1980'li yılların sonuna doğru yaşanan gelişmeler, Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği'nin dağılmasına ve birçok yeni devletin bağımsızlıklarını kazanmasını yol açmıştır. Bu devletlerden Azerbaycan, Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan ve Kırgızistan, Türkiye ile tarih, köken, dil ve din bakımından ortak noktalara sahiptir. Bağımsızlık sonrasında bölgede bir entegrasyona dair fikirler telaffuz edilmeye başlanmıştır. Birçok teorisyen, bölgede oluşan boşluk sonrasında dünya siyasetinde Avrasya'nın gelecekte üstleneceği role dair çıkarımlarda bulunmuşlardır. Tüm bu gelişmeler, Avrasya ve Orta Asya'da birçok uluslararası oluşumu da beraberinde getirmiştir. Bu, Avrupa Birliği'ne entegrasyon sürecinden geçen Türkiye için de bir fırsat olarak algılanarak, bağımsızlığını yeni kazanmış Türk Cumhuriyetleri ile ekonomik, siyasi ve kültürel ilişkilerini geliştirmesi beklenmiştir. Türkiye, rasyonel ilişkiler kurabilecek ve gerekli girişimleri yaparak bütünleşme senaryolarını lehine kullanabilecek midir? Diğer taraftan Rusya Federasyonu için, Avrasya bölgesinin ve Orta Asya devletlerinin doğal zenginliklerinden faydalanmak ve bu avantajı diğer küresel güçlere kaptırmamak önemli hedeflerden biridir. Kimilerine göre tek süper güç olarak nitelenen Amerika Birleşik Devletlerinin bölgedeki doğalgaz, petrol ve diğer enerji kaynaklarının kontrolüne yönelik politikalar izlemesi, olası Avrasya Birliği senaryolarını daha da zayıflatmaktadır. Bölge, zamanla küresel güçlerin üzerinde stratejik oyunlar oynadığı bir 'satranç tahtası'na dönüşmüştür. Avrasya ve özellikle Orta Asya'daki devletler arasındaki güvenlik sorunları ve etnik anlaşmazlıklar da göz önünde bulundurulduğunda, olası bir bütünleşmenin gerçekleşmesi giderek daha da zorlaşmaktadır. Bütün bu olgular çerçevesinde bölgenin gelecekte nasıl şekilleneceği ile ilgili analizler önem arz etmektedir. ; The developments in international politics towards the end of 1980's, finally lead to the dissolution of the Union of Soviet Socialist Republics (USSR) in 1991 and as a consequence, new independent states have emerged in Eurasia. Among these states, Azerbaijan, Kazakhstan, Uzbekistan, Turkmenistan and Kyrgyzstan had common historical, ethnic, religious and linguistic ties with Turkey. After gaining independence, ideas on regional integration has been started to be discussed. Many doctrinaires developed arguments on the more effective role of Eurasia countries on regional and world politics and concluded that the authority gap would be filled by these states. These new political movements and existence of new states also lead to the foundation of new International Organizations in Eurasia and Central Asia. On the other hand, for Turkey who is on the way through the integration process to European Union, these developments have been considered as new opportunities. Based on the historical and geographical ties of Turkey with the region, the country was expected to develop economical, political and cultural relations with new independent Turkic republics. Could Turkey benefit from this new status, set up rational relations and take political actions for the realization of integration scenarios with these new states? On the other hand, it is crucial for Russian Federation to take advantage of the entire natural resources of Eurasian and Central Asian countries, and not to lose this favourable position against the other global powers. USA, who is considered as the only super power according to some perspectives, also adopts a policy for controlling all natural gas reserves, petroleum and energy sources in the region, and this policy is implicitly weakening the possible Eurasia Union scenarios. In the course of time, the region has become like a "chess board", on which the global powers play strategy games. Considering the security problems and the ethnic conflicts between the Eurasia states and especially the Central Asian states, it can be said that any possible integration in the region is becoming more difficult day by day. Therefore, the analyses regarding how the region will be reshaped have a great importance.
