła do przeorganizowania życia ludzi na wszystkich polach i przeniesienia go nierzadko do sieci, nasiliła negatywne zjawiska, w tym rozpowszechnianie nieprawdziwych i szkodliwych społecznie informacji. Niniejszy artykuł zawiera oryginalne rozważania na temat skuteczności polskiego ustawodawstwa na tle dotychczasowej działalności organów Unii Europejskiej ukierunkowanej na zwiększenie bezpieczeństwa użytkowników Internetu na przykładzie przeciwdziałania rozpowszechniania nieprawdziwych informacji. Zdaniem autorki zarówno organy krajowe, jak i organy unijne nie wydają się być zainteresowane poszukiwaniem alternatyw opierających się na rozwiązaniach technologicznych, które mogłyby sprzyjać zapobieganiu dalszym naruszeniom w Internecie, a raczej są skoncentrowane na udoskonaleniu konwencjonalnych modeli ochronnych, których skuteczność wydaje się dyskusyjna. Celem artykułu jest rozpoczęcie interdyscyplinarnego dyskursu na temat szansy zmniejszenia ilości negatywnych zjawisk w środowisku social mediów przy użyciu technologii blockchain, nie wyłączając podjęcia dyskusji na temat możliwości opracowania odpowiednich przepisów w tym zakresie.

The reforms carried out in 1990, which included the reactivation of local self-government, constituted one of the most important elements of the systemic transformation in our country. They were also an important element of the reform measures undertaken to implement the three main goals of the political transformation after 1989: democracy, the free market and decentralization. The postulate of restoring local self-government was included in the Solidarity programme in 1981, and it was the subject of renewed focus during the Round Table talks in 1989. Among the supporters and propagators of this idea in the anti-communist opposition were representatives of the study of administrative law, who envisioned the creation of a completely new institution that would not be indebted to the communist regime. It was therefore assumed that the old system of local authorities had been rejected. The self-government reform carried out in 1990 was at the same time a powerful shock to the study of systemic administrative law, which lost its subject of research, namely the issues of national councils, which from then on were treated only in the context of 'negative experiences'. The reactivation of the local self-government in 1990 was accompanied by discussions and disputes on the concept of its essence, basic political assumptions and detailed rules of functioning. However, the reform did not come to an end in 1990, as local government law is characterized by a significant dynamic of changes concerning specific solutions, which is reflected in numerous amendments to local government laws. Subsequent reforms were accompanied by the activities of experts in the field of administrative law. At the same time, one should note significant development in the study of administrative law with regard to the consideration of local self-government issues. ; Przeprowadzone w 1990 r. reformy obejmujące reaktywowanie samorządu terytorialnego stanowiły jeden z najważniejszych elementów przemian ustrojowych w naszym kraju i były one istotnym elementem działań reformatorskich w ramach realizacji trzech głównych celów transformacji ustrojowej po roku 1989: demokracja, wolny rynek, decentralizacja. Postulat przywrócenia samorządu terytorialnego znalazł się w 1981 r. w programie Solidarności i powrócono do niego podczas obrad Okrągłego Stołu w 1989. Wśród zwolenników i propagatorów tej idei w opozycji antykomunistycznej byli przedstawiciele nauki prawa administracyjnego, którzy przewidywali stworzenie całkowicie nowej instytucji, niemieszczącej się w ramach ustroju komunistycznego. Zakładano zatem jednoznaczne odrzucenie starego systemu władz lokalnych. Przeprowadzona w 1990 r. reforma samorządowa stanowiła jednocześnie potężny wstrząs dla nauki ustrojowego prawa administracyjnego, które utraciło swój przedmiot badań w postaci problematyki rad narodowych, traktowanych odtąd wyłącznie w kontekście "negatywnych doświadczeń". Reaktywowaniu samorządu terytorialnego w 1990 r. towarzyszyły dyskusje i spory wokół koncepcji jego istoty, podstawowych założeń ustrojowych i szczegółowych zasad funkcjonowania. Reforma nie zakończyła się w 1990 r., gdyż prawo samorządowe charakteryzuje się znaczną dynamiką przemian dotyczących konkretnych rozwiązań, co znajduje swój wyraz w licznych nowelizacjach ustaw samorządowych. Kolejnym reformom towarzyszyła działalność ekspertów z zakresu nauki prawa administracyjnego. Jednocześnie odnotować należy znaczny rozwój nauki prawa administracyjnego w zakresie problematyki samorządowej.

