Suchergebnisse

Campoformijski ugovor postavio je kraj neprijateljstvu izmedu Francuza i Austrijanaca i oznacio istodobno kraj Republike sv. Marka. Snagom clana 6. samoga ugovora, pod suverenitet Habzburgovaca presla je ne samo mletacka Istra i Dalmacija veé i sama Venecija s kopnom, jadranski otoci i Boka Kotorska. Tako je Austrija, koja je veé dr:lala Trst, Liburniju, Rijeku i Hrvatsko primorje, dosla u posjed rekvizita da se pretvori u pomorsku silu i da zamijeni Veneciju u jadranskom gospodstvu. Nakon gubitka Lombardije, Austrija se uvjerila da ée se Italija prije ili poslije ujediniti i shvatila je da ée se morati povuéi sa istocne obale Jadrana. Stoga je nastojala pridobiti stanovnistvo tih krajeva. Eto, zbog è':ega izmedu 1849. i 1860. nastaju u Dalmaciji dva pokreta koja iz poè':etka imadu samo administrativnu fizionomiju: «aneksionisticki pokret», pod vodstvom i upravom onoga dijela dalmatinske burzoazije ruralnog porijekla koja je osjeéala duboki afinitet sa seoskim masama, stoga je tezila k slavenskim provincijama Carstva trazeéi aneksiju Dalmacije Hrvatskoj i Slavoniji; i «autonomaski pokret», pod vodstvom i upravom onoga dijela dalmatinske burioazije (mletaè':ko - dalmatske), veéim dijelom talijanskoga porijekla, koja se suprotstavila pripojenju Dalmacije Hrvatskoj boreéi se za autonomiju provincije. Ova dva pokreta, izraz dalmatinske burzoazije, u dvanaest godina naglog razvoja i pod utjecajem zbivanja na poluotoku, promijenit ée se jedan u habzbursko hrvatstvo, drugi u talijanski iredentizam. Barba izmedu dviju stranaka zavrsila se 1886. i oznaè':ila je oslobodenje slavenskog puè':anstva od talijanske supremacije i njezino uklapanje u politiè':ki zivot provincije.

Ort und Stunde: Eichstätt heute -- Umbau und Neubau des Bischöflichen Seminars -- Neubau der Pädagogischen Hochschule -- Umbau der Domdechantei -- Umbau der Willibaldsburg zu einem Juramuseum -- Umbau des Kipfenberger Speichers zum Diözesan-Museum -- Umbau des Ulmer Hofes zu einer Fachbereichsbibliothek -- Neubau und Umbau des Studentenzentrums -- Neubau für Büros der Universität -- Pergolen, Gitter, Tore -- Portale -- Gerade Treppen -- Wendeltreppen -- Podeste -- Oberlichter -- Dachkonstruktionen, Tragwerke -- Werkverzeichnis 1960–1982.

Pozivajuéi se na clanak talijanskog povjesnika Francesca Ruffinija o «Cavouru i Slavenima» objavljenu u Corriere della Sera od 2.6.1918, autor preispituje najznacajnija glediSta talijanske politicke misli iz razdoblja preporoda spram Slavena (a posebice Hrvata) u godinama izmedu prve i druge polovice XIX. stoljeéa. Raspravlja o postepenu osvjeséivanju talijanske historiografije spram nacionalnog zahtjeva Slavena pod austrijskom vlaséu . Cervanijeva analiza iznosi cinjenicu da su licnosti talijanskog preporoda (i Mazzini takoder), u svojoj viziji slavenskog problema, dugo bile pod utjecajem naklonosti za poljsko i madjarsko nacionalno pitanje i da su prilicno kasno otkrile razloge nacionalna ustanka juznih Slavena. Cavour je bio talijanski politicar koji je veé 1848 . tocno uvidio situaciju, a razlikujuéi (govor u pijemonteskom Parlamentu 20.10.1848 .) nacionalnu od politicke slobode, shvatio bit problema s onu stranu olakih uopéavanja . Znacajno je- primijeéuje Cervani- sto se pronicljiv istrazivac poput Ruffinija, u mjesecima pred kongres u Rimu o «potlacenim nacijama» (travanj 1918) i u politickoj klimi koja je prethodila raspadu Austi-.o-Ugarske, nanovo pozabavio tematikom (ujedinjenje juznih Slavena) koja, nasluéena sredinom proslog stoljeéa od najboljih duhova preporoda, pronalazi u burnom politickom trenutku propasti Austro-Ugarske, ljude poput Ruffinija ili Salveminija, sposobne da je «iskoriste» plemenito i realisticki .

