Suchergebnisse

2019 yılının son aylarında Çin'de meydana gelen koronavirüs salgını tüm dünyaya yayılarak toplumun yaşam akışını bozmuş ve birçok alanı etkileyerek değişime neden olmuştur. Eğitim de etkilenen bu alanlardan biridir. Bu salgının eğitim üzerindeki en büyük etkisi; Tüm dünyada okulların kapatılması ve yüz yüze eğitimin askıya alınmasıdır. Eğitimin aksamaması adına farklı yazılım türleri ve uygulamalar üzerinden uzaktan eğitim sistemi yürütülmeye çalışılmıştır. Türkiye de salgın sürecinde varolan teknolojik imkânları kullanarak öğretmen ve öğrencilerin internete erişim düzeylerine ve teknolojiyi kullanma becerilerine göre uzaktan eğitimi uygulamaya çalışmıştır. Bu süreçte alt yapısı güçlendirilmiş yapay zekâ tabanlı sosyal eğitim platformu olan EBA kullanılmıştır. Canlı ders uygulamasının platforma eklenmesiyle EBA, uzaktan eğitimin etkin aracı haline gelmiştir. EBA canlı ders uygulaması, öğretmenlerin öğrencileriyle eğitim faaliyetlerini uzaktan sürdürmelerine ve etkili iletişim kurmalarına olanak sağlayan bir ortamdır. Bu araştırmanın temel amacı, EBA canlı ders uygulamasını kullanan sosyal bilgiler öğretmenlerinin bakış açısıyla uzaktan eğitim sürecini değerlendirmektir. Bu süreçte öğretmen merkezli bir yaklaşımın uygulanması nedeniyle, yeni öğrenme-öğretme sürecinin planlanması, uygulanması ve uzaktan eğitim etkinliklerinin sosyal bilgiler dersine yansımasının değerlendirilmesinde öğretmen görüşleri büyük önem taşımaktadır. Çalışmada, temel yorumlayıcı nitel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu uzaktan eğitim döneminde Nevşehir ilinde görev yapan 17 Sosyal Bilgiler öğretmeni oluşturur. Araştırma verilerinin toplanmasında yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılarak, elde edilen veriler içerik analizi ile analiz edilmiştir. Bu analizler doğrultusunda EBA canlı ders uygulamasının; öğrenme-öğretme sürecinde kullanımı, sorunları, olumlu ve olumsuz yönlerine ilişkin çeşitli bulgulara ulaşılmıştır. Bu bulgulara göre; EBA canlı ders uygulamasının öğrenme-öğretme sürecinde kullanımının; Sosyal Bilgiler dersinin amaçlarına ulaşılmaması, konu ve kavram aktarımında sürekli tekrara ihtiyaç duyulması, soyut kavramların öğretiminde güçlükler, öğrenci ve öğretmenlerde motivasyon kaybı, bilinçsizlik gibi sebeplerle yeterli olmadığı görülmüştür. Buna ek olarak uzaktan eğitimin öğrenci ve öğretmenlerin sosyal yaşamına olumsuz etkileri Sosyal Bilgilerin tasarlanış amacına ters düşmektedir. Salgın süreci boyunca eğitim-öğretim faaliyetlerinin sürdürülmesi, zamandan ve mekândan tasarruf sağlanması, derslerin yüz yüze eğitime göre daha hızlı işlenmesi, ailenin süreçte aktif rol alması, EBA canlı ders uygulamasının olumlu yönleri arasında yer alır. Araştırma sonuçlarına göre; Öğrencilerin uzaktan eğitim sürecinde sosyalleşmesini sağlayacak ders etkinlikleri ve dijital materyaller tasarlanmalıdır. Yine bu süreçte bireylerin sosyal yaşamdaki sorumlulukları dikkate alınarak öğretmen-öğrenci-aile arasındaki iletişim güçlendirilmelidir.

BIST Sustainability Index was created to increase the understanding, knowledge, and practices on sustainability among Borsa Istanbul companies in Turkey. The BIST Sustainability Index aims to guide companies in the process of establishing policies regarding the environmental, social, and corporate governance risks of stock exchanges. In addition, it has the mission of creating a platform that communicates information on companies' sustainability policies to responsible investors. In line with the United Nations Sustainability Development Goals, several metrics are presented according to the sustainability practices of companies in Borsa Istanbul. Social networks are a tool that businesses frequently use to disseminate information quickly and at low cost. It has a key role in disseminating information about social marketing activities, especially in the sustainability axis. This study focuses on how companies use social networks to disseminate sustainability information. For this purpose, the sustainability messages of the 12 companies with the highest scores in the BIST sustainability index on the social network X platform for the years 2014-2022 are analyzed. The aim of the study is to examine whether there is a relationship between the companies' BIST sustainability index scores and the intensity of their use of sustainability messages on the social network. X platform data was obtained with the Python programming language, twint library. The correlation test was carried out using the SPSS package program with the Spearman Correlation test. As a result of the research, it is seen that the most frequently used keywords/phrase groups in the posts made by all companies are "education, energy, climate, women, health, water, sustainable, wages, production". The study did not find a significant relationship between the BIST sustainability index scores and the intensity of companies' messages containing sustainability keywords on the platform. This shows that companies should use social networks more efficiently in the dissemination of sustainability activities. Knowing how companies use social media to disseminate sustainability information can provide guidance for other companies. On the other hand, within the scope of the research, the messages of the companies were analyzed and the sustainability keywords were divided into three themes. The first theme is health, education, and women; the second theme is climate and environment; and the third theme is energy and savings. These themes and keywords are expected to serve as a source for content analysis studies such as social media messages and sustainability reports. Although no similar study has been found in Turkey, this study is one of the rare studies in the world literature. Unlike the literature, the sustainability activities on social media of the companies ranked at the top of the BIST Sustainability Index are analyzed. Thus, the activities carried out by companies that have already been determined to be successful in sustainability activities with a metric will serve as an example for companies that are not included in this list. On the other hand, the themes obtained from the research can be utilized in the dissemination of sustainability information on social media.