The purpose of the article is to present the legal situation of a slave under Roman criminal law. The analysis conducted proves that the approach towards slaves changed along with the transformation of the government system of ancient Rome. In the Period of the Republic, criminal liability of slaves evolved in two directions. The dominica potestas was exercised by owners, as well as the collegial body – tresviri capitales. From the Principate period, Roman jurists were convinced that the legal status of a slave and a free person was identical under criminal law. The difference between these offenders was non-exercise of leges criminales with a penalty that would be inadequate for their legal status, or ruling and exercising of more severe penalties against slaves. ; Artykuł ma na celu przedstawienie sytuacji prawnej niewolnika na gruncie rzymskiego prawa karnego. Przeprowadzone rozważania dowodzą, że podejście do niewolników ulegało zmianie wraz z ewolucją systemu władzy w starożytnym Rzymie. W okresie republiki odpowiedzialność karna niewolników kształtowała się dwutorowo. Jurysdykcję w ramach dominica potestas wykonywali ich właściciele, a także kolegialny urząd – treviri capitales. Juryści rzymscy, począwszy od epoki pryncypatu, nie mieli żadnych wątpliwości, że status prawny niewolnika i osoby wolnej był na gruncie prawa karnego tożsamy. Różnica dotyczyła niestosowania wobec nich leges criminales z sankcją karną nieadekwatną do ich statusu prawnego czy też orzekania i wykonywania surowszej kary wobec niewolnika.

Participation of unincorporated associations in court and administrative proceedings is a tool of public participation which is a part of basic principles of performance of a democratic country and a civil society. By means of abiding by those principles administrative bodies and courts respect the rule of law and it becomes a standard. The rule of public participation can be as well treated as a part of the basic civil rights stipulated in the Constitution. By respecting the right of unincorporated associations to participate in court and administrative proceedings in environmental protection-related cases the goals and functions of environmental protection law can be accomplished. ; Participation of unincorporated associations in court and administrative proceedings is a tool of public participation which is a part of basic principles of performance of a democratic country and a civil society. By means of abiding by those principles administrative bodies and courts respect the rule of law and it becomes a standard. The rule of public participation can be as well treated as a part of the basic civil rights stipulated in the Constitution. By respecting the right of unincorporated associations to participate in court and administrative proceedings in environmental protection-related cases the goals and functions of environmental protection law can be accomplished.

Climate law is a fast-developing branch of law. It is regulated in a multi-centric way, since as a global issue, it needs systemic solutions that would be broader than national ones. Climate protection can also be achieved through the implementation of human rights, including the right to court. Thus, the multi-level regulation as a lex generalis is accompanied with a lex specialis regulation governing the right to court from a collective perspective and linked strictly with climate law under Article 9 of the Aarhus Convention. The theoretical and indirect aim of the article is to emphasise the relationship of environmental law in general and climate law in particular with human rights, using the example of the right to court. The direct and practical aim is to demonstrate in a horizontal manner the role of the Convention in the case law of the Polish Supreme Administrative Court. The essence of the problem is the finding of the lack of direct effect of the Convention, which weakens this protection. The article is of a scientific and research nature and the analysis of the previous case law may have cognitive value for practice. The first part provides a theoretical and legal outline of introductory issues, showing the links between human rights and climate law and the scope of application of the Aarhus Convention. The second part, concerning research materials and methods, contains an analysis of the provisions of Article 9 of the Convention made using the logical-linguistic method and teleological interpretation. The third part shows the results of the interpretation search carried out by the Supreme Administrative Court, some of them being widely accepted and some controversial. Polish administrative courts, when deciding on environmental matters under Polish administrative law, co-apply together with Polish national law the normative acts of European law, including the Aarhus Convention. However, the wording of its provisions precludes, according to the established case law, the possibility of their direct application, thus pointing to the importance of legislative actions, and administrative courts cannot substitute the legislature in this activity. It was noted in the conclusion that the implementation of the Convention is "generally correct", which does not mean, however, that it implements the Aarhus-type principles in full and comprehensive. ; Prawo klimatu stanowi bardzo dynamiczną gałąź prawa. Jest regulowane multicentrycznie, gdyż jako problem globalny potrzebuje szerszych niż państwowe rozwiązań systemowych. Ochrona