Suchergebnisse

ÖZET İletişim alanındaki en önemli kitle iletişim alanlarından biri olan radyolar, bulunuşundan günümüze değin sürekli bir değişim ve gelişim içinde olmuşlardır. Gerek teknik gerekse hukuksal alanda meydana gelen gelişmelerin, radyoların, en büyük rakibi kabul edilen televizyonlar karşısında varlığını sürdürmesinde büyük katkısı bulunmaktadır. Dünyada ve Türkiye'de hemen hemen aynı yıllarda başlayan radyo yayıncılığı, kısa süre içinde Avrupa ve Amerika'daki istasyon sayılarının giderek artması ve Türkiye'nin aynı gelişmeyi gösterememesiyle, ilerleyen yıllarda aradaki farkın açılmasına neden olmuştur. Radyo yayıncılığının, özel radyoların kurulmasıyla devlet tekelinden kurtulması ve yeni arayışlar içine girmesinin bir sonucu olarak alternatif radyolar ortaya çıkmıştır. Önceleri hükümetler tarafından kabul görmediği için dünyanın birçok ülkesinde korsan yayın yaparak yayın hayatlarına başlayan bu radyolar, zamanla meşruluk kazanmış, nihayetinde ise yasal düzenlemeler ile kuruluş ve işletilmeleri resmileştirilmiştir. Alternatif radyoların ortaya çıkış nedenlerinin başında, halkın istekleri ve sorunları doğrultusunda, tarafsız ve demokratik yayıncılık yapma anlayışı gelmektedir. Yerel yayıncılık yapan bu radyolar, kısa süre içinde konularındaki çeşitlilik ile halkın çok dinlediği hatta şahsi yardımlarla ayakta tuttuğu radyolar haline gelmişlerdir. Çeşitli dernekler, vakıflar, siyasi partiler gibi topluluklar tarafından kurulan alternatif radyolar varlıklarını bağışlar, fonlar veya dinleyicilerin verdikleri aidatlarla sürdürmektedirler. Alternatif radyoculuğun en önemli özelliklerinden birisi de tamamen kamusal yayın yapmalarıdır. Bunu gerçekleştirmek içinde halkın yayınlara katılımını sağlamaları şarttır. Amaç halkı aydınlatmaktır. Hiçbir ticari kaygı taşımadıklarından rahatlıkla halkın sesi olmayı başarmışlardır. Birçok ülkede olduğu gibi Fransa'da da alternatif radyoculuk yapılmaktadır. Ülkede, oldukça fazla sayıda alternatif yayın yapan radyo istasyonu bulunmaktadır. Bu radyolar yayın konuları ile birbirinden çok farklıdır, ancak hepsinin ortak noktaları yerel yayıncılık yapmaları, reklam almamaları ve kamusal olmalarıdır. ABSTRACT One of the most important mass media tools in the communication area, the radio has since its innovation developed and enhanced continuously. The developments both in technical and legal aspects have a considerable contribution of the sustained existence of the radio against its biggest rival, television. The radio broadcasting in Turkey started almost simultaneously with the broadcasting in the world has remained behind the world over the time since the number of radio stations in Europe and the United States constantly increased and Turkey has failed to show the same performance. Alternative radios have appeared as a result of the fact that the radio broadcasting has got rid of the state monopoly with the establishment of privates ones. These radios which transmitted so called pirate broadcasting all over the world as they are not recognized by the governments in early stages have gained legitimacy over the time and finally their establishment and operations have been registered through legal arrangements. One of the primary reasons of the appearance of the alternative radios is the impartial and democratic broadcasting principle in line with requests and problems of the audience. These radio stations broadcasting on a local basis have soon become the most listened radio stations with the diversity of the covered issues and even they have kept their existence through the personal contributions of the audience. The alternative radio stations founded by the various foundations, societies, political parties and other similar communities remain on air thanks to the donations, funds or audience contributions. One of the most significant features of the alternative radio broadcasting is that they broadcast entirely to the interest of general public. In order to realize such an objective, it is necessary to ensure the public participation in the broadcastings. The purpose is to englighten the general public. As they have no commercial concerns, they became successful as the voice of the people. Like many other countries, alternative radio broadcasting is conducted in France. In this country, there are a large number of alternative radio stations. These radio stations differ from each other in terms of the issues they deal with, but they are common in that they broadcast on a local basis with no commercials being broadcast and that they broadcast in public interest.

