Search results

Tutkimuksen aiheena on kunta ja sen muutos. Tutkin sitä, minkälaisena kunta näyttäytyy sen tehtäväkenttää voimakkaasti rajaavan hallinnonuudistuksen kontekstissa, ja minkälaisia vaikutuksia tällaisella hallinnonuudistuksella on kuntiin. Tutkimuksen tavoitteena on lisätä ymmärrystä siitä, miten moniulotteisesta ja laajavaikutteisesta muutoksesta kunnan tehtäviä vähentävässä hallinnonuudistuksessa on kyse. Teen näkyväksi sen, minkälaisia merkityksiä kunnalle annetaan, minkälaisia laajempia yhteiskunnallisia vaikutuksia kuntamuutokseen liittyy, ja mistä kuntamuutoksessa itse asiassa on kyse. Tarkastelen kuntaa alati muuttuvana sosiaalisena konstruktiona. Fenomenologisen tutkimusotteen avulla teen näkyväksi kuntajohdon haastatteluista koostuvaa aineistoa analysoimalla, mistä puhumme, kun puhumme kunnasta. Tällä tavoin rekonstruoin kuntakäsitteen. Tutkimuksen käsitteellisinä lähtökohtina ovat kuntakäsitteen ulottuvuudet, hallinnonuudistusten sivuvaikutukset ja kunnan onttoutuminen analogiana valtion onttoutumisesta. Tutkin aihetta empiirisesti tapausesimerkin avulla, Kainuun hallintokokeilua tarkastelemalla. Kuntaan kohdistuvia vaikutuksia ovat haastatteluaineistoni analyysin perusteella organisatoris-toiminnalliset, johtamiseen liittyvät ja kuntakäsitysten muutokset. Muutospuhuntaa värittää läpileikkaavasti ristiriitaisuus. Grounded theory -menetelmää soveltaen olen muodostanut empirialähtöisen teorian kunnasta. Olen määritellyt neljä kunnan olemusta kuvaavaa perustehtävää: demokratiatehtävä, taloustehtävä, yhteisötehtävä ja hyvinvointitehtävä. Näitä tehtäviä yhdistää, niistä ammentaa ja niitä samanaikaisesti ruokkii määrittelemäni kunnan ydintehtävä, raison d´être, jonka mukaisesti kunta on elämisen edellytyksiä luova itsehallinnollinen paikallisyhteisö. Perustehtävät painottuvat eri tavoin eri kunnissa ja niiden painotukset vaihtelevat eri aikoina myös yksittäisen kunnan sisällä. Kunta voi siis olla kunta monella eri tavalla säilyttäen kuitenkin perusolemuksensa. Tutkimukseni perusteella kunnan tehtäväkentän rajaaminen näyttäytyy eri tavoin eri kunnissa. Tehtävien väheneminen itsessään ei horjuta kunnan asemaa ja merkitystä instituutiona. Muutoksen kokemisessa olennaista on kuntajohdon käsitys kunnasta. Palvelutehtävään nojaavissa kunnissa muutos näyttää vaikeammalta, kun taas sellaisissa kunnissa, joissa kunta nähdään moniulotteisempana kokonaisuutena, muutos näyttäytyy helpompana. Palvelukuntakäsitykseen perustuva näkemys kunnasta saa muutoksen näyttämään lopun alulta. Monipuolisempi kuntakäsitys auttaa näkemään muutoksessa uuden alun, jossa kunta on mahdollista keksiä uudelleen. Kunta ei sen tehtävien vähenemisen myötä onttoudu. Sen sijaan muutos paljastaa palvelukuntakäsityksen onttouden, jossa valtion kunnille määräämiin palvelutehtäviin keskittyneen kunnan idea on kadonnut vuosikymmeniä kasvaneen palvelukuorman alle. Tutkimukseni perusteella kuntamuutos näyttäytyy kumulatiivisena prosessina, jossa ei ole selväpiirteistä alkua eikä loppua, vaan jossa erilaiset sykäykset laittavat liikkeelle uusia muutosvoimia, jotka johtavat uusiin muutoksiin. Muutosten suunta vaihtelee eri kunnissa, mikä lisää kuntien erilaistumista. Kunnan olemassaolo näyttäytyy alati muuttuvana jatkumona, jossa kuntaa jatkuvasti rekonstruoidaan, ja jossa kuitenkin on eräitä kiinteästi mukana kulkevia peruselementtejä, jotka jäsentävät kuntana olemista. Hallinnonuudistuksen myötä kuntiin kohdistunut muutos on avannut mahdollisuuden tehdä näkyväksi kunnan olemuksen eri ulottuvuuksia ja kuntana olemisen monia tapoja. Kuntien erilaisuus ja kiihtyvä erilaistuminen haastaa vuosikymmeniä kuntia koskevaa lainsäädäntöä ohjanneen käsityksen kunnista geneerisenä, homogeenisena joukkona. Tämä ajattelutavan muutos vaikuttaa niin paikallistasolla, valtion kuntapolitiikkaan kuin kuntatutkimukseen. Kunta pakenee yhteen muottiin pakottavaa yhtenäiskunta-ajattelua, ja esiin tulevat monet rinnakkaiset kuntatodellisuudet. ; Local government, change and the change of local government This research concerns the change of local government. I focus on the question, how local government appears in a context of administrative reform that reduces the tasks of local government. I also study what kinds of effects the reform has on local government. The aim of this research is to increase understanding about the multidimensionality and the extension of this kind of reform. The research is em-pirical focusing on one case, the regional self-government experiment in Kainuu region, Finland. In my empirical case study research I show what meanings local government is given to, what kinds of broader societal effects the change of local government is connected to and what the change of local government as a whole is about. I consider local government as a constantly changing social construction. By using phenomenological research setting and by analyzing the interview data, I demonstrate what we talk about when talking about local government. By doing this I reconstruct the concept of local government. The conceptual basis of this research is based on the concept of local government, the side-effects of adminis-trative reforms and hollowing out of the local government as an analogy of hollow-ing out of the state. As a result of my grounded theory based analysis I have built an empirically based theory of local government. I examine the effects of the reform that are re-lated to local government and the meanings that local government is given to in the reform context. The local government related effects are 1) organizational and functional effects, 2) effects related to management and 3) the changes in local government conceptions. The rhetoric about change is contradictory when it comes to change, constancy and the nature of change. In my research I have also defined four main tasks for local government based on the data. These tasks are 1) democracy task, 2) economy task, 3) community task and 4) well-being task. These tasks are combined by the core task, raison d´être, of local government that ac-cording to my definition is as follows: local government is a local self-governmental community creating prerequisites for living. The basic tasks are em-phasized differently in different municipalities and the emphasis varies over time also in single municipalities. Local government can, thus, be local government in various ways still maintaining its basic essence. My research indicates that reducing local government tasks affect differently in different municipalities. Task reduction as such does not destabilize the status and meaning of local government. The way local government leaders understand local government seems to be essential when figuring out how the change is experienced. The change seems to be more difficult in municipalities that lean on the service task while the change seems to be easier in municipalities where local government is seen as a more multidimensional unity. Grounding the local government conception on the service task makes the change appear as the beginning of the end while the more versatile conception helps in seeing a new beginning in the change where it is possible to re-invent local government. Thus, local government will not hollow out due to the task reduction but the change reveals the hollowness of service municipality conception. Instead, it seems that the idea of local government has been lost during the decades when the state has given constantly new tasks to the local level. In the light of my research the change of local government appears as a cumulative process with no clear beginning nor clear end, as a process in which various pulses cause new drivers that lead to new changes. The direction of change varies in different municipalities which increases the differentiation of municipalities. The change fosters change so that the existence of local government can be seen as a constantly changing continuum where local government is continuously reconstructed and where are some firm basic elements that structure the existence of local government. The change that the reform has brought up has opened up the chance to make visible the various dimensions of the essence of local government and the various ways of how local government can exist. The difference and differentiation of municipalities challenge the conception of local government as a generic, homogenous group, the conception that has for decades steered the legislation concerning Finnish local government. This change of mindset will have effects not only on the local level but also on the national policy and research concerning local govern-ment. Local government cannot be categorized in one, single unitary form, but instead, various parallel local government realities emerge.