klimatu może się odbywać również poprzez realizację praw człowieka, w tym prawa do sądu. Do wielopoziomowej regulacji jako lex generalis dochodzi więc regulacja lex specialis, w myśl której prawo do sądu uregulowano w ujęciu kolektywnym i powiązano stricte z prawem klimatu w art. 9 Konwencji z Aarhus. Celem teoretycznym i pośrednim artykułu jest zaakcentowanie związku prawa ochrony środowiska w ogólności, a prawa klimatu w szczególności, z prawami człowieka na przykładzie prawa do sądu. Celem bezpośrednim i praktycznym jest ukazanie w sposób przekrojowy roli Konwencji z w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Istotę problemu stanowi uznanie braku bezpośredniej skuteczności Konwencji, co osłabia wspomnianą ochronę. Artykuł ma charakter naukowo-badawczy, a analiza dotychczasowego orzecznictwa może mieć wartość poznawczą dla praktyki. Pierwsza część zawiera rys teoretycznoprawny i dotyczy zagadnień wprowadzających, ukazując połączenia praw człowieka z prawem klimatu oraz zakres obowiązywania Konwencji z Aarhus. Druga część dotyczy materiałów i metod badawczych oraz zawiera analizę przepisów art. 9 Konwencji dokonaną przy użyciu metody logiczno-językowej i celowościowej wykładni. W części trzeciej ukazano – niekiedy niebudzące kontrowersji, niekiedy dyskusyjne – rezultaty poszukiwań interpretacyjnych dokonywanych przez NSA. Orzekając w sprawach środowiskowych wynikających z polskiego prawa administracyjnego, NSA współstosuje z prawem krajowym akty normatywne należące do prawa europejskiego, w tym także Konwencję. Jednak sposób sformułowania jej przepisów wyklucza, w myśl linii orzeczniczej, możliwość ich bezpośredniego zastosowania, podnosząc tym samym ważkość działań legislacyjnych, a sądy administracyjne nie mogą zastąpić w tym zakresie ustawodawcy. W ramach konkluzji podkreślono, że implementacja Konwencji jest "zasadniczo prawidłowa", co nie oznacza jednak implementacji w pełni realizującej Aarhus-type principles.

The subject of this paper is an analysis of behavior on the Polish political stage. Its starting point is a reflection on conflict and consensus in a democratic system. This general context requires us to approach these phenomena in terms of a range of aspects which can in turn affect the final assessment of conflict and consensus from the point of view of the quality of the political system. It turns out that the most important communication channels for this interaction are systematically and consistently closed by both sides involved in the conflict. The assumption that this political activity is inspired by marketing suggests that such a strategy has been planned in advance and is rationally implemented. ; The subject of this paper is an analysis of behavior on the Polish political stage. Its starting point is a reflection on conflict and consensus in a democratic system. This general context requires us to approach these phenomena in terms of a range of aspects which can in turn affect the final assessment of conflict and consensus from the point of view of the quality of the political system. It turns out that the most important communication channels for this interaction are systematically and consistently closed by both sides involved in the conflict. The assumption that this political activity is inspired by marketing suggests that such a strategy has been planned in advance and is rationally implemented.

W niniejszym artykule zajmuję się analizą argumentacji zawartej we wniosku grupy posłów do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przepisów dopuszczających aborcję w przypadku ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu. Przedmiotem rozważań nie są jednak dywagacje natury prawnej, ale kwestia legitymacji moralnej działania podjętego przez posłów. Szukam więc odpowiedzi na pytanie, czy ich inicjatywa broni się w świetle zasad moralności publicznej. Podstawę tej oceny stanowi najważniejsza współczesna koncepcja legitymacji działań politycznych, tj. teoria rozumu publicznego Johna Rawlsa. W pierwszej kolejności przybliżono więc, na czym polega teoria rozumu publicznego Rawlsa (skupiając się przede wszystkim na wskazaniu warunków, które na gruncie tej koncepcji decydują o legitymacji działań politycznych). Następnie omówiono pokrótce najważniejsze argumenty, jakie wysuwa grupa posłów na rzecz wysuwanego żądania. W głównej części tekstu dokonano oceny tego działania w świetle wyłożonych wcześniej warunków legitymacji. ; In the paper, I analyse the argumentation which supports the motion put forward by a group of Polish MPs challenging the constitutionality of the provision which allows abortion in the event of grave and irreversible fetal defects or an incurable illness that threatens the foetus life. My considerations do not concern the legality of this action. Instead, I am interested in the issue of moral legitimacy of the MPs' action. I search for the answer whether their initiative is defensible in terms of public morality. The evaluation is conducted according to the principles of the most important contemporary conception of political legitimacy, which is John Rawls's theory of public reason. Therefore, firstly, I give an account of the Rawlsian theory of public reason. I focus mainlyon the conditions that settle the criteria of the legitimacy of political actions. Then I summarise the arguments which support the demand of the MPs concerned. Finally, in the main part of the paper, I evaluate their action in the light of the theory of public reason.

