Suchergebnisse

Long Term Changes of Income Inequalities, Their Social Importance and Relationship With Economic Development – in the European and Global PerspectiveData analysis based on Gini index proves that income inequalities were growing in the 1980s and 1990s and next, mixed trends prevailed, with the exception of fast growth in the incomes of 1% top richest households. In spite of the fact that the expansion of knowledge-based economy has begun in the same time as income inequality growth, there are no direct connection between these two phenomena. The intermediary factor is financial capitalism. Innovations created in new economy (ICT) encourage the development of financial capitalism and quick growth of 1% of the highest incomes. The social importance of inequality growth is very low. The growth of income inequalities very slightly changes the evaluation of the existing income inequalities. The increase of salary inequality has not diminished work motivation in European enterprises. The growth of financial capitalism has encouraged growth of venture capital investment in sectors of knowledge-based economy.

The diversity of the labour market in the Visegrad Group countries is presented in the article from an institutional perspective. Institutions such as different tax and transfer policies, employment protection legislation, or active and passive labour market policies can affect not only the effectiveness of the economy from a macro perspective, but they can also be crucial in determining the system of rules and incentives for earning money. The institutional conditions of the labour market directly affect the behaviour of labour market participants, their incomes, and therefore income inequalities. To asses and compare the situation between the Visegrad group countries, a synthetic measure of labour market institutions is calculated. A taxonomic analysis is done to group the V4 countries against other selected European Union countries, which enables the assessment and comparison of similarities and differences across the Visegrad countries. Finally, the trade-offs between a synthetic measure of labour market institutions and income inequalities are analysed. The Pearson correlation coefficient and, additionally, the Spearman's rank correlation coefficient are applied. The analysis is done for 2016, as it was the most recent data available while writing the article. The results from such an analysis can help to answer the question of the state's role in limiting income inequalities through labour market institutions and to identify the policies which are the most effective in this field. ; W artykule przedstawiono różnorodność rynku pracy w krajach Grupy Wyszehradzkiej z perspektywy ekonomii instytucjonalnej. Instytucje takie jak: regulacje w zakresie podatków i transferów, przepisy dotyczące ochrony zatrudnienia lub aktywna i pasywna polityka rynku pracy mogą wpływać nie tylko na efektywność gospodarki z perspektywy makroekonomicznej, ale również odgrywać kluczową rolę w określaniu systemu zasad i zachęt do zarabiania pieniędzy. W tej perspektywie warunki instytucjonalne rynku pracy bezpośrednio wpływają na zachowanie uczestników rynku pracy, ich dochody, a tym samym nierówności dochodowe. W celu dokonania oceny i porównania sytuacji między krajami Grupy Wyszehradzkiej, obliczono syntetyczną miarę instytucji rynku pracy. Ponadto przeprowadzono analizę taksonomiczną, w efekcie której pogrupowano kraje V4 względem wybranych krajów Unii Europejskiej. Takie działanie umożliwiło ocenę i porównanie podobieństw i różnic między krajami wyszehradzkimi. Finalnie podjęto próbę identyfikacji i oceny związków między syntetyczną miarą instytucji rynku pracy a nierównościami dochodowymi. Zastosowano współczynnik korelacji Pearsona i dodatkowo współczynnik korelacji rang Spearmana. Wyniki analizy są próbą odpowiedzi na pytanie o rolę państwa w ograniczaniu nierówności dochodowych za pomocą instytucji rynku pracy i pomagają zidentyfikować te działania, które są najbardziej skuteczne w analizowanej dziedzinie.

