Suchergebnisse

Autor artykułu skupił się na zagadnieniu reorientacji poglądów na administrację w polskiej myśli politycznej w ciągu zaledwie kilku lat istnienia Księstwa Warszawskiego, zwłaszcza w jego końcowym stadium (1813–1815). Utworzony przez Napoleona Bonapartego organizm państwowy powstał na fali entuzjazmu i wiary Polaków w odrodzenie narodowe i urzeczywistnienie oświeceniowej wiary w sprawczą siłę rządu, zdolnego do podźwignięcia kraju z upadku i wprowadzenia na drogę cywilizacyjnego postępu. Wkrótce jednak okazało się, że Księstwo Warszawskie stanie się państwem, którego kilkuletnie istnienie naznaczone będzie ciągłymi wojnami i pogarszającą się sytuacją gospodarczą, wpływającą na wzrost negatywnych ocen struktury państwowej oraz tęsknotę za dawną tradycją ustrojowo-prawną. O zmianie stosunku do biurokracji świadczą obszernie cytowane w tekście wypowiedzi zarówno ziemianina z Lubelszczyzny Joachima Owidzkiego, osoby powszechnie znanej i szanowanej w tym regionie, jak i byłego jakobina Józefa Kalasantego Szaniawskiego, wyrazistego przedstawiciela elity intelektualnej i politycznej. Natomiast za podsumowanie zmiany stosunku do urzędników, jaki dokonał się w tych czasach, może służyć tekst profesora Szkoły Prawa Franciszka Ksawerego Szaniawskiego, który zauważa, że totalna krytyka "stanu urzędniczego" wynika ze skłonności do przesady. ; The author of the article focused on the issue of reorientation in views about administration, which occurred in the Polish political thought over a mere few years of existence of the Duchy of Warsaw, especially at the last stage of its existence in 1813–1815. Th is state entity created by Napoleon came into being on the wave of enthusiasm and faith in the national rebirth of Poles and in the Enlightenment belief about the agency of the government, capable of lift ing the country from collapse and of setting it on a path of civilizational progress. Soon, however, it turned out that at the same time it became a state whose short-lived existence of only a few years would be marked by constant wars and a declining economic situation, negatively aff ecting the society's assessments of the state structures, as well as kindling a yearning for the old political traditions. Extensively quoted statements of both a landowner from the Lublin region, Joachim Owidzki (a person widely known and respected in this region) as well as the former Jacobin Józef Kalasanty Szaniawski (an expressive representative of Polish intellectual and political elites) documented the change in the attitude to the bureaucracy; whereas the text of the School of Law professor Franciszek Ksawery Szaniawski could serve as a summary of this change. He noted that the total criticism of the "clerical state" resulted from a tendency to exaggeration.

W tekście zaprezentowano współczesne procesy konwergencji narodowych systemów prawnych towarzyszące politycznej integracji Europy jako aspekt szerszych procesów przemieszczania się kompetencji do sprawowania suwerennych prerogatyw na coraz wyższy poziom życia społecznego. Proces ten obserwować można na płaszczyźnie interakcji zachodzących między instytucjami umożliwiającymi, z jednej strony, kontrolę społeczną nad działaniami władzy w wymiarze politycznym, z drugiej zaś strony tymi, które sprawują ją na podstawie kryteriów prawnych (sądy prawa publicznego). Współcześnie, sądy konstytucyjne mające w założeniu stanowić zwieńczenie systemu prawnej kontroli nad władzą polityczną w państwie narodowym okazują się strukturami wspierającymi przekazywanie suwerennych kompetencji poza granice tych państw na rzecz ponadnarodowych struktur politycznych. Odbywa się to poprzez nadawanie postanowieniom narodowych konstytucji znaczenia uwzględniającego treść decyzji politycznych podejmowanych na płaszczyźnie ponadnarodowych organizacji. Pozwala to postrzegać zjawisko europeizacji jako swoiste ponowoczesne signum temporis wieszczące schyłek państwa nowoczesnego. W ramach tego procesu kształtują się, poprzez zasadniczą rekonstrukcję instytucji właściwych nowoczesności, struktury charakterystyczne współczesnym (ponowoczesnym) warunkom społeczno-politycznym. Wydaje się również, że nie da się przeciwdziałać tym procesom na płaszczyźnie politycznej lub prawnej inaczej niż poprzez radykalną zmianę kulturową, nawiązującą w swej treści do przednowoczesnych kategorii intelektualnych.The paper claims that the contemporary europeanization of law is an aspect of a broader political process of the continuing evolution of the political systems of European countries resulting in the transmission of sovereign power to supranational organisations. This is demonstrated through the level of interactions between institutions, providing different means of social control over the activity of the political power. The said interactions concern, on the one hand, institutions performing political control and, on the other hand, courts conducting judicial reviews of the states' activities. Within this context, constitutional tribunals that were established to accomplish the system of judicial review within the nation-state, looking for additional legitimacy which would allow them to extend their prerogatives, started the process of the subordination of the constitutional provisions that are constructed to common European standards, the content of which is determined on supra-national level. Through this mechanism, the true meaning of national constitutional provisions is becoming more and more determined outside the specific countries. This process is influenced both, by the European Court of Human Rights and by the EU Tribunal of Justice. This allows for the empowering of supra-national structures, transforming modern sovereign nation-states into the parts of what might be called after U. Beck and E. Grande, the postmodern "European cosmopolitan empire." The process seems to be unavoidable unless a substantial change in European intellectual culture appears.