The Joint Committee of Government and Local Self-Government has been operating for over 25 years. It is an institution that was conceived as having an advisory capacity, as a unique instrument of dialogue between the government authority and local self-government. However, experience over the last four years has shown that the central authority has marginalized the role of the Joint Committee, ignoring it completely in the legislative process – the vast majority of changes in the powers of the self-government authorities were introduced through member bills, which do not require an opinion from the Joint Committee. In this article, the authors propose extensive reforms to empower local self-government through the empowerment of the Joint Committee. Its fundamental recommendations are to furnish the Joint Committee with the right of legislative initiative, the right to file a motion with the Constitutional Tribunal, and the introduction of a group legislative initiative to the governing authorities of local self-government units. ; Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego funkcjonuje już od ponad 25 lat. Jest to instytucja, która z założenia miała mieć charakter opiniodawczo-doradczy, stanowiąc swoisty instrument dialogu między władzą rządową a samorządem terytorialnym. Praktyka ostatnich czterech lat pokazuje jednak, że władza centralna zmarginalizowała rolę Komisji Wspólnej, pomijając ją zupełnie w procesie legislacyjnym – zdecydowana większość zmian dotyczących kompetencji władz samorządowych była wprowadzano poprzez projekty poselskie, które nie wymagają opinii Komisji Wspólnej. W prezentowanym artykule autorzy proponują szeroko zakrojoną reformę mającą na celu upodmiotowienie samorządu terytorialnego poprzez upodmiotowienie Komisji Wspólnej. Podstawowymi jej postulatami są: wyposażenie Komisji Wspólnej w prawo inicjatywy ustawodawczej, prawo do występowania z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego oraz wprowadzenie grupowej inicjatywy ustawodawczej dla organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego.