The inauguration of Nelson Mandela as South Africa's first democratic president on 10 May 1994 became a symbol of the end of apartheid and the beginning of a new chapter in the country's history. As South African society was deeply divided, the 1993 Interim Constitution expressed the need for reconciliation between the people of South Africa and the reconstruction of its society. The legacy of apartheid was to be addressed based on 'a need for understanding but not for vengeance, a need for reparation but not for retaliation, a need for ubuntu but not for victimization'. Due to its introduction into the Constitution, ubuntu – a philosophy of unity, cooperation, compassion and respect for human dignity, which originated in small African communities – became a source of values for the whole legal system. The goal of the text is to present the ubuntu philosophy and to describe its role in the South African transitional justice process and in selected areas of South African law (criminal law, evictions and defamation). On the whole, South Africapresents a unique case in which both the political transformation and the legal system were strongly shaped by the said philosophical and ethical concepts, which bear close resemblance to the idea of restorative justice. ; Zaprzysiężenie 10 maja 1994 r. Nelsona Mandeli na pierwszego demokratycznie wybranego prezydenta Republiki Południowej Afryki stało się symbolem końca apartheidu i otwarcia nowego etapu w historii tego państwa. Wobec istniejących w społeczeństwie głębokich podziałów przejściowa Konstytucja RPA z 1993 r. wyrażała potrzebę pojednania pomiędzy obywatelami RPA, a także rekonstrukcji wspólnoty. Przezwyciężenie spuścizny apartheidu miało być oparte na potrzebie "zrozumienia, a nie zemsty", "rekompensaty, a nie odwetu" oraz "ubuntu, a nie wiktymizacji". Filozofia ubuntu (wywodząca się z małych afrykańskich wspólnot filozofia jedności, kooperacji, współczucia i respektu dla ludzkiej godności), do której odwołanie zamieszczono w Konstytucji – stała się rezerwuarem wartości dla całego systemu prawa. Celem artykułu jest przedstawienie filozofii ubuntu oraz omówienie jej roli w rozliczeniach z przeszłością w Republice Południowej Afryki i w wybranych obszarach południowoafrykańskiego prawa: w prawie karnym, regulacjach dotyczących eksmisji z nielegalnie zajmowanego gruntu oraz w regulacjach przewidujących odpowiedzialność deliktową za zniesławienie. RPA jawi się przy tym jako wyjątkowy kazus, w którym zarówno polityczna transformacja, jak i system prawny kształtowały się pod istotnym wpływem omawianych koncepcji filozoficznych i etycznych, silnie nawiązujących do idei sprawiedliwości naprawczej.

