Anahtar Kelimeler: Ar-Ge Faaliyetleri, Vergisel Teşvikler, TMS 38ÖZETAR-GE FAALİYETLERİNE İLİŞKİN TEŞVİKLER VE AR-GE GİDERLERİNİN UMS-TMS KAPSAMINDA MALİ TABLOLARA YANSITILMASIÜlkeler arasındaki gelişmişlik düzeyi kıyaslamasında kullanılan ölçülerden birisi de milli gelirden Ar-Ge faaliyetlerine ayrılan payların oranıdır. Bugün gelişmiş ülkeler arasında sayılan, dünya ekonomisine ve ticaretine yön veren ülkelerin Ar-Ge faaliyetlerine ayırdıkları kaynaklar yadsınamaz büyüklüklere ulaşmıştır. İşte bu aşamada Ar-Ge faaliyetlerine ayrılan kaynakların büyüklüğü hem ülkelerin gelişmişlik düzeyini göstermekte hem de ülkelerin gelişme yolundaki itici kuvveti olmaktadır. Ar-Ge faaliyetlerine daha fazla kaynak ayırmak katma değeri daha yüksek ürünler elde etmeyi veya aynı ürünü daha az maliyetler ile üretmeyi sağlamaktadır. Bu nedenle tüm ülkelerde Ar-Ge faaliyeti ve projelerinin teşviki ve Ar-Ge faaliyetlerine ayrılan kaynakların arttırılması amacıyla bir takım vergisel indirim ve kolaylıklar sağlanmaktadır. Ayrıca işletmelerin mali tablolarında ciddi bir konumda bulunan Ar-Ge harcamalarının işletmeler tarafından farklı biçimlerde kaydedilmesi, işletmeyle ilgilenen tarafların yanlış ve tutarsız bilgilendirilmelerine yol açacağından, dünyada ve Türkiye'de bu konuyla ilgili düzenlemeler getirilerek yapılacak farklı uygulamalar bir standart altına alınmaya çalışılmaktadır.Bu çalışma ile Türkiye'de Ar-Ge faaliyetlerine yönelik olarak uygulanan vergisel teşvikler incelenmiş, Ar-Ge giderlerinin Uluslararası Muhasebe Standartları ve Türkiye Muhasebe Standartları kapsamında mali tablolara alınması değerlendirilmiştir. Keywords: Research and Development Activities, Tax Incentives, IAS 38ABSTRACTINCENTIVES FOR RESEARCH AND DEVELOPMENT (R&D) ACTIVITIES AND TRANSFERING OF R&D EXPENDITURES INTO THE FINANCIAL TABLES COMPLIED WITH INTERNATIONAL ACCOUNTING STANDARTS (IAS) – TURKISH ACCOUNTING STANDARTS (TMS)One of the criteria, used in the comparison of the level of development among the countries is the rate of shares, allocated for R&D activities. The resources that the countries, deemed to have taken place among the developed countries and directing the world economy in this respect, allocate for the R&D activities from the national income have already reached undeniable growths. At this very stage, the growth of the sources, allocated for the R&D activities, indicates the level of development of the countries on the one hand and becomes a driving force in the development path of the countries on the other. The allocation of further resources for the R&D activities ensures the obtainment of products having higher added value or production of the same product with lower costs. As a consequence, various numbers of tax incentives and eases are provided in order to encourage the R&D activities and their projects and increase the sources, allocated for the R&D activities in all countries. Furthermore, since the entry of the R&D expenses that has a serious status in the financial tables of enterprises in a different manner may cause the parties, interested in the enterprise in question, to acquire wrong and inconsistent information, the different applications due to be made in this context by bringing various arrangements with relation to the subject matter pertaining thereto in Turkey and throughout the world are tried to be taken under a standard. By means of this study, the tax incentives that are applied with relation to the R&D activities in Turkey have been examined and the inclusion of the R&D activities into the financial tables within the scope of the International Accounting Standards and Turkish Accounting Standards is evaluated accordingly.
Genel bir tanımlama ile serbest bölgeler, ülke sınırları dahilinde olmakla beraber, dış ticaret, vergi ve gümrük mevzuatının uygulanması bakımından ülkenin gümrük hattı dışında sayılan bölgelerdir. Bu bölgelerde ilgili ülkeye ait yasal düzenlemeler uygulanmamakta, bunun yanında yapılan faaliyetler için çeşitli teşvikler sağlanmaktadır. Serbest bölgelerin kurulmasındaki amaçlar; ihracatın arttırılması, dış ticaret ve yatırımlar ile ilgili bürokrasinin azaltılması, ithalatın daha kolay ve daha az maliyetli gerçekleştirilebilmesi ve üretim ve istihdamın arttırılmasıdır. Bugün ülkemizde faaliyet gösteren serbest bölgelerin sayısı yirmi bire ulaşmıştır. 1985 yılında 3218 sayılı Kanun'la kurulmaya başlanan serbest bölgeler kuruldukları günden bu yana ekonomiye belirgin katkılar sağlamışlardır. Ağırlıklı olarak sanayi faaliyetlerinin yürütüldüğü serbest bölgelerimizdeki faaliyetlerden elde edilen her çeşit kazanç vergi dışı bırakılmaktadır. Avrupa Birliği'nde serbest bölge uygulamaları incelendiğinde ise, bölgelerde ağırlıklı olarak ticaret faaliyetlerinin yürütüldüğü, dış ticaret, gümrük ve vergi uygulamaları açısından da formalitelerin kısmen daha az olmakla birlikte, ülkemizdeki kadar muafiyet tanınmadığı görülmektedir. Türkiye'deki serbest bölgelerin AB'ye uyum sürecinde tartışma konusu olacağı ve Birlik yasal mevzuatına uyum sağlaması gerektiği açıktır. ; In general, free zones can be described as the zones which are within the borders of country, but are out of customs line of the country in terms of foreign trade, tax and administration of customs legislation. Legal regulations of the country are not carried out in these zones; however, various supports are available for the actions performed. The aims of establishing free zones are to increase export, to decrease the bureaucracy related to foreign trade and investments, to perform easier and cheaper import and to raise production and employment. Today, in our country, the number of free zones has reached twenty one. In 1985, the free zones that started to be established through Law number 3218 have had remarkable contributions to economy since then. Every sort of earning gained from our free zones, at which mostly industrial actions are carried out, is tax-exempted. When free zone administrations are examined in EU, it can be seen that in these zones usually trade actions are carried out and although the formalities are partially fewer in terms of foreign trade, customs and taxation, exemption is not as much as in our country. It is very clear that the free zones in our country will possibly be a debatable subject during EU adaptation process and will have to adapt to Union legal legislation.