While carrying out its tasks, the Polish customs administration collaborates with many entities – government administration authorities, local government as well as economic self-government. Constant cooperation takes place mainly with authorities and institutions whose tasks are associated with tasks which are being realized by the customs administration. Cooperation with local and state administration bodies and the local government takes place to a lesser extent. This cooperation is of supportive character. Another type of cooperation is the cooperation with local governments. Its character is intensive. The result of this cooperation is the implementation of a number of facilities for entrepreneurs dealing with foreign commodity trading. ; Polska administracja celna realizując swoje zadania współpracuje z wieloma podmiotami – z organami administracji państwowej, samorządowej, jak i samorządem gospodarczym. Stała współpraca prowadzona jest przede wszystkim z organami i instytucjami, których zadania wiążą się z zadaniami realizowanymi przez administrację celną. Współpraca z terenowymi organami administracji państwowej oraz organami samorządu terytorialnego odbywa się w mniejszym zakresie. Ma ona charakter pomocniczy, wspierający. Innego rodzaju współpracą jest z kolei współpraca z samorządem gospodarczym. Jest ona intensywna. Efektem tej współpracy jest wprowadzenie szeregu ułatwień dla przedsiębiorców dokonujących obrotu towarowego z zagranicą.

While carrying out its tasks, the Polish customs administration collaborates with many entities – government administration authorities, local government as well as economic self-government. Constant cooperation takes place mainly with authorities and institutions whose tasks are associated with tasks which are being realized by the customs administration. Cooperation with local and state administration bodies and the local government takes place to a lesser extent. This cooperation is of supportive character. Another type of cooperation is the cooperation with local governments. Its character is intensive. The result of this cooperation is the implementation of a number of facilities for entrepreneurs dealing with foreign commodity trading. ; Polska administracja celna realizując swoje zadania współpracuje z wieloma podmiotami – z organami administracji państwowej, samorządowej, jak i samorządem gospodarczym. Stała współpraca prowadzona jest przede wszystkim z organami i instytucjami, których zadania wiążą się z zadaniami realizowanymi przez administrację celną. Współpraca z terenowymi organami administracji państwowej oraz organami samorządu terytorialnego odbywa się w mniejszym zakresie. Ma ona charakter pomocniczy, wspierający. Innego rodzaju współpracą jest z kolei współpraca z samorządem gospodarczym. Jest ona intensywna. Efektem tej współpracy jest wprowadzenie szeregu ułatwień dla przedsiębiorców dokonujących obrotu towarowego z zagranicą.

Financial determinants related to the budgetary situation of territorial self-government units play the most important role among all the factors affecting the undertaking and conducting of investments by territorial units. Finances are a key element in functioning of territorial self-government units as well as the primary determinant of viability and success of any investment. The objective of this article is to present financial determinants associated with the budgetary situation of territorial self-government units in Poland and their effects on investment execution by these entities. Consequently, investment expenditure, own income, and budgetary result with particular attention to operating surplus have been characterized.