The diversity of the labour market in the Visegrad Group countries is presented in the article from an institutional perspective. Institutions such as different tax and transfer policies, employment protection legislation, or active and passive labour market policies can affect not only the effectiveness of the economy from a macro perspective, but they can also be crucial in determining the system of rules and incentives for earning money. The institutional conditions of the labour market directly affect the behaviour of labour market participants, their incomes, and therefore income inequalities. To asses and compare the situation between the Visegrad group countries, a synthetic measure of labour market institutions is calculated. A taxonomic analysis is done to group the V4 countries against other selected European Union countries, which enables the assessment and comparison of similarities and differences across the Visegrad countries. Finally, the trade-offs between a synthetic measure of labour market institutions and income inequalities are analysed. The Pearson correlation coefficient and, additionally, the Spearman's rank correlation coefficient are applied. The analysis is done for 2016, as it was the most recent data available while writing the article. The results from such an analysis can help to answer the question of the state's role in limiting income inequalities through labour market institutions and to identify the policies which are the most effective in this field. ; W artykule przedstawiono różnorodność rynku pracy w krajach Grupy Wyszehradzkiej z perspektywy ekonomii instytucjonalnej. Instytucje takie jak: regulacje w zakresie podatków i transferów, przepisy dotyczące ochrony zatrudnienia lub aktywna i pasywna polityka rynku pracy mogą wpływać nie tylko na efektywność gospodarki z perspektywy makroekonomicznej, ale również odgrywać kluczową rolę w określaniu systemu zasad i zachęt do zarabiania pieniędzy. W tej perspektywie warunki instytucjonalne rynku pracy bezpośrednio wpływają na zachowanie uczestników rynku pracy, ich dochody, a tym samym nierówności dochodowe. W celu dokonania oceny i porównania sytuacji między krajami Grupy Wyszehradzkiej, obliczono syntetyczną miarę instytucji rynku pracy. Ponadto przeprowadzono analizę taksonomiczną, w efekcie której pogrupowano kraje V4 względem wybranych krajów Unii Europejskiej. Takie działanie umożliwiło ocenę i porównanie podobieństw i różnic między krajami wyszehradzkimi. Finalnie podjęto próbę identyfikacji i oceny związków między syntetyczną miarą instytucji rynku pracy a nierównościami dochodowymi. Zastosowano współczynnik korelacji Pearsona i dodatkowo współczynnik korelacji rang Spearmana. Wyniki analizy są próbą odpowiedzi na pytanie o rolę państwa w ograniczaniu nierówności dochodowych za pomocą instytucji rynku pracy i pomagają zidentyfikować te działania, które są najbardziej skuteczne w analizowanej dziedzinie.

Celem artykułu jest analiza zmian poziomu nierówności dochodów osobistych ludności w Polsce, w układach między- i wewnątrzregionalnych w latach 2004– 2021, m.in. w świetle miar nierówności bazujących na statystyce entropii i indeksie Giniego. W pracy podjęto próbę odpowiedzi na następujące pytania badawcze: jak zmieniał się poziom nierówności wewnątrz- i międzyregionalnych w Polsce w latach 2004–2021 w świetle wartości wskaźnika dochodów osobistych ludności, w jakim stopniu nierówności na poziomie lokalnym wpływają na ogólny poziom nierówności dochodowych w Polsce oraz jakie prawidłowości występują w zakresie zmienności rozkładu przestrzennego nierówności dochodowych w Polsce. W toku postępowania badawczego wykazano, że w badanym okresie poziom nierówności dochodowych w Polsce uległ zmniejszeniu. Nierówności wewnątrzregionalne w większym stopniu kształtują poziom nierówności niż nierówności międzyregionalne. Wśród województw o najwyższym poziomie nierówności są mazowieckie i małopolskie, a o najniższym – opolskie i zachodniopomorskie. W większości województw znacznie szybsze tempo wzrostu dochodów osobistych ludności obserwowano w gminach o relatywnie najniższych dochodach.