Yüksek Lisans Tezi ; "Türk Dış Politikasında 1962 Küba Krizinin Önemi Üzerine Bir İnceleme" adlı bu tezin amacı 1962 Küba Kriziyle üçüncü bir dünya savaşının başlamasına Dünyanın İki Süper gücü olan ABD ve SSCB'nin liderlerinin ağızlarından çıkacak kelimelere bağlı olması ve bu dönemde ABD ve SSCB çıkarları doğrultusunda nasıl bir siyaset izlediği ve ABD'nin çıkarları doğrultusunda müttefiki Türkiye'yi gizli pazarlık konusu yapmasının ve Türk Dış Politikasının Kriz öncesinde ve kriz döneminde nasıl etkilendiği ortaya konmasıdır. ABD ve SSCB arasında yaşanan Küba Krizinin Türk Dış Politikasına etkisi ve iki süper güç arasında gelişen olaylar sonuçlarıyla birlikte açıklamaktır. Bu konular ele alınırken oluşturulan tarih ve olay sıralaması bir bütünlük içinde yürütülerek birbirine bağlanmıştır. II. Dünya savaşının sona ermesiyle birlikte iki kutuplu dünya düzenin ortaya çıkmıştır. ABD ve SSCB'nin silahlanma yarışına başlamasıyla birlikte Soğuk Savaş döneminin başlaması ABD'nin Orta Doğuda etkinliğini arttırmak ve SSCB'yi çevrelemek politikası adı altında Truman Doktrini ve Marshall Planı adı altında Türkiye'ye yardımlar yapması ve Türkiye'nin de bu yardımlar sayesinde SSCB tehdidine karşı ABD ile yakınlaşmaya başlamıştır. Bu olaylar sonrasında ABD'nin SSCB'ye karşı Avrupa'da askeri savunma olarak 1949 yılında NATO'yu kurması ve Türkiye'nin 1952 yılında NATO'ya üye olması sonucu gerilen ortam ABD'nin Türkiye'nin de içinde bulunduğu Avrupa ülkelerine Orta Menzilli Füzeler yerleştirmesiyle tırmanışa geçmiştir. Buna karşılık olarak SSCB'nin ABD'nin komşusu olan Küba'ya yakınlaşmaya başlamış ve 1962 yılında Küba'ya Orta Menzilli Füzeler yerleştirmesiyle Dünya üçüncü bir savaşla karşı karşıya kalmıştır. ABD lideri J.F. Kennedy ve SSCB lideri Nikita Kruşçev'in aralarında yaptıkları gizli pazarlıklar sonrasında Türkiye'deki Jüpiter Füzelerine karşılık Küba'daki füzelerin takası ile kriz sona ermiştir. Ancak Türk Hükümeti krizin atlatılmasından kendilerini takas olarak kullanıldıklarını daha sonra anlamışlardır. Kriz sırasında ABD'nin kendi çıkarları doğrultusunda hareket etmesi ve kriz sonrasında Kıbrıs Sorununda da Johnson Mektubuyla ABD'nin yine Türkiye'nin çıkarlarına aykırı hareket etmesi. Türk Hükümetinin ABD ile müttefiklik konusunda düşünmesine sebep olmuştur. Bu olaylar sonrasında tezin ana konusu olan Türk Dış Politikasında Küba Krizinde ABD'nin izlemiş olduğu politikaya karşı Türkiye'nin de bundan sonraki süreçte dış politikasının nasıl etkilendiği ortaya konmaya çalışılmıştır. ; abstract ; This thesis statement titled "An Examination of the Importance of 1962 Cuba Crisis in Turkish Foreign Policy" aims to present that the emergence of a third world war depends on the declarations of the leaders of world's two super powers- the USA and USSR-, the policies carried out by the USA and USSR, that the USA made his ally Turkey a secret matter of negotiation, and how Turkish Foreign Policy was affected in pre-crisis and crisis period. The effect of Cuba Crisis between the USA and USSR on Turkish Foreign Policy and the incidents emerging between two super powers are examined with their results. While examining these subjects, chronology and sequencing are conducted and interconnected in harmony. Bipolar world order emerged as a result of World War II. The armament race of the USA and USSR causedthe outbreak of Cold War; Truman Doctrine aimed to increase the effectiveness of the USA in Middle East and enclose USSR; and supporting Turkey under the name ofMarshall Plan resulted in the convergence of Turkey to the USA against USSR thread.Afterwards, founding NATO in 1949 by the USA as a military defense in Europe against USSR, Turkey's joining to NATO in 1952 created a tense environment, which increased as a result of locating Intermediate Range Missiles in European Countries including Turkey by the USA. In return, USSR began to converge with Cuba, a neighbor of the USA, and located Intermediate Range Missiles in Cuba in 1962, therefore the world was confronted with a third world war. As a result of secret negotiations between J. F. Kennedy, the leader of the USA, and Nikita Khrushchev, the leader of USSR, the crisis was ended with the interchange between Jupiter Missiles in Turkey and the missiles in Cuba. However, Turkish Government later on realized to be used as barter for weathering the storm. The fact that the USA behaved for its own benefit during the crisis and against the benefits of Turkey with Johnson's Letter in Cyprus Issue in pre-crisis period caused Turkey to reconsider its alliance with the USA. After this issues, this thesis statement aims to present, in line with its mainsubject, the effect of the policy carried out by the USA in Cuba Crisis on Turkish Foreign Policy in post-crisis period.