Bu çalışmada Orta Asya'da meydana gelen Modernleşme süresi kapsamında bölgede ve Özbekistan'da yaşanan Modernleşme süreci, bu sürecin sebep ve sonuçları incelenmektedir. Bu kapsamda Çarlık Rusyası tarafından bölgeye taşınan Batı tarzı Modernleşmenin Orta Asya/Özbekistan'daki gelişimi, Modernleşmeye verilen tepkiler ve cevaplar, bölgenin Modernleşmeye verdiği cevaplardan birisi olan Ceditçilik Hareketi temel alınarak analiz edilmektedir. Bunu yaparken dönemselleştirmeye gidilmiştir. Orta Asya bölgesi ile Özbekistan'ın ve Modernleşme sürecinin izlediği tarihi seyir Çarlık Rusyası İdaresi, Sovyetler Birliği Dönemi, Bağımsızlık Sonrası Yeni Bağımsız Özbekistan olarak dönemlere ayrılmış ve bu dönemleri incelemek için Ruslaşmak, Sovyetleşmek, Özbekleşmek ve İslamlaşmak isimli dört ana başlık kullanılmıştır. Ancak bu konu başlıkları açıklanmaya çalışılan süreçler tarihi seyir içinde bir arada bulunabildiği için Sovyetleşmek-Özbekleşmek, Özbekleşmek-İslamlaşmak gibi kavram çiftleri türetilmiş ve kullanılma yoluna gidilmiştir. Orta Asya ve Özbekistan'a Batı tarzı Modernleşme Çarlık Rusyası tarafından bu bölgedeki mevcudiyetini desteklemek için getirilmiş ve yönetiminin kalıcı olmasına yardımcı bir araç olarak görülmüştür. Bu yönetimin Orta Asya toplumunun bir kesiminde yarattığı etki Ceditçilik Hareketini ortaya çıkarmıştır. Bölgede modernizmin kendisi ve sebep olduğu etkilerle başa çıkabilmek için onun usul ve yöntemlerini kullanmayı ve Modernizmle uyumlu olmayı savunan Ceditçilere tepki gelişmiştir. Bu tepkinin kaynağı olan Muhafazakâr grup-Kadimciler ise çözümün korumacı ve muhafazakâr bir tutum geliştirmekte yattığını savunmuşlardır. Sırasıyla Ceditçilere ve Modernleşmeye ayrıca Çarlık Rusyası ve Sovyet İdaresine tepki olarak Modern olan her şeyin reddini savunmuşlardır. Ancak bu tutumu istikrarlı bir şekilde sürdürmemişler karşı oldukları bu sisteminin sağladığı faydaları kullanma konusunda pragmatik bir tutum takınmışlardır. Buna en güzel örnek II. Dünya Savaşı ve sonrasındaki dönemde parti kadrolarında oluşan boşlukların muhafazakârların yoğun olduğu kırsal kesimden gelen gençlere açılmasıdır.Modernleşme taraftarları Ceditçiler arasındaki önemli isimlerden birisi olan İsmail Gaspıralı ve ilk kuşak Ceditçiler Çarlık Rusya'sının bir gün devrini tamamlayıp dağılacağını, bu yüzden de o güne eğitim faaliyetleri yoluyla hazırlanılması gerektiğini savunurken, onlardan sonraki kuşak Ceditçiler ise bu amaçtan uzaklaşmaya ve Çarlık İdaresi içinde hak sahibi olmaya sıcak bakmaya başlamıştır. Bu durum 1917 Ekim Devriminden sonra daha da aleni bir hal alacak, Ceditçilerin bağımsızlık talepleri yerini yeni sistem içinde bir mevki işgal çabalarına bırakacaktır. Ancak bu kuşak daha sonraki yıllarda Sovyet idaresi tarafından yeteri kadar sadık bulunmadıkları için toptan tasfiye edilecektir. Bu tasfiye hareketine devam edilmesine Avrupa'da patlak veren II. Dünya Savaşı engel olmuş, Sovyetler Birliğini Orta Asya ile ilgili planlarını değiştirmeye mecbur bırakmıştır. Sovyetler Birliği kendini Nazi Almanya'sının saldırısından koruyabilmek için Sovyet sistemi yanlısı kadroları savaş meydanında kullanmıştır. Orta Asya ve Özbekistan'da onlardan boşalan kadrolara ise kırsal kesimden gelen eğitimsiz gençleri istihdam etmeye mecbur kalmıştır. İşte bu sayede kırsal bölgeye çekilen ve daha sonraki dönemlerde radikal hareketlerin de temelini oluşturacak olan Kadimci-radikal düşünce ve onun yansımaları devlet bürokrasisi içinde kendine yer bulabilmiştir. İlk olarak Brejnev dönemindeki kısmı gevşemeden yararlanarak varlığını hissettiren radikal hareketler 1991 yılında Sovyetler Birliğinin dağılmasından sonra yeniden gündelik ve siyasi hayatta söz sahibi olmaya çalışacaktır. Ancak bu girişimleri Sovyet Döneminde yetişen ve bağımsızlık sonrasındaki dönemde iktidarda kalmayı başaran Sovyet dönemi bakiyesi yönetici eliti endişelendirmiştir. Bunun sonucunda Özbekistan yönetimi kendisine muhalif gördüğü her şeyi önce baskı altına almayı denemiş daha sonra da ezmeye çalışmış, bunda da büyük oranda başarılı olmuştur. Özbek Devleti ve yönetiminin bu sert ve müsamahasız tutumu ülkedeki ılımlı ve barışçı kanat da dâhil olmak üzere muhalefetin tüm unsurlarının zamanla marjinalleşmesi ve radikalleşmesini beraberinde getirmiştir. Özellikle muhafazakâr gruplar içindeki radikal unsurlar Modernizmin ürünü ve yansıması olarak kabul ettikleri ülke yönetimi ve otoriter siyasi sisteme karşı sert bir tutum geliştirme yoluna gitmişlerdir. Gördükleri siyasi-psikolojik şiddetin de etkisi ile ülke muhalefeti ve bunun içindeki radikal unsurlar kendilerinin de Özbekistan'da yaşanan Modernleşme sürecinin bir sonucu olduklarını gözden kaçırır hale gelmiştir.Sonuç olarak birbirlerinden çok farklı gözükseler de, 20. Yüzyıl Orta Asya'sının Modernleşme