Search results

Artykuł jest propozycją bilansu procesów reformowania szkolnictwa wyższego w Polsce w latach 1990–2015 i 2016–2018 (kiedy przygotowywano projekt tzw. Ustawy 2.0) oraz wynikającej z tych analiz oceny rodzimej "sztuki reformowania". W efekcie przyjęcia perspektywy nauk o polityce publicznej w centrum uwagi autorki znalazły się kwestie wchodzące w zakres formułowania polityki publicznej, tj. polityki rozwoju i programowania strategicznego, projektowania prawa i towarzyszących mu konsultacji społecznych. Ponadto artykuł omawia trzy dokonane próby i jedną obecnie projektowaną próbę reformowania szkolnictwa wyższego w kontekście zasad ekonomii politycznej reform uznawanych na świecie za wzorzec.
Długi, bo niemal 30‑letni okres objęty analizami umożliwił na ich podstawie wnioski dotyczące ewolucji polityki szkolnictwa wyższego uwypuklające problem jej jakości (standardów) jako polityki publicznej.
Główna teza, zweryfikowana z pomocą koncepcji ekonomii politycznej reform, dotyczy widocznego uczenia się reguł tworzenia polityki publicznej przez decydentów w trakcie kolejnych reform szkolnictwa wyższego w Polsce (jest to jednak uczenie się dość wolne i niedostateczne albo nieefektywne).

While referring to Agata Zysiak's book Punkty za pochodzenie. Powojenna modernizacja i uniwersytet w robotniczym mieście [Points for Class Origin: Post-War Modernization and the University in a Working-Class City] (2016) the author's intention is to provide an independent voice in the debate on plans to modernize the institution of the university, both in PPR times and at present. She describes the role of the university in Poland's ideologically created socio-economic modernization. Both the communist and post-transformation reforms of the social system can be treated as being defined by the modernization imperative and a similarly legitimated attempt to overcome backwardness. The following points are raised: (1) the significance of the institution of higher learning in the modernization of the country; (2) the vision of a higher-learning institution guiding two outstanding academics of those times; (3) the university in the public discourse of the communist era; (4) the career paths of the recipients of university educations, that is, the students and graduates of the socialist university; (5) and the career paths of academics in the Polish People's Republic. Consideration of these questions through the communist and capitalist prisms of modernization changes in Poland makes it possible to advance theses about the function of a higher-learning institution, regardless of the dominant political system.

Artykuł jest propozycją bilansu procesów reformowania szkolnictwa wyższego w Polsce w latach 1990–2015 i 2016–2018 (kiedy przygotowywano projekt tzw. Ustawy 2.0) oraz wynikającej z tych analiz oceny rodzimej "sztuki reformowania". W efekcie przyjęcia perspektywy nauk o polityce publicznej w centrum uwagi autorki znalazły się kwestie wchodzące w zakres formułowania polityki publicznej, tj. polityki rozwoju i programowania strategicznego, projektowania prawa i towarzyszących mu konsultacji społecznych. Ponadto artykuł omawia trzy dokonane próby i jedną obecnie projektowaną próbę reformowania szkolnictwa wyższego w kontekście zasad ekonomii politycznej reform uznawanych na świecie za wzorzec. Długi, bo niemal 30‑letni okres objęty analizami umożliwił na ich podstawie wnioski dotyczące ewolucji polityki szkolnictwa wyższego uwypuklające problem jej jakości (standardów) jako polityki publicznej.Główna teza, zweryfikowana zpomocą koncepcji ekonomii politycznej reform, dotyczy widocznego uczenia się reguł tworzenia polityki publicznej przez decydentów wtrakcie kolejnych reform szkolnictwa wyższego wPolsce (jest tojednak uczenie się dość wolne iniedostateczne albo nieefektywne). ; This paper attempts to present a review of higher education reform processes in Poland in 1990–2015 and 2016–2018 (when a draft of the so‑called Act 2.0 was prepared) and an assessment of the domestic "art of reforms". As the author has adopted the perspective of the public policy science, she focuses on issues of public policy making, i.e. the development and strategic programming policy, drafting legislation, and accompanying public consultations. Furthermore, the paper discusses three past and one current attempt to reform higher education in the context of the political economy of reforms that are globally perceived as a benchmark. The long, nearly 30‑year period covered by the paper's analyses allowed the author todraw conclusions with regard tothe evolution of higher education policy, highlighting the problem of its quality (standards) ...

This paper attempts to present a review of higher education reform processes in Poland in 1990-2015 and 2016-2018 (when a draft of the so‑called Act 2.0 was prepared) and an assessment of the domestic "art of reforms". As the author has adopted the perspective of the public policy science, she focuses on issues of public policy making, i.e. the development and strategic programming policy, drafting legislation, and accompanying public consultations. Furthermore, the paper discusses three past and one current attempt to reform higher education in the context of the political economy of reforms that are globally perceived as a benchmark. The long, nearly 30‑year period covered by the paper's analyses allowed the author to draw conclusions with regard to the evolution of higher education policy, highlighting the problem of its quality (standards) as a public policy.

The title refers to the place and role of university libraries in the context of the European Union development policy which evolves together with the competitive challenges on the global knowledge and education market. The goal of the paper is to blow a whistle to signal that the importance of the libraries for building a knowledge potential of the universities participating in those processes is not sufficiently acknowledged or used in the efforts to modernize the country or the Union as a whole. The said importance is merely partially taken into account in the EU and national science policies or the higher education policy. The EU development priorities mentioned in the paper give rise to a number of tasks for Poland in connection with generating, dis-seminating and transferring knowledge, which could not happen without university libraries. Although these tasks are perceived in Poland, they do not constitute an official priority in the higher education policy, but, instead, a mere proposal of the Ministry of Science and Higher Education.