Peace has all the characteristics of pure public goods, such as non-excludability and non-rivalry. While peace in national level is a public good, peace in international level is a global public good which should be financed accordingly. In this study, first, characteristics of peace as a global public good is investigated, then, how peace operations are financed in United Nations (UN) is examined. Although, there have been significant improvements on financing structure of UN peace operations, it is still not very efficient and the current level of funding for UN peace operations is inadequate. There is also a need for an effective sanction for late payment of peacekeeping assessments. In the literature, there have been many new ideas to finance peace operations more effectively, ranging from insurance approach (countries get insurance from UN) to applying some kind of arm trade tax on countries. Suggestions to improve financing peacekeeping operations as global public goods are also discussed in this study.
Peace has all the characteristics of pure public goods, such as non-excludability and non-rivalry. While peace in national level is a public good, peace in international level is a global public good which should be financed accordingly. In this study, first, characteristics of peace as a global public good is investigated, then, how peace operations are financed in United Nations (UN) is examined. Although, there have been significant improvements on financing structure of UN peace operations, it is still not very efficient and the current level of funding for UN peace operations is inadequate. There is also a need for an effective sanction for late payment of peacekeeping assessments. In the literature, there have been many new ideas to finance peace operations more effectively, ranging from insurance approach (countries get insurance from UN) to applying some kind of arm trade tax on countries. Suggestions to improve financing peacekeeping operations as global public goods are also discussed in this study.
Petrol dünya yüzeyinde en fazla tüketilen enerji kaynağıdır. Dünyanın tüm ülkeleri için olduğu kadar Türkiye açısından da vazgeçilmez stratejik öneme haizdir. Küresel ve/veya bölgesel pek çok askeri ve siyasi gelişme bu çok değerli enerji kaynağı etrafında şekillenmektedir. Türkiye, bu enerji kaynağına sahip ülkelere çok yakın komşu ülke olmakla birlikte kendi yer altı zenginlikleri bakımından fakir bir ülkedir ve petrol tüketiminin % 90'dan fazla miktarını ithal etmektedir. Türkiye ekonomisi petrol fiyatlarındaki dalgalanmalardan etkilenmekte, cari açık, ödemeler dengesi, dış borç yükü ve enflasyon gibi makroekonomik dengeler petrol fiyatlarına göre şekil almaktadır. Ülkemizde petrol piyasası dikey bütünleşik bir kamusal örgütlenmeye tabi iken 2000'li yıllarda başlayan özelleştirme çalışmaları ile rafineri, petrokimya petrol dağıtım alanlarında yapısal regülasyon tesis edilmiş ve petrol piyasası rekabete açık bir piyasa yapısına kavuşmuştur. Yapısal regülasyon yanında sosyal regülasyonun bir parçası olarak çevresel hassasiyetler ve tüketicilerin korunmasına yönelik kurallar, akreditasyon, standardizasyon ve ürün/hizmet güvenliğini esas alan teknik regülasyon da yasal çerçeveye oturtulmuştur. Bağımsız bir düzenleyici otorite olarak EPDK'nın kurulması ile birlikte petrol piyasası yakın gözetim ve denetim altında bulundurulmaya başlanmıştır. Petrol açısından dışa bağımlı bir ülke konumunda olan Türkiye hazine gelirlerinin büyük miktarını yine bu enerji kaynağı üzerindeki dolaylı vergilerden karşılamaktadır. Akaryakıt satış fiyatlarının % 60-65'e varan miktarlarda vergi yükü bulunmakta olup petrol satışlarından dolayı 2011 yılında devlet kasasına giren toplam vergi miktarı 39,2 milyar liradır. Bu miktar, ülkemizde 2011 yılında toplanan verginin % 13'üne tekabül etmektedir. Petrol ürünleri üzerindeki bu aşırı vergi yükü, komşu ülkelerde 4-5 kat ucuza satılan bu ürünün kaçak yollarla ülkeye sokulması riskini de beraberinde getirmektedir. Ülkemizin oldukça uzun doğu ve güneydoğu kara sınırları ile bu bölgelerdeki istikrarsız yapı, ayrıca 3 tarafının denizlerle çevrili olması ve bu geniş alanda denetim kurulması noktasında yaşanan zorluklar hem karayolu hem de denizyolu ile yapılan kaçakçılığın artmasına yol açmaktadır. Aynı şekilde akaryakıt olarak kullanılabilen atık yağlardan elde edilen ve 10 numara yağ adı altında yapılan satışlar da rekabetçi piyasa yapısı, can, mal ve çevre güvenliği üzerinde tehditler meydana getirmektedir. EPDK özel ve genel kolluk birimleri ile birlikte petrol piyasasında denetime yönelik yoğun çaba sarfetmekte olup Kurum bütçesinin yaklaşık üçte birini bu alana aktarmaktadır. Ülkemizde ulusal marker uygulamasını merkezine alan bir denetim sistemi yürütülmektedir. Ülkemizde rafineri, işleme, depolama, iletim, taşıma, ihrakiye, serbest