yanlıları olan Ceditçiler ve onların muhalifi Kadimciler ve bağımsızlık sonrası dönemin radikalleri de dâhil olmak üzere, bahsedilen grupların hepsi Modernleşme sürecinin bir sonucudurlar. İşte bu çalışmada siyasi denklemin farklı taraflarında yer alan bu aktörlerin birbirlerini besleyen ve üreten, değiştirip, dönüştüren bir süreç ortaya çıkardıklarına ve bu sürecin sonucu olduklarına vurgu yapılmaktadır. --- In this doctoral dissertation, the modernization process which Central Asian region and Uzbekistan experienced in the late 19th and early 20th centuries will be discussed under the title of Uzbek Modernization. Tsarist Russia was the agent of Modernization and carried out Western style Modernization version to Central Asia. While Central Asia's indigenous population's response to Modernization occurred as a Jadidism (Usul-u Cedit) movement, which is one of the main components of that Modernization effort, will also be included and examined under the title. The unique Central Asian-Uzbek Modernization experience divided into 4 periods. Those periods are named as follows: Tsarist Russia Administration, Soviet Era, Construction of Uzbek ethnicity and Re-Islamization. But in order to explain the periods, dual concepts like Sovietness-Uzbekness, Uzbekness-Islamizaiton created and used together. Because those social and cultural evaluations can be found together in the same period.Western style Modernization perception was brought to Central Asia by Tsarist Russia to strengthen its presence in that region, and it was accepted as a necessity for the permanent rule in Central Asia. But because of that mandatory regulations opposition to Modernization process starts quickly. Inconvenience from the Modernization led disadvantaged ones look for a possible solution. In search for the possible options there has raised questions about how to recover the lost superiority in the Central Asian region. As in other parts of the world, the effects and reflections of the Modernization process have been experienced in Central Asia and Uzbekistan. The best solution to that unwanted situation, which failed to combat this new political and cultural structure that formed a new world order and reshaped the international space according to its own understanding, was the adoption of the ideas, discourses and methods of Modernization. This process worked similarly also in Central Asia, and a Modernization movement emerged among the Muslims of Russia in order to counter the threat from the Western Civilization and Tsarist Russia, regarded itself as the representative of Modernism in Asia. That unique Muslim modernization movement was called Jadidism.Although there has been a reaction to Jadits-Progressives. The Conservative ones-Kadimciler, argued that in order to avoid the possible damages of the Modernization a protectionist and conservative attitudes must be developed. Central Asian community must be sealed itself from the Modern world and lay in a perfect isolation. Within that context Conservative group advocated a rejection of all the notions of Modernization as a response to Jadids, as well as Tsarist Russia and Soviet Union, respectively. However, the did not maintain this attitude constantly, and they choose to took pragmatic attitude while gathering the benefits of the system, which they opposed.While İsmail Gaspıralı and the first generation of Jadits argued that one day the tsarist Russia would complete its life cycle and fall, so that Muslim Population of Tsarist Russia should be prepared to that situation through educational activities. But the following generations of Jadits began to move away from this aim and choose to have a post in Tsarist Administration bureaucracy. This situation will become more common after the October Revolution of 1917, and Jadits demands of self-determination and autonomy will be abandoned. However, this generation will be liquidated by the Soviet administration in the following years because they were not considered sufficiently loyal enough. That liquidation or Purges interrupted because of the II. World War II in Europe. That Purges forced the Soviet Union to change its plans for Central Asia. In order to protect itself from the attack of Nazi Germany and overcome uneasy situations in the battlefields the Soviet Union wasted its pro-Soviet cadres on the battlefield. The vacant positions form that enlisted cadres were filled with uneducated young people from rural areas in Central Asia and Uzbekistan in order to continue to governmental activities. That's the turning point for the radical thought that were retreat to the countryside and forced to go underground in order to survive. Thus, those radical thoughts which would later become the basis of radical movements, could