Monografia jest rezultatem wysiłku intelektualnego, którego podjęli się wspólnie naukowcy z Mołdawii, Niemiec, Polski, Rumunii, Stanów Zjednoczonych Ameryki i Ukrainy podczas Międzynarodowej Konferencji Naukowej "Wspólne dziedzictwo kulturowe i językowe" w Jastrowiu w czerwcu 2019 roku. Na publikację składają się poszerzone wersje wypowiedzi zaprezentowanych podczas tego spotkania. Tom, który oddajemy do rąk Czytelnika, pomyślany jest jako zbiór zróżnicowanych spojrzeń na problematykę dziedzictwa. Języki i kultury Bukowiny stały się inspiracją dla analiz wychodzących poza tematykę tego regionu. Autorzy tekstów reprezentują różne perspektywy i dyscypliny naukowe: językoznawstwo, kulturoznawstwo, literaturoznawstwo, historię, politologię, socjologię, etnologię i historię sztuki. Do tomu zaproszono doświadczonych naukowców i młodych badaczy zajmujących się bogactwem językowym i kulturowym historycznej Bukowiny, obszaru karpackiego oraz Europy Środkowej. Książka składa się z trzech części. Część pierwsza obejmuje teksty poświęcone językowi rozumianemu jako dziedzictwo kulturowe. Część druga poświęcona jest pamięci dziedzictwa. Kolejna część prezentuje dziedzictwo kulturowe w działaniach społecznych i aktywności twórczej. ; This collective monograph comes as a result of intellectual work undertaken jointly by the American, German, Moldovan, Polish, Romanian and Ukrainian scholars who participated in the international conference entitled "Bukowina: Wspólne dziedzictwo kulturowe i językowe" (Bukovina: Common Cultural and Linguistic Heritage), held in Jastrowie, Poland, in June 2019. The present volume, which contains extended versions of their papers, is conceived as a collection providing different perspectives on the issue of cultural heritage. The cultures and languages of Bukovina have also inspired contributions which go beyond the issues of the region but are related to it in the geographical or cultural sense. The invited authors represent various perspectives and fields of study: linguistics, cultural studies, literary studies, history, political studies, sociology, ethnology and art history. The list of contributors includes experienced scholars and young promising researchers studying the cultural and linguistic richness of the historical Bukovina, the Carpathian region and Central Europe. The volume consists of three parts. The first one includes contributions on language as cultural heritage. The second part is devoted to the memory of heritage. Part three presents cultural heritage in social and creative activity. ; Publikacja przygotowana w ramach zadania: "Międzynarodowa konferencja naukowa Wspólne dziedzictwo kulturowe i językowe" – zadanie finansowane w ramach umowy 570/P-DUN/2019 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę. ; The work has been prepared in fulfilment of the task "Common Cultural and Linguistic Heritage – an international conference", financed under contract no. 570/P-DUN/2019 from the funds of the Minister of Science and Higher Education allocated for the dissemination of science.

The author of this article aims at presenting a particular aspect of the political philosophy of Hans-Hermann Hoppe, an Austrian school economist and anarchocapitalist philosopher. The purpose of this article is to present and analyse the part of his thinking concerning a ruler, as known as "caretaker" and "trustee". The critique of democratic ruler is one of the most important, or even the most important part in the Hoppe's critique of democracy. It is mostly based on a comparison of an essence of a democratic caretaker and a private ruler – a classical monarch. The author presents an intellectual profile of Hoppe, being a German who decided to emigrate to United States of America. In the USA he used to work as a scientist and studied along with Murray Rothbard – one of the leaders of Austrian school economists and libertarian. The author also presents the methodological view of Hoppe, which is based on an a priori knowledge. The Hoppe's critique of democratic caretaker consists of two ways of argumentation. The first one is based on the critique of public ruler per se. Hoppe states that a private-owned government is better than a publicowned one. To prove this statement, Hoppe uses an apparatus of economics. He proves that a democratic caretaker has a higher time preference than a king. It has a bad influence on the ruled people. According to Hoppe, public ruler must to concentrate on consuming and not taking care about a capital values of the resources of the government. The only thing which is profitable for him is to be taking care about current income of the government. The author of this article states such an apriorical portrait of a public ruler is not valid and presents arguments on his point of view. The most important part of the author's argumentation is that the Hoppe's view is correct only on a condition that a basic purpose of a democratic ruler is to get rich. When it is not valid, Hoppean deductive portrait becomes useless. The second line of Hoppe's argumentation is based on bad effects of general election. As the philosopher claims, it causes that the highest political function can be held practically only by bad persons who inter alia desire the property of others. The author of this article claims that this sort of critique is less radical, but a better one. The critique of democratic ruler in political philosophy of Hoppe seems to be a substantialistical one, when the thinker bases on an apriorical essence of caretaker. However, the philosopher approaches to accidental sort of critique, as he stays in a field of his second way of argumentation.