Demokrasi kilidinin anahtarı pozisyonundaki seçimler, bireylerin geleceklerini inşa etmeye aday siyasi partiler arasından seçim yapmak suretiyle iktidarı belirlediği en etkin siyasi denetim aracıdır. Seçimlerin siyasal hayatı şekillendirmedeki rolü, seçimlere büyük ilgi gösterilmesine neden olmaktadır. Seçimler, geçmişte sadece siyasi iktidarı belirleme aracı olarak görülürken, günümüzde özellikle de 2000 Amerikan Başkanlık seçimleri ve sebep olduğu gelişmelerinde tesiriyle, siyaset kurumunun ve akademik dünyanın ilgi odağı haline gelmiştir. Demokratik olsun ya da olmasın, diktatörlükle yönetilen ülkeler hariç, dünyadaki bütün ülkelerde iktidarlar seçimle belirlenmektedir. Dünya ülkelerinin siyasal ve tarihsel olarak farklı tecrübelere sahip olmaları ve kendilerine has siyasal geleneklerinin varlığı farklı seçim sistemlerinin kabulüne de beraberinde getirmiştir. Bu farklılık, seçimlerin işleyişi faaliyetlerinde de değişik yöntemlerin ve modellerin benimsenmesine neden olmuştur. Seçmen tercihlerinin sandığa adil ve dürüst şekilde yansıdığı bir seçim gerçekleştirme arzusu, seçimlerin ülke genelinde iyi teşkilatlanmış, liyakat esasına göre belirlenmiş personelin istihdam edildiği, teknolojik alt yapıya sahip ve toplumsal itibarı ve intibaı yıpranmamış ve siyasi iktidarın müdahale alanından tamamen uzaklaştırılmış özerk ve kurumsal yapıları zorunlu kılmaktadır. Adil ve dürüst seçimlerin mümkün kılınabilmesi ancak seçimlerin yönetim ve denetiminden sorumlu kurum ve kurulların etkin yönetim ve denetim mekanizmaları ile donatılmış olmasıyla mümkün olabilecektir. Seçimlerin yönetimi ve denetimi faaliyetleri, ülkelerin benimsedikleri seçim yönetim ve denetim modellerinin farklılık göstermesi sebebiyle ülkeden ülkeye farklılık sergilemektedir. Bu farklılığa rağmen, bu modellerin hepsinin ortak amacı, seçmen iradesinin sandığa yansıması sürecini sağlıklı bir şekilde yönetmek ve sürece ilişkin yaşanabilecek hukuksuzluklara engel olmaktır. Bu anlamda bu kurum ve kurullara demokrasinin sürdürülebilirliğinin sağlanması adına çok önemli görevler düşmektedir. Söz konusu kurum ve kurulların gösterecekleri olumlu performans seçim sürecinin adil ve dürüst bir şekilde yürütülmesi ve sonuçlandırılmasının teminatını oluşturacaktır. Türkiye'de seçim teşkilatı ile seçimlerin işleyişinin karşılaştırmalı hukuk perspektifinden tüm yönleriyle ele alındığı bu çalışmanın amacı; ülkemiz açısından daha etkin bir seçim yönetim ve denetim mekanizmasının hayata geçirilebilmesi için uygulayıcılara karşılaştırmalı hukuk pratikleri perspektifinden bir model önerisi sunmaktır. ; Elections, which are the key to democracy, are the most effective means for political supervision in which individuals make choices from among political parties, which compete to build their lives. The role of elections in shaping political life causes them to be paid enormous attention. In the past, elections were regarded as a means to determine the political power only, but today, especially under the influence of the 2000 American presidential elections and the developments it led to, they have become the center of attention for politics and academic World. Whether they are democratic or not, governments are determined through elections all over the world except for countries that are governed by dictatorships. The fact that countries of the world have different political and historical experiences and have their own unique political traditions have caused different elections systems to be adopted. This difference in turn has caused different methods and models to be adopted in the activities conducted during the implementation of elections. The desire to hold an election where voters' choices are reflected fairly and honestly in the ballot boxes requires autonomous and organizational structures that are well-organized, where personnel determined on the basis of merit are employed, that possess the technological infrastructure, have an undamaged social prestige and image and are totally out of reach of the interference of the party in power. Fair and honest elections will be possible only when institutions and boards that are responsible for the management and supervision of elections are equipped with effective managerial and supervisory mechanisms. Activities aimed at managing and supervising elections exhibit variations because the election management and supervision models which countries adopt change from country to country. In spite of this difference, he common goal of all these models is to manage the process of transferring voters' will to the polls properly and prevent injustices that might arise in the process. In this sense, these institutions and committees have very serious tasks and obligations in ensuring sustainability of democracy. Positive performance that will be displayed by the said institutions and committees will guarantee that the election process will take place and be completed fairly and honestly. The purpose of this study, in which election organization and election mechanisms have been handled in all aspects from the perspective of comparative law, is to propose a model to implementers from the perspective of comparative law practices in order to put into a practice a more effective election management and supervision mechanism.