sweep into state bureaucracy. The intransigent radical thoughts first express their presence during the Brezhnev era, because of the loosening state control and after the independence 1991, they did express their presence in daily life and in political stage more fearlessly and aggressively. However, the remaining Soviet-era ruling elite, that experienced Soviet style state bureaucracy and managed to stay in power in the post-independence period, panicked with the opposition actions. As a result, the Uzbek State administration first tried to suppress the opposition normally, and then crushed them bitterly. This harsh and intolerant attitude of the Uzbek State forced and marginalized the opposing parties. Because of the marginalization some of the strict elements of the opposition, those elements became radicalized. Those radicalized elements adopted a Post Modern attitude towards the authoritarian political system, which they regard it as the product and reflection of Modernism. With the effect of the political-psychological violence, Uzbek opposition groups and its radical elements have missed the point that they're also components and results of the Modernization process in Uzbekistan.As a result, although they appear to be very different from each other, Jadits and Conservatives and the radicals of the post-independence period are all the result of the Modernization process in the region. In this dissertation, it is emphasized that those actors on different sides of the political equilibrium generate a process that feeds and produces, changes and transforms each other and that they are the products of the Modernization epoch.
The article puts forward an answer to the following question: why is Iran, thirty years after the 1979 revolution, still at the center of world politics, & why is it, on top of that, a legitimate candidate for the status of one of global powers in the new, multi-polar international order. The author stresses that Iran has been the main obstacle to global ambitions of liberal democracy since 1989, & that it has developed a specific ideological & political system based on the idea of theocratic-republican dualism. Furthermore, after the end of the Cold War, it was convenient to the West to have Iran as the Antagonistic Other (and vice versa). The relative American failure in the war against Iraq (2003-) opened up for Iran the options of connecting on a wider basis with Russia, China, Venezuela & the countries of "Old Europe" (Germany & France). Since the relatively prosperous neighboring countries -- China & the four Asian tigers -- are also founded on dualistic principles, Iran did not have to be liberalized in the way that Eastern Europe was liberalized after the Cold War. As the author concludes, the election of Barack Obama for American president presents a new opportunity to normalize relations between Iran & the West, but the opportunity will be seized only if the USA is willing to accept the multi-polarity of international relations & to renounce the doctrine of liberal interventionism. Regardless of the outcome, however, there is still a very real danger of a conflict between Israel & Iran. Adapted from the source document.
The article puts forward an answer to the following question: why is Iran, thirty years after the 1979 revolution, still at the center of world politics, & why is it, on top of that, a legitimate candidate for the status of one of global powers in the new, multi-polar international order. The author stresses that Iran has been the main obstacle to global ambitions of liberal democracy since 1989, & that it has developed a specific ideological & political system based on the idea of theocratic-republican dualism. Furthermore, after the end of the Cold War, it was convenient to the West to have Iran as the Antagonistic Other (and vice versa). The relative American failure in the war against Iraq (2003-) opened up for Iran the options of connecting on a wider basis with Russia, China, Venezuela & the countries of "Old Europe" (Germany & France). Since the relatively prosperous neighboring countries -- China & the four Asian tigers -- are also founded on dualistic principles, Iran did not have to be liberalized in the way that Eastern Europe was liberalized after the Cold War. As the author concludes, the election of Barack Obama for American president presents a new opportunity to normalize relations between Iran & the West, but the opportunity will be seized only if the USA is willing to accept the multi-polarity of international relations & to renounce the doctrine of liberal interventionism. Regardless of the outcome, however, there is still a very real danger of a conflict between Israel & Iran. Adapted from the source document.