Artykuł prezentuje wnioski z badań jakościowych dotyczących edukacyjnych uwarunkowań osiągania pełnej dorosłości przez młodych dorosłych Polaków. U jego podstaw leży założenie, że w trakcie procesu wchodzenia w dorosłość edukacja odgrywa kluczową rolę w usamodzielnianiu się jednostek w stosunku do innych sfer życia – przede wszystkim zawodowej, ale i rodzinnej czy mieszkaniowej. Zwłaszcza wykształcenie jest często postrzegane jako warunek osiągnięcia sukcesu na rynku pracy, co z kolei warunkuje wybór odpowiedniej ścieżki edukacyjnej. Celem artykułu jest ustalenie miejsca edukacji w strategiach życiowych współczesnych młodych dorosłych. Jakie są postawy młodych wobec edukacji? Czy rzeczywiście ich wybory edukacyjne podyktowane są jedynie wymogami rynku pracy? Prezentowane wyniki badań opierają się na serii wywiadów pogłębionych z młodymi Polakami w wieku 25–34 lata z dużego polskiego miasta oraz zogniskowanych wywiadach grupowych (fokusach) z przedstawicielami otoczenia instytucjonalnego – lokalnej administracji publicznej i instytucji polityki społecznej.

Intencją autorów jest przyjrzenie się obecnemu kierunkowi reform szkolnictwa wyższego w Polsce przez pryzmat zrealizowanej nordyckiej utopii, czyli tych rozwiązań systemowych dotyczących szkolnictwa i uniwersytetów, do których w sensie ideowym i strukturalnym zmierza także polskie szkolnictwo wyższe. Mimo wieloletniej tradycji wykorzystywania uniwersytetów do realizacji idei egalitaryzmu i utylitaryzmu społecznego w myśl założeń państwa opiekuńczego, państwa nordyckie w ciągu ostatnich dwudziestu lat stopniowo zmieniły politykę szkolnictwa wyższego i poczyniły znaczące kroki w kierunku zastąpienia modelu kontroli państwa nad szkolnictwem wyższym modelem luźniejszego nadzoru państwowego nad tym sektorem. Przeszły zatem wcześniej niż Polska zmianę, którą teoretycy umiejscawiają w szerszym kontekście ewolucji humboldtowskiego modelu szkolnictwa wyższego w kierunku modelu anglo-amerykańskiego. Niniejszy tekst dotyczy głównych aspektów i linii podziału między systemem anglo-amerykańskim i humboldtowskim w odniesieniu do dwóch metaobszarów funkcjonowania szkolnictwa wyższego, tj. zarządzania i finansowania. Zestawienie proponowanych rozwiązań polskich z wprowadzonymi już rozwiązaniami w krajach nordyckich ma na celu ukazanie skomplikowania i większej złożoności tego procesu niż mogłoby to wynikać ze schematycznych opisów typów idealnych. ; The authors' intent is to examine the current direction of reforms in Poland's higher education in the light of the fulfilled Nordic utopia, i.e. the systemie Solutions in school education and universities which Poland's higher education is aiming for, ideologically and structurally. Despite many years of tradition in employing universities as a tool to establish the idea of egalitarism and social utilitarianism within a welfare State, Nordic countries have gradually modified their higher education policies in the last twenty years, making significant steps towards replacing the State control model with a more loose State supervision over the sector. Therefore, they went ahead of Poland in making a change which theoreticians put in a broader context of evolution from the Humboldtian to the Anglo- American model of higher education. The paper focuses on key aspects and dividing lines between the Anglo-American model and the Humboldtian model, making a reference to two meta-areas of higher education i.e. management and funding. The proposed Polish Solutions are juxtaposed with the already-implemented Nordic Solutions in order to show that this process is more complex than one might assume on the basis of formulaic descriptions of ideal types.

The issue of transition into adulthood, treated as a complex, multi-dimensional and multi-stage social process, is not explicitly an object of interest to public policies, including social policy. The context of the life course policy mentioned in the analyzes is justified by the institutionalization of tasks related to functioning in society typical of completed adulthood: completing education, taking up employment, setting up your own household and family. The so-called delayed transition into adulthood means an increasingly later implementation of these tasks. The barriers to reaching completed adulthood discussed in the article mean that this process becomes a social problem that should be prevented by public activities. The article synthetically summarizes the results of the research "Public policies for full adulthood in Poland" (National Science Center No. 2014/15/B/HS5/03284). The aim of the considerations is to indicate the level of coherence and coordination in the creation and implementation of political and institutional instruments that would support young adult Poles in the process of reaching full adulthood in the above-mentioned dimensions. The conclusions from the research prove the need to separate the transition to adulthood regime in Polish social policy (public policies).

The subject of the debate was the main elements of the reform in the way higher education functions, implemented from October 2019. The background of the reform was discussed, including the historical and mental conditions of the academic community, and then the reform programming phase (e.g. consultation procedures), the phase of implementing changes (including the issue of adjusting the publication of regulations) and the sphere of new or additional incentives were discussed. which introduced new regulations into academic life (e.g. new rules for obtaining points by scholars for publications, new evaluation rules to which universities are subject, rules for creating statutes).