1. «Teologia política» só pode cumprir a sua função apologética se distinguir mais rigorosamente entre apologia ad extra e apologia ad intra e argumentar correspondentemente. Só então ela ganha relevância filosófica e teológica. Em segundo lugar, ela tem de ser suportada por uma teologia histórico-exegética e dogmática autónoma. Só então se garante que tal «teologia política» no diálogo com a cultura moderna tenha mais a dizer do que esta já sabe sem ela e que permaneça uma disciplina teológica. Em terceiro lugar, uma «teologia política» precisa imprescindivelmente de uma ética política como complemento, se não quer ficar sem efeito. Tal «teologia política» continuará a representar um correctivo apologético de qualquer outra disciplina teológica.2. «Teologia política» só pode cumprir a sua função hermenêutica, se pressuposer uma teologia exegético-histórica independente que a guarde de uma retroprojecção ideológica de concepções políticas actuais na Escritura e História da Igreja, se pressuposer uma teologia dogmática independente que identifique hermenêutica política com hermenêutica parcial e se pressuposer uma teologia prática independente que a guarde de irrealismo e ilusionismo. Tal «teologia política» continua, por outro lado, mandatária de uma problemática teológica ainda por resolver e com isso um indispensável correctivo teológico de todas as outras disciplinas teológicas.

Sastavljena pred oko cetvrt stoljeéa na strogo dokumentarnoj bazi, radnja Tomasa Caenazza (1881-1962) pod originalnim naslovom «Mletacka povijest Rovinja» ostala je dosad neobjavljena, a zasluzje da se upozna, jer donasi novo historiografsko tumacenje, koje upotpunjuje i djelomicno ispravlja ono tradicioalno, kojega je predstavnik Benussi. Caenazzo, naime, istice pucki faktor rovinjske povijesti, prekriven, a da ga u biti ne mijenja, venecijanskom patinom koja je prodrla skoro iskljuCivo u viSi drustveni sloj tj. u plemstvo. Istinski pucki glas koji je veé od Srednjega vijeka nasao izraz u raznolikosti Bratovstina, imao je, od pocetka XVIII stoljeéa, veliku vaznost na politickom planu i u administrativnoj kontroli stvaranjem nove institucije narodnih Nacelnika. Prema Caenazzovu uvjerenju, u pet stoljeéa mletacke dominacije, a ona su ipak posluZila da se uspostave trajne veze izmedu Rovinja i glavnoga grada na laguni, istarski grad je dao - u ljudima, djelima i novcu - mnogo vise negoli je primio.

Ovom studijom namjeravamo prikazati neke aspekte postanka socijalizma u Rovinju, povezujuéi kratki kritiè':ko-bibliografski pretres o tom razdoblju (kraj XIX stoljeéa) sa publikacijom nekoliko neobjavljenih dokumenata koji se è':uvaju u Drzavnom arhivu Trsta. Bibliografske izvore korisne za odredeno istraZivanje o poè':etnom razvoju socijalistiè':kih ideja u Rovinju treba crpsti iz prepiski, vijesti, kronike, statistiè':kih podataka i citata, navedenih u pojedinim studijama, è':lancima i referatima koji obraduju predmete sto redovno prelaze granice postavljene nasoj raspravi. U Driavnom arhivu Trsta è':uvaju se neki dokumenti o socijalistiè':koj aktivnosti u Rovinju, sabrani u posebni svezak pod naslovom: « Rovigno socialdemocrat. Thatigkeit» (Rovinj, socijaldemokratska aktivnost). Ukupno 15 dokumenata od 1897-1988. a mi éemo komentirati i objaviti samo one pisane na talijanskom jeziku (sedam). U tim se dokumentima govori o socijalistiè':kim zborovima, odrianim u Rovinju 1897. o javnoj skupstini, travnja 1898, kojoj su prisustvovala tri trséanska socijalista i 203 iz Pule. Osim sto se podvlaè':i klerikalna reakcija i kontrola mjerodavnih gradskih vlasti, navodi se popis 15 rovinjskih socijalista i registrira se dnevni red pojedinih sastanaka i zborova. Svoje istrazivanje upotpunili smo navodeéi iz sluzbene publikacije na njemaè':kom jeziku «Die Socialdemokratische und Anarchistische Bewegung » - Socijaldemokratski i anarhistiè':ki pokret - (U tDriavnom arhivu konzultirali smo godista 1886, 1888-1889, 1897-1900, 1902-1904) one pasuse (nekoliko erta u brosuri 1897. godista) koji se odnose na socijalistiè':ki pokret u Rovinju. Na koncu ove studije osvrnuli smo se na prepiske o Rovinju i iz Rovinja, sto se odnose na socijalizam, a bile su izdane na stranicama 1898. godista Il Lavoratore. Rovinjski su socijalisti aktivni veé 1897. iako je velika masa radnistva momentalno iskljuè':ena kao uostalom i zenski elemenat. o postojanju ili ne organizacije prije 1897. nista se ne zna, a i za 1897. nema potpunih podataka. Dva dogadaja cine nam se veoma znacajnima: sve upornija klerikalna reakcija; Rovinj salje na prvi kongres socijalista jadranske sekcije 2 predstavnika. 1898. rovinjska socijalisticka organizacija javno nastupa na sceni politickog zivota i ulazi (uz podrsku trséanskih i pulskih drugova) u otvorenu borbu sa klerikalcima i s opéinskom birokracijom.