20.yy sonu itibariyle dünya siyasetinde Sovyetler Birliğinin dağılması ile alt üst olan dengeler küresel ve bölgesel anlamda geniş etkilere sebep olmuştur. Bu bağlamda dünya siyasetine hazırlıksız şekilde çıkan Orta Asya devletleri küresel ve bölgesel anlamda yoğun dikkatleri üzerine toplayanların başını çekmişlerdir. Bölgede var olan güvenlik endişeleri komşu olan devletleri bir araya gelerek sorunları çözme fikrinin doğmasına vesile olmuştur. Böylece daha önce amacı doğrultusunda benzeri görülmemiş bir güvenlik topluluğu olan Şanghay İşbirliği Örgütü kurulmuştur. Orta Asya istikrarı için önem teşkil eden bu örgüt kapsamı genişleyerek tüm Asya adına güvenlik sağlayıcı bir role bürünmüştür. Bölgesel bir örgüt olarak değerlendirilmesi yanı sıra küresel boyutlarda ses getiren Şanghay İşbirliği Örgütü savunduğu ilkeleri ve içerisinde barındırdığı Çin, Rusya, Hindistan gibi önemli güçler sayesinde "Yeni Asya Bloğu" olarak değerlendirilmiştir. Bu anlamda astronomik ölçülerde sahip oluğu sınır genişliği, nüfusu ve ekonomik büyüklüğü olan Şanghay İşbirliği Örgütü küre üzerindeki yenidünya düzeninin kurmaylarından biri olmaya aday bir topluluk olarak değerlendirilmektedir. Bunun yanında yeni küresel güçler arasında bulunan Çin ve Rusya tarafından bölgeselleşme hareketlerine ağırlık verilerek Avrasya Ekonomi Birliği, Bağımsız Devletler Topluluğu gibi çeşitli örgütlenmeler sağlanmıştır. Söz konusu çalışmanın kapsamı bağımsızlık sonrası bölgeselleşme çalışmalarının odağı olan Orta Asya'dan yola çıkılarak bir Şanghay İşbirliği Örgütü üyelerinden oluşmaktadır. Temel amaç bölgeselleşme çalışmalarının küresel dünya üzerinde yarattığı yankıların anlaşılması ve bu düzene getirdiği faydalar ve zararların anlaşılmasıdır. Söz konusu bölge üzerinde yazılmış binlerce bilimsel yazının incelenmesi sonucunda Orta Asya'nın dünyanın mihveri olma iddiasını sürdürdüğü anlaşılmış ancak bölgenin şu anki en büyük gücü Çin'in yakın gelecekte hakimiyet kazanacağı tespit edilmiştir. ; As of the end of the 20th century, the balances in world politics, which were turned upside down with the disintegration of the Soviet Union, have caused wide effects in the global and regional sense. In this context, the Central Asian states, which emerged unprepared for world politics, took the lead among those who attracted intense global and regional attention. The security concerns in the region led to the idea of coming together with neighboring states to solve the problems. Thus, the Shanghai Cooperation Organization, an unprecedented security community, was established in line with its purpose. This organization, which is important for the stability of Central Asia, expanded its scope and assumed a security role for the whole of Asia. Besides being evaluated as a regional organization, the Shanghai Cooperation Organization, which has made a global impact, has been evaluated as the "New Asian Bloc" thanks to the principles it advocates and the important powers such as China, Russia and India. In this sense, the Shanghai Cooperation Organization, with its astronomical border width, population and economic size, is considered as a candidate to be one of the staff of the new world order on the globe. In addition to this, various organizations such as the Eurasian Economic Union and the Commonwealth of Independent States have been established by focusing on regionalization movements by China and Russia, which are among the new global powers. The scope of the said study consists of Shanghai Cooperation Organization members, which is based on Central Asia, which is the focus of post-independence regionalization studies. The main purpose is to understand the repercussions of regionalization studies on the global world and to understand the benefits and harms it brings to this order. As a result of the examination of thousands of scientific articles written on the region in question, it has been understood that Central Asia continues to claim to be the axis of the world, but it has been determined that China, the current biggest power of the region, will gain dominance in the near future.
