Suchergebnisse

brak

W tekście staram się odpowiedzieć na pytanie, jak wprowadzać elementy działania za pomocą sztuki w środowiskach wiejskich, często peryferyjnych, nie budując jednocześnie pozycji wyższości i dominacji. Przedstawiam projekt animacyjny Prolog. Nierozpoznane wymiary rozwoju kulturalnego z roku 2011, a następnie jego rozwinięcie Etnografia/Animacja/Sztuka z 2012 roku, który od kilku lat prowadzimy wraz z całym zespołem animatorów, artystów i etnografów w wioskach w okolicach Szydłowca, w miejscach dotkniętych na dużą skalę nieopłacalnością drobnego rolnictwa i lokalnym, niekończącym się bezrobociem. Pokazuję, jak badania etnograficzne stopniowo ugruntowują i ubogacają animację oraz jak animacja kultury tworzy jednocześnie sytuacje badawcze, w których rzeczywistość etnograficzna staje się "gęsta", staje się aktualnym widowiskiem i dynamicznym działaniem kulturowym. Staram się pokazać, jak etnografia w połączeniu z działaniami animacyjnymi stwarza warunki, by ujawniło się to, co bardzo istotne w życiu tych społeczności – niejawny wymiar ich twórczego działania i ich oddolną, spontaniczną samoorganizację. Buduję w ten sposób metodologiczną perspektywę działania w kulturze, której celem jest nie tyle wywołanie "mechanicznych" efektów i zmiany społecznej, ile stworzenie wspólnego, kulturotwórczego wydarzenia o nieprzewidywalnych i emergentnych rezultatach.

<p>Artykuł ma na celu przedstawienie problematyki związanej z twórczością reportażową w kontekście refleksji nad sztuko-podobną naturą rzeczywistości pozaartystycznej. Reportaż jako hybrydyczna forma twórczości bazująca na materiale z jednej strony: zastanym, zaś z drugiej – noszącym znamiona artystyczne analizowany jest w tekście w ramach tzw. "estetyki rzeczywistości" Marii Gołaszewskiej. Sztuko-podobny charakter rzeczywistości zastanej, wykorzystywany jako materia reportażu, powiązany zostaje z aktem odczytywania zdarzeń świata pozaartystycznego przez pryzmat kategorii związanych ze sztuką. Tym samym omawiana dziedzina twórczości ukazana zostaje jako rezultat poznawczego przemieszania dwóch porządków: sztuki i rzeczywistości.</p>

W pracy tej chcę pokazać, w jaki sposób antropologiczne rozumienie sfery nieformalności, obszaru spontanicznych i skomplikowanych mechanizmów współdziałania społecznego, może zmieniać się i rozwijać pod wpływem kontekstu badawczego. Zajmuje mnie szczególnie to, co jako działanie nieformalne i balansujące na granicy prawa było rozpoznawane przez badaczy i publicystów jako balast na drodze do właściwego rozwoju społecznego. Dlatego wprowadzam tutaj pojęcie "sztuki nieformalnego", w którym rozpoznawane mogą być także pozytywne kulturowe uwarunkowania nieformalnej współpracy i w ten sposób też samoorganizacji społecznej. Następnie analizuję, jak zmienia się użycie tego pojęcia w sytuacji, w której badania odnoszą się do rzeczywistości potransformacyjnej Polski, Europy Środkowo-Wschodniej, obszarów byłego Związku Sowieckiego oraz przede wszystkim – do współczesnej Mongolii. To przejście od polskich doświadczeń do złożonych kontekstów mongolskich jest pewną drogą poznawczą, w której na różnych poziomach napotykam konieczność tworzenia nowych, zmieniających się pojęć zdolnych uchwycić i zidentyfikować sferę tego, co nieformalne.

Art and architecture for the Second Polish Republic The period of the Second Polish Republic was a time of dynamic processes of unification and modernisation. They were also reflected in art and architecture. This should not come as a surprise given the fact that Polish artists were involved in the struggle for independence on the battlefields, while they also documented Polish military efforts during the World War I. Later on, they held positions in the state administration, especially in the administrative structures responsible for art patronage and education; finally, they were also active in the field of national propaganda. The authorities of the Second Polish Republic appreciated the importance of modern art, especially that the restoration of independence coincided with a debate about the various definitions of the Polish national style. This debate, which involved supporters of vernacular stylisation and those who promoted modernism, found its complex reflection in the Polish General Exhibition in Poznańin 1929. The exhibition confirmed that the leading role in the process of modernisation was assumed by architecture and urban planning.