Balıkesir Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı ; Avrupalılaşma, modernleşme ile özdeş tutulmaktadır. Modernleşmek, ayrıca din ve devlet işlerinin birbirinden ayrılması ve laik yönetim anlayışının uygulanmasını gerektirir. Avrupalılaşma, "aydınlanma" anlamına gelmemektedir. Avrupalılaşma, bu çalışma kapsamında, Avrupa yaşam standartlarını, Avrupa hukukunu, Avrupa'nın demokratikleşme düzeyini, Avrupa alt yapısını, rasyonel dış politika düşüncelerini, istihdam politikalarını ve insan haklarını kendi iç politikalarımız haline getirmemiz anlamına gelmektedir. Türkiye, bölgesel bütünleşme hareketleri içinde en başarılı olan Avrupa topluluğu doğrultusunda, tercihini 1963 yılında imzalanan Ankara Antlaşması ile AB'den yana yapmıştır. AB'ye olan coğrafi yakınlık, dış ticaretin büyük bir kısmının AB ile yapılması bu tercihin nedenleri arasında sayılabilir; ancak en önemli neden AB'nin batılı anlamda modernleşmenin merkezi oluşudur. Nihai hedefi tam üyelik olarak belirleyen, Türkiye, 1963'de yürürlüğe giren Ortaklık Anlaşması daha sonra 1994'de Gümrük Birliği anlaşmasının imzalanması ile tam üyeliğe doğru yol almaktadır. Yapılan anlaşma 3 dönemden oluşmaktadır. AB açısından, Gümrük Birliği, kurumsal temelinin bir parçasını oluştururken, Türkiye için ise uluslararası alanda rekabet gücünü artıran ve dünya ticaretini teşvik eden, ülke mevzuatının önemli bir bölümünü AB mevzuatı ile uyumlaştıran bir çerçeve olarak hizmet vermektedir. Ortaklık ilişkisi, bu süreçte gelişirken Türkiye 1987 yılında Tam üyelik başvurusu yapmış ve 1999 Helsinki zirvesinde aday ülke olarak tanınmıştır. 3 Ekim 2005 tarihinde ise üyelik için en önemli adım olan Katılım Müzakereleri başlamıştır. Bu çalışmada, Gümrük Birliği ve Tam üyelik görüşmelerinin Türkiye'nin Avrupa Birliği uyum sürecine katkısı incelenecektir. Bu incelemeyi yapabilmek için, Birinci bölümde; Türkiye Avrupa Birliği ilişkilerinin tarihçesi ve Avrupalılaşmanın ne olduğu ve neden hedeflenildiği anlatılacaktır. İkinci bölümde ise; Gümrük Birliğinin Türkiye'nin Avrupalılaşmasına katkısı, Üçüncü bölümde ;Avrupalılaşma süresince Türkiye'nin AB müktesabatına uyumu ve Dördüncü bölümde; Türkiye'nin Avrupalılaşmasında siyasal, sosyal ve kültürel boyutu ele alınıp incelenecek ve irdelenecektir. ; Europeanization is emphasized with modernization. Separation of the religion and the government comes with modernization and it also brings the secular management system. Europeanized means: `to become luminous'. In this study, Europeanization mean to have the life standards of Europe, to have the law system of Europe, to have the level of Democracy in Europe, to have the infrastructure of Europe, to have the rational foreign policy ideas of Europe, to have the fortification politics of Europe, and to have the human rights policy of Europe and turn them all into our own political system. Within the most successful regional totalitarian movements, being part of European Union has been the choice of Turkey with the 1963 Agreement of Ankara. There are several reasons for the choice of Turkey to want to be part of European Union. Some of which are; the geographical advantages of the closeness of Turkey to Europe, most of the export businesses are done within Turkey and Europe and if you compare the European Union with other Unions in different part of the world, EU is the most well known Union. Moreover, the most important reason for Turkey to want to be part of European Union is because Europe is the center of western modernization. The Partnership Agreement that came into effect in 1973 determines as the final target of Customs Union Agreement between Turkey and European Economic Community. The purpose of the agreement forms in 3 different terms. For the European Union, Customs Union is the foundation of corporate. For Turkey, in the international arena, Customs Union triggers the competition power, it encourages the world trade and it also serves as the body of current law of Turkey that brings a harmonize frame with the body of current law of European Union. During development of the partnership, in 1987, Turkey applied for the full membership for the European Union. In 1999, Helsinki Summit Turkey was well-known as a candidate. In October 3rd 2005, the most important step for the membership, consultation of participation has started. In this study, Customs Union and full membership negotiations and how this can be for the benefit of Turkey's harmonization process will be examined. In this study: the first part examines and inspects the history of Turkey and European Union relations and what is to be Europeanized and why this is a target for Turkey; The second part examines and inspects the impact of the Customs Union over Turkey's target towards Europeanization; The third part examines and inspects the Turkey's adjustment during the Europeanization process.; finally the fourth part of the study examines and inspects Turkey's diplomatic, social, and cultural dimensions.