The author of this article aims at presenting a particular aspect of the political philosophy of Hans-Hermann Hoppe, an Austrian school economist and anarchocapitalist philosopher. The purpose of this article is to present and analyse the part of his thinking concerning a ruler, as known as "caretaker" and "trustee". The critique of democratic ruler is one of the most important, or even the most important part in the Hoppe's critique of democracy. It is mostly based on a comparison of an essence of a democratic caretaker and a private ruler – a classical monarch. The author presents an intellectual profile of Hoppe, being a German who decided to emigrate to United States of America. In the USA he used to work as a scientist and studied along with Murray Rothbard – one of the leaders of Austrian school economists and libertarian. The author also presents the methodological view of Hoppe, which is based on an a priori knowledge. The Hoppe's critique of democratic caretaker consists of two ways of argumentation. The first one is based on the critique of public ruler per se. Hoppe states that a private-owned government is better than a publicowned one. To prove this statement, Hoppe uses an apparatus of economics. He proves that a democratic caretaker has a higher time preference than a king. It has a bad influence on the ruled people. According to Hoppe, public ruler must to concentrate on consuming and not taking care about a capital values of the resources of the government. The only thing which is profitable for him is to be taking care about current income of the government. The author of this article states such an apriorical portrait of a public ruler is not valid and presents arguments on his point of view. The most important part of the author's argumentation is that the Hoppe's view is correct only on a condition that a basic purpose of a democratic ruler is to get rich. When it is not valid, Hoppean deductive portrait becomes useless. The second line of Hoppe's argumentation is based on bad effects of general election. As the philosopher claims, it causes that the highest political function can be held practically only by bad persons who inter alia desire the property of others. The author of this article claims that this sort of critique is less radical, but a better one. The critique of democratic ruler in political philosophy of Hoppe seems to be a substantialistical one, when the thinker bases on an apriorical essence of caretaker. However, the philosopher approaches to accidental sort of critique, as he stays in a field of his second way of argumentation.

Zamierzeniem autorki niniejszego artykułu jest naukowa analiza wpływu kultury i dyplomacji kulturalnej Unii Europejskiej na pobudzanie i stymulowanie procesu integracji Europy, który pozostaje dziś w nieustannym zaburzeniu i braku stabilności. Chodzi tu o problemowe podejście do unijnych strategii zmiany i rozwoju, w tym strategii "Europa 2020" - na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu, które zakładają realizację wielu nowych unijnych wspólnotowych inicjatyw i rozwiązań praktycznych, także tych dotyczących sektora kultury oraz sektora kreatywnego i audiowizualnego. Unia Europejska po roku 2020 zamierza być gotowa do osiągnięcia wysokiego stopnia zatrudnienia i wydajności oraz większej spójności społecznej. Aby to było realne Unia musi zapewnić bardziej atrakcyjne warunki ramowe dla innowacji i kreatywności. Pod tym względem sektor kultury oraz sektor kreatywny i audiowizualny są źródłem nowatorskich pomysłów, które mogą zamienić się w produkty i usługi przyczyniające się do wzrostu gospodarczego i tworzenia miejsc pracy, pomagając stawić czoła kryzysowi i problemom społecznym. Kryzys gospodarczy i społeczny w Europie rozprzestrzenia się również na świat kultury. Identyfikujemy tu katalog trudno rozwiązywalnych problemów związanych z rozdrobnieniem sfery kultury i jego wytworów, globalizacją i digitalizacją, niedoinwestowaniem, niewłaściwą ochroną własności intelektualnej i praw autorskich oraz niewystarczającą międzynarodową współpracą kulturalną. ; The intention of the author of this paper is to present a scientific analysis of the influence of culture and the cultural diplomacy of the European Union on the animation and stimulation of Europe's integration process, which is in a constant state of perturbation and lack of stability. It examines the problem-related approach to the European Union's change and development strategy, including the "Europe 2020" strategy for smart, sustainable and inclusive growth, which envisages the implementation of many new communal initiatives and practical solutions introduced by the European Union, including ones that concern both the cultural sector and the creative and audiovisual sector. The European Union, from 2020 onwards, intends to be ready to reach a high level of employment and efficiency, and a higher level of social integration. To enable this, the European Union must ensure attractive framework conditions for innovation and creativity. In that respect, the cultural sector and the creative and audiovisual sector are the source of groundbreaking ideas which may develop into products and services that could contribute to economic growth and job creation, thereby fighting the crisis and social problems. The economic and social crisis in Europe has also been influencing the world of culture. A series of problematic issues associated with the fragmentation of culture and its inventions are identified, including globalisation and digitalisation, underinvestment, inadequate protection of intellectual property and copyright, and insufficient international cultural cooperation.

