Search results

Artykuł recenzowany / peer-reviewed article ; The English Inheritance (Provision for Family and Dependents) Act 1975 is one of the legislative solutions that provides, based on the discretionary power of the judge, a possibility of interference of the court in the fate of the inheritance estate after the death of the testator. Recently, the English court has decided a case on the grounds of this Act. The judgement is controversial and bring England closer to the forced heirship rules of many European countries. The article discusses this judgement. ; Angielskie prawo spadkowe należy do rozwiązań legislacyjnych, które przewidują rozwiązania oparte na dyskrecjonalnej władzy sędziego, pozwalające na ingerencję w ostatnią wolę spadkodawcy, po jego śmierci. Ostatnio angielski sąd rozpoznał – na gruncie obowiązujących w tej mierze przepisów – sprawę, której kontrowersyjne rozstrzygnięcie może pozwolić na zerwanie w Anglii z wieloletnią tradycją i zbliżenie tamtejszego systemu do tych systemów, które przewidują obowiązkową część spadku. Artykuł omawia to orzeczenie.

Celem niniejszego artykułu jest analiza praw i obowiązków rodziców wynikających z pieczy nad osobą dziecka, ograniczonych na potrzeby prowadzonych badań do kwestii ochrony zdrowia dziecka i zapewnienia mu bezpieczeństwa. Tak zawężony obowiązek pieczy analizowany jest w kontekście realizacji obowiązku szkolnego w sytuacji stanu epidemii spowodowanej wirusem SARS-CoV-2 (COVID-19). Poruszana problematyka wpisuje się w dyskusję nad ustaleniem granic ingerencji rodziców w konieczność realizacji przez dziecko obowiązku szkolnego w sytuacji stanu epidemii, gdy bezpośredni kontakt dziecka uczęszczającego do szkoły może powodować znaczne ryzyko zakażenia. W ujęciu szerszym rozważania podejmują problem bezpieczeństwa zdrowotnego dziecka i mniej odpornych na zachorowanie członków jego rodziny ocenianych pod kątem dwóch klauzul generalnych: zasady dobra dziecka i zasady dobra rodziny.

Ochrona praw dziecka zyskuje niezwykle mocną podstawę normatywną — tworzą ją nie tylko normy prawa międzynarodowego, ale i krajowego. Regulacje Konstytucji nadały ochronie praw dziecka nie tylko formalnie rangę konstytucyjną, ale także wprowadziły obowiązki organów władzy publicznej do przestrzegania tych norm konstytucyjnych, jak również norm prawa międzynarodowego odnoszących się do ochrony praw dziecka i rodziny. Można więc uznać, że współcześnie ochrona praw dziecka wywiera konkretny i widoczny wpływ na funkcjonowanie całości systemu prawa, którego głównym założeniem jest nakaz uwzględniania w procesie stanowienia i stosowania prawa "dobra dziecka".

The article presents the theme which is connected with programme and syllabus of the department of teacher education and create a question what place the anthropology of child and childhood may take in Polish studies of the 21st century. After many years of laborious research on children's culture, children's folklore, ethnography of childhood, sociology of childhood, and children's pedagogy and psychology, after the discussions about "childhood reinvented" and many "breakthroughs" in studies about the interdisciplinary nature of such research (from Ellen Key's work, to Janusz Korczak, to Philippe Ariés and Paul Hazard), knowledge of children and youth's literature and of children's culture, eventually became a part of Polish studies' programmes at the university level. In modern times, an additional source of materials are journals and memoirs, which help understand both traumatic and ludic experiences of the child better. Traumatic experiences often appear to be taboo. A special place is reserved for children's reports of the Holocaust. Our times, which bring many threats to the young (crisis of family, drugs, sexual abuse, child prostitution, homelessness, religious sects, exploitation at work, excessive consumerism, Internet addiction, etc.), are a domain for sociology of childhood and adolescence. Therefore, it seems that a new field of knowledge about childhood is needed, a field that takes into consideration the following, previously neglected aspects: historical, sociological, political-scientific, and ethnographic with the context of children's folklore, also indeterminacy of child's social role. ; Artykuł ma na celu pokazanie, jakie miejsce w akademickiej dydaktyce polonistycznej (w ramach programu specjalizacji nauczycielskiej) może zająć w XXI wieku przedmiot antropologia dziecka i dzieciństwa. Po wielu latach żmudnych eksploracji kultury dziecka, dziecięcego folkloru, etnografii dzieciństwa, socjologii dzieciństwa, pedagogiki i psychologii dziecka, dyskusji nad związanych z eksponowaniem interdyscyplinarności w tychże badaniach (od pracy Ellen Key, przez Janusza Korczaka, po Philipa Ariésa czy Paula Hazarda) wiedza o literaturze dla dzieci i młodzieży, a z czasem także i wiedza o kulturze dziecka znalazły się wreszcie w programach kształcenia polonistycznego na studiach uniwersyteckich. W czasach nowożytnych dodatkowy materiał źródłowy w obrębie tego przedmiotu stanowiłyby również pamiętniki i wspomnienia, pozwalające wnikać w świat przeżyć dziecka, zarówno ludycznych, jak i traumatycznych, nierzadko obarczonych stygmatem tabu. Osobne miejsce zajmowałaby tu nie tylko literatura, której tematem jest kultura pamięci i przeszłości, ale także świadectwa dzieci z okresu holocaustu (zagadnienie to – jak wiemy – weszło już na stałe do repertuaru szkolnej edukacji polonistycznej). Nasza współczesność, niosąca młodym pokoleniom wielorakie zagrożenia (kryzys rodziny, narkotyki, molestowanie seksualne, prostytucja dziecięca, bezdomność, sekty religijne, wyzysk poprzez pracę, rozpasanie konsumpcyjne, uzależnienie od Internetu itp.), to już domena socjologii dzieciństwa i dorastania, ale także związana mocno z antropologią dzieciństwa. W obszarze polityki dzieciństwa natomiast należałoby usytuować takie zagadnienia, jak ochrona praw dziecka, ingerencja rządów w jego wychowanie i edukację czy też wykorzystywanie nieletnich żołnierzy w konfliktach zbrojnych. Wszystkie wymienione powyżej aspekty wskazują na fakt, iż narodziła się wielka potrzeba wyłonienia nowej dziedziny wiedzy o dzieciństwie – przedmiotu o charakterze interdyscyplinarnym (child studies, children studies), uwzględniającego niedoceniane do tej pory aspekty: historyczny, socjologiczny, politologiczny i etnograficzny, połączonego wyraźnie – szerzej – z antropologią pedagogiki i edukacji.