kullanıcı, dağıtım, bayilik faaliyetleri EPDK tarafından verilen ve belli kurallara bağlı lisanslar çerçevesinde yürütülebilmektedir. Lisans sahiplerine tehlike sorumluluğu çerçevesinde sigorta yükümlülüğü ile piyasa şeffaflığının sağlanabilmesi ve spekülatif fiyat hareketlerinden korunulabilmesini teminen de bildirime ilişkin regülasyon yükümlülüğü getirilmiştir. Ayrıca bu enerji kaynağının ülkenin kamu düzeni üzerinde üstlendiği vazgeçilemez rol nedeniyle acil durum stokları tutuma yükümlülüğü de belli lisans sahipleri açısından zorunlu hale getirilmiştir. Petrol rezervlerinin önümüzdeki 40-50 yıllık süreçte dünya ekonomileri, siyasi ve politik gelişmeleri üzerinde rolünü artırarak sürdüreceği hesaplanmakta olup piyasa yapısının yakın gözetim ve denetim altında bulundurulması hayati önem taşımaktadır. Bu doktora tezinde birincil ve ikincil mevzuat hükümleri ile birlikte EPDK ve Danıştay kararları çerçevesinde piyasa yapısı üzerindeki devlet kontrolü ve idari müdahaleler incelenmeye çalışılmıştır. ; Petroleum, consumed mostly on earth with the biggest share, is an energy sourcewith inescapable strategic importance for all the countries in the world as well as Turkey. Many military and political improvements in the world acquire a shape around this valuable energy source. Turkey, along with being a close neighbor country to the countries with this energy source, is a poor country from underground richness point of view and imports more than 90 % of her consumption. As a country at a position dependent on external sources for this energy source, Turkish economy has been affected from the fluctuations in the petroleum prices; macroeconomic equilibrium such as current gap, payment balance, external debt load and inflation take a shape according to the fluctuations in the price of petroleum. For this reason, stability in the petroleum market has a great importance for our country to continue economic public order. As petroleum market in our country used to have a vertical united public organizational structure, with the privatization efforts in the years of 2000, structural regulation was established in the fields of refinery, petro-chemistry, petroleum distribution areas, and the petroleum market has gained a structure open to competition. As a part of social regulation in addition to structural regulation, rules towards protection of environmental sensitivenesses and consumers, accreditation, standardization and technical regulation based on safety of goods/services have been made fit on legal frame. With the establishment of EPDK as an independent organizer framed below liberal economic understanding in the energy markets, petroleum market has also been started to be kept under supervision and inspection. Turkey, as a country dependent on external sources, has been making most of her treasury income through indirect taxes on this energy source. Tax load reaches up to 60-65 % of fuel oil prices and the total tax collection of the government through petroleum sales is 39.2 billion liras in 2011. This amount is equivalent to the 13 % of the total taxes that have been collected in our country in 2011. This excessive tax load on petroleum products brings the risk of illegal transformation of this product into the country since it is 4-5 times cheaper in neighborhood countries. Quite long east and southeast land borders of our country and the inconsistent structure in those regions, besides being surrounded with seas at 3 sides, and the difficulties that have been faced to set up a control system in this wide area causes the smuggling through both overland routes and maritime lines. In the same way, sales under the name Number 10 Oil that is obtained from waste oils but can be used as a fuel-oil, threatens the competitive market structure, life, property and environmental safety. EPDK has been spending intense efforts by allocating almost one third of the institution?s budget for the inspection of petroleum market together with private and general police force. In our country, an inspection system that is centralized on the national marker application has been performed. Refinery, processing, storage, conveyance, transportation, free user, distribution, franchising activities in our country can only be performed under the frame of licenses bound to certain rules and franchising activities given by EPDK. License owners are also held responsible for regulation related to declaration to be protected from speculative price changes and to provide insurance liability under the frame of threat responsibility with market transparency. In addition to all, due to the inescapable role of this energy source over the public order, responsibility of keeping emergency stocks is brought to be obligatory for some license owners.