Today, with the possibilities brought by technology, it is seen that the data needed in almost every area of life is presented by using various visual tools. One of these tools is graphics. Graphs are tools that are used effectively in interpreting the data presented to us and in the visualization of more than one data group that has a relationship. One of the most important objectives of the social studies course, which is created by the content obtained from different social science fields, is to help students learn to read and prepare tables, graphics, and diagrams. The case study design, one of the qualitative research designs, was used in this study. The research group of the study consists of 50 senior teacher candidates studying in the social studies teaching program in a state university in the 2021-22 academic year. In the study, the data were collected through an achievement test that included three graphic reading and two graphic preparation questions developed by the researchers. In addition, an interview form consisting of two questions was used in the study to determine the difficulties faced by the students while reading and preparing graphics. It has been determined that both female and male social studies teacher candidates in the study group can read graphics containing few data but cannot read relatively complex graphics containing many data groups and have difficulty showing two or more data groups using any graphics. It was seen that the graphic reading skills of male students were slightly better than female students, and the graphic drawing skills of female students were slightly better than male students. In addition, it was concluded in the study that, as revealed in previous studies, the graphic reading levels of the students were generally moderate, they could not compare the data with each other or from a theoretical point of view, and they could read mostly the graphics prepared at the primary level.

University education may influence attitudes toward gender roles. The awareness of students in the field of health services about the gender inequalities they will encounter both during the education process and in the future while providing health services will play a role in providing health services in a more effective and equitable way. In order for university students to approach men and women with an egalitarian perspective at an early age, their gender stereotypes must first decrease and their perspectives on social relations must change positively. Therefore, university education can play an important role in influencing gender perception and attitudes towards gender roles. There is no special course on prejudice and discrimination in the training programs of Vocational Schools of Health Services that train health technicians in Turkey. Based on this, this study aimed to examine the effect of the training program given to raise awareness of prejudice, stereotypes and discrimination on the gender perception and attitude of students who will provide health care in the future. For this purpose, answers were sought to the following questions: Is there a difference in students' gender perceptions of prejudice and discrimination before and after training? Are there any differences in students' gender role attitudes regarding prejudice and discrimination before and after education? Is there a relationship between gender perception and attitudes towards gender roles? As a method, a single-group the pretest-posttest semi-experimental method was used. The research was conducted with students taking the Prejudice and Discrimination course at the Vocational School of Health Services. 95 second-grade students participated in the research. The reason why sophomore students from the Disabled Care and Rehabilitation program, the Pharmacy Services program, and the Occupational Therapy Program were selected in the study is that the "Prejudice and Discrimination" course is given in the second-grade student spring semester. Descriptive Information Form, Gender Roles Attitude Scale (GRAS), and Gender Perception Scale (GPS) were used to collect data. Before the course program started, GRAS and GPS were administered to the participants as a pretest. Afterwards, a fourteen-week course period on "Prejudice and Discrimination" was carried out. At the end of the course, GRAS and GPS were administered to the participants as posttests. According to the students' descriptive characteristics, it was found that the mean age of the participants in the study was 21.6±3.3, and that 73.7% of them were female. According to the study, most students' mothers (56.9%) and fathers (38.9%) had completed elementary school. The families of 73.7% of the participants are nuclear families. The students' average number of siblings was found to be 2.8±2.1, and the majority (51.6%) of them had both brothers and sisters. The investigation discovered that 43.2% of the students lived primarily in the city center. Most students who participated in the study said that the Black Sea region was where they spent most of their lives (46.3%). The research revealed that prejudice and discrimination training provided via online distance education methods did not affect the gender perception and gender role attitudes of second-year Vocational School of Health Services students (respectively; p = 0.890, p = 0.976). However, a positive relationship was found between gender perception and attitudes towards gender roles (pretest r = 0,825, p < 0,01; posttest r = 0,893, p< 0,01). While the total scale score of women was higher than men according to GPS and GRAS scores according to sex before the training (GPS, p = 0.002; GRAS, p