Dünya'nın çeşitli bölgelerinde yaşanan iç çatışmalarda tarafları harekete geçiren temel motivasyon unsurları arasında, kimliğe dayalı farklılıklardan doğan gerilimler önemli bir yer tutmaktadır. Bu doğrultuda; birbirinden farklı birçok etnik ve dini kimliği bünyesinde barındıran Suriye'de, bu çeşitliliğin ülkenin siyasi tarihine ve ülkedeki iç savaşa ne şekilde ve hangi ölçülerde etki ettiği bir tartışma konusudur. Her ne kadar iç savaşı bütünüyle bu dinamikler üzerinden açıklamak doğru değilse de ülkede etnik ve dini kimlikler arasında modern tarihi süreçte görülen kutuplaşmalar, Suriye'nin 20. Yüzyıl tarihini şekillendirdiği gibi, manda dönemindeki Fransız idarecilerin azınlıklar üzerinden güç devşirme politikası da uzun vadede ülkede bir azınlık iktidarının doğmasına yol açmıştır. Geniş bir toplumsal meşruiyetten yoksun olan Esad ailesinin Nusayri azınlık iktidarı, ülkeyi kırk yılı aşkın bir süre boyunca her türlü demokratik temelden yoksun ve oldukça otoriter bir şekilde yönetmiştir. Bu süre zarfında devletin bütün güç aygıtları kullanılarak ülkede çoğunluğu teşkil eden toplumsal bileşenlere yönelik her türlü baskı ve şiddet politikası uygulanmıştır. Bu sindirme politikası, ülkede etkin bir muhalefetin oluşmasını engelleyemediği gibi aksine toplumda içten içe büyüyen bir öfke birikmesine yol açmıştır. 2011'de patlak veren iç savaş bu öfke birikmesinin bir sonucudur. Bu çalışmada; Suriye'deki etnik ve dini farklılıklardan kaynaklanan çatışmaların, ülkenin siyasi tarihi üzerindeki şekillendirici etkisi ve iç savaşın başlamasındaki rolü araştırılmış ve bu farklılıkların iç savaş sürecinde de tarafları harekete geçiren temel saikler arasında olup olmadığı incelenmiştir. Araştırma bulgularına göre; ülkedeki etnik ve dini farklılıkların hem ülkenin modern siyasi tarihini şekillendirici temel ekenlerden biri olduğu hem de tarafların çatışma hatlarındaki konumlarına bakıldığında iç savaşın başlamasında belirleyici rol oynadığı görülmüştür. İç savaşın radikalleşen safhalarındaki söylemlere bakıldığında ise başlardaki demokratik dönüşüm beklentilerinin, mezhep savaşına dayalı bir propagandaya terk edildiği görülmüştür. Sonuç olarak yaygın kanaatin aksine, Arap Baharı ya da Suriye'deki rejimin salt otoriter doğası, ülkedeki savaşın ortaya çıkmasındaki yegâne etkenler değildir. Başlangıcı itibariyle Suriye İç Savaşı; ülkenin uzun yıllar içinde bulunduğu kimliğe dayalı kutuplaşmanın ve bir azınlık diktatörlüğü altında ezilen toplumun çoğunluğunun, kendileri açısından uygun konjonktür oluştuğunda taleplerini şiddete dayalı bir şekilde ifade etmesinin sonucudur. --- Tensions arising from differences based on identity have an important place among the basic motivation factors that mobilize the parties in the internal conflicts in various regions on the world. Accordingly, in Syria where many different ethnic and religious identities live, it is a matter of debate in what way and to what extent this diversity has affected the political history of the country and the civil war in the country. Although it is not true to explain the civil war entirely through these dynamics, the polarization between ethnic and religious identities in the country in the modern historical process shaped Syria's 20th century history, and the policy of French administrators in the mandate period to recruit power over minorities has also led to the emergence of a minority power in the country in the long term. Deprived of a wide range of social legitimacy, the Nusayri minority government of the Assad family has ruled the country in a rather authoritarian manner, devoid of any democratic basis for more than forty years. During this period, all kinds of pressure and violence policies have been applied against the social components that constitute the majority in the country by using all the power devices of the state. This intimidation policy has not prevented the formation of an effective opposition in the country, and on the contrary, it has caused an internally growing anger in the society. The civil war that broke out in 2011 is the result of this anger buildup. In this study, the shaping effect of the conflicts arising from ethnic and religious differences in Syria on the political history of the country and its role in the onset of the civil war has been investigated and whether or not these differences are among the basic motives that mobilize the parties during the civil war process have been examined. According to the research findings, it is seen that the ethnic and religious differences in the country are one of the fundamental factors that shape the modern political history of the country, and when the positions of the parties in the lines of conflict are examined, they play a determining role in the beginning of the civil war. Considering the statements in the radicalizing phases of the civil war, it has been seen that the initial expectations of democratic transformation were abandoned to propaganda based on sectarian warfare. In conclusion, contrary to popular belief, the Arab Spring or the purely authoritarian nature of the regime in Syria are not the only factors in the emergence of the war in the country. As of the beginning, the Syrian Civil War is the result of the polarization based on identity in the country for many years and the majority of the society oppressed under the dictatorship of a minority, expressing their demands based on violence when the appropriate conjuncture is formed for them.