TEZ5833 ; Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2006. ; Kaynakça (s. 118-127) var. ; xvi, 128 s. ; 29 cm. ; Bu çalışmada Türkiye'nin seçilen AB ülkeleri karşısında rekabet gücü ölçülmeye çalışılmıştır. Çalışma dört bölümden oluşmaktadır. ilk bölümde küreselleşme kavramı ele alınarak, küreselleşmenin etkileri incelenmiş, ikinci bölümde küresel rekabet ve küresel rekabet gücüne teorik yaklaşımlar ele alınmış, üçüncü bölümde geleneksel rekabet ve rekabet gücünü belirleyen faktörler ele alınmıştır. Dördüncü bölümde seçilen AB ülkeleri ile Türkiye'nin rekabet gücü ölçülmüş ve Türkiye'nin, rekabet gücünün arttırılması için çözüm önerilerinde bulunulmuştur. Küreselleşen dünyada ülkeler birbirleriyle rekabet halinde olmakta, artan rekabete karşı tek başlarına hareketten daha çok, bölgesel birliklere üye olmayı tercih etmektedirler. Rekabet gücünün arttırılması için Türkiye'nin AB'ne tam üyeliğinin gerçekleşmesi gerekmektedir bu doğrultuda AB ülkeleri ile rekabet güçleri ölçümü, yetersiz kaldığımız alanların tespiti ve çözümü üyelik sürecinde ekonominin gelişmesini sağlayacaktır. Seçilen AB ülkeleri karşısında Türkiye rekabet gücünde son sırada yer almaktadır. Bu durumda çeşitli sektörlerde yapısal politikalar gerekmektedir. Öncelikle borç yükü azaltılmalı ve bütçe açışı kapatılmalı, cari açışın kapatılması için ihracatın ithalatı karşılama oranı artırılmalı, istihdamın artması, teknoloji ve bilgi transferi için doğrudan yabancı yatırımların ülkeye çekilmesi sağlanmalı, yurtiçi yatırımlarla beraber üretim verimlilik artışları sağlanması, vergi reformu yapılarak kayıtdışı ekonominin önlenmesi ve ar-ge, sağlık, eşitim alanlarında yatırımların artırılması gerekmektedir. ; In this research, Turkey's competitive power is aimed to be measured with selected Eurepeon Countries. This study consists of four parts. In the first part, the concept of globalization is discussed and its effects are examined and in the second part global competition as well as theoritical approaches to global competition power are studied. In the third part conventional and the determining the competitive power are discussed. In the fourth part, Turkey's competitive power is measured with the selected Eurepeon Union countries and recommendable solutions are put forward in order to increase its competitive power. In the globalising world, all countries are constantly in state of competing with each other. They would rather be member of regional unions rather than act on their own against the increasing competition. In order to increase the competitive power of Turkey, Turkey's full membership is required. In this way, the measurement of competitive power with Eurepeon Union countries, the determination of the fields that we are insufficient in and their solution with lead to economic development during the process of Eurepeon Union membersip. Compared with the competitive power of selected countries, Turkey takes place for beyond the list at the last level. In this case various structural policies are required in several sectors. First of all, the burden of debts is to be reduced and deficiency in the budget must be eliminated. In addition, in order to put an end to the current account eficiency, the rate of export to meet the rate of employment must be increased and for the transfer of technology and knowledge, direct foreign investment should be made possible in the country. In addition to domestic investments, increase in productivity is to be increased. Through tax reforms, informal economy should be avoided and investments on research and development, edcation, health should be increased.
Bu çalışmada özellikle 2014 yılında uygulanmaya başlanan motorine yerli katkı olarak biyodizel katılması ile de günümüzde gittikçe daha önem kazanmakta olan biyodizel ve biyodizel üretiminde yağlı tohum kullanımına alternatif olarak yemeklik atık yağların kullanımı ve atık yağların geri dönüşümünde uygulanan tersine lojistik uygulamaları incelenmiştir. Bu amaçla öncelikle Türkiye'de yağlı tohumların ve ham yemeklik yağın istatistiksel verileri derlenerek, biyodizel üretiminde ÖTV uygulamaları, atık yağların değerlendirilmesi süreçleri incelenmiştir. Yemeklik atık yağların toplanması aşamasında dünyadaki farklı uygulamalar irdelenerek Türkiye'deki uygulamalar ile karşılaştırılmıştır. Çalışmanın ana materyalini biyodizel, yağlı tohumlar, ham yağlar ve atık yağların biyodizel üretiminde kullanımı esnasında uygulanan tersine lojistik uygulamaları ile ilgili literatür, rapor, istatistiki veriler, üniversitelerde yapılmış olan bilimsel araştırmalar, internet üzerinden elde edilmiş makaleler, degiler ve derlemeler oluşturmaktadır. Farklı kaynaklardan elde edilen verilerle yağlı tohumlar ve ham yağın Türkiye'deki durumu, biyodizel, atık yağların toplanması, biyodizelle ilgili vergisel mevzuat, dünyadaki uygulamalar ve Türkiye'de hali hazırda yapılmakta olan atık yağların toplanması ile ilgili uygulamalar incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Farklı ülkelerdeki uygulamaların incelenmesi sonucunda, biyodizel üretimi aşamasında devletin desteğinin ve üreticilere sağlanan mali teşviklerin biyodizel üretimini desteklemede büyük öneme sahip olduğu görülmüştür. Atık yağların toplanması aşamasında yerel halkın bilinçlendirilmesi ve gönüllü grupların atık yağ toplanması sürecinde yer almasının atık yağların daha etkin bir şekilde toplanmasına yol açtığı tespit edilmiştir. ; In this study, biodiesel which is gaining more and more importance nowadays especially after the decree of adding domestic biodiesel to diesel fuel, using waste cooking oil alternative to oil seeds to produce biodiesel and reverse logistics applications that are used in recycling of waste cooking oil, are analyzed. For this purpose, primarily the statistical data of oil seeds and raw edible oil are compiled and the process of excise tax applications in biodiesel production and evaluation of waste cooking oil are analyzed. The different implementations in waste cooking oil collection are explicated and are compared to the implementations in Turkey. The articles, journals and compilations acquired through internet, the scientific research carried out at the universities, literature, reports and statistical data about biodiesel, raw edible oil and the reverse logistics implementations applied during biodiesel production from waste edible oil, constitutes the main material of the study. Oilseeds, The case of raw oil in Turkey, biodiesel, collection of waste cooking oil, tax regulations about biodiesel, implementations throughout the World, the current applications about the waste cooking oil collection in Turkey are analyzed and assessed by the information gathered from various sources. After analyzing implications in different countries, it was seen that the support of the government and the financial incentives to the producers have gerat importance in supporting the biodiesel production. During the stage of waste cooking oil collection, it is determined that making local people conscious of the collection stage and making the voluntary groups take part in the collection process make the waste cooking oil collection process more efficient.