When examining Polish political thought, one cannot help but notice that what engages Polish thinkers in reflection on the state and society is the problem of freedom. This is a characteristic feature of Polish political thought and is responsible for the special nature of the heritage of Polish political culture. In the secondary literature,the idea even appears that – historically – the fate of Poland and Polish people in the cultural, intellectual, and political spheres can be understood as, on the one hand, a reflection on the "republican paradigm" characteristic of Polish culture, and on the other, as this paradigm's impact (positive or negative) on the history of Polandand Poles. The goal of this article is to attempt to explain the idea of republicanism in the socio-political thought of Joachim Lelewel. In the article, we propose the thesis that if – according to assumptions accepted by scholars – the archetype of every nation is, by definition, unchanging and untranslatable into any other archetype, and Lelewel defines it as republican, then in his view: firstly, Polish republicanism is distinct from European republicanism; and secondly, political life in Poland can only be organized within the bounds of the "republican paradigm." The success of Poland depends upon whether the value of this paradigm will be recognized. However paradoxical it may sound, the requirement for "strong rule" in Poland consists in taking into account the "republican soul" of Poles. We also point to the issue – raised by Lelewel – of the fundamental "distinctness" of the archetype of Polish political culture (which is subsumed within the "republican paradigm") from the archetype of European culture. ; Badając polską myśl polityczną, nie sposób nie zauważyć, że tym, co łączy refleksję polskich myślicieli nad państwem i społeczeństwem, jest problem wolności. Jest on wyróżnikiem polskiej myśli politycznej i stanowi o szczególnym charakterze dorobku polskiej kultury politycznej. Pojawia się nawet sformułowanie, iż koleje losów Polski i Polaków zarówno w sferze kulturowo-intelektualnej, jak i będącej z nią w koniecznym związku historii politycznej, można ująć jako z jednej strony refleksję nad charakterystycznym dla polskiej kultury "paradygmatem republikańskim", a z drugiej jako jego oddziaływanie (pozytywne lub negatywne) na dzieje Polski i Polaków. Celem tego artykułu jest próba zrozumienia idei republikanizmu w myśli społeczno-politycznej Joachima Lelewela, który jest wyrazicielem i apologetą "paradygmatu republikańskiego". W artykule zostaje postawiona teza, iż jeżeli – w myśl przyjętych przez badaczy założeń – archetyp kultury każdego narodu na mocy pojęcia jest niezmienny i nieprzekładalny na inny archetyp, a Lelewel ujmuje go jako republikański – to w jego ujęciu – po pierwsze; republikanizmpolski jest odmienny od republikanizmu europejskiego, po drugie życie polityczne w Polsce można organizować wyłącznie w ramach "paradygmatu republikańskiego". Od uznania wartości tego paradygmatu zależy powodzenie Polski. Jakkolwiek brzmi to paradoksalnie: warunkiem "silnej władzy", stabilnej i skutecznej, jest uwzględnienie przez nią "republikańskiej duszy Polaków". Autorka wskazuje również na podnoszony przez Lelewela problem fundamentalnej "odmienności" archetypu polskiej kultury politycznej, którą tworzy "paradygmat republikański", od archetypu kultury Europy.

This dissertation tries to prove that the so-called philosopher on the throne can be a better ruler not only than dictators but also than contemporary liberal democratic politician. Since the sixth century BC, when the human undertook a systematic and critical contemplation upon surrounding reality, she/he has begun to dream about political rulers to be guided in their doings by the imperative of reason. In principal, the higher level of spiritual culture characterized the rulers, the more likely their subjects were to live to a great age in relative peace. That is why for centuries it has been dreamed of a political system that is something like a kind of a sophocracy. The most complete picture of such a sovereign, which fulfilled dreams about a sage in the crown, was outlined by Plato in his State. In his point of view, as long as the lovers of wisdom will not have royal power in the states, or the rulers will not begin to love wisdom honestly, there is no help for states and for the human race. Nevertheless, over the centuries, authority was enforced mainly by physical strenght and not by reason. It was not until the twentieth century that democracy brought freedom and equality of rights, thanks to which political power became more rational. Unfortunately, also contemporary liberal democracy is not free from fundamental contradictions that can bring about its collapse. The main contradiction is the increasingly smaller influence of citizens – who in the theory of democracy are the only legal sovereign – on political decision-making. This is accompanied by the enhancing influence of entities with no democratic legitimacy, e.g. global corporations that do not care about the common (public) good, but only about their own. These entities use the growing intellectual and ethical weakness of democratic politicians whose purpose is their own particular interest and not the happiness (good) of their citizens. This may indicate a slow system disintegration. For this reason liberal democracy needs politicians who are wise enough to realize this threat. Of all the people in the history of the world who led political communities, to the Platonic ideal in the highest degree (among others, like T. G. Masaryk and Á. Göncz) got closer the man who, paradoxically, never wanted to be a ruler. Václav Havel's thought is a critique of both Soviet post-totalitarianism and Western democracy. In his opinion both systems, though to a different degree, alienate a human trying to reduce her/him to the role of a machine's cog. Havel proposes that each citizen take individual and global responsibility for herself/himself and the whole world, because only in this way she/he can consciously exert real influence over political decisions. What is more, this is the only way to build a politics that aims – if possible – the happiness of every person. Havel realizes that in today's world this attitude is extremely impractical and very difficult to apply in everyday life. Nevertheless, he knows no better possibility.