Danışman: PROF. DR. HASAN SELÇUK KÖNİ Yer Bilgisi: İstanbul Gelişim Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Anabilim Dalı Konu: Uluslararası İlişkiler = International Relations ; Devletlerin vatandaşlarını soykırım, savaş suçları, insanlığa karşı suçları ve etnik temizlik suçlarına karşı koruyamadığı, korumakta isteksiz davrandığı ya da kendi vatandaşlarına karşı şiddet uyguladığı durumlarda egemenlikten kaynaklanan sorumluluk açığı bulunmaktadır. Bu açık koruma sorumluluğu kavramının ortaya çıkmasıyla birlikte müdahale yetkisinin uluslararası topluma verilmesiyle kapatılmaya çalışılmıştır. Egemenlik kavramı nüfusun iç savaş, isyan, baskı ya da devletin başarısızlığı sonucu ciddi bir zarara uğradığı ve hükümetin durumu kontrol altına almada başarısız olduğu durumlarda yerini sorumluluk olarak egemenlik' kavramına bırakmıştır. Devletin üzerinde tam ve mutlak hâkimiyeti olduğu ülke topraklarından ayrı tutulan insanların, salt egemenliğin bir parçası olmayacağı anlayışı uluslararası antlaşmalar ile geliştirilmiştir. Üç aşamalı bir yapı üzerine kurulu bu sorumluluk "insani müdahale" gibi zorlayıcı tedbirleri içermekte, "insani müdahale"den farklı olarak "önleyici diplomasi" ve "yeniden inşa" sorumluluklarını da uluslararası topluma yüklemektedir.Koruma sorumluluğunun varlığının kabul edilmesiyle birlikte, uluslararası barış ve güvenliği sağlama konusunda birincil derecede yetkili uluslararası aktör olan Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin norm uygulayıcısı olarak uluslararası barış ve güvenliğin tehdidi dışında bir sebeple ilgili devletin rızası olmadan egemenliğine müdahale etme yetkisinin olduğu kabul edilmiştir. Ancak normun uygulaması aşamasında üç sütunlu yapıda öngörülen sıraya riayet edilmemesi, müdahalenin insani koruma amacı dışında doğrudan bir devletin siyasi bütünlüğüne ve bağımsızlığına müdahale şeklinde gerçekleşmesi, müdahalenin son çare olması ilkesine uyulmaması ve uygulamadaki istikrarsızlık normun gelişimini sekteye uğratmıştır. Bu çalışmada, uluslararası toplumun koruma sorumluluğu adı altında ilk zorlayıcı müdahalesi olma özelliğine sahip olan Libya müdahalesi ile benzer iç çatışmalara sahne olan Suriye hakkında Güvenlik Konseyi'nin 2011'den günümüze almış olduğu kararların nitel içerik analizi yapılmıştır. Bu analiz sayesinde koruma sorumluluğu normunun uygulanış şekli, uluslararası hukuk normlarına uygunluğu, uluslararası pratiğin tutarsızlığının nedenleri ve küresel sistem düzeyinde P5'in aralarındaki güç ilişkilerinin normun uygulanmasına yansıması irdelenmiştir. Sonuç olarak bir devlette insani krizin ortaya çıktığı olaylarda yetkili otorite tarafından yapılacak olası bir müdahalenin amacının "norm mu? egemenlik mi?" olduğu sorunsalı uluslararası ilişkiler teorileri ve uluslararası hukuk kuralları çerçevesinde değerlendirilmiştir. ; There is a lack of responsibility for sovereignty when states cannot protect their citizens against genocide, war crimes, crimes against humanity and ethnic cleansing, or are reluctant to protect them or use violence against their own citizens. With the emergence of this concept of open responsibility for protection, it has been tried to be closed by giving the intervention authority to the international community. The concept of sovereignty has been replaced by the concept of sovereignty as responsibility where the population has suffered serious damage as a result of civil war, rebellion, repression or failure of the state and the government has failed to control the situation. The understanding that the people who are separated from the territory of the country where the state has full and absolute sovereignty will not be a part of pure sovereignty has been developed by international treaties. This responsibility, which is based on a three-stage structure, includes coercive measures such as humanitarian intervention, and, unlike "humanitarian intervention" imposes"preventive diplomacy"and" reconstruction "responsibilities on the international community. With the recognition of the responsibility of protection, international peace and security As the norm enforcer of the United Nations Security Council, which is the primary international actor competent to provide, it is recognized that it has the authority to intervene in the sovereignty of the state without the consent of the relevant state for a reason other than the threat of international peace and security. However, failure to comply with the order envisaged in the three-pillar structure during the implementation of the norm, the fact that the intervention took place in the form of an intervention directly to the political integrity and independence of a state other than the purpose of human protection, the non-compliance with the principle of being the last resort of the intervention and the instability in practice interrupted the development of the norm. In this study, the qualitative content analysis of the decisions taken by the Security Council since 2011, which has witnessed similar internal conflicts with the Libya intervention, which is the first coercive intervention under the name of protection responsibility of the international community, has been conducted. With this analysis, the application of protection responsibility norm, compliance with international norms of law, the reasons of inconsistency of international practice and the reflection of the power relations between P5 on the implementation of the norm at global system level were examined. As a result, the question of whether a possible intervention by the competent authority in the events of humanitarian crisis in a state is 'norm or sovereignty? It has been evaluated within the framework of international relations theories and international law rules.