Considerations related to income distribution and income inequalities in populations of economic agents belong to the core of the modern economic theory. They appear also in a public debate concerning postulates as to taxation or pension politics, in theories of a human capital creation or searching for regional development factors.Results of statistical inference conducted for giving arguments pro or against particular hypotheses, strongly depend on properties of statistical procedures used within this process. We mean here for example: a quality of probability density estimator in case of missing data, a quality of skewness measure in multivariate case departing from normality, or a quality of dimension reduction algorithm in case of existence of outliers.In this paper from the robust statistics point of view, we analyse difficulties related to statistical inference on income distribution models and income inequalities measures. Theoretical considerations are illustrated using real data obtained from Eurostat and Minessota Population Center (IMPUS). ; Rozważania dotyczące rozkładów dochodów oraz nierówności dochodowych bez wątpienia należą o tzw. jądra ekonomii teoretycznej. Rozważania tego typu pojawiają się w debacie publicznej dotyczącej polityki podatkowej, polityki transferów społecznych, w teoriach tworzenia kapitału intelektualnego bądź w typowaniu czynników rozwoju regionalnego.Warto zauważyć, że wyniki badań statystycznych prowadzonych, aby dostarczyć argumentów za bądź przeciw hipotezom stawianym w debatach ekonomistów zależą krytycznie od własności metod statystycznych wykorzystywanych w tych badaniach. Mamy tutaj przykładowo na uwadze, jakość estymatora gęstości w przypadku brakujących danych, jakość wielowymiarowej miary skośności w przypadku odstępstwa od normalności populacji, bądź jakość algorytmu zmniejszającego wymiar zagadnienia statystycznego w przypadku występowania obserwacji odstających. W sytuacji, gdy w badaniach tego typu uwzględniamy dodatkowo pewien wymiar przestrzenny bądź społecznoekonomiczny – przeprowadzenie dobrej jakości wnioskowania statystycznego wydaje się stanowić szczególnym wyzwanie.W niniejszej pracy w krytyczny sposób analizujemy trudności związane z wnioskowaniem statystycznym dotyczącym wybranych modeli dochodu i wybranych miar nierówności dochodowych. Z perspektywy statystyki odpornej badamy m.in. powszechnie wykorzystywane estymatory parametrów modeli Pareto, Pearsona, D'Addario oraz Daguma. Proponujemy odporne i nieparametryczne alternatywy dla popularnych miar nierówności dochodowych oraz pokazujemy jak zredukować liczbę predyktorów dla agregatów dochodowych w odporny sposób. Zwracamy szczególną uwagę na przestrzenny wymiar naszych badań. Rozważania teoretyczne ilustrujemy m.in. wykorzystując dane empiryczne pochodzące z Eurostatu i Minnesota Population Center (IMPUS).

W artykule został omówiony wpływ percepcji nierówności dochodowych na preferencje polityczne Polaków w latach 2007–2015. Badane były przy tym zarówno zmiany akceptacji nierówności dochodowych, jak też oceny zasadności podziału dochodu w społeczeństwie. Ocena wpływu tych zmian na preferencje polityczne, w tym zwłaszcza na poparcie partii opowiadających się za zwiększeniem redystrybucji dochodów przez państwo, została dokonana za pomocą analizy statystycznej na zagregowanych danych o poparciu partii politycznych oraz analizy ekonometrycznej mikrodanych z badań ankietowych. Z przeprowadzonych obliczeń wynika, że percepcja nierówności dochodowych, a w szczególności ocena ich zasadności, stała się po globalnym kryzysie jedną z determinant decyzji wyborczych Polaków. Osoby oceniające nierówności dochodowe jako niezasadne i zbyt wysokie z większym prawdopodobieństwem głosowały na partie opowiadające się za redystrybucją dochodów.