Tüm dünyada yükselip trend haline gelen kripto para birimleri finansal piyasalarda önemli yatırım araçlarından biri olarak kendini göstermektedir. Kripto para birimleri son yıllarda yatırımcıların, şirketlerin, tüketicilerin ve yakın literatürden anlaşıldığı üzere akademinin dikkatini çeken yeni bir varlık sınıfı olarak ortaya çıkmıştır. Blok zincir teknolojisi ile ortaya çıkan ilk araç olan kripto para, her dönemde blok zincir teknolojisinin kullanıldığı diğer alanların (örneğin güvenlik) ve sektörlerin (örneğin bankalar) veya bu teknoloji kullanılarak ortaya çıkan diğer varlıkların (örneğin NFT) popülaritesinin önüne geçmektedir. Yatırımcılar kripto para konusunda bilgi sahibi olmamalarına, yatırımın otorite tarafından korunmamasına, yasal düzenleme bulunmamasına, çıkış noktasının neresi ve kim olduğunun bilinmemesine ve buna benzer belirsizliklere rağmen kripto para piyasasında her geçen gün daha fazla yer almaktadır. Teknolojinin hızla gelişimi ve tüm bireylerin teknolojiye kolayca ulaşmış olmaları, sosyal medyanın güç kazanması ve insanların bilginin kaynağını sorgulamadan bilgi kirliliğine maruz kalmaları, halk dilinde "kulaktan dolma bilgiler" denen doğrulanmamış verilerin saniyeler içinde sosyal medyadan yayılması, kripto para birimlerinin hızla popüler yatırım aracı haline gelmelerine olanak sağlamıştır. Kripto para birimleri yenilikçi ve hızla yükselen trende sahip finansal varlıklar olması sebebiyle davranışsal finans alanı için büyük bir zorluk teşkil etmektedir. Çünkü kripto para piyasasının nasıl işlediği konusunda ve de kripto para birimlerinin mimarisinde temel farklılık unsurları bulunmaktadır. Öncelikle kripto para ülkemiz dahil olmak üzere çoğu ülkede yasal değildir, kripto para piyasası olarak adlandırılan piyasanın da yasal güvence mekanizması mevcut değildir. Bu durum her ne kadar merkezi otoriteye tepki olarak ortaya çıkmış olan kripto paranın yatırımcıları için sorun teşkil etmese de kripto para ekosisteminde var olan borsaların herhangi bir şekilde yasal mevzuata uygunluğunun denetlenmemesi yatırımın riskini otomatik olarak artırmaktadır. Bu noktada çalışma, kripto para piyasasındaki yatırımcıların bu piyasanın özellikleri sebebiyle rasyonel davranmadıkları, davranışsal faktörlerden etkilendikleri düşünülerek kurgulanmıştır. Bilindiği üzere geleneksel finans teorisi, varlıkların fiyatlarını yatırımcı davranışlarının etkilemediğini savunmakta ve yatırımcıların 117 rasyonel davrandıklarını belirtmektedir. Davranışsal finans teorisi ise yatırımcıların yatırım kararlarının çok çeşitli davranışsal faktörden etkilendiğini, bireylerin yatırım kararlarında rasyonel davranmadıklarını savunmaktadır. Öyleyse kripto para piyasası yatırımcıları hangi yönde kararlar almaktadır? Kripto para birimlerine yatırım yapma motivasyonunu ve yatırım yapmaya iten farklı nedenleri araştıran çalışmalar literatürde yetersiz kalmıştır. Bu sebeple bu çalışma, davranışsal finans faktörlerinin kripto para piyasasındaki yatırım kararları üzerindeki etkisini araştırarak kripto para piyasasına yatırım yapan Türkiye'deki bireysel yatırımcılara odaklanmaktadır. Bu çalışmada kripto para piyasalarında işlem yapan bireysel yatırımcıların hangi davranışsal faktörlerin etkisinde kalarak yatırım yaptıklarını incelemek üzere çeşitli ölçeklerden oluşan anket formu hazırlanmıştır ve Türkiye'deki kripto para yatırımcılarına uygulanmıştır. Elde edilen veriler istatistiksel analiz programı aracılığıyla Bağımsız Örneklem t-testi ve tek yönlü ANOVA analizi kullanılarak test edilmiştir. Nicel bir yaklaşım kullanılarak gerçekleştirilen bu çalışmanın bulgularına göre; yatırımcıların kripto para yatırım tercihlerinin davranışsal eğilimlerden etkilendiği bulgusuna ulaşılmıştır. Üst sıralarda ortalamaya sahip eğilimler "aşırı iyimser davranma", "pişmanlıktan kaçınma", "belirsizlikten kaçınma" ve "sezgisel faktörler"dir. Bu sonuçlara göre katılımcıların kripto para piyasasına diğer finansal piyasalardan daha iyimser yaklaştıkları söylenebilir. Ayrıca katılımcıların yüksek oranda pişmanlık ve belirsizlikten kaçınma eğilimde oldukları ifade edilebilir. Katılımcılar kripto paradan kâr ettiklerinde onu portföyden çıkarmakta; kripto paradan zarar ettiklerinde de bir daha ona yatırım yapmamaktadır. Buna ek olarak katılımcıların bir sonraki kripto para yatırımı için piyasadaki önceki deneyimlerine güvendiği ve sezgisel davrandıkları söylenebilir.