Rok 2020, rok pandemii, stał się symbolem nagłych zagrożeń zmieniających zasadniczo życie społeczne i gospodarcze. Jest on jednak tylko przykładem nowych nawarstwiających się niepewności, takich jak zmiany klimatyczne, które silnie wpływają na system administracji publicznej. Przedmiotem opracowania jest odpowiedź na pytanie, jaki ustrój administracji publicznej i jakie prawne formy działania będą sprzyjać zwiększeniu odporności państwa na wstrząsy i większej elastyczności działania jego administracji. Możemy tu ukazać trzy sposoby ujęcia posiadające swoich zwolenników również w nauce prawa, a więc: scentralizowanego państwa rozbudowującego wobec zagrożeń tylko struktury eksperckie i doradcze; państwa minimalnego, w którym wzmacnia się głównie sieć współdziałania z obywatelami, podmiotami gospodarczymi i administracją, takiego, które prowadzi ograniczone działania zarządzania kryzysowego, i trzeciej koncepcji współpracującego systemu modułów administracji rządowej i samorządowej przy dużej niezależności samorządu, dobrej koordynacji i otwarciu na innowacji społeczne. Autorka wypowiada się za wyborem trzeciego modelu dla stworzenia elastycznego, odpornego na wstrząsy państwa, ukazując zalety takiego rozwiązania oraz słabości modelu pierwszego, ku któremu dąży postępująca obecnie recentralizacja. ; The year 2020, the year of the COVID-19 pandemic, has become a symbol of sudden threats that fundamentally change social and economic life. However, the pandemic is only one example of the new accumulating uncertainties, such as climate change, which are strongly affecting the public administration system. The aim of the study is to answer the question of what kind of public administration system and what legal forms of action will contribute to increasing the resistance of the State to shocks, and fostering greater flexibility of its administration. Three approaches will be presented that have their supporters in the legal sciences, namely: a centralized state that only expands expert and advisory structures in order to counter threats; a minimal state, in which the network of interaction with citizens, business entities and the administration is mainly strengthened, being one that conducts limited crisis management activities; and, lastly, the concept of a cooperative system of central and local government administration modules, with local self-government having a high level of independence, good coordination, and openness to social innovation. The author advocates the choice of the third model to create a flexible, shock-resistant state, showing the advantages of such a solution and the weaknesses of the first model, towards which the current recentralization is striving.

The conception of local self-government contained in the law of March 8, 1990, refers to the tradition of Polish self-government and yet meets the requirements provided for in the European Local Government Charter. The .atbove makes it possible, on the one hand, to return to the institutions previously known to the Polish law, and, on the other, to compare them with their European counterparts. The re-instatement of self-government has brought back to light the issue of duality of public administration and its division into government and selfgovernment administration. In view of the principle in force in the former political regime namely the principle of "unity of government on the level of a locality, the solution to the problem of duality is far from easy". New legislation creates grounds for a new, structurally diversified model of state administration. At the Województwo level (the highest unit of local organization), there operates a nominated official, Wojewoda, the organ of government administration, whereas at a local level — in gmina — the ,,basic form of organization of public activity" is local self-government. The duality of administration manifests itself in many legislative acts. The most important of them are: the Act on Local Self-Government and the Act on Government Administration; mention should also be made about the Act on division of tasks and powers between various organs representing basically different types of administration, etc. Some issues posed by the model require further amendments. Problems of particular gravity arise in connection with the question of regions as subsidiary units of basic administrative division of the country, created to further the tasks of government administration at a local level, the absence of deep structural reforms at a central government level, the absence of a clear determination of position of government administration vis-a vis self-government, disputable budgetary and financial solutions, etc. All this leads to the conclusion that the legislative conception of duality of state administration is not sufficiently clear. Neverheless, it is beyond doubt that the new structure of administration is presently in its formative period. ; Digitalizacja i deponowanie archiwalnych zeszytów RPEiS sfinansowane przez MNiSW w ramach realizacji umowy nr 541/P-DUN/2016

Studies presented in this publication were aimed at provide data necessary for the conducting of local government and citizenship dimension of the enlarged Polish foreign policy in Podlaskie region. The main objective was to investigate the diagnosis, as the local government units, non-governmental organizations, businesses and universities alluded cross-border cooperation with partners in Lithuania, Belarus, Ukraine and Russia (Kaliningrad). The publication indicated areas of the greatest potential, as well as barriers to such cooperation in the region. Particular attention was paid to the cooperation of these entities, combining their potentials and create joint projects.