The issue of public disclosure of the design is regulated in Article 7 of Council Regulation (EC) no. 6/2002 of 12 December 2001 on Community designs. Pursuant to this provision, a design shall be deemed to have been made available to the public if it has been published following registration or otherwise, or exhibited, used in trade or otherwise disclosed, except cases where these events could not reasonably have become known in the normal course of business to the circles specialized in the sector concerned, operating within the Community. The design is made available to the public in a situation where these events could be known in the course of normal professional activity in an environment specialized in a given sector, operating within the Community. The list of methods of public disclosure contained in Article 7 of Council Regulation (EC) no. 6/2002 is not a closed catalog. Disclosure of the earlier design on the Internet causes difficulties in assessing whether it meets the conditions required for public access, i.e. whether the design could reasonably have become known in the normal course of business to the circles specialized in the sector concerned. Moreover, the disclosure of the design on the Internet generates problems of evidence related to proving the precise date of its disclosure to the public. The article analyzes the jurisprudence of the European Union Intellectual Property Office (EUIPO) and European jurisprudence in recent years. In particular, attention was paid to the issues of evidence necessary to recognize that the Community design was made available on the Internet. The article concerns a topic that is current both among representatives of the doctrine and in jurisprudence (Polish and European). It has theoretical and practical significance, because the issue of evidence submitted by the parties on the fact that an industrial design is made available to the public is very often a problem at the stage of court proceedings. ; Kwestia publicznego ujawnienia wzoru wspólnotowego została uregulowana w art. 7 rozporządzenia Rady (WE) nr 6/2002 z dnia 12 grudnia 2001 r. w sprawie wzorów wspólnotowych. Zgodnie z tym przepisem wzór uznaje się za udostępniony publicznie, jeżeli został opublikowany po zarejestrowaniu, wystawiony, wykorzystany w handlu, lub w inny sposób ujawniony, z wyjątkiem przypadków, gdy wydarzenia te nie mogły stać się dostatecznie znane podczas zwykłego toku prowadzenia spraw środowiskom wyspecjalizowanym w danej branży, działającym we Wspólnocie. Publiczne udostępnienie wzoru następuje w sytuacji, gdy zdarzenia te mogły być znane w toku prowadzenia normalnej działalności zawodowej w środowisku wyspecjalizowanym w danym sektorze, działającym we Wspólnocie. Wyliczenie sposobów publicznego ujawnienia zawarte w art. 7 rozporządzenia Rady (WE) nr 6/2002 nie stanowi katalogu zamkniętego. Ujawnienie wzoru wcześniejszego w Internecie powoduje trudności w ocenie, czy to udostępnienie spełnia przesłanki wymagane dla publicznego udostępnienia wzoru, tzn. czy wzór mógł dotrzeć do wiadomości osób zajmujących się zawodowo dziedziną, której wzór dotyczy. Ponadto ujawnienie wzoru w Internecie generuje problemy dowodowe związane z wykazaniem precyzyjnej daty jego publicznego udostępnienia. W artykule dokonano analizy praktyki orzeczniczej Urzędu Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) i orzecznictwa europejskiego z ostatnich lat. Zwrócono uwagę zwłaszcza na kwestie dowodowe konieczne dla uznania udostępnienia wzoru wspólnotowego w Internecie. Artykuł dotyczy tematu, który jest obecnie aktualny zarówno wśród przedstawicieli doktryny, jak i w orzecznictwie (polskim i europejskim). Ma on znaczenie teoretyczne i praktyczne, ponieważ kwestia dowodów zgłaszanych przez strony na okoliczność publicznego udostępnienia wzoru przemysłowego bardzo często stanowi problem na etapie postępowania sądowego.

Począwszy od wybuchu kryzysu finansowego na przełomie lat 2008/2009, UE weszła w niespotykany w dotychczasowej historii okres bardzo poważnych wstrząsów. Problemy te najpierw objęły gospodarkę (słaby i bardzo zmienny wzrost, z okresami nawet płytkich recesji, wysokie bezrobocie, szczególnie wśród ludzi młodych), później sektor bankowy i budżety narodowe. W konsekwencji kilka starych krajów UE, należących do strefy euro, stało się w istocie technicznie niewypłacalnymi. Na domiar złego, w pewnym momencie do południowej Europy zaczęła napływać wielka fala imigrantów, Rosjanie zajęli Krym, wybuchła wojna w Donbasie, a wybory w USA wygrał D. Trump, mogący zdecydowanie osłabić NATO. W tym kontekście podejmowane różne próby rozwiązania tych minikryzysów często były spóźnione, mało odważne i niekonsekwentne. Nie może zatem zaskakiwać, że ostatecznie kryzys zaczął dotykać sfery społeczno-politycznej i instytucjonalnej, czego wyrazem jest pogłębiająca się niewiara Europejczyków w instytucje wspólnotowe i demokrację liberalną. Stąd mamy rozpowszechniający się populizm, egoizm narodowy i regionalny oraz tendencje dezintegracyjne. Zaowocowało to już Brexitem oraz obawami, że podobne decyzje mogą podjąć też inni członkowie Unii. Byłoby to równoznaczne z jej rozpadem. W tych warunkach przekonujące legitymizowanie dalszego trwania i rozwoju Wspólnoty wymaga obecnie wielkiego wysiłku intelektualnego, politycznego i organizatorskiego, a później znalezienia drożnych kanałów dotarcia z propozycjami, rekomendacjami i gotowymi rozwiązaniami aplikacyjnymi do jak najszerszego kręgu odpowiedzialnych jej obywateli, by odzyskiwali wiarę w sens projektu europejskiego i możliwość funkcjonowania w podwójnej tożsamości, narodowej i europejskiej. Idealnie byłoby, gdyby naprawa Unii uległa przy tym głębszej demokratyzacji, a więc realizowana była przy aktywnym współudziale Europejczyków, a nie wciąż przez techno-i eurokratów. Jedną z ciekawszych w tym momencie koncepcji wydaje się być europejska wartość dodana, a więc – w dużym skrócie – pewna suma korzyści extra, uzyskiwanych z racji integracji w porównaniu do efektów osiąganych w ramach narodowej polityki społeczno-ekonomicznej. Wartość tę można próbować opisywać, a w miarę możliwości także kwantyfikować, dla wszystkich obszarów integracji europejskiej. W artykule jednak ograniczono się tylko do WPR, koncentrując się na kwestiach metodologicznych, środowiskowo-klimatycznych, innowacjach, inwestycjach oraz kompleksie kluczowych problemów budżetowych. ; From the beginning of the financial crisis – 2008/2009 – the EU entered an unprecedented period of very serious shocks. These problems first affected the economy (weak and highly variable growth with times of rather shallow recession, high unemployment, especially among young people) and then they spread to the bank sector and the national budgets. Consequently, several of the old EU countries, belonging to the euro area, became – in fact – insolvent. To make the matters worse, southern Europe was hit by a huge wave of immigration, Russians took over the Crimea, a war erupted in Donbass and Donald Trump, who can considerably weaken the NATO, won the US presidential elections. The subsequent attempts at solving these mini-crises were often delayed, not very daring and erratic. Thus, it comes as no surprise that the crisis, ultimately, started to affect also the socio-political and institutional areas, which is manifested in growing distrust of the Europeans in the Community institutions and liberal democracy. This, in turn, resulted in widespread populism, national and regional egoism and disintegration tendencies. Brexit is one of the first effects of the process along with concerns that other members of the EU may take similar decisions which would be tantamount with its breakup. In these circumstances convincing validation of the further existence and development of the Community requires great intellectual, political and organisational effort, and then finding effective channels to reach as broad as possible circle of responsible citizens with the proposals, recommendations and ready application solutions to help them regain trust in the meaning of the European project and possibilities of functioning in the double national and European identity. It would be perfect to make the mended EU more democratic, i.e. to actively engage in the processes the very Europeans and not only techno- and Eurocrats. One of the more interesting concepts, at the moment, seems to be the European value added, which – in a nutshell – means a sum of extra benefits obtained on account of integration against the effects resulting from the national socio-economic policy. It is possible to describe this value and, to some extent, even to quantify it for all areas of the European integration. However, the paper is restricted only to the CAP, focusing on methodological, environmental and climate, innovation and investment issues, and a set of key budget problems.