Geleneksel enerji kaynaklarının çevreye ve sağlığa olan zararlı etkilerinden dolayı son dönemde yenilenebilir enerji kaynaklarının tüketimi dünya gündeminde ön plana çıkmıştır. Ülke ekonomilerinin varlığını sürdürebilmesi için bireylerin sağlık ve refahını sağlaması gerekmektedir. Bu bağlamda ülkelerin öncelikli görevi halk sağlığını korumak ve sürdürülebilirliğini sağlamak olmalıdır. Bir ülkenin sağlık harcamaları düzeyini belirleyen pek çok unsur vardır; çevre koşulları da bunlardan biridir. Yenilenemeyen enerji kaynaklarının tüketiminden kaynaklanan sera gazı emisyonlarındaki artış, insan refahı ve çevre için büyük tehlike oluşturabilmektedir. Sera gazı emisyonlarının neden olduğu çevre sorunları, sinir sistemini, akciğerleri etkilemek, solunum yolu hastalıklarına neden olmak gibi birçok açıdan insan sağlığını olumsuz etkilemektedir. Ayrıca sera gazı emisyonlarından kaynaklanan çevre kirliliği sağlık harcamalarını arttırmakta ve iş gücü verimliliğinin azalmasına sebep olmaktadır. Bu olumsuz etkiler göz önüne alındığında yenilenebilir enerji kaynaklarından olan rüzgâr, güneş, jeotermal ve diğer çevre dostu enerji kaynaklarını kullanımın artması ülkelerin enerji ihtiyaçlarını karşılayarak çevresel iyileşmeye katkı sağlayacaktır. Son dönemde ülkelerin milli gelirden sağlık harcamalarına ayrılan kaynakların artış göstermesi ilgili alanda sürdürülebilirliğinin tartışılmasını gündem haline getirmiştir. Bu bakımdan sağlık harcamalarını etkileyen faktörlerin araştırılması politika yapıcılara önemli bilgiler sunacaktır. Bu çalışma 2000-2020 yılları arasında veri ulaşılabilirliği göz önüne alınarak seçilmiş 13 AB (Belçika, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Almanya, Avusturya, İspanya, İsveç, İtalya, Portekiz, Yunanistan, Finlandiya, Fransa ve Hollanda) ülkesinde yenilenebilir enerji tüketiminin sağlık harcamalarını hangi yönde etkilediğini araştırmaktadır. Çalışmada yenilenebilir enerji tüketimin en yüksek olduğu ülkeler seçilmiştir. Son dönemde artan sağlık harcamalarının sürdürülebilirliği önem arz etmesi nedeniyle yenilenebilir enerji tüketimi ve ekonomik büyüme değişkenleri analize tabi tutularak konu bakımından sınırlandırılmıştır. Bu bağlamda bulguların politika yapıcılara önemli bilgiler sunacağı düşünülmektedir. Literatürde ilgili konu üzerinde çalışmaların sınırlı olması, panel eşbütünleşme ve panel eşbütünleşme katsayı tahminci testlerinin kullanılmaması çalışmanın ana motivasyonunu oluşturmaktadır. Yenilenebilir enerji tüketimi ve sağlık harcamaları verilerinin 2000 yılından 2020 yılına kadar elde edilmesi çalışmanın ana sınırlılığını oluşturmaktadır. Analiz yöntemi olarak Lagrange carpani (LM) eşbütünleşme ve Common Corelated Effect (CCE) eşbütünleşme tahminci testleri kullanılmıştır. Bu testlerin uygulanmasından önce yatay kesit bağımlılığı ve homojenlik durumu belirlenmiştir. Birim kök sürecinin incelenmesinde Fourier LM birim kök testi kullanılmıştır. Daha sonra eşbütünleşme testi ve uygulamanın son aşaması olan eşbütünleşme katsayı tahmincileri belirlenmiştir. Panel eşbütünleşme katsayı tahmin sonuçlarına göre 13 AB ülkesi için yapılan genel incelemede, yenilenebilir enerji tüketiminin sağlık harcamaları üzerindeki etkisi %10 düzeyinde istatistiki olarak anlamlıdır. Buna göre yenilenebilir enerji tüketimindeki %1'lik artış sağlık harcamalarını % 0,197 oranında azaltmaktadır. Ülke bazlı incelemelerde Danimarka, İspanya, İsveç ve Yunanistan'da yenilenebilir enerji tüketiminin sağlık harcamaları üzerindeki etkisi istatistiksel olarak anlamlı ve negatif bulunmuş ve yenilenebilir enerji tüketimindeki artış sağlık harcamalarını sırasıyla %0,132, %0,111, %1,288 ve %0,782 oranında azaltmaktadır. GSYİH'nin ise sağlık harcamaları üzerindeki etkisi %1 düzeyinde istatistiki olarak anlamlıdır. Buna göre gelirdeki %1'lik artış sağlık harcamalarını %1,071 oranında artırmaktadır. Ülke bazlı incelemelerde Almanya, Avusturya, Belçika, Çekya, Fransa, İspanya, İsveç, İtalya, Portekiz ve Yunanistan'da katsayılar istatistiki olarak anlamlı ve pozitif yönlüdür. İlgili ülkelere ait söz konusu bulgular çevre dostu, tekrar tekrar kullanılabilen enerji tüketimindeki artışın çevre üzerinde olumlu etki yaratarak sağlık harcamalarını azalttığı ve sağlık finansmanının sürdürülebilirliğine olumlu katkı sağlayacağını ifade etmektedir. Buna ek olarak GSYİH'deki artışların sağlık harcamalarına yansıyarak sağlık kalitesinin arttığı vurgulamaktadır.