Termin "miasta bliźniacze" został wypracowany w toku doświadczeń gmin na arenie międzynarodowej. Prekursorami ruchu bliźniaczego są gminy niemieckie i francuskie, które po II wojnie światowej podjęły się zadania zbliżenia zwaśnionych narodów. Ruch bliźniaczy początkowo opierał się przede wszystkim na wymianie młodzieży. Współcześnie współpraca miast skupia się na współpracy gospodarczej, ekologicznej, na partnerskiej edukacji oraz konsolidacji działań na rzecz rozwoju. Współpraca międzynarodowa gmin, choć stanowi istotny czynnik rozwoju lokalnej polityki, nie jest w sposób wyczerpujący uregulowana prawnie. Obowiązujące ustawodawstwo krajowe i prawodawstwo unijne nie operują pojęciem "miasta partnerskie". Ustawy zasadnicze, akty wykonawcze, deklaracje oraz traktaty uściślają istotę i prawo samorządu lokalnego, nie precyzując zasad tworzenia lokalnej polityki zagranicznej. Aspekt ten pozostawiają w dużej mierze samym gminom, co podkreśla zasadę samorządności. Unijne dyrektywy także nie określają sztywnych ram międzynarodowej współpracy gmin, podkreślając jedynie ich rolę w kształtowaniu polityki. Znaczenie gmin w rozwiązywaniu współczesnych problemów cywilizacji wyraźnie uwypuklają deklaracje końcowe z kongresów miast partnerskich. Brak ram prawnych nie ogranicza gmin w rozwijaniu lokalnej polityki zagranicznej, otwierając przed nimi możliwości współpracy z dowolnymi gminami w dowolnym obszarze. ; The term 'town twinning' and 'twin cities' was coined when municipalities (gminy) became active in the international arena. The precursors of the twinning movement were German and French communes which after World War II embarked on the task of bringing the two nations together. The twinning movement in its original form was primarily based on the exchange of the youths of both countries. Today, contacts between cities focus on economic and environmental cooperation, collaboration in the sphere of education and consolidation of activities fostering further development of partnership. International cooperation of municipalities, while an important factor in the development of local politics, is not satisfactorily regulated. Neither the national nor the EU legislation contains the term 'twin cities' in its legal vocabulary. Constitutions, executive acts, declarations and treaties set out the essence of local government and law, but fail to specify the rules of a local foreign policy. This aspect is largely left to the decision of municipalities, which clearly emphasises the principle of self-government. EU directives do not define any rigid framework of international cooperation of communes either, merely emphasising their role in the shaping of that policy. Consequently, the role of municipalities in the solving of contemporary civilisation problems has been highlighted in final declarations adopted at twin cities congresses held in recent years. The absence of a legal framework at a higher level does not only mean that local municipalities are not restricted from developing their local foreign policies, but it also opens up for them numerous possibilities of cooperation in any area of their choice.

Celem artykułu jest zbadanie, w jaki sposób Komisja Europejska nadzorowała implementację równościowego i antydyskryminacyjnego prawa UE w latach 2002–2015. W badaniujako perspektywę teoretyczną przyjęto teorię europeizacji. Analizy przeprowadzono w oparciu o dane ilościowe. Badanie wykazało, że Komisja nadzorując implementację równościowego i antydyskryminacyjnego prawa UE wychodziła z roli egzekutora nakładającego sankcje i chętnie toczyła dialog z państwami członkowskimi. Badanie ujawniło ponadto preferencje Komisji,tzn. większe zainteresowanie dwoma dyrektywami (2000/43/WE i 2000/78/WE) oraz mniejszą skłonność do patrzenia na naruszenia zasady równości i niedyskryminacji z perspektywy ekonomicznej, a bardziej ujmowanie ich w kategorii pogwałcenia praw jednostki. Przeprowadzone badanie pokazało ponadto, że w nadzorowaniu implementacji równościowego i antydyskryminacyjnego ustawodawstwa UE można odnaleźć elementy governance, do których zaliczyć należy współpracę z partnerami zewnętrznymi (sieci ekspertów) posiadającymi zasoby (informację), których brakuje Komisji, a które są niezbędne do prowadzenia kontroli. ; The main research problem of the article consists in a question on the method of supervising implementation of equality and anti-discrimination law by the European Commission in the years 2002–2015. The study showed that the Commission, overseeing implementation of the equality and anti-discrimination law of the EU, used to come out of the role of "the guardian of the treaties" and was discussing problems of infringements in dialogue with Member States. The survey also revealed preferences of the Commission, i.e. greater interest in the two directives (2000/43/EC and 2000/78/EC), and less likely to look at the infringement of the principle of equality and non-discrimination from an economic perspective but more in terms of violation of individual rights. Moreover the study revealed that elements of governance could be found in Commission's activity, namely cooperation with external partners (network of experts) who had resources (information) that the Commission needed for the inspection. Analysis was based onthe quantitative data. The theory of Europeanization has been applied to the analysis.