O wyborze problematyki refinansowania zadłużenia samorządowego zadecydowało przeświadczenie o niedostatecznym ujmowaniu tego zagadnienia w literaturze przedmiotu, nierzadko jego bagatelizowaniu w odniesieniu do szczebla regionalnego i lokalnego oraz istnieniu pokaźnych luk na tym polu badawczym. Zasadniczym celem pracy jest usystematyzowanie informacji dotyczących refinansowania długu publicznego, w tym samorządowego, oraz zbadanie skali zjawiska w polskich gminach. Przedstawiono propozycje wzbogacenia mierników oceny kondycji finansowej samorządów o te dotyczące opisywanych zagadnień. Sprecyzowane cele mają więc charakter zarówno teoretyczny, jak i aplikacyjny. W pracy wskazano trudności, jakie związane są z pomiarem zadłużenia publicznego, przybliżono pojęcie refinansowania długu oraz odniesiono je do długu samorządowego. Zasygnalizowano zagadnienia związane z restrukturyzacją zadłużenia, myloną czasem z jego refinansowaniem. Zaprezentowano również dane dotyczące refinansowania polskich gmin w latach 2003-2015 oraz przedstawiono propozycje mierników omawianych zagadnień. Opracowanie kończy podsumowanie zawierające najważniejsze wnioski; zasygnalizowano również problemy wymagające dalszych badań. ; The choice of the subject of this paper: the refinancing of the local government debt, was determined by the conviction that this field of research has not yet been sufficiently explored. Literature downplays this issue at the regional and local level. Thus the main aim of this work is the systematisation of information on the refinancing of public debt, including local government debt, and examination of the scale of this phenomenon existing throughout Polish municipalities. Debt indicators have been proposed to be added to the array of tools used for assessing the financialcondition of local governments so that the objectives defined in the paper had both a theoretical as well as practical application. Problems and difficulties associated with the measurement of public debt have been identified, the concept of debt refinancing explained in more detail and a reference of a public debt to the local government debt has been made. Issues indicated in the article relate to debt restructuring and are sometimes confused with refinancing. The refinancing of Polish municipalities in the years 2003-2015 has been presented, followed by some proposals for measures applicable to the issues under discussion. The paper ends with a summary containing the main findings, and indicates issues that still require further research.

The aim of the article is to analyse the state control function over the activity of local self-governments in the field of their finances. The analysis is based on empirical data of the Regional Accounting Chambers (RACs), which is a special body created for control and supervision in the field of local government finances. Attention is paid to the question of financial independence of the local powers and how it is influenced by the state's external supervision. In this context both too strong and too weak control has negative consequences for prudent funds usage by local government. The research indicates a decrease in law infringement by local authorities in the financial sphere. However, there are still cases of inefficient and irrational budget usage by local powers, which does not contradict the law, yet exerts a negative impact on their financial independence and performance of public tasks. Possible solutions of the indicated problems are outlined at the end of the article.

This paper discusses guidelines for implementation of art. 107–109 of the Treaty on the Functioning of the European Union, from the perspective of tax aid. This should lead to verification of the thesis that due to economic recovery plan – in response to the effects of the financial and economic crisis – implemented at EU level, the support of the public authorities in the form of tax subsidies has become the most broadly used form of State aid due to the value among all the forms of aid granted by member states of the European Union. The adoption of such a thesis raises the question of the influence of state aid on the size of the general government sector debt in the EU member states, which have provided tax aid. This analysis was carried out based on the linear regression model. The response variable (dependent variable Y) is the size of the general government sector debt, and explanatory variable (independent variable X) is the expenditure on state aid. ; W artykule omówiono wytyczne dla wdrażania art. 107–109 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, z punktu widzenia pomocy podatkowej. Prowadzi to do weryfikacji tezy, że ze względu na wdrożony na szczeblu UE – w odpowiedzi na skutki kryzysu finansowego i gospodarczego – plan naprawy gospodarczej, wsparcie ze strony władz publicznych w formie subsydiów podatkowych stało się najczęściej stosowaną ze względu na wartość formą pomocy publicznej spośród wszystkich form pomocy udzielanych przez państwa członkowskie Unii Europejskiej. Przyjęcie takiej tezy skłania do postawienia pytania o wpływ pomocy państwa na wielkość zadłużenia sektora finansów publicznych w państwach członkowskich UE, które udzielały pomocy podatkowej. Analiza ta została przeprowadzona na podstawie modelu regresji liniowej. Zmienną objaśnianą (zmienną zależną Y) jest wielkość długu sektora general government, a zmienną objaśniającą (zmienną niezależną X) są wydatki na pomoc państwa.