Lubmen- ja mannenpráksisat Porsáŋggus – mo mearrasámi guovllu olbmot dádjadit iežaset birrasiin
In: Sámi dieđalaš áigečála, p. 7-30
ISSN: 1894-0498
Luome- ja mannečoaggin Sámi mearraguovlluin lea leamaš áiggiid čađa dehálaš birgejupmi, nugo ollu eará sajiin ge. Olbmot leat maid vuovdán luopmániid, ja nu leat beassan oastit eará dárbbašlaš biepmuid ja biergasiid dállui. Dál ii leat ruđa dáfus šat seamma mearkkašupmi lubmemis, muhto lea dattetge máŋgasiidda árvvus adnojuvvon práksis mii bisuha árbevieruid ja árvvuid. Dán artihkkalis mii jearrat mo árbevirolaš máhtut ja árvvut bohtet ovdan manne- ja luomečoagginpráksisiin mearrasámi guovllus Porsáŋggus. Dasa lassin mii jearrat mo dát práksisat leat láidesteaddjin olbmuide dádjadit luomemehciin ja mannesulluin. Dieđut gažaldagaide leat čohkkejuvvon jearahallamiid ja čálliid oassálastima bokte luome- ja mannečoaggimis. Báikki olbmot čuvvot mielde mii sin birrasis dáhpáhuvvá, ja mo sii vásihit rievdamiid ja rievdadusaid jagis jahkái. Lunddolaš rievdamat leat heajos jagit, garra biekkat, goikkádagat dahje arvvit. Sivvan eará rievdadusaide sáhttá leat váilevaš hálddašeapmi dahje ahte hálddašeapmi ii leat lihkostuvvan. Luome- ja mannečoakkedettiin sii ovdanbuktet árvvuid ja máhtuid, ja seammás gozihit iežaset guovlluid.