ÖZET Türkiye'nin güney doğu komşusu olan Kuzey Irak ya da Irak anayasasına göre resmi adıyla Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) son beş yılda Türkiye'nin Ortadoğu'ya açılan tek kara kapısı konumuna gelmiş bulunmaktadır. TUİK'in son beş yıllık ticari rakamlarına bakıldığında Irak, Türkiye'nin (ki burada civarındaki pay IKBY'e aittir), Almanya'dan sonra en büyük ikinci ticaret ortağıdır. Mal, hizmet, insan ve sermaye gibi her türlü ticaret hareketliliğinin olduğu Türkiye ile Kuzey Irak arasında legal ve illegal (kaçakçılık) olmak üzere iki tür yoğun ekonomik ilişki bulunmaktadır. Yaptığımız saha çalışmasında da görüleceği gibi illegal ticaret, legal ticaretten neredeyse daha fazladır. Bunun başlıca sebepleri ise, coğrafi nedenlerden dolayı sınır kontrolünün zorluğu, petrol, sigara ve çay gibi ticari ürünlerde iki taraf için ciddi karlı fiyat farklılığı, komşuluk, ortak dil, akrabalık ilişkileri, IKBY'de özellikle petrolün sudan ucuz olmasına karşın Türkiye'de aşırı pahalı olması…gibi nedenler Türkiye ile Kuzey Irak arasındaki ticaretin başlıca sebeplerini oluşturmaktadır. Bu sürecin hızla geliştiği son onüç yılda Türkiye ile IKBY arasındaki ekonomik ilişkileri güçlendiren iki önemli tarihi süreç yaşanmıştır. İlki 2003 yılı Nisan ayında Saddam Hüseyin'in devrilmesinden sonra Kuzey Irak'ın Irak anayasasına göre IKBY olarak resmi olarak varlığının kabulu, diğeri ise 21 Mart 2013 yılında Türkiye'de PKK ile kırk yıllık silahlı çatışmayı (Temmuz 2015'te fiilen bitmiştir) geçici olarak donduran çözüm süreci. Çalışmamız bu aşamaların ikinci maddesi kapsamında üç ana bölümden oluşmaktadır. Birinci Bölüm: Türkiye ile Irak arasındaki ekonomik, sosyal, tarihsel ve siyasal ilişkiler, İkinci Bölüm: 2002-2013 yılları arasında Türkiye ile IKBY arasındaki ekonomik ilişkiler, Üçüncü Bölüm: Çözüm süreci döneminde (Mart 2013 ve Temmuz 2015) tarihleri arasında Türkiye-IKBY arasındaki ekonomik ilişkiler. Bu çalışmada Türkiye-IKBY arasındaki ekonomik ilişkilerde çözüm sürecinin yeri ve 6 önemi üzerinde durulmuştur. Bu kapsamda hem sahada çalışılmış hem de teorik bilgilerden yararlanmıştır. Yapılan çalışmada çözüm süreci döneminde (Mart 2013-Temmuz 2015) legal ve illegal (kaçakçılık) yollarla Türkiye ile IKBY arasında ekonomik ilişkilerde ciddi artışlar görülürken, Temmuz 2015 yılından itibaren fiilen ve resmen biten çözüm süreci sonrasında, Güneydoğu'da başlayan silahlı çatışmalar ve Kerkük –Yumurtalık boru hattı, Türkiye-Irak arasındaki ana sınır kapısı konumunda olan Habur sınır kapısı yoluna yapılan saldırılar sonucu Türkiye ile IKBY arasında ekonomik ilişkilerin ciddi kırılmaya uğradığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Türkiye, IKBY, Çözüm Süreci, Ticaret, Habur Sınır KapısıABSTRACT Iraq Kurdistan Regional Government (IKRG), with its official name according to the constitution of Northern Iraq or Iraq, which is the south eastern neighbor of Turkey, has become Turkey's only land border gateway to the Middle East in the last five years. Iraq is Turkey's second largest trade partner after Germany where about 90% of the shares belong to the IKRG looking at the last five years' trade figures of the Turkish Statistical Institute (TURKSTAT). There are two types of intensive economic relations between Turkey and Northern Iraq, where goods, services, people and capital have all kinds of trade activity, both legal and illegal (smuggling). Illegal trade is almost more than legal trade as we can see from field work that we did. The main reasons for this are the difficulty of border control due to geographical reasons, the serious profitable price difference for the two sides in commercial products such as petroleum, cigarettes and tea, neighboring, common language, kinship relations, although the oil is especially cheap in IKRG, extremely expensive in Turkey are the main causes of trade between Turkey and Northern Iraq. Two important historical processes have been experienced that strengthen the economic relations between Turkey and IKRG during which this process has developed rapidly in the last thirteen years. The first was the official acceptance of Northern Iraq (as an IKRG under the Iraqi Constitution) after the overthrow of Saddam Hussein in April 2003 and the other is