Die polnischen Gutsbesitzer spielten eine wichtige Rolle in der Nationalbewegung des preußischen Teilungsgebiets. Es war zu einem großen Teil ihnen zu verdanken, dass es gelang, die Vorstellung von der organischen Arbeit in der polnischen Gesellschaft zu verankern. Die Gründung von Institutionen wirtschaftlichen, kulturellen und wissenschaftlichen Charakters führte zur Teilnahme von breiteren Kreisen der Gesellschaft am politischen Leben. Paradoxerweise führte das auf Dauer zur Schwächung der politischen und gesellschaftlichen Rolle der Gutsbesitzer. Dies wurde durch die Modernisierungsprozesse im preußischen Staat gefördert und erhielt eine noch größere Dynamik durch den 1. Weltkrieg. Deshalb behandelt der Autor die Haltung der Gutsbesitzer zur Zeit der Kämpfe um den Anschluss Pommerns an den wieder entstehenden polnischen Staat. Die Gutsbesitzer in der Umgebung von Thorn, des wichtigsten regionalen Zentrums in Pommern neben Danzig, schalteten sich aktiv in alle Formen von Aktivitäten für die Rückkehr Pommerns zum Mutterland ein. Sie schufen einen Kreisvolksrat, eine militärische Konspiration, sie verstärkten freiwillig Einheiten, die in Kujawien gebildet worden waren, sie repräsentierten die Einwohner der Region im Forum des Bezirkslandtags und in den politischen Strukturen des obersten Volksrats, und schließlich engagierten sie sich nach dem Versailler Vertrag bei der Schaffung der Grundlagen der künftigen, polnischen Verwaltung. Sie waren in der Lage, die gesellschaftlichen Gefühle zu erspüren, indem sie sich in die Tätigkeit der Volksräte einschalteten (eine Zeitlang auch der Arbeiter- und Soldatenräte und der Bauernräte). Sie hielten diese erfolgreich von einer Radikalisierung ab, indem sie sich auf nationale Forderungen konzentrierten. Dadurch entschieden sie über die Gestalt der nationalen Bewegung mit und spielten eine wesentliche Rolle im Verlauf des Prozesses, der zur Rückgabe Pommerns führte. Durch ihren finanziellen Rückhalt und ihre intellektuelle Vorbereitung leisteten sie in der sog. Übergangsphase unschätzbare Dienste, als die vitalen Interessen der Region auf dem Spiel standen, indem sie die deutsche Verwaltung beaufsichtigten und mit ihr zusammenarbeiteten. Die Modifizierung des eigenen Programms und der politischen Ziele, zu denen sich die Führer der örtlichen Gutsbesitzerszene mit Jan Donimirski und Adam Czarliński an der Spitze bekannten, war die Fortsetzung eines langen Prozesses der Annäherung von verschiedenen sozialen Gruppen. In der Zwischenkriegszeit ermöglichte dies die Zusammenarbeit zwischen den Bauern und den Gutsbesitzern, sowohl auf beruflicher wie auf politischer Ebene, eine Zusammenarbeit, die in anderen Regionen Polens schwer zu bewerkstelligen war. ; The Polish landed gentry played an important role in the national movement of Poles from the Prussian partition. To a large extent, the landed gentry managed to instil the ideas of organic work among Poles, which, based on national solidarity, became their political paradigm. The establishment of institutions of an economic, cultural and scientific nature contributed to the wider social circles' participation in the political life. Paradoxically, in the long run, this weakened the political and social role of the landed gentry, which was reinforced by the modernization processes of the Prussian state. The World War I made the process even more dynamic. Therefore, the author of the article looked at the attitudes of landowners during the struggle to incorporate Pomerania into the reviving Polish state.The landowners from the vicinities of Toruń - the main regional center in Pomerania besides Gdańsk - actively contributed to all forms of activities the aim of which was to incorporate Pomerania into the Polish Motherland. The landed gentry were members of the county's people's council and military underground; they voluntarily supplied military units formed in Kuyavia; they represented the inhabitants of the region at the District Sejm and in the political structures of the Supreme People's Council. Finally, after the Treaty of Versailles they became involved in the construction of the framework of the future Polish administration. They were able to sense social moods as members of people's councils (to some extent also as members of workers 'and soldiers' councils and peasants' councils). They successfully stopped them from radicalizing, focusing their attention on national demands. As a result, they co-decided on the shape of the national movement and played an important role in the the process that led to the restitution of Pomerania. With financial resources and intellectual preparation, they gave invaluable services in the so-called transition period, when vital interests of the region had to be taken care of while supervising and cooperating with the German administration.The modification of their own program and political goals expressed by the leaders of the local community of landowners, headed by Jan Donimirski and Adam Czarliński , was a continuation of the long process of bringing together different social strata. In the interwar period, this enabled cooperation between peasants and landowners both professionally and politically. Such cooperation was difficult to find in other regions of Poland. ; Ziemiaństwo polskie odgrywało ważną rolę w ruchu narodowym zaboru pruskiego. W dużej mierze dzięki aktywności ziemian udało się zaszczepić społeczeństwu polskiemu idee pracy organicznej, które oparte o solidaryzm narodowy stały się jego paradygmatem politycznym. Utworzenie instytucji o charakterze gospodarczym, kulturalnym i naukowym przyczyniło się do partycypacji w życiu politycznym szerszych kręgów społecznych. Paradoksalnie, w dłuższej perspektywie, doprowadziło to do osłabienia roli politycznej i społecznej ziemiaństwa. Sprzyjały temu procesy modernizacyjne państwa pruskiego, a jeszcze bardziej zdynamizowała I wojna światowa. Dlatego autor artykułu przyjrzał się postawom ziemian w okresie walki i starań o przyłączenie Pomorza do odradzającego się państwa polskiego.Ziemianie okolic Torunia – głównego oprócz Gdańska ośrodka regionalnego na Pomorzu – aktywnie włączyli się we wszystkie formy działań na rzecz powrotu Pomorza do Macierzy. Współtworzyli powiatową radę ludową, konspirację wojskową, ochotniczo zasilali oddziały formowane na Kujawach, reprezentowali mieszkańców regionu na forum Sejmu Dzielnicowego oraz w strukturach politycznych Naczelnej Rady Ludowej, wreszcie – po traktacie wersalskim – zaangażowali się w tworzenie zrębów przyszłej, polskiej administracji. Potrafili wyczuć nastroje społeczne włączając się w działalność rad ludowych (w pewnym zakresie także robotniczo-żołnierskich i chłopskich). Skutecznie powstrzymali je przed radykalizacją, ogniskując na postulatach narodowych. Dzięki temu współdecydowali o kształcie ruchu narodowego i odegrali istotną rolę w przebiegu procesu, który doprowadził do restytucji Pomorza. Posiadając zaplecze finansowe i przygotowanie intelektualne oddali nieocenione usługi w tzw. okresie przejściowym, gdy należało zadbać o żywotne interesy regionu, nadzorując i współpracując z administracją niemiecką.Modyfikacja własnego programu i celów politycznych, jakie wyrażali liderzy miejscowego środowiska ziemiańskiego z Janem Donimirskim i Adamem Czarlińskim na czele, było kontynuacją długiego procesu zbliżania się do siebie różnych warstw społecznych. W okresie międzywojennym umożliwiło to współpracę pomiędzy chłopami i ziemiaństwem zarówno na gruncie zawodowym, jak i politycznym, współpracę, o którą było trudno w innych regionach Polski.

Ziemiaństwo polskie odgrywało ważną rolę w ruchu narodowym zaboru pruskiego. W dużej mierze dzięki aktywności ziemian udało się zaszczepić społeczeństwu polskiemu idee pracy organicznej, które oparte o solidaryzm narodowy stały się jego paradygmatem politycznym. Utworzenie instytucji o charakterze gospodarczym, kulturalnym i naukowym przyczyniło się do partycypacji w życiu politycznym szerszych kręgów społecznych. Paradoksalnie, w dłuższej perspektywie, doprowadziło to do osłabienia roli politycznej i społecznej ziemiaństwa. Sprzyjały temu procesy modernizacyjne państwa pruskiego, a jeszcze bardziej zdynamizowała I wojna światowa. Dlatego autor artykułu przyjrzał się postawom ziemian w okresie walki i starań o przyłączenie Pomorza do odradzającego się państwa polskiego.Ziemianie okolic Torunia – głównego oprócz Gdańska ośrodka regionalnego na Pomorzu – aktywnie włączyli się we wszystkie formy działań na rzecz powrotu Pomorza do Macierzy. Współtworzyli powiatową radę ludową, konspirację wojskową, ochotniczo zasilali oddziały formowane na Kujawach, reprezentowali mieszkańców regionu na forum Sejmu Dzielnicowego oraz w strukturach politycznych Naczelnej Rady Ludowej, wreszcie – po traktacie wersalskim – zaangażowali się w tworzenie zrębów przyszłej, polskiej administracji. Potrafili wyczuć nastroje społeczne włączając się w działalność rad ludowych (w pewnym zakresie także robotniczo-żołnierskich i chłopskich). Skutecznie powstrzymali je przed radykalizacją, ogniskując na postulatach narodowych. Dzięki temu współdecydowali o kształcie ruchu narodowego i odegrali istotną rolę w przebiegu procesu, który doprowadził do restytucji Pomorza. Posiadając zaplecze finansowe i przygotowanie intelektualne oddali nieocenione usługi w tzw. okresie przejściowym, gdy należało zadbać o żywotne interesy regionu, nadzorując i współpracując z administracją niemiecką.Modyfikacja własnego programu i celów politycznych, jakie wyrażali liderzy miejscowego środowiska ziemiańskiego z Janem Donimirskim i Adamem Czarlińskim na czele, było kontynuacją długiego procesu zbliżania się do siebie różnych warstw społecznych. W okresie międzywojennym umożliwiło to współpracę pomiędzy chłopami i ziemiaństwem zarówno na gruncie zawodowym, jak i politycznym, współpracę, o którą było trudno w innych regionach Polski. ; Die polnischen Gutsbesitzer spielten eine wichtige Rolle in der Nationalbewegung des preußischen Teilungsgebiets. Es war zu einem großen Teil ihnen zu verdanken, dass es gelang, die Vorstellung von der organischen Arbeit in der polnischen Gesellschaft zu verankern. Die Gründung von Institutionen wirtschaftlichen, kulturellen und wissenschaftlichen Charakters führte zur Teilnahme von breiteren Kreisen der Gesellschaft am politischen Leben. Paradoxerweise führte das auf Dauer zur Schwächung der politischen und gesellschaftlichen Rolle der Gutsbesitzer. Dies wurde durch die Modernisierungsprozesse im preußischen Staat gefördert und erhielt eine noch größere Dynamik durch den 1. Weltkrieg. Deshalb behandelt der Autor die Haltung der Gutsbesitzer zur Zeit der Kämpfe um den Anschluss Pommerns an den wieder entstehenden polnischen Staat. Die Gutsbesitzer in der Umgebung von Thorn, des wichtigsten regionalen Zentrums in Pommern neben Danzig, schalteten sich aktiv in alle Formen von Aktivitäten für die Rückkehr Pommerns zum Mutterland ein. Sie schufen einen Kreisvolksrat, eine militärische Konspiration, sie verstärkten freiwillig Einheiten, die in Kujawien gebildet worden waren, sie repräsentierten die Einwohner der Region im Forum des Bezirkslandtags und in den politischen Strukturen des obersten Volksrats, und schließlich engagierten sie sich nach dem Versailler Vertrag bei der Schaffung der Grundlagen der künftigen, polnischen Verwaltung. Sie waren in der Lage, die gesellschaftlichen Gefühle zu erspüren, indem sie sich in die Tätigkeit der Volksräte einschalteten (eine Zeitlang auch der Arbeiter- und Soldatenräte und der Bauernräte). Sie hielten diese erfolgreich von einer Radikalisierung ab, indem sie sich auf nationale Forderungen konzentrierten. Dadurch entschieden sie über die Gestalt der nationalen Bewegung mit und spielten eine wesentliche Rolle im Verlauf des Prozesses, der zur Rückgabe Pommerns führte. Durch ihren finanziellen Rückhalt und ihre intellektuelle Vorbereitung leisteten sie in der sog. Übergangsphase unschätzbare Dienste, als die vitalen Interessen der Region auf dem Spiel standen, indem sie die deutsche Verwaltung beaufsichtigten und mit ihr zusammenarbeiteten. Die Modifizierung des eigenen Programms und der politischen Ziele, zu denen sich die Führer der örtlichen Gutsbesitzerszene mit Jan Donimirski und Adam Czarliński an der Spitze bekannten, war die Fortsetzung eines langen Prozesses der Annäherung von verschiedenen sozialen Gruppen. In der Zwischenkriegszeit ermöglichte dies die Zusammenarbeit zwischen den Bauern und den Gutsbesitzern, sowohl auf beruflicher wie auf politischer Ebene, eine Zusammenarbeit, die in anderen Regionen Polens schwer zu bewerkstelligen war. ; The Polish landed gentry played an important role in the national movement of Poles from the Prussian partition. To a large extent, the landed gentry managed to instil the ideas of organic work among Poles, which, based on national solidarity, became their political paradigm. The establishment of institutions of an economic, cultural and scientific nature contributed to the wider social circles' participation in the political life. Paradoxically, in the long run, this weakened the political and social role of the landed gentry, which was reinforced by the modernization processes of the Prussian state. The World War I made the process even more dynamic. Therefore, the author of the article looked at the attitudes of landowners during the struggle to incorporate Pomerania into the reviving Polish state.The landowners from the vicinities of Toruń - the main regional center in Pomerania besides Gdańsk - actively contributed to all forms of activities the aim of which was to incorporate Pomerania into the Polish Motherland. The landed gentry were members of the county's people's council and military underground; they voluntarily supplied military units formed in Kuyavia; they represented the inhabitants of the region at the District Sejm and in the political structures of the Supreme People's Council. Finally, after the Treaty of Versailles they became involved in the construction of the framework of the future Polish administration. They were able to sense social moods as members of people's councils (to some extent also as members of workers 'and soldiers' councils and peasants' councils). They successfully stopped them from radicalizing, focusing their attention on national demands. As a result, they co-decided on the shape of the national movement and played an important role in the the process that led to the restitution of Pomerania. With financial resources and intellectual preparation, they gave invaluable services in the so-called transition period, when vital interests of the region had to be taken care of while supervising and cooperating with the German administration.The modification of their own program and political goals expressed by the leaders of the local community of landowners, headed by Jan Donimirski and Adam Czarliński , was a continuation of the long process of bringing together different social strata. In the interwar period, this enabled cooperation between peasants and landowners both professionally and politically. Such cooperation was difficult to find in other regions of Poland.