Bu çalışma, uluslararası siyasetin odağındaki Boko Haram ve ISWAP örgütlerinin aktif olduğu Sambisa Ormanı'nı ve Mandara Dağları'nı konu edinmektedir. Nijerya'nın kuzeydoğusunda bulunan Sambisa ve Mandara coğrafyalarının güvenli bölge ilan edilmesi gerektiğini savunmaktadır. Bu yönüyle de bazı öneriler sunmakta olup bu önerileri Sambisa ve Mandara kelimelerinin birleştirilmesiyle ortaya koyduğu Sambi-Mandara Güvenlik Eylem Planı olarak ilan etmektedir. Nihayetinde bir ülkenin güvenliği, başta bulunduğu coğrafya olmak üzere ait olduğu kıtayı ve uluslararası siyaseti etkileyebilmektedir. Bölgede aktif olan terör gruplarının uluslararası güvenliği nasıl etkilediğini ve güvenliği sağlayabilmek adına Sambi-Mandara Güvenlik Eylem Planı üzerinden başta Nijerya olmak üzere bölge devletlerinin ve küresel güçlerin nasıl bir yol izlemeleri gerektiğini incelemektedir. Çalışma, Nijerya'da aktif faaliyet gösteren Boko Haram ve ISWAP terör örgütlerinin bir güvenlik sorunu teşkil ettiklerini ortaya koymaktadır. Bu sorunun sadece Nijerya merkezli olmadığını, uluslararası güvenliği de tehdit ettiğini analiz etmektir. Çalışmanın temel amacı soruna çözüm üretmek ve gerekli önlemlerin alınmasını sağlamaktır. Nijerya güçlü bir askeri sisteme ve ekonomik yapıya sahip olmasına rağmen ne Boko Haram'ı ne de ISWAP örgütünü bitirmiştir. Esas itibariyle Bu örgütlerin güçlenip büyümesindeki ana faktörlerden biri hükûmetin uyguladığı politikalardan kaynaklanmıştır. Bilhassa Başkan Jonathan dönemi ele alındığında, Boko Haram'ın nasıl ve niçin bu denli aktif bir terör eylemiyle gündeme geldiğini anlamak zor değildir. Jonathan Hükûmeti tarafından kuzey halklarına yönelik uygulanan orantısız güç kullanımı, ekonomik eşitsizlik paylaşımı, siyasi baskı, sosyokültürel ayırım ve ötekileştirme gibi politikalar, o dönem Boko Haram'ın büyümesinde ve birçok yeni üye kazanmasında avantaj sağlamıştır. Boko Haram örgütünün en şiddetli saldırıları da 2011-2015 yıllarında Jonathan dönemine denk gelmektedir. 2015-2023 yıllarında Başkan Buhari döneminde gerçekleşen saldırılar bir önceki yıllara göre azalsa da yine de devam etmiştir. Saldırıların bu dönemde azalmasının yegâne sebebi ise Boko Haram içinde yaşanan anlaşmazlıklar ve ikiye bölünmelerdir. 2016'da ISWAP örgütünün ortaya çıkmasıyla çatışmaların seyri de değişmiştir. Bu durum üçlü bir çatışma ortamına dönüşmüştür. Hükûmetle Boko Haram ve ISWAP arasında yaşanan çatışmalar bölge halklarını da derinden etkilemiştir. Önce Boko Haram sonrasında da ISWAP'ın konuşlandığı Sambisa Ormanı ile Mandara Dağları bu çatışmaların ana merkezlerinden olmuştur. Nijerya Hükümeti güvenliği sağlamak amacıyla Sambi-Mandara Güvenlik Eylem Planını uygulamalıdır. Bu Eylem Planı doğrultusunda ulusal, çevresel ve uluslararası iş birliklerine önem vermelidir. Sambisa Ormanı'nı ve Mandara Dağları'nı eski yaşam alanına dönüştürmek adına bölgede geniş çaplı bir çalışma başlatmalıdır. Bu kapsamda öncelikle sosyokültürel alanda olmak üzere bölgede yumuşak güç unsurlarına yer vermelidir. Sadece güney bölgelerine değil, ulusal çapta sürdürülebilir kalkınma faaliyetlerine önem vermelidir. Kısacası Nijerya hükümeti Boko Haram ve ISWAP terör örgütlerini bitirmek için hem örgüte katılma nedenlerini araştırmalı hem de bölgede gerekli tüm yatırımları yapmalıdır. Nijerya, Kamerun, Çad ve Nijer'in yanı sıra Afrika Birliği de kıtanın Boko Haram ve ISWAP terör örgütlerinden arındırılmasını istiyorsa birlikte hareket etmelidir. Her ne kadar birlikte hareket ettiklerine dair bir görüntü olsa da bu hareketin yeterli olmadığı, bölgede yaşanan terör saldırılarından anlaşılmaktadır. Uzun yıllardan beri koruma ve turizm alanı olarak kullanılmış olan Sambisa Ormanı ve Mandara Dağları'nın yeniden canlandırılması için Nijerya Hükümeti'nin yanı sıra Kamerun ve Çad Hükümetleri de gerekli yardımı sağlamalıdır. Nihayetinde bu yardım sadece Nijerya'nın ulusal güvenliği için değil, bölgesel ve uluslararası güvenliğin sağlanması için de önemli olacaktır.