Household income dispersion in Poland is growing systematically. Since the late 1970s, the Gini index has increased from 0.252 (1975) to 0.313 (2016). At the same time in France, the ratio has dropped from 0.34 (late 1970s) to 0.293 (2016). A higher income dispersion is also observed among various occupations and across genders. The ratio of minimum to average wages has increased from 33.7% (1975) to 45.45% (2019). The research period covers the period of the centrally planned economy in Poland, when income leveling was an effect of government policy, and that of the market economy, which caused significant income disparities. The research problem is the growing household income dispersion in Poland. The aim of the study was to determine the institutional sources of increasing income dispersion. The study involved a comparative analysis of income dispersion in the years 1975–2017 in the context of institutional changes taking place in these countries, especially after 1990. The author applied a hypothetico-deductive method. Having analysed income dispersion, the author made a hypothesis regarding the influence of institutional changes on this phenomenon and presented the groups of institutional factors. The conducted research indicated inequalities in Poland grew mainly as a result of high dynamics in the income of the highest earners (top 10% and 1%). The social policy of the Polish government may have had little impact on this factor. Moreover, the distributional effects of taxes and transfers were slightly weaker in Poland than in France. An increase in the scale of acceptance of the inequality level in Poland over the past few years is noteworthy. In France, the public opposition to inequality is growing, even though income inequality is lower than in many European countries. ; Zróżnicowanie dochodów ludności Polski systematycznie wzrasta. Indeks GINI od końca lat 70. XX w. wzrósł z 0,252 (1975) do 0,313 (2016). W tym samym czasie we Francji indeks ten zmniejszył się z 0,34 (koniec lat 70. XX w.) do 0,293 (2016). Wzrost zróżnicowania dochodów obserwowany jest też w przekrojach grup zawodów i płci. Towarzyszy temu zwiększenie relacji płacy minimalnej do przeciętnego wynagrodzenia z 33,7% (1975) do 45,45% (2019). Okres przyjęty do badań obejmował w Polsce gospodarkę centralnie planowaną, w którym to okresie spłaszczenie dochodów było efektem polityki państwa oraz gospodarkę rynkową, która silnie zdywersyfikowała dochody ludności. Problemem badawczym było rosnące zróżnicowanie dochodów ludności Polski. Celem podjętych badań było wskazanie instytucjonalnych źródeł wzrostu zróżnicowania dochodów ludności. Dokonano analizy porównawczej zróżnicowania dochodów w Polsce oraz we Francji za lata 1975–2017 na tle zmian instytucjonalnych, szczególnie od roku 1990. Wykorzystano metodę hipotetyczno-dedukcyjną. Postawiono hipotezę o wpływie zmian instytucjonalnych na ten problem oraz wskazano grupy czynników instytucjonalnych oddziałujących na nierówności dochodowe ludności. Przeprowadzone badania wskazały, że nierówności w Polsce rosły głównie w wyniku wysokiej dynamiki dochodów najwyżej zarabiających (10% i 1%). Działania rządu polskiego z zakresu polityki socjalnej w niewielkim stopniu mogły wpłynąć na ten czynnik. Ponadto efekty dystrybucyjne podatków i transferów w stosunku do nierówności dochodowych były w Polsce nieco słabsze niż we Francji. Zwraca uwagę wzrost skali akceptacji nierówności w Polsce w ostatnich kilkunastu latach. Natomiast we Francji rósł sprzeciw społeczeństwa wobec nierówności, mimo że ich skala jest niższa niż w wielu krajach europejskich. ; Funds of the Faculty of Economics and Finance, University of Białystok, BST-403.

In this paper an attempt was made to present the nature of contemporary globalization and its impact on the income inequalities both between-countries and within selected countries. The analysed statistical data confirm the fact that progressing globalization creates new forms of inequality. Globalization does not benefit everyone. Some countries and social classes (groups of people) are more affected by that process and only a few are less affected. However due to the positive influence of globalization on high-growth rates in emerging countries that process has brought about a visible reduction of between-country inequality. Alas, the inequality dynamics in many countries has increased, where the richest people own much of the wealth and poor and middle-class people are becoming poorer. The rising concentration of wealth will only accelerate the inequality crisis and bring about the slow-down of economic growth with all its negative consequences. ; Celem niniejszego artykułu było wykazanie czy i w jakim zakresie globalizacja wywiera znaczący wpływ na nierówności dochodowe pomiędzy różnymi grupami krajów jak również w obrębie poszczególnych krajów. Dostępne dane statystyczne potwierdzają pojawianie się nowych form nierówności. Globalizacja nie jest jednak procesem korzystnym dla wszystkich. Wywiera ona także różny wpływ na poszczególne grupy krajów i klasy społeczne. Globalizacja miała i ma nadal pozytywny wpływ na wzrost gospodarczy. Przyczynia się do zmniejszenia nierówności pomiędzy poszczególnymi krajami. Natomiast w ramach poszczególnych krajów nastąpił dalszy wzrost nierówności pomiędzy najbogatszymi i najbiedniejszymi oraz klasą średnią, która w skali globalnej najbardziej straciła na globalizacji. Dalsza koncentracja bogactwa w rękach nielicznej grupy ludzi najbogatszych zwiększy kryzys nierówności i przyczyni się do zahamowania wzrostu gospodarczego.