1948 yılında imzalanan Ticaret ve Tarifeler Antlaşması (GATT) paralelinde gümrük vergileri giderek düşürülerek sıfırlanmıştır. Ticarette kısıtlamalar kaldırılmıştır. Böylece hizmetler ve malların serbest dolaşımı sağlanmıştır. Avrupa Birliği'nin çekirdeğini Gümrük Birliği oluşturmaktadır. Üye devletler aralarında Roma Antlaşmasıyla malların giriş ve çıkışlarıyla ilgili olarak uyguladıkları gümrük vergileri ve miktar kısıtlamalarını kaldırmayı taahhüt etmişlerdir. Bunun yerine ortak gümrük tarifesi ve ortak ticaret politikası yürürlüğe koymuşlardır. Türkiye ile Avrupa Birliği arasında Gümrük Birliğine dayalı bir ortaklık kurulmasını içeren antlaşma 1963 yılında imzalanmıştır. Hazırlık ve geçiş dönemleri Türkiye'deki ekonomik ve siyasi istikrarsızlıklar sebebiyle 01.01.1996 tarihine kadar uzatmıştır. Bu tarihte bütün engeller aşılarak Türkiye'nin Gümrük Birliği'ne katılması kararlaştırılmıştır. Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne tam üyelik görüşmeleri ise 03 Ekim 2005'te başlamıştır. Dünyada, ülkelerin ekonomik gelişme düzeyleri onların uluslararası rekabet gücü ile ölçülmekte ve şartlar çok hızlı değiştiğinden, rekabet gücüne devamlı sahip olmanın yolu kendini sürekli olarak değişen şartlara adapte etmekten geçmektedir. Avrupa Birliğine kabul edilmeyip Gümrük Birliğine kabul edilen Türkiye'nin bu aşamadan sonra özellikle dış ticaretinde çok daha dikkatli davranması gerekmektedir. Gümrük Birliği ve Türkiye'nin rekabet gücü ele alınmıştır. Avrupa Birliği ile gerçekleştirilecek Gümrük Birliğinden sanayi sektörünün rekabet açısından etkilenmemesi için alınması gereken tedbirler ile rekabeti engelleyen unsurlar üzerinde durulmuştur. ; Customs taxes were gradually reduced and then abolished by the General Agreement on Tariffs and Trade (GATT) signed in 1948. trade barriers were removed. Thus the free movement of goods and services was realized. The Customs Union constitutes the European Union?s nucleus. The member countries promised to abolish customs taxes and quantitive restrictions which they applied for the import and export of goods. Insead, they put the common customs tariffs and the common trade policy into effect. Tha agreement which involved a partnership between Turkey and European Union in accordance with the Customs Union was signed in 1963. the prepatory and transition periods lasted until January 1st, 1996 because of economic and political instability in Turkey. On this date, Turkey?s joining the Customs Union was resolved overcoming all the obstacles. As for the negotiations on Turkey?s full membership to the European Union, they started on October 3rd, 2005. In the world, economic development levels of the countries are measured by their international competitive power and because the conditions change very rapidly, the key to have competitive power is to adapt itself to constantly changing conditions. From now on, Turkey which has been accepted to the Customs Union but not to the European Union, has to act much more carefully, especially in its foreign trade. The Customs Union and Turkey?s competitive power have been discussed in this thesis. The precautions that should be taken in order that the industrial sector will not be affected in terms of competition by the Customs Union and the factors hindering competition have been emphasized.
Yüksek Lisans Tezi ; Bu çalışmada, ulusal otomobil envanterimizin çevreye ve insana olan direkt ve endirekt zararları tanımlanmış ve envanter çeşitli niteliklerine göre kümelendirilmiş, daha sonra bu kümeler doğaya ve insana verdiği zararın seviyesine göre sınıflandırılmıştır. Sonraki aşamada, tüm ulusal otomobil envanterinin verdiği toplam zararın yaklaşık yarısını oluşturduğu tahmin edilen en tehlikeli küme tahmin edilmiştir. Bu bağlamda, kamusal politika enstrümanları incelenmiş, bu enstrümanlara bağlı senaryolar oluşturulmuştur. Senaryoların bu söz konusu tehlikeli kümeler üzerindeki karar verme ve politik etkileri, evrimsel oyun teorisi yaklaşımıyla analiz edilmiştir. ; In this study, direct and indirect damages of the national automobile inventory on the community and nature are defined and inventory is clustered according to various qualifications. Then in first stage, these clusters are classified based on the level of damage given to the community. In the second stage of the classification, the most dangerous cluster estimated to constitute about half of the total damage caused by the national automobile inventory was estimated. In this context, public policy instruments were examined and scenarios composed which are based on these instruments. The political effects of the scenarios on the dangerous cluster is analysed and estimated by using evolutionary game theory approach.
