Zbrodnie hitlerowskie na Pomorzu Gdańskim w latach 1939-1940. Piaśnica: geneza, uwarunkowania, zbrodnia i pamięć
In: Teka Komisji Historycznej Towarzystwa Naukowego KUL: Teka of the Historical Sciences Commission of the Learned Society of KUL, Band 16, S. 57-69
ISSN: 2719-3144
Masowe mordy w Piaśnicy dokonywane od jesieni 1939 do wiosny 1940 r. to jedne z największych zbrodni hitlerowskiego okupanta w północnej Polsce. Śmierć poniosło tam około dwanaście tysięcy przedstawicieli polskiej elity: przywódcy polityczni, działacze społeczni, inteligencja, duchowieństwo rzymskokatolickie. Eksterminacji podlegali również pacjenci szpitali psychiatrycznych. U podstaw tego ludobójstwa leżały: niemiecki rewanżyzm wobec postanowień traktatu wersalskiego, postulaty Lebensraumu i germanizacji oraz zbrodnicza ideologia nazizmu. Odpowiedzialność za zbrodnię – a także zaplanowane jeszcze przed wojną czystki etniczne, w tym deportacje Polaków do Generalnego Gubernatorstwa i obozu koncentracyjnego Stutthof – spoczywa na składających się z przedstawicieli niemieckiej mniejszości narodowej w II Rzeczypospolitej paramilitarnych bojówkach Selbstschutzu oraz podlegającym grupie operacyjnej SS Einsatzkommando 16 oddziale SS-Wachsturmbann "Eimann". W trudnej sytuacji znaleźli się miejscowi Kaszubi, zagrożeni eksterminacją w razie odmowy przystosowania się. Piaśnica miała być w oczach hitlerowców wzorem dla kolejnych zbrodni, np. w Lesie Szpęgawskim. Obecnie, m.in. dzięki inicjatywie Stowarzyszenia "Rodzina Piaśnicka", las, w którym dokonano zbrodni, jest miejscem pamięci narodowej z sanktuarium maryjnym.