Bu çalışma, kripto para yatırımcılarının sürü davranışı sergileyip sergilemediğini araştırarak literatüre katkıda bulunmayı amaçlamaktadır. Ayrıca, bu çalışma kripto para piyasasındaki sürü davranışını günlük frekanslar yerine yüksek frekanslı veriler kullanarak incelemektedir. Kripto para piyasasının küresel yapısı göz önüne alındığında, gün içi veriler daha hassas bir analizi kolaylaştırmaktadır. Bu bağlamda, değişen zaman aralıkları ile sürü davranışının değişme olasılığı araştırılmaktadır. Bu şekilde, yatırımcıların hangi zaman aralıklarında kendi bilgi ve kanıtlarını yeterince kullanmadan diğer yatırımcıların hareketlerini takip ettikleri tespit edilmeye çalışılmaktadır. Bu çalışma, hem Yatay Kesit Standart Sapma (CSSD) hem de Yatay Kesit Mutlak Sapma (CSAD) metodolojilerini kullanarak kripto para yatırımcılarının sürü davranışı sergileyip sergilemediğini araştırmaktadır. Sürü davranışının zaman boyutu da 15 dakika, 30 dakika, 1 saat, 2 saat, 3 saat, 6 saat, 12 saat ve günlük veri setleri olmak üzere farklı zaman aralıklarında sürü davranışı analizi yapılarak incelenmiştir. Analiz, 1 Ocak 2017'den 31 Aralık 2022'ye kadar olan dönemi kapsamaktadır ve toplam piyasa değerinin %70'sinden fazlasını temsil eden başlıca kripto para birimlerinden (BTC, ETH, LTC, XRP ve BCH) oluşmaktadır. Bu çalışmada, tüm dönem göz önünde bulundurulduğunda, yüksek frekanslı verilerde sürü davranışına dair herhangi bir kanıt bulunamamıştır. Aşırı fiyat hareketleri rasyonel varlık fiyatlandırma modelleri ile açıklanabilir. Başka bir deyişle, kripto para yatırımcılarının alım satım kararları diğer yatırımcıların davranışlarını taklit etmiyor ve yatırımcılar kendi bilgilerine dayanarak karar almaktadır. Dahası, kripto para yatırımcıları için negatif etkilerin pozitif etkilerden daha baskın olduğu söylenebilir. Sonuç olarak, kripto para yatırımcıları negatif bilgiye pozitif bilgiden daha duyarlıdır. Bu çalışmanın sonuçları kripto para piyasası için çeşitli çıkarımlara sahiptir. İlk olarak, sürü davranışının olmaması, kripto para yatırımcılarının kendi bilgilerine dayanarak rasyonel yatırım kararları alma olasılıklarının daha yüksek olduğunu göstermektedir. Bu, sürü davranışının sıklıkla gözlemlendiği geleneksel finans piyasalarının aksine bir durumdur. İkinci olarak, sonuçlar kripto para yatırımcılarının negatif bilgiye pozitif bilgiden daha duyarlı olduğunu göstermektedir. Bu durum, kripto para piyasasının hala nispeten yeni ve değişken bir piyasa olmasından kaynaklanıyor olabilir. Sonuç olarak, yatırımcıların olumsuz haberler karşısında pozisyonlarını satma olasılığı, olumlu haberler karşısında pozisyonlarını satın alma olasılığından daha yüksek olabilir. Son olarak, bu çalışmanın sonuçları özellikle bilgili yatırımcıların ve muhtemelen kurumsal yatırımcıların kripto para piyasasındaki hakimiyetini vurgulamaktadır. Bunun nedeni, bu yatırımcıların rasyonel yatırım kararları almalarını sağlayacak bilgi ve kaynaklara erişimlerinin daha yüksek olması olabilir. Buna ek olarak, önemli piyasa değerine sahip kripto para birimleri daha rasyonel yatırımcılar tarafından tutulduğu için sürü davranışını gözlemlemek mümkün olmamış olabilir. Yüksek frekanslı verilerde sürü davranışının görülmemesi, kripto para piyasasındaki yatırımcıların bilgiyi fiyatlara hızlı bir şekilde dahil ettiğini ve bunun da kısa zaman aralıklarında etkin bir piyasanın göstergesi olduğunu göstermektedir. Sonuçlarımız, yatırımcıların kısa zaman aralıklarında kitlesel davranışların neden olduğu ani ve irrasyonel piyasa hareketlerinden daha az endişe duyabileceğini göstermektedir. Dahası, bu durum yatırımcıların başkalarının eylemlerinden aşırı derecede veya hızlı piyasa hareketlerine yol açabilecek şekilde etkilenmediğini göstermektedir. Dolayısıyla çalışmamız, yüksek frekanslı kripto para verilerinde sürü davranışının olmamasının önemini vurgulamakta ve etkin piyasalar, yatırım stratejileri ve risk yönetimi uygulamaları için değerli bilgiler sağlamaktadır.

Geleneksel finans teorisinin varlık fiyatlama modellerinden biri olan "etkin piyasalar hipotezi", kamuya açık bilginin tam bilgiye sahip olan rasyonel yatırımcılar tarafından fiyatlara yansıtıldığı varsayımına dayanmakta ve dolayısıyla normalüstü getiri elde etmenin mümkün olmadığı görüşünü savunmaktadır. Diğer taraftan sınırlı rasyonalite varsayımına dayanan modellerde ise yatırımcıların bilişsel kısıtlarının olduğu ve bu kısıtlardan birisinin de yatırımcı ilgisi olduğu görüşü hakimdir. Yatırımcı ilgisi, yatırımcıların sadece bir dizi bilgiye odaklanabilmesine neden olan ve dolayısıyla yatırımcıların bilgiye erişimlerini sınırlandıran bilişsel bir kısıttır. Bu kısıt yatırımcıları sadece hakkında bilgi sahibi oldukları hisse senetlerini satın almaya yönlendirdiğinden hisse senedi fiyat hareketleri için bir sinyal olarak kullanılmaktadır. Ancak yatırımcı ilgisinin nasıl ölçüleceği konusunda farklı görüşler söz konusudur. Yatırımcı ilgisini dolaylı olarak ölçen yaklaşımlarda fiyat, likidite, getiri, reklam harcamaları gibi dolaylı temsilciler kullanılmakta, doğrudan ölçen yaklaşımlarda ise ya doğrudan yatırımcıya sorulmakta ya da yatırımcıların davranışları izlenmektedir. Özellikle bilgi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte sosyal medyanın yatırımcılar tarafından yatırım fikirlerine ulaşmak için yaygın bir şekilde kullanımı yatırımcı ilgisini doğrudan ölçmek için yeni araçlar sunmaktadır. Yatırımcıların bilgi arayışlarına dayanan bu araçlar arasında Google ve Baidu arama hacimleri, Wikipedia sayfalarının görüntülenme sayısı ve tweetler sayılabilir. Yatırımcı ilgisinin etkili olduğu bir diğer finansal dinamik ise ilk halka arzlardır. İlk halka arz (IPO), bir firmanın hisselerinin birincil piyasada halka arz edilmesi sürecini ifade etmektedir. Dolayısıyla ilk halka arzda firmalar birincil piyasa yoluyla hisse senetlerini arz ederek sermaye elde ederler. İlk halka arzda hisse senedinin performansının öngörülmesi gerek firmalar gerek yatırımcılar açısından oldukça önemlidir. Bu araştırmada, yatırımcı ilgisinin temsilcileri olarak ilk halka arz öncesinde firma isimlerinin ve sembollerinin Google'da aranma hacimleri ile halka arz olacak şirket hakkında kısa bilgilerin verildiği YouTube içeriklerinin görüntülenme sayıları kullanılmakta ve bunların Borsa İstanbul'da ilk halka arz performansı üzerindeki etkisi incelenmektedir. Çalışmada ayrıca yatırımcı ilgisinin firmalara özgü hangi niteliklerle ilgili olduğu da araştırılmaktadır. Başka bir ifadeyle halka arz büyüklüğü, hisse sayısı, halka arz fiyatı, halka arz nedeni, firmanın sektörü, finansal oranları gibi değişkenlerden hangilerinin yatırımcı ilgisini daha fazla çektiği de araştırılmaktadır. Araştırma sonucunda YouTube izlenme sayılarının Google arama hacimlerine kıyasla yatırımcı ilgisinin daha iyi bir temsilcisi olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Bu çalışma kapsamında, yatırımcı ilgisinin temsilcisi olarak kullanılan her iki araç da tam bilginin olmadığı ve bilişsel yeteneklerin kısıtlı olduğu sınırlı rasyonalite varsayımıyla örtüşmektedir. Ayrıca bulgular yatırımcıların firmanın temel değerine ve içsel büyüme potansiyeline önem verdiğine de işaret etmektedir. Bu çalışmanın amaçlarından bir diğeri de algoritmik finansal işlemler kapsamında, ilk halka arza ilişkin kararları verebilecek ya da yatırımcıların kararlarına destek olabilecek dar bir yapay zekâ geliştirmektedir. Yapay zekâ, bir bilgisayarın zeki canlılara benzer şekilde çeşitli faaliyetleri gerçekleştirme yeteneği olarak tanımlanmaktadır. Süper yapay zekâ, insanüstü yeteneklere sahip olan; genel yapay zekâ, bir insanın yapabileceği herhangi bir görevi yerine getirmek için tasarlanmış olan; dar yapay zekâ ise belirli bir görevi gerçekleştirmek için tasarlanmış yapay zekâyı ifade etmektedir. Dolayısıyla dar yapay zekâ kapsamında geliştirilen her bir model, esasında genel yapay zekâya yeni bir yetenek kazandırmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmadan elde edilen bulgular, özellikle finansal yapay zekâ uygulamalarının geliştirilmesinde ve algoritmik finansal işlemler yapan botların eğitilmesinde ilk halka arz kapsamında önemli bir katkı sunmaktadır. Başka bir ifadeyle bu çalışma, pratikte çerçevesi halka arz performansları ile sınırlı olan finansal dar bir yapay zekâ ürünü ortaya koyarken teoride yatırımcı ilgisinin belirleyicilerini ortaya koymaktadır.

Purpose: The study aims to determine which and which of the English vocabulary methods are used, as well as whether the student has his/her own learning discipline, whether he/she has knowledge about vocabulary learning strategies, and whether he/she is familiar with traditional and modern methods.
Method: In this study, quantitative research method was used, the "Vocabulary Learning Strategies Use Scale", which was used to determine the vocabulary learning strategies used by students in their English language acquisition, was administered to 623 participants studying at Çankırı Karatekin University 1st grade in the fall semester of the 2022-2023 academic year.
Findings and Implications: In line with the findings, female participants used note-taking and repetition strategies more than male participants. Students whose mothers received graduate education used executive cognition and organizing strategies more than students whose mothers did not. Students who graduated from science high schools use repetition strategies more than students who graduated from other types of high schools. The average score of students who graduated from high schools in the Southeastern Anatolia region is higher than students who graduated from high schools in other regio
Result: It shows that female students, students whose mothers have postgraduate education, and students who graduated from science high school use vocabulary learning strategies more.
Originality: The study has a unique value in terms of shedding light on issues such as whether the student has own learning discipline, whether he/she is familiar with traditional and modern methods, whether he/she uses technology to improve his/her vocabulary, as well as which of the English vocabulary learning methods are used.

Bu araştırmanın amacı, fen bilimleri öğretiminde dijital öykü kullanımının öğrenciler üzerinde çeşitli değişkenlere göre etkisini araştırmaktır. Yapılan çalışmalar incelendiğinde dijital öykülerin daha çok Sosyal Bilgiler dersinde değerler öğretimi, Türkçe dersinde okuma-yazma öğretimi, tarih ve dil öğretimi alanlarında kullanıldığı görülmektedir. Bu nedenle fen öğretiminde dijital öykü kullanımının fen dersine yönelik tutuma, dijital okuryazarlığa, eleştirel düşünme becerisine etkileri araştırılmak istenmiştir. Dijital öykülerin ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerine, belirlenen değişkenlerin etkisinin incelendiği bu araştırmada nicel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Nicel araştırma yöntemi içerisinde bulunan yarı deneysel desenlerden ön test-son test eşleştirilmiş kontrol gruplu desen kullanılmıştır (Gündüz 2019). Araştırmanın çalışma grubu, 2021/2022 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinden oluşmaktadır. Biri deney grubu ( n=19), diğeri kontrol grubu (n=16) olmak üzere toplam 35 ilkokul üçüncü sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Veri toplamak için Tosun ve Genç (2015) tarafından gerçekleştirilen "Fen Tutum Ölçeği", Pala ve Başıbüyük (2020)'ın geliştirdiği "10-12 Yas Grubu Öğrencileri İçin Dijital Okuryazarlık Ölçeği", Akar ve Uluçınar (2020) tarafından geliştirilen "İlkokul Öğrencileri İçin Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği" kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre fen bilimleri dersinde dijital öykü kullanımı fen dersine yönelik tutumu, dijital okuryazarlığı, eleştirel düşünme eğilimini olumlu yönde etkilediği sonucuna varılmıştır. Bu sonuçlara göre fen bilimleri ve diğer derslerde dijital öykü kullanımı arttırılabilir

Bu çalışmada kalkınma planlarında kentleşmeyle alakalı sorunlara odaklanarak, planlardaki söylemler ve yaklaşımlar üzerinden, kentleşme politikalarının kalkınma anlayışlarındaki değişim ekseninde nasıl dönüştüğünü anlamaya çalıştık. Bu çalışmada kalkınma planları üzerinden daha çok kalkınma anlayışlarının kentleşmeye etkilerinin izlerini sürmeye çalıştık. Bu kapsamda üç ana dönem olduğu görülmektedir. Birinci dönem gerçek anlamda planlı kalkınma anlayışının ve ulusal kalkınmacı bir sistemin hâkim olduğu 1960-1980 arası dönemdir. Bu dönemde kentleşme pratiğinde ithal ikameci bir sanayileşme politikasının hâkim olduğu ve bu sanayileşme stratejisine ucuz işgücü temini için gecekondu şeklinde tezahür eden enformel konut ekonomisine göz yumulduğu görülmektedir. İkinci dönem ulusal kalkınmacılığın tasfiye olduğu ve bunun yerine yeni-liberalizme geçişin yapısal şartlarının oluştuğu dönemdir. Bu dönem ithal ikameci sanayileşme modelinden ihracat odaklı büyüme anlayışına geçildiği bir liberalizasyon dönemi olarak öne çıkmıştır. Artık kentleşme üzerindeki kararların da ulusal kalkınmacı bir vizyonla değil daha çok küresel sermayenin gerekliliklerine göre şekillendiği bir dönem ortaya çıkmıştır. Türkiye'de kentleşme ve kalkınma ilişkisinin son dönemi ise yeni-liberalizmin olgunlaşma aşamasını yaşadığı ve küreselleşmenin etkilerinin daha derinden hissedildiği iki binli yıllardır. Bu dönemin en çok öne çıkan temel olgular kentsel dönüşüm ve konut stoğunun yenilenmesi, afet yönetimi, bölgesel kalkınma, küreselleşme ve AB süreci uyum başlıklarıdır.

Amaç: Memnuniyet değişkeni e-öğrenmenin başarısını belirlemede ve değerlendirmede anahtar role sahip olduğu vurgulanmaktadır. Bu bağlamda araştırmada, üniversite öğrencilerinin e-öğrenme ortamına yönelik memnuniyet düzeylerini etkileyen faktörlerinin belirlenmesi hedeflenmiştir.
Yöntem: Araştırma kapsamında Bilgi Sistemleri Başarı Modeli ve e-öğrenme ortamlarındaki psikososyal değişkenler kullanılarak bir araştırma modeli kurulmuştur. Kesitsel tarama modeline göre yürütülen çalışmaya 305 üniversite öğrencisi katılmıştır. Toplanan veriler kısmi en küçük kareler yapısal eşitlik modellemesi ile analiz edilmiştir.
Bulgular: Analiz sonuçlarına göre bilgi kalitesi değişkeni ve öğrenci etkileşimi ve iş birliği değişkeni üniversite öğrencilerinin e-öğrenme ortamındaki memnuniyet düzeylerini pozitif ve anlamlı bir şekilde yordamıştır. Diğer değişkenlerin üniversite öğrencilerinin e-öğrenme memnuniyeti üzerinde anlamlı bir etkisinin olmadığı bulunmuştur.
Sonuç: Bilgi Sistemleri Başarı Modeli kapsamında bilgi kalitesi, e-öğrenme ortamlarına yönelik psikososyal değişkenlerden öğrenci etkileşimi ve iş birliği e-öğrenme memnuniyetini etkileyen önemli faktörler olarak bulunmuştur. Buna göre öğretim elemanlarının öğrencilerin beklenti ve ihtiyaçları doğrultusunda, anlaşılabilir, güncel bilgiler içeren ders içerikleri tasarlamaları ve sunmaları önemlidir. E-öğrenme ortamında öğrencilerin etkileşim ve iş birliğini destekleyecek etkinliklerin devamlılığı önemlidir. Bu noktada öğretim elemanları derslerinde etkileşim ve iş birliğini destekleyen stratejiler kullanmalıdır.
Özgünlük: Çalışmada e-öğrenme ortamına yönelik üniversite öğrencilerinin memnuniyet düzeylerini etkileyen faktörleri araştırmak kurulan model Bilgi Sistemleri Başarı Modeli ve e-öğrenme ortamları psikososyal değişkenleri çerçevesinde hazırlanmış ve test edilmiştir.