Bitcoin, which emerged as an alternative to payment instruments in 2009, has grown rapidly in 10 years and has built a new ecosystem. Thanks to the disappearance of intermediaries with this new method, huge financial movements have become quite cheap and easy. However, the economic and social threats that emerged later did not like the monetary authorities and goverments, and this ecosystem was quickly subject to regulation. Taxes were the most difficult part of these regulations. Because it is very difficult to determine which category of crypto currencies and how will be taxed. Different worldviews have emerged in this regard and countries have chosen to adopt different practices from each other. This paved the way for other problems. Even though many countries have reached a decision Turkey that featured one of the country as the number of users still has not taken a concrete step. Although the studies on crypto money have started to increase in recent years, the taxation of crypto money has not been emphasized sufficiently and the studies addressing this issue have not been far from being very narrow. The main purpose of this thesis, which contains the first detailed and comprehensive information on the subject, is to provide a guiding resource for the studies to be done on this subject. For this purpose, in the first part, the development process of crypto currencies will be examined and the economic aspects of the issue will be discussed. In the second part, we will talk about the tax problems of the crypto currencies and the steps taken by the countries. In the last part of the thesis will discuss how taxation could be the appropriate way to Turkey. In the conclusion part, all findings will be evaluated together. ; 2009 yılında ödeme araçlarına alternatif olarak ortaya çıkan Bitcoin, 10 yıl içerisinde hızla büyüyerek yeni bir ekosistemi inşa etmiştir. Bu yeni yöntemle aracıların ortadan kalkması sayesinde çok büyük finansal hareketler oldukça ucuz ve kolay hale gelmiştir. Fakat sonrasında ortaya çıkan birtakım iktisadi ve sosyal tehditler para otoritelerinin ve devletlerin pek de hoşuna gitmediğinden bu ekosistem hızlı bir şekilde düzenlemelere maruz kalmıştır. Bu düzenlemelerde en çok zorluk yaratan kısım vergiler olmuştur. Çünkü kripto paraların hangi kategoriye gireceğini ve nasıl vergilendirileceğini belirlemek oldukça güçtür. Bu konuda birbirinden farklı dünya görüşleri ortaya çıkmış ve ülkeler birbirlerinden farklı uygulamaları benimsemeyi seçmişlerdir. Bu da beraberinde başka sorunlara zemin hazırlamıştır. Gene de pek çok ülke bir karara varmış olsa da kullanıcı sayısı itibariyle öne çıkan ülkelerden birisi olan Türkiye'de ise düzenlemeler için hala somut bir adım atılmamıştır. Son yıllarda kripto paralar konusunda çalışmalar artmaya başlasa bile kripto paraların vergilendirilmesi konusu üzerinde yeterince durulmamış, bu konuyu ele alan çalışmalar ise oldukça dar kapsamlı olmaktan öteye geçememiştir. Konuyla ilgili ilk detaylı ve kapsamlı bilgilerin yer aldığı bu tezin temel amacı bu konuda yapılacak çalışmalar için yol gösterici bir kaynak oluşturmaktır. Bu maksatla birinci bölümde kripto paraların gelişim süreci incelenecek ve konunun iktisadi yönleri de ele alınacaktır. İkinci bölümde, kripto paraların ne tür vergi sorunlarını ortaya çıkardığından bahsedilecek ve ülkelerin attığı adımlar incelenecektir. Tezin son bölümünde ise Türkiye için uygun vergileme yönteminin nasıl olabileceği tartışılacaktır. Sonuç kısmında da tüm bulgular birlikte değerlendirilecektir.
In this study, it is aimed to address the problems that arise with the development of the digital economy thanks to the digital transformation experienced with the Fourth Industrial Revolution (Industry 4.0), and to explain what needs to be done by suggesting solutions in order to support the digital economy with a sustainable development model. Since 1996, when the concept of digital economy was first introduced in the literature, the concept of digital economy has been used as a keyword in studies (more than 130) published in the database (ScienceDirect, Wiley, Taylor&Francis, Springer, SSRN, DergiPark) and in many scientific papers. Due to the Covid-19 epidemic, which emerged in 2019 and was effective on a global scale, the fact that individuals meet their basic needs and many needs through digital platforms has led to the acceleration of digital transformation and entrepreneurship, the development of new production models, and the diversification of digital marketing and digital economy tools. With the acceleration of the digital transformation process, positive developments have been experienced in the context of the digital economy. However, this situation has brought along some problems such as unemployment concerns, digital security problems, tax, audit and financial reporting problems, problems in the supply of qualified personnel, difficulties in protecting intellectual property rights, and selling low quality or counterfeit products. In addition to the benefits provided by the digital economy that develops with digital entrepreneurship, it makes the work unique by addressing the problems that will arise in social and economic terms and offering solutions for them.