Celem artykułu jest zbadanie, w jaki sposób Komisja Europejska nadzorowała implemetację równościowego i antydyskryminacyjnego prawa UE w latach 2002–2015. W badaniu jako perspektywę teoretyczną przyjęto teorię europeizacji. Analizy przeprowadzono w oparciu o dane ilościowe. Badanie wykazało, że Komisja nadzorując implementację równościowego i antydyskryminacyjnego prawa UE wychodziła z roli egzekutora nakładającego sankcje i chętnie toczyła dialog z państwami członkowskimi. Badanie ujawniło ponadto preferencje Komisji, tzn. większe zainteresowanie dwoma dyrektywami (2000/43/WE i 2000/78/WE) oraz mniejszą skłonność do patrzenia na naruszenia zasady równości i niedyskryminacji z perspektywy ekonomicznej, a bardziej ujmowanie ich w kategorii pogwałcenia praw jednostki. Przeprowadzone badanie pokazało ponadto, że w nadzorowaniu implementacji równościowego i antydyskryminacyjnego ustawodawstwa UE można odnaleźć elementy governance, do których zaliczyć należy współpracę z partnerami zewnętrznymi (sieci ekspertów) posiadającymi zasoby (informację), których brakuje Komisji, a które są niezbędne do prowadzenia kontroli. ; The main research problem of the article consists in a question on the method of supervising implementation of equality and anti-discrimination law by the European Commission in the years 2002–2015. The study showed that the Commission, overseeing implementation of the equality and anti-discrimination law of the EU, used to come out of the role of "the guardian of the treaties" and was discussing problems of infringements in dialogue with Member States. The survey also revealed preferences of the Commission, i.e. greater interest in the two directives (2000/43/EC and 2000/78/EC), and less likely to look at the infringement of the principle of equality and non-discrimination from an economic perspective but more in terms of violation of individual rights. Moreover the study revealed that elements of governance could be found in Commission's activity, namely cooperation with external partners (network of experts) who had resources (information) that the Commission needed for the inspection. Analysis was based on the quantitative data. The theory of Europeanization has been applied to the analysis.

Since 2005, political life in Poland has been largely dominated by a dispute between two parties: Civic Platform (PO) and Law and Justice (PiS). This dispute is not just a rivalry between party leaders on political programs. It is rather a confrontation of the antagonistic views of the voters and supporters of both parties. The unsuccessful talks between the leadership groups of both parties, which did not lead to the formation of a coalition government in 2005 are often referred as a symbolic beginning of this conflict. The intensity of this dispute, prompts the observers of public and political life to formulatea thesis about two metaphoric Polands, two tribes that are alien to each other. Authors of the scientific and journalistic analyses of this phenomenon often point out the differences in demographic and social characteristics of the electorates of both parties. However, these differences are less important than dissimilarities in views and opinions of PO and PiS supporters on events, phenomena and persons relevant to party identities. The media also play a crucial role in supporting and reproducing different views of supporters of both parties. The purpose of this paper is to present a characteristics of the supporters of both parties and to analyze the evolution of their political likes and dislikes in the last several years. The conclusions are based on a analysis of the data collected in the years 2001–2019 by the Public Opinion Research Center (CBOS) and by other researchers. ; Od 2005 roku życie polityczne w Polsce w znaczącym stopniu zdominowane jest przez spór dwóch partii: Platformy Obywatelskiej (PO) oraz Prawa i Sprawiedliwości (PiS). Spór ten nie jest tylko rywalizacją liderów i członków partii na programy polityczne. To konfrontacja antagonistycznych światopoglądów wyborców oraz sympatyków obu partii. Jej symbolicznym początkiem są nieudane rozmowy między gremiami przywódczymi obu partii, które nie doprowadziły do powstania koalicyjnego rządu w 2005 roku. Intensywność sporu, toczonego w wielu środowiskach, skłania obserwatorów życia publicznego do formułowania tezy o dwóch metaforycznych Polskach, o dwóch obcych sobie plemionach. Autorzy naukowych i publicystycznych analiz tego fenomenu często wskazują na różnice w zakresie cech demograficznych i społecznych, jakimi charakteryzują się elektoraty obu partii. Odmienności te mają jednak drugorzędne znaczenie w stosunku do różnic w poglądach zwolenników PO i PiS na temat wydarzeń, problemów, zjawisk i osób istotnych dla partyjnych tożsamości. Istotną rolę w podtrzymywaniu i reprodukcji odmiennych światopoglądów sympatyków obu partii odgrywają media. Celem tekstu jest dokonanie charakterystyki cech oraz podzielanych poglądów sympatyków obu partii oraz analiza ewolucji ich sympatii i antypatii politycznych w ostatnich kilkunastu latach. Wnioski formułowane są na podstawie wtórnej analizy danych zebranych w latach 2001–2019 przez Centrum Badania Opinii Społecznej oraz przez innych badaczy.

