Suchergebnisse

Data analysis in qualitative research: 'Help! I'm drowning in my data'
Some researchers collect data so enthusiastically that they panic when confronted with the amount of data. How should they tackle the analysis? In mutual discussion, the authors show in seven tips how the qualitative analyst systematically attacks the data monster.

De KNAW en NWO hebben samen een nieuw instituut opgericht waar onderzoekers na afloop van hun project alle data en andere documentatie over hun project kunnen deponeren, zodat andere onderzoekers daar weer hun voordeel mee kunnen doen. Daarmee wordt gevolg gegeven aan de Verklaring van Berlijn waarin in 2003 het principe van Open Access werd uitgeroepen: wetenschappelijk materiaal moet vrijelijk aan iedereen beschikbaar worden gesteld via internet; wetenschap is voor iedereen.

Twintig jaar geleden verscheen de tweede druk van Qualitative data analysis van Miles en Huberman (1994), een van de eerste standaardwerken gewijd aan kwalitatieve data-analyse. Zij beschreven de aanleiding voor hun boek als volgt: 'the most serious and central difficulty in the use of qualitative data is that methods of analysis are not well formulated' (Miles & Huberman, 1994). Met dit boek wilden zij een bijdrage leveren aan het ontwikkelen van expliciete, systematische analysemethoden, die geloofwaardig en repliceerbaar zouden zijn. Ook in het onderwijs over kwalitatief onderzoek wordt nog weinig aandacht besteed aan data-analyse, in vergelijking met de aandacht voor dataverzameling. Leerboeken over kwalitatief onderzoek wijden meestal aparte hoofdstukken aan observeren, interviewen en het houden van focusgroepen, gevolgd door een algemeen hoofdstuk over data-analyse, waarin algemene stappen worden beschreven. In de afgelopen jaren lijkt deze lacune te worden goedgemaakt door een toenemende aandacht voor kwalitatieve data-analyse: er zijn tientallen boeken over data-analyse vanuit verschillende invalshoeken gepubliceerd. Onlangs verscheen ook een tweede bewerkte druk van Hennie Boeijes boek Analyseren in kwalitatief onderzoek: denken en doen, en binnenkort zal ook een boek van Jeanine Evers het licht zien: Kwalitatieve analyse: kunst én kunde. Beide boeken komen in dit themanummer aan bod. Nu kwalitatieve onderzoeksmethoden steeds meer 'volwassen' zijn geworden en een bredere belangstelling en acceptatie genieten, ligt het voor de hand om de basisprincipes van kwalitatieve data-analyse aan een kritisch onderzoek te onderwerpen. Data-analyse vormt een van de belangrijkste onderdelen van een kwalitatief onderzoek, maar in de uitvoering blijken grote verschillen te bestaan. Het leek ons daarom belangrijk om in dit 57ste nummer van KWALON aandacht te besteden aan verschillende wijzen van kwalitatieve data-analyse.

Review
Review
In this contribution the authors review The SAGE handbook of qualitative data analysis edited by Uwe Flick.

Interviews spelen zowel in kwantitatief als in kwalitatief onderzoek een belangrijke rol als methode van dataverzameling. Bij kwantitatief onderzoek gaat het meestal om sterk gestandaardiseerde vragenlijsten waarin gesloten vragen domineren. Kenmerkend voor de verschillende vormen van kwalitatief onderzoek zijn open interviews waarin de geïnterviewden alle ruimte krijgen om in hun eigen woorden hun verhaal te houden en antwoorden te formuleren. Om die ruimte te creëren zijn de vragenlijsten ook zelden volledig gestandaardiseerd. De interviewer kan zo nodig de vraagvolgorde en eventueel de vraagformuleringen aanpassen, en vervolgvragen inlassen om door te vragen op datgene wat de geïnterviewde vertelt.Kwalitatieve interviews kunnen – mits de interviewkwaliteit van voldoende niveau is – onderzoeksdata opleveren die buitengewoon 'rijk' zijn aan informatie. Dat geldt zowel voor biografische interviews en diepte-interviews over bepaalde thema's als voor informanteninterviews of expertinterviews. De voor kwalitatief onderzoek kenmerkende 'rijkdom' van verzamelde data leent zich daarom vrijwel altijd voor meerdere onderzoeksdoelen.Maar vreemd genoeg zijn hergebruik en secundaire analyse van onderzoeksdata in de wereld van kwalitatief onderzoek een vrijwel onbekend fenomeen. Gebruikelijk is dat een kwalitatieve onderzoeker zelf zijn/haar eigen data verzamelt, analyseert ten behoeve van een specifiek onderzoeksdoel en na afloop van het onderzoek voorgoed opbergt. Dat is pure onderbenutting wanneer men zich realiseert dat veldwerkkosten van kwalitatief onderzoek in het algemeen aanzienlijk zijn. Waarom maakt niemand in de kwalitatieve onderzoekswereld zich hier druk om? Hoe komt het dat een onderzoekspraktijk waarin grootscheepse kapitaalvernietiging tot de 'normale' gang van zaken behoort, nauwelijks ter discussie gesteld wordt? Wat zijn precies de obstakels die hergebruik van kwalitatieve data om methodologische of andere redenen belemmeren? Die vragen vormen de aanleiding voor deze debatbijdrage. Voorafgaand aan de beantwoording daarvan zal ik eerst ingaan op mogelijkheden van hergebruik van kwalitatieve data.

Hoewel het epigram 'Plus ça change, plus cest la même chose' nooit volledig opgaat, heeft de nieuwste reïncarnatie van de Methodenstreit in de context van het Big Data-fenomeen er wel wat van weg. Kort door de bocht gesteld ging de Methodenstreit aan het einde van de twintigste eeuw over het verschil in belang van het unieke versus het gemiddelde, wat zich vertaalde in een tegenstelling tussen historisch georiënteerde casestudies versus het generaliserende effect van (statistische) benaderingen gericht op het blootleggen van gemiddelden en de verbanden tussen gemiddelden (Albert, [1963] 2012); Kelle, 2008). Hoewel regelmatig gesteld is dat zowel gemiddelden als unieke verschijnselen relevant zijn om de sociale wereld te begrijpen – niet in het minst door Weber (1904) – dreigt dat perspectief iedere keer weer onder te sneeuwen. En dat ligt geenszins alleen aan kwantitatieve onderzoekers, maar vaak ook aan kwalitatieve onderzoekers.