Sovyetler Birliği'nin çöküşünden sonra, dış politikada yeni bir devlet olarak Tacikistan açık kapı politikasını izledi. ABD ve Rusya gibi süper güçlerle ikili ve çok taraflı ilişkilerin yanı sıra, coğrafi ve politik açıdan bize en yakın ülkelerden biri olan Çin, kendi çıkarlarıyla birlikte Tacikistan gibi yeni bir bağımsız devletin çıkarlarını göz ardı edemedi. Ama Tacikistan'ın tamamen politik değil, aynı zamanda stratejik ortaklıktada tek taraflı bağımlılığa düşmemek için başka ülkeler ile ekonomik ilişkilerde olması gerekmektedir. Açık kapı siyaseti ve çok yönlülük ilişkilerin himayesinde, Tacikistan stratejik kültürüne ve ulusal güvenliğine dayanarak "Yeni İpek Yolu", "Dışarı çıkma stratejisi", "İpek Yolu'nun ekonomik kuşağı" gibi projelerde Çin ile ilişkilerini geliştirmelidir. Stratejik kültür ve ulusal güvenliği yanı sıra ulusal kimlik de önemli bir rol oynamaktadır. Tacikistan küçük bir ülke ve Çin bir süper güç olduğundan, Tacikistan bölgenin önde gelen güçleri arasındaki ilişkilerdeki ulusal çıkarlarını korumalıdır. Avrupa halkının tarihinde "Avrupa çizmesi" nin, Alp dağları ile olan rolü ile Orta Asya ve Hint Yarımadası halklarının tarihi ve kültüründeki Pamirileri ve vadileri ile Tacik kimliğinin rolü karşılaştırılabilir. Burdan bilmeye gerek vardır ki, Tacik kimliğinin stratejik kültürü ulusal güvenliğini koruyabilmesini önemli bir faktörüdür. ; After the collapse of the Soviet Union, Tajikistan as a new state in foreign policy followed its open door policy. Besides bilateral and multilateral relations with the superpowers like the USA and Russia, China, which is one of the closest countries to us geographically and politically, could not ignore the interests of a new independent state like Tajikistan with its own interests. But Tajikistan must have economic relations with other countries in order not to fall into unilateral dependence not only in political but also in strategic partnership. Under the auspices of open door politics and multilateral relations, based on the strategic culture and national security of Tajikistan, it should improve its relations with China in projects such as "New Silk Road", "Strategy for going out", "Economic belt of Silk Road". In addition to strategic culture and national security, national identity plays an important role. Since Tajikistan is a small country and China is a superpower, Tajikistan must protect its national interests in relations between the region's leading powers. The role of the "European boot" with the Alpine mountains in the history of the European people can be compared with the role of the Tajik identity in the history and culture of the peoples of the Central Asian and Indian Peninsula. It is necessary to know from here that the strategic culture of Tajik identity is an important factor in maintaining its national security.
Dünya geneline bakıldığında az gelişmiş ya da gelişmekte olan ülkelerin en önemli sorunlarından birisi de eğitim ile siyasetin iç içe olmasıdır. Konumuz siyaset değil ama ülkemizdeki eğitim sisteminin son yarım asırdır geçirdiği evrelere bakıldığında Afrika ve Avrasya'daki birçok ülkeden farksız olarak eğitimin ülke siyaseti ile iç içe olduğu çok aşikârdır. Bu tür ülkelerde politik çalkantılar bir ülkenin eğitim ve öğretimini her zaman olumsuz etkilemiştir. Basamaklı Kur Sistemi ve Lise Mezunlarına Meslek Edindirme Projesi gibi geçmişteki iki önemli örnek ile Türkiye'deki eğitim sistemine eleştirel yaklaşacağız fakat amacımız üzüm yemek, bağcı dövmek değil. Amacımız tekerleği yine ve yeniden icat etmeye çalışmaktansa geçmişten ders çıkartmak ve yakın ve uzak gelecekteki eğitim politikalarımızı anlık siyasi çalkantılardan uzak tutmak için yapılabilecekleri göstermeye çalışmaktır. ; One of the most important worldwide issues of underdeveloped or developing countries is that the intervention of country policies in education. However, the subject matter is not politics, but if the phases of the education system of Turkey have been analyzed in the last half century, it can be obviously seen that the country policy is intertwined with the education policy which is not different compared with lots of Asian and African countries. Nevertheless in such countries political fluctuations have always affected the education system negatively. In this paper, the educational system, especially language teaching policy in Turkey, will be approached critically by analyzing two important projects from the past: the "Step Based System" and the LIMME. However, the aim is not re-inventing the wheel once and again. The aim is to take lessons from the past and to show what can be done to keep away the sudden political fluctuations from the educational policy in near and distant future.