The article addresses the notary's systemic position under the first Polish Law on Notaries of 27 October 1933. The analysis of the position of the notary carried out in part one of this article pointed to serious difficulties in the precise defining of this position, both among the scholars in the field and the judicature. To precisely define the systemic position of the notary, part two has provided an analysis of the provisions of the Law on Notaries regarding the professional self-government of notaries, supervision over notaries and their activities, disciplinary liability and compensatory liability of the notary, and the rules of preparation for the profession of notary. The analysis of the Law on Notaries of 1933 presented in the first and second part of this article, leads to the conclusion that the notary's position included in its legal position a combination of features of a public officer and a liberal profession. The legislature, using in Article 1 the term "public functionary", and not "state official", and giving notaries in Article 23 of the Law on Notaries the legal protection enjoyed by state officials, wanted to clearly emphasize the existing differences between them while at the same time underlining their close relationship to the state. The adoption of such a definition made it possible to grant notaries a wide range of powers. At the same time, it provided the basis to establish a professional self-government and entrust its bodies with significant powers in the area of disciplinary jurisdiction. The dualistic approach to the position of the notary was also reflected in the separate rules of training for the profession and in the special rules of notary's liability for damages. The state, by entrusting notaries with activities related to non-contentious judiciary, secured for itself an exclusive influence on the staffing of notary positions and covered the system of notaries by a strict supervision exercised by the Minister of Justice. The discussion presented in the article leads to a conclusion that the legislature approached the position of a notary in the Law on Notaries of 1933 in a special way, creating a combination of official and professional elements, which can be called a public function. In terms of the political and administrative system, regardless of the definition itself, the notary in practice performed the function of a person of public trust. ; Artykuł dotyczy problematyki pozycji ustrojowej notariusza na gruncie pierwszego polskiego Prawa o notariacie z dnia 27 października 1933 r. Dokonana w części pierwszej opracowania analiza pozycji ustrojowej notariusza wykazała istnienie poważnych trudności w precyzyjnym jej określeniu, zarówno wśród przedstawicieli doktryny, jak i judykatury. W celu precyzyjnego określenia pozycji ustrojowej notariusza w części drugiej przeprowadzono analizę postanowień Prawa o notariacie dotyczących samorządu zawodowego notariatu, nadzoru nad notariatem i notariuszami, odpowiedzialności dyscyplinarnej i odszkodowawczej notariusza oraz zasad przygotowania do zawodu notariusza. Przedstawiona w obu częściach artykułu analiza przepisów Prawa o notariacie z 1933 r. prowadzi do wniosku, że stanowisko notariusza zawierało w swoim położeniu prawnym połączenie cech urzędniczych i cech wolnego zawodu. Prawodawca, używając w art. 1 określenia "funkcjonariusz publiczny", a nie "funkcjonariusz państwowy", oraz nadając notariuszom w art. 23 Prawa o notariacie ochronę prawną przysługującą urzędnikom państwowym, chciał wyraźnie zaakcentować istniejące między nimi różnice, a zarazem podkreślić ich bliski związek z państwem. Przyjęcie takiej definicji umożliwiło przyznanie notariuszom szerokiego zakresu kompetencji. Jednocześnie stworzyło ono podstawy do powołania samorządu zawodowego oraz powierzenia jego organom istotnych uprawnień w zakresie sądownictwa dyscyplinarnego. Dualistyczne ujęcie stanowiska notariusza znalazło odzwierciedlenie również w odrębnych zasadach przygotowania do zawodu oraz w szczególnych zasadach odpowiedzialności odszkodowawczej notariusza. Powierzając notariuszom czynności należące do sądownictwa niespornego, państwo zapewniło sobie wyłączny wpływ na nadawanie posad notariuszom oraz poddało notariat ścisłemu nadzorowi Ministra Sprawiedliwości. Przedstawione w opracowaniu rozważania prowadzą do wniosku, że prawodawca ujął w Prawie o notariacie z 1933 r. stanowisko notariusza w sposób szczególny, stwarzając syntezę pierwiastków urzędniczego i wolno-zawodowego, którą można określić mianem funkcji publicznej. W zakresie ustrojowym, niezależnie od samej definicji, notariusz w praktyce pełnił funkcję osoby zaufania publicznego.

There are important differences between Polish commune self-government and county self-government concerning a procedure of an approval of an implementation of local government budget. This is, certainly, connected with the difference between types and procedures of appointing and recalling executive bodies of both types of local governments. On commune level – it is a single body (mayor), who is elected and recalled in universal elections. On the county level – it is multi-personal body (county's management board), which is called and recalled by the county council. Are the differences in the procedure of approval of the implementation of local government budget a good solution for the local governance? On both levels of local government the approval concerns an implementation of local government budget and on both levels – formally the procedure is actually the same. It is only the procedure of recalling of the executive body that differ. This article's aim is to analyse the construction of "rejection of an approval of the implementation of local government budget", which is implemented on a county level of local government. Moreover, the article will point out the role of Regional Audit Chambers in the procedure of an approval of the implementation of county government budget. ; Procedura udzielania absolutorium organowi wykonawczemu jednostki samorządu terytorialnego wykazuje istotne różnice między samorządem gminnym a samorządem powiatowym. Z pewnością związane jest to z faktem odmiennego ustroju oraz trybu wyboru i odwoływania tego organu: na szczeblu gminnym jest to organ jednoosobowy (wójt, burmistrz, prezydent miasta) powoływany w drodze wyborów bezpośrednich i odwoływany w drodze referendum, zaś na szczeblu powiatowym jest to organ kolegialny (zarząd) powoływany i odwoływany przez radę powiatu. Czy jednak owa odmienność procedury absolutoryjnej w zależności od szczebla samorządu jest słuszna, skoro zawsze ma ona dotyczyć wykonania budżetu oraz zawsze powinna odbywać się z zachowaniem odpowiednich wymogów formalno-prawnych, zaś tylko jej konsekwencje (sposób odwoływania organu wykonawczego) są odmienne? Artykuł ma na celu przeprowadzenie analizy występującej w samorządzie powiatowym instytucji "odrzucenia w głosowaniu uchwały o udzieleniu absolutorium". Ponadto artykuł ma wskazać na wynikającą z obowiązujących obecnie przepisów rolę regionalnej izby obrachunkowej w powiatowej procedurze absolutoryjnej.

There are important differences between Polish commune self-government and county self-government concerning a procedure of an approval of an implementation of local government budget. This is, certainly, connected with the difference between types and procedures of appointing and recalling executive bodies of both types of local governments. On commune level – it is a single body (mayor), who is elected and recalled in universal elections. On the county level – it is multi-personal body (county's management board), which is called and recalled by the county council. Are the differences in the procedure of approval of the implementation of local government budget a good solution for the local governance? On both levels of local government the approval concerns an implementation of local government budget and on both levels – formally the procedure is actually the same. It is only the procedure of recalling of the executive body that differ. This article's aim is to analyse the construction of "rejection of an approval of the implementation of local government budget", which is implemented on a county level of local government. Moreover, the article will point out the role of Regional Audit Chambers in the procedure of an approval of the implementation of county government budget. ; Procedura udzielania absolutorium organowi wykonawczemu jednostki samorządu terytorialnego wykazuje istotne różnice między samorządem gminnym a samorządem powiatowym. Z pewnością związane jest to z faktem odmiennego ustroju oraz trybu wyboru i odwoływania tego organu: na szczeblu gminnym jest to organ jednoosobowy (wójt, burmistrz, prezydent miasta) powoływany w drodze wyborów bezpośrednich i odwoływany w drodze referendum, zaś na szczeblu powiatowym jest to organ kolegialny (zarząd) powoływany i odwoływany przez radę powiatu. Czy jednak owa odmienność procedury absolutoryjnej w zależności od szczebla samorządu jest słuszna, skoro zawsze ma ona dotyczyć wykonania budżetu oraz zawsze powinna odbywać się z zachowaniem odpowiednich wymogów formalno-prawnych, zaś tylko jej konsekwencje (sposób odwoływania organu wykonawczego) są odmienne? Artykuł ma na celu przeprowadzenie analizy występującej w samorządzie powiatowym instytucji "odrzucenia w głosowaniu uchwały o udzieleniu absolutorium". Ponadto artykuł ma wskazać na wynikającą z obowiązujących obecnie przepisów rolę regionalnej izby obrachunkowej w powiatowej procedurze absolutoryjnej.