Değişen ve gelişen dünyada eğitimin önemi gün geçtikte artmakta olup,yükseköğretim kademesinde nasıl bir finansman yapısının uygulanması gerektiğiüzerine modeller geliştirilmektedir. Bu çalışmada, yükseköğretimin kamusal niteliği,fayda ve maliyetleri, finansman yöntemleri ele alınarak Türkiye, Amerika BirleşikDevletleri ve seçilmiş Avrupa ülkelerindeki lisans, yüksek lisans ve doktoraaşamalarının finansmanı hakkında bilgi verilmiştir. Aynı zamanda, yükseköğretiminsosyal ve özel getirilerinin birey ve toplum üzerindeki etkisi güncel verilerleaçıklanmaya çalışılmıştır. Uygulanan finansman yöntemlerine ait oranların ele alınanülkelerde değiştiği görülmüştür. Farklı üniversite türlerindeki yükseköğretimsunumlarına değinilmiştir. Türkiye için yükseköğretimin finansmanının vergilerlesağlanması yerine lisans eğitiminde harçların yeniden düzenlenerek uygulamayakonulması, lisansüstü eğitimde ise bilimin gelişmesi baz alınarak programların yenidendüzenlenmesi önerilmiştir. --- In the changing and developing world, the importance of higher education isincreasing day by day and models have been developed on what kind of financingstructure should be applied in the higher education spectrum. In this study, the publicnature of higher education relating to benefits and costs, financing methods have beendiscussed on Turkey, the United States and some selected European countries in variouslevel such as undergraduate, graduate and doctoral level. At the same time, the effect ofsocial and private returns of higher education on individuals and society has beenexplained with current data. It has been observed that the financing methods applieddiffers in the countries discussed. Higher education services provided in different typesof universities have been mentioned. The financing of higher education in Turkey couldbe ensured by revising the tuition fees at the undergraduate level instead of financingthis process through taxes, while for the graduate program this could be achieved byrestructuring this branch based on the development in science.
Bu çalışma cari işlemlerde meydana gelen açık ile bütçe açıklarının birbiri ile ilişkili olduğunu ve bu ilişki sonucunda yapılan nedensellik testleri sonucunda anlamsal açıdan ilişkili olduklarını ortaya koymaktadır. Böylece ortaya çıkan sonuç geleneksel yaklaşımı destekler niteliktedir. Hazırlanmış olan bu çalışmada literatürde ciddi bir tartışmaya neden olan cari işlemlerdeki açık ile bütçe açıkları arasında gerçekleşen ilişki, Ricardocu ve Geleneksel yaklaşımlar açısından incelenmeye çalışılmaktadır. Ortaya konulan bu ilişki Türkiye ekonomisinde uygulama bulduğu için bu tezde 'Türkiye ekonomisinde bütçe açığı cari işlemlerdeki açığın nedenidir' tezi ortaya atılmıştır. Cari işlemler açığı ile bütçe açığı arasında ortaya çıkan ilişki Granger nedensellik testleri ile ampirik bir şekilde test edilmeye çalışılmıştır. Hazırlanan bu çalışmada kullanılmış olan veriler 1985 ile 2017 yılları arasındaki dönemi kapsamaktadır. Sonuç olarak cari işlemlerde gerçekleşen açıkta azalma mali ayarlama gerektirmektedir. Bütçe açığında yaşanan azalış cari işlemlerdeki açıkları yok etmede gerekli görülen koşuldur. Bu nedenle Türk Ekonomisinde yaşanan temel problemler iç dengesizliklerden dolayı ortaya çıkmaktadır. Bundan dolayı ekonomide kullanılan istikrar programlarında başlangıç noktası olarak kabul edilen durum iç dengenin sağlanmasına katkı sağlamaktadır. Dış dengenin üzerinde iç dengede meydana gelen gelişmeler pozitif etki etmektedir. Ödemeler bilançosunda birinci başlık olarak cari işlemler hesabı kullanılır. Belirtilen bu hesap içerisinde kullanılmakta olan en önemli alt başlık ticaret ihracat-ithalat kalemi olarak kabul edilir. Cari işlemlerdeki hesaplarda gelir transferleri, hizmetler gibi diğer benzer kalemler de yer almaktadır. Meydana gelen en öncelikli faktör ihracat miktarından ithalatın çıkarılması ile gerçekleşen dış açık veya dış fazladır. Kamu da yapılan harcamalar kamusal gelirleri aştığı taktirde meydana gelen fazla bütçedeki açıklar şeklinde nitelendirilmektedir. Ülkemizde ve diğer ülkelerde devletin yaptığı harcamalar, devletin ana gelir kaynağı olarak görülen vergilerin üstünde bir harcamanın yapıldığını göstermektedir. Devlet gelir vergilerini toplayamadığında ortaya çıkan açıkları azaltmanın yöntemi dolaylı vergilerin üstünde yoğunlaşmanın gerçekleşmesi veya borçlanma yoluna gidilmesinden kaynaklanmaktadır. Belirtilmiş olan bu açıkların azaltılabilmesi ya da kapatılabilmesi ülkelerde ortaya çıkan makro ekonomik hedeflerin başında gelir. Dış ticarette meydana gelen açıklar veya genel anlamda cari işlemlerdeki açıklar hem gelişmiş hem de gelişmesini sürdüren ülkeler için ciddi bir problem olarak görülmektedir. Son dönemlerde ifade edilen bu iki açığın birbirini artan şekilde etkilediği söylenebilir. Hazırlanan çalışmadaki amaç, teorik yönleri ile özetlendikten sonra, 1985 ile 2017 yılları arasındaki dönemde Türkiye'de meydana gelen ikiz açıkların birbiri ile ilişkisinin olup olmadığını göstermektedir. Bu çalışma neticesinde Türkiye'deki ikiz açıklar yani bütçe açığı ve cari açıkların arasında gerçekleşen bir etkileşimin ve ilişkinin bulunduğu ortaya çıkmıştır. ; This study shows that the deficits in the current transactions are related to the budget deficits and they are related semantically as a result of causality tests made as a result of this relationship. Thus, the result supports the traditional approach. This study is trying to put forward the relationship between the deficit in the current account and the budget deficits which cause a serious discussion in the literature in terms of Ricardian and Traditional approaches. Because these relationships set forth in this thesis finds its application in the economy of Turkey Turkey's economy is the cause of the budget deficit in the current account deficit thesis has been proposed. The relationship between the current account deficit and the budgetary relationship has been tried to be empirically tested through Granger causality tests. The data used in this study included the period between 1985 and 2017. As a result, the reduction in the current account deficit requires financial adjustment. The decline in the number of people living on a budget basis is