a solution process that temporarily halts the forty-year armed conflict with the PKK in Turkey in March 21, 2013 (actually ended in July 2015). Our work consists of three main parts under the second item of these steps. Chapter One: The economic, social, historical and political relations between Turkey and Iraq, Chapter Two: Economic relations between Turkey and IKRG in 2002-2013, 8 Chapter Three: Economic relations between Turkey and IKRG between March 2013 and July 2015 during the solution process. This study focuses on the place and the importance of the solution process in the economic relations between Turkey and IKRG. In this context, both field work and theoretical information are used. It has been seen that economic relations between Turkey and IKRG have been seriously broken the result of armed conflicts starting in the Southeast and the attack on Kerkuk-Yumurtalık pipeline, the Habur border gate road, which is the main border gate between Turkey and Iraq after the de facto and formally ending solution process since July 2015, while there has been a significant increase in economic relations between Turkey and IKRG through legal and illegal (smuggling) routes during the solution process (March 2013 - July 2015). Key Words: Turkey, IKRG, Solution Process, Trade, Habur Border Gate

Türkiye'de liberaller arası bölünmeyi ele alan bu çalışma, yaklaşık elli yıl arayla kurulan ve benzer süreçleri yaşayan, iki önemli liberal sivil toplum kuruluşunun ayrışmalarını konu edinmektedir. Bu sivil toplum kuruluşları; 1947 yılında Ahmet Emin Yalman ve Ali Fuat Başgil tarafından kurulan Hür Fikirleri Yayma Cemiyeti ve Atilla Yayla ile Mustafa Erdoğan'ın 1992 yılında kuruculuğunu yaptıkları Liberal Düşünce Topluluğu'dur. Ülkede, tek parti yönetimine karşı, 'liberal değerler' üst söylemiyle mücadele veren Hür Fikirleri Yayma Cemiyeti, çok partili hayata geçiş ile birlikte, kimlikler üzerinden 'liberal kavrayış farklılıkların' açığa çıkması sonucunda dağılmıştır. Yalman'ın liberalizme bakışı Batılılaşma, serbest girişim, ilerleme, basın özgürlüğü ve yabancı sermaye gibi unsurlar etrafında şekillenirken, Başgil liberalizmi, daha çok muhafazakâr kesimin, düşünce, din ve ibadet özgürlüğü olarak algılamaktadır. Başgil'in görüşlerindeki baskın muhafazakâr içerik, Yalman tarafından aydınlanma ürünü olan liberal felsefeye tamamen zıttır. Cemiyet, Başgil ve Yalman'ın ortak hedefi olan Demokrat Parti'nin iktidara gelmesinin ardından, liberal öz ile muhafazakâr eğilimler arasındaki sınır noktasında sorun yaşayarak bölünmüştür. Dünyada kabul gören liberalizm kavrayışı ile Türkiye'de algılanan liberalizm pratiğinde açığa çıkan benzer bir paradoks, Liberal Düşünce Topluluğu'nun iki önemli ismi Mustafa Erdoğan ile Atilla Yayla arasında yaşanan fikirsel ayrışmanın da temelini oluşturmuştur. Liberal düşüncenin merkezi olan Batıda, liberalizmin evrensel ilkeleri: bireycilik, özgürlükler, hukukun üstünlüğü, rekabete dayalı piyasa düzeni, demokrasi ve sınırlı devlet gibi sayısını çoğaltabileceğimiz unsurlardır. Bu ilkelerle birlikte, bugün liberalizmden bahsederken salt bir kavram ya da ideolojiden değil, dünya genelinde mutlak kabul gören genel bir siyasi ve uluslararası düzenden bahsetmekteyiz. Türkiye'de ise daha çok liberal fikirlerle muhafazakârlık vii içiçe geçmiş görünmektedir. Türkiye'de "sağ-liberal" geleneği temsil eden Liberal Düşünce Topluluğu (buradaki "sağ" kelimesi, liberal yelpazedeki tercihleri değil, kökenini ifade etmektedir) sağ muhafazakâr çevreden gelip liberal fikirleri temelde kabul eden fakat geçmişte sahip olduğu muhafazakâr refleksleri koruyan bir grubu işaret eder. Liberal Düşünce Topluluğu içinde ağırlıklı olan, Anadolu kökenli, orta-alt sosyo-ekonomik sınıftan beslenen bu damar, topluluğun muhafazakârlar ile kentli, sekülerle dindar arasında bir köprü görevi görebilmesi gibi ülkeye has bir işleve de sahiptir. Ancak Gezi Olayları ile birlikte muhafazakâr iktidar ile modernist milliyetçi kesimler arasında beliren derin fikir ayrılıkları, Liberal Düşünce Topluluğu'nun geçmişteki rolünü sorgulamasına ve nihayetinde topluluğun bölünmesine yol açmıştır. Benzer diyalektiklere sahip Hür Fikirleri Yayma Cemiyeti ile Liberal Düşünce Topluluğu'nu karşılaştırarak Türkiye'de liberalizmin kapsