Search results

Artykuł porusza problem zaangażowania w badania społeczne. Chociaż wspomniany problem wydaje się być rozwiązany (Aronowitz, Giroux 1991, Denzin, Lincoln 2009, 2010, Fairclough, Wodak 2007, Rogers 2011), to nie jest to oczywiste w polskich warunkach, szczególnie wśród badaczy ilościowych, a co ważniejsze wśród tych, którzy próbują ustalić jakiś neutralny, wolny od ideologii i transcendentny punkt widzenia. Dlatego najważniejsza jest dekonstrukcja opartych na ideologii krytyk równolegle do apoteozy społecznej neutralności nauk społecznych, zwłaszcza teorii wychowania. Etyczna orientacja krytycznej pedagogiki w obszarze działań społecznych, a także w obszarze procedur badawczych opiera się na teorii ideologii i zainteresowań (Aronowitz, Giroux 1991, Marks, Engels 1981, Habermas 1995). Uwzględnia świadomość niezbędnego zaangażowania ideologicznego, jednak ze względu na postmodernistyczną świadomość arbitralnego narzucania znaczeń, stanowi główny problem przy ustalaniu strategii emancypacyjnych (Laclau 2009). Autor opisuje dyskusję na temat ideologii między Horkheimerem i Mannheimem jako "prototyp" największej kłótni między Zizkiem a Laclau. Rozróżnienie dokonane przez Aronowitza i Giroux (1991) jest problemem postępowego i reakcyjnego postmodernizmu. Wreszcie naiwny neutralny punkt widzenia musi zmierzyć się z pytaniami zadanymi przez Freire (2000) - "po co i dla kogo robisz swoje badania?" Jednocześnie - "przeciw czemu i przeciwko komu kogo robisz badania?" Próbując ustalić jakąś neutralność w badaniach społecznych, które nie będą narzędziem petryfikacji relacji społecznych autor popiera koncepcję naiwności jako umiejętności technicznej, a nie poważnego przywiązania do pozytywistycznej wizji "obiektywnych" procedur empirycznych.

Prezentowany artykuł jest próbą podsumowania autorskiego, innowacyjnego programu pracy metodą pedagogiki cyrku z uczniami niedostosowanymi społecznie oraz zaburzeniami zachowania i emocji, realizowanego przez autorkę od 10 lat w Szkole Podstawowej nr 1 w Różanymstoku. Szkoła Podstawowa Specjalna Nr 1 w Różanymstoku wchodzi w skład Salezjańskiego Ośrodka Wychowawczego im. Św. Jana Bosko w Różanymstoku i przeznaczona jest dla uczniów niedostosowanych społecznie, do której przyjmowani są chłopcy, wobec których właściwy Sąd Rodzinny do spraw Nieletnich orzekł zastosowanie środka wychowawczego w postaci umieszczenia w placówce resocjalizacyjnej. Struktura organizacyjna szkoły obejmuje klasy V-VIII. W niniejszym artykule prezentuję opracowany program oraz analizuję pojawiające się problemy i możliwości jego realizacji w wybranej instytucji jako efekt badania w działaniu.

<p>Prezentowany artykuł ma charakter diagnozy i krytyki stanu współczesnej edukacji, szczególnie w Polsce, tak na poziomie szkolnictwa niższego, jak i – choć w mniejszym zakresie – szkolnictwa wyższego. Czyni się to w kontekście odmienianego przez wszystkie przypadki w domenie publicznej kryzysu, z jakim boryka się współcześnie rodzimy system oświaty. Autor tekstu zbiera i enumeruje newralgiczne, jego zdaniem, motywy owego kryzysu, starając się w jego opisie unikać łatwego etykietowania, radykalizmu czy utopijności. Jego krytykę budzą zwłaszcza: brak dalekosiężnej, niepartykularystycznej i niespolityzowanej wizji systemu edukacji w Polsce; ciągłe, eksperymentatorskie, doraźne i powierzchowne reformatorstwo i wynikająca z niego niestabilność, a w konsekwencji dysfunkcjonalność systemu i organów odpowiadających za oświatę; paraliżujące, a w efekcie patologizujące edukację bezkrytyczne (lub [za] mało refleksyjne) nastawienie na jej biurokratyzację, standaryzację i systemy kontroli. Artykuł stawia też pytanie, czy na kryzys współczesnej edukacji nie składa się również kryzys współczesnej pedagogiki jako nauki. W rezultacie kulminuje on w pytaniu, czy rozwiązania i strategie stosowane we współczesnej edukacji, zakażone kryzysem, nie przeobrażają się przypadkiem w swoje antypedagogiczne przeciwieństwo.</p>

Dynamiczny rozwój studiów wizualnych wymaga nowego spojrzenia na miejsce obrazu w badaniach naukowych. Celem artykułu jest włączenie się do dyskusji nad wykorzystaniem obrazu, a dokładniej – obrazu fotograficznego, w badaniach i w praktyce pedagogicznej w obszarze pedagogiki resocjalizacyjnej. Poddana namysłowi zostanie w tym kontekście użyteczność tzw. fotografii uczestniczącej (participatory photography) oraz doświadczeń badawczych z realizacji projektów wykorzystujących etnografię wizualną.

The article considers current teachers' participation in educational research in England and whether Stenhouse's perception that such involvement was necessary to stall the political undermining of democratic teacher professionalism has been addressed. Stenhouse instigated the emergence of the teacher-as-researcher movement, whereby teachers engaged with a process that created knowledge and practice. From 1979, when the Conservative Margaret Thatcher became Prime Minister, the increasing dominance of globalised knowledge economies turned knowledge away from being a process into a product. Teacher and student education became controlled and consumed by increasingly competitive educational institutions. Learning became aimed at assuring the attainment of higher grades to increase the country's economic growth and profit, leading to democratic teacher professionalism being undermined. However, contemporary research by the Organisation for Economic Cooperation and Development has indicated that teacher professionalism should involve teachers in conducting classroom-based individual or collaborative research. In addition, a recent academic inquiry by the British Education Research Association has con-cluded that teachers as researchers, in both literate and practical terms, will have a positive impact on learner outcomes by developing an education system that has the internal capacity to direct its own progress. At the same time, the Department for Education in England commissioned a two-year study to assess progress towards an evidence-informed teaching system. Taking a systematic literature approach, the present article considers the extent to which current teacher education and practice encourage teacher research as a form of developing pedagogical practice, in other words, praxis, in order to re-establish democratic teacher professionalism in Eng-land. It also explores whether there are alternative practices to create the same, or a similar, outcome. ; open access article with CC BY 4.0 license.

The article considers current teachers' participation in educational research in England and whether Stenhouse's perception that such involvement was necessary to stall the political undermining of democratic teacher professionalism has been addressed. Stenhouse instigated the emergence of the teacher-as-researcher movement, whereby teachers engaged with a process that created knowledge and practice. From 1979, when the Conservative Margret Thatcher became Prime Minister, the increasing dominance of globalised knowledge economies turned knowledge away from being a process into a product. Teacher and student education became controlled and consumed by increasingly competitive educational institutions. Learning became aimed at assuring the attainment of higher grades to increase the country's economic growth and profit, leading to democratic teacher professionalism being undermined. However, contemporary research by the Organisation for Economic Cooperation and Development has indicated that teacher professionalism should involve teachers in conducting classroom-based individual or collaborative research. In addition, a recent academic inquiry by the British Education Research Association has concluded that teachers as researchers, in both literate and practical terms, will have a positive impact on learner outcomes by developing an education system that has the internal capacity to direct its own progress. At the same time, the Department for Education in England commissioned a two-year study to assess progress towards an evidence-informed teaching system. Taking a systematic literature approach, the present article considers the extent to which current teacher education and practice encourage teacher research as a form of developing pedagogical practice, in other words, praxis, in order to re-establish democratic teacher professionalism in England. It also explores whether there are alternative practices to create the same, or a similar, outcome. (DIPF/Orig.)

Rekonstruowanie znaczeniowych i funkcjonalnych kontekstów zastosowania
kategorii ortodoksji i herezji w wybranych koncepcjach socjologicznych
pozwala budować i włączać ich teoriotwórczy potencjał w obszar pedagogiki
ogólnej i pedagogiki religii. Uprawiana w Polsce pedagogika religii bywa
zwykle rezerwowana dla myślenia pedagogiczno-teologicznego w ramach
tradycji chrześcijańskiej. Ujęcie tego typu silnie rezonuje z klasycznymi
teoriami religioznawczymi sytuującymi się w nurcie tzw. ,,rewaloryzacji
religii", nie wyczerpuje jednak, jak się wydaje, spektrum możliwości, jakie
przed pedagogiką religii stawia współczesne krytyczne religioznawstwo, które
nie wiąże już tak ściśle problemów religii z problemami teologii.
Przeciwnie, odrywa fenomen religii od teologii, ,,sekularyzuje" go, co
skutkuje niezwykłą różnorodnością teorii religii wiążąc je często z tak
,,niereligijnymi" tematami jak ekologie, ideologie, sport czy ruchy
miejskie. W przygotowanym referacie, wychodząc od zaprezentowania wybranych
ustaleń z zakresu badań własnych nad kategoriami ortodoksji i herezji,
spróbuję zarysować ów niedoszacowany przez pedagogikę religii, inspirowany
krytycznym religioznawstwem teoretyczny potencjał jej rozwoju.