a necessary condition to eliminate the deficits in the current account. For this reason, the main problems in the Turkish economy arise from internal imbalances. Therefore, the situation that is accepted as the starting point in the stabilization programs used in economics contributes to the provision of internal equilibrium. The developments in the internal balance over the external balance have a positive effect. The current account is used as the first heading used in the balance sheet. The most important subheading used in this account is trade (export-import) as pen. Income transfers in current account accounts are included in other similar items such as services. . The most important factor that comes to the market is the external open or external phase which is realized by imports from export quantity. Expenditures made in the public sector are characterized by over-budget deficits that have come to fruition if they exceed public revenues. The expenditures made by the state in our country and in other countries show that the state has made a spend on the taxes that are considered as the main source of income. The method of reducing the deficits that arise when the state can not collect income taxes is the result of concentrating on indirect taxes or going to borrowing. Among the macroeconomic targets emerging in countries where these mentioned deficits can be reduced or closed are income and the deficits in foreign trade or the deficits in the current account in general and the countries that continue to develop are seen as a serious problem. It can be said that these two expressions which have been expressed in the recent periods affected each other increasingly. The aim of this study was prepared in the period between 1985 and 2017 with a deficit of theoretical aspects are summarized in Turkey after the twin deficits occurring shows the existence of the relationship with each other. This study explains that in Turkey has emerged as a result of the twin budget of an interaction that occurs between the deficit and current account deficit and no relationship.
Değişen ve gelişen dünyada eğitimin önemi gün geçtikte artmakta olup, yükseköğretim kademesinde nasıl bir finansman yapısının uygulanması gerektiği üzerine modeller geliştirilmektedir. Bu çalışmada, yükseköğretimin kamusal niteliği, fayda ve maliyetleri, finansman yöntemleri ele alınarak Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri ve seçilmiş Avrupa ülkelerindeki lisans, yüksek lisans ve doktora aşamalarının finansmanı hakkında bilgi verilmiştir. Aynı zamanda, yükseköğretimin sosyal ve özel getirilerinin birey ve toplum üzerindeki etkisi güncel verilerle açıklanmaya çalışılmıştır. Uygulanan finansman yöntemlerine ait oranların ele alınan ülkelerde değiştiği görülmüştür. Farklı üniversite türlerindeki yükseköğretim sunumlarına değinilmiştir. Türkiye için yükseköğretimin finansmanının vergilerle sağlanması yerine lisans eğitiminde harçların yeniden düzenlenerek uygulamaya konulması, lisansüstü eğitimde ise bilimin gelişmesi baz alınarak programların yeniden düzenlenmesi önerilmiştir. --- In the changing and developing world, the importance of higher education is increasing day by day and models have been developed on what kind of financing structure should be applied in the higher education spectrum. In this study, the public nature of higher education relating to benefits and costs, financing methods have been discussed on Turkey, the United States and some selected European countries in various level such as undergraduate, graduate and doctoral level. At the same time, the effect of social and private returns of higher education on individuals and society has been explained with current data. It has been observed that the financing methods applied differs in the countries discussed. Higher education services provided in different types of universities have been mentioned. The financing of higher education in Turkey could be ensured by revising the tuition fees at the undergraduate level instead of financing this process through taxes, while for the graduate program this could be achieved by restructuring this branch based on the development in science.
Bu çalışmanın amacı, ekonomik ve sosyal faktörlerin ülkelerin savunma harcamaları üzerindeki etkisinin araştırılmasıdır. Bu amaçla, 1980-2014 yıllarını kapsayan bir dönem için, ekonomik ve sosyal faktörlerin savunma harcamaları üzerindeki etkileri AB üyesi 28 ülke örnekleminde "Panel Veri Analizi" kullanılarak ekonometrik açıdan incelenmiştir. İlgili literatürde savunma harcamaları belirleyicilerinin tespitinde genellikle kullanılmakta olan Neoklasik model üzerinden çalışma açıklanmaya çalışılmıştır. Bu çalışmada Neoklasik Model temelinde, bağımlı değişken olarak savunma harcamaları kullanılmıştır.Analiz sonucunda; sosyal göstergelerden insan hakları ve politik hakların bağımlı değişken üzerinde etkisinin negatif; ekonomik faktörler arasında yer alan dışa açıklık derecesi ve vergi gelirlerinin milli gelir içindeki payının ise pozitif etkiye sahip olduğu gözlenmiştir. Kişi başına milli gelir ile bağımlı değişken arasında istatistiksel olarak negatif bir ilişki olduğu çalışmadan çıkarılacak diğer sonuçlar arasında yer almaktadır ; This study aims to examine the impact of economical and social factors on the military expenditures. For this purpose, in the sample consisting of 28 EU member states, the impacts of economical and social factors on the military expenditures for the period of 1980-2014 have been analyzed econometrically using "Panel Data Analysis". An attempt was made to explain the study via the Neoclassical Model which is the model generally used for finding the military expenditure determiners in the relevant literature. In the present study, military expenditures were used as the dependent variable in the base of Neoclassical Model. The analysis shows that human rights and political rights, two of social indicators, have negative effects on the dependent variable whereas openness and the share of tax revenues in the national income, which are included in the economical factors, have positive effects. The fact that there is a statistically negative correlation between per capita income and the ...