ÖZPost-Sovyet Kazakistan, Kırgızistan ve Özbekistan'da Siyasal Konsolidasyon ve Mobilizasyon Örüntüleri adını taşıyan elinizdeki tez çalışması Sovyet sonrası dönem Orta Asya'sındaki yeni siyasal ve toplumsal yapıyı anlama çabasının bir parçasıdır. Siyasal ve toplumsal yapıyı açıklamada egemenlik ilişkileri alanına özel bir önem atfedilmektedir. Bu çerçevede çalışmanın kısa bir başlıkla "Orta Asya'da hegemonya ve iktidar olarak" adlandırılması da mümkündür. Yeni rejimlerin toplum nezdinde, rıza ve baskı araçlarını bir arada kullanılarak nasıl bir yerleşiklik kazandığı, ideolojik ve kurumsal düzeyde nasıl konsolide edildiği, Kazakistan Kırgızistan ve Özbekistan örnekleri üzerinden değerlendirilmektedir. Türkiye dahil altı ülkede yürütülen araştırma ve saha çalışmalarına yaslanan çalışma karşılaştırmalı bir bölge çalışmasıdır. Tezin sorularına yanıt üretme çabasında disiplinlerarası bir yaklaşımla, siyaset bilimi, siyaset sosyolojisi, antropoloji, tarih ve uluslararası ilişkiler disiplinlerinin yöntem ve yaklaşımlarından yaralanılmıştır. Çalışmanın kuramsal geri planında ise Gramsci'nin hegemonya teorisinin özel bir ağırlığı vardır. Araştırmada sözkonusu üç ülkedeki siyasal konsolidasyon örüntülerinin ideolojik, kurumsal ve toplumsal dayanakları hegemonya-iktidar-toplum üçgeninde ele alınıyor. Bu çerçevede anayasal mimari, siyasal partiler ve seçim sistemlerinin himayeci-kliental ilişkilerle nasıl eklemlendiği gösterilmeye çalışılmaktadır.Çalışmanın şu dört soru etrafında özetlenmesi mümkündür: Egemenlik ilişkilerinin çözümlenmesinde tarih ve sosyal çevrenin yeri; Siyasal konsolidasyon ve mobilizasyon olgusunu açıklamada kilit kavramlar neler olduğu; Mevcut siyasal rejimlerde siyasal konsolidasyon örüntüsünün ana öğelerinin neler olduğu ve son olarak siyasal konsolidasyonun sınırları, hegemonya karşısındaki direnç odakları ve siyasal değişimin aktör ve dinamikleri neler olduğu sorularına yanıt aranmaktadır. ABSTRACT "In this thesis, it is aimed at understanding the emerging patterns of society and politics in Post-Soviet Central Asia. In understanding the social and political structure, special attention is paid to the sphere of power relations. With regard to this main aspect the thesis could also be titled as "hegemony and power in Central Asia". New regimes' consolidation at ideological and institutional levels, are evaluated through an analysis of how the power used repressive state apparatuses together with the ideological apparatuses in each of the above mentioned countries.The thesis is a comparative one based on field researches conducted in six countries, including Russian Federation, UK, Turkey, Kazakhstan, Kyrgyzstan and Uzbekistan. In search for answers to the questions of the research, different methods from the disciplines of politics, political sociology, anthropology, history and international relations are used within an interdisciplinary approach. At the background of the theoretical construction of the thesis lies the Gramscian theory of hegemony. Ideological, social and institutional pillars of the consolidation patterns in three of these Central Asian states are evaluated from the prism of hegemony-power-society relations. With regard to this framework, it is tried to explore and explain how constitutional designs, political party systems and electoral systems of these countries are combined with the clientalistic networks of political patronage.The overall content of the thesis could be summarized in the following four points: The role of the historical background and social structure in the analysis of power relations; the key concepts in explaining the consolidation and mobilization patterns; the fundamental elements of the consolidation and mobilization patterns; and finally, the limits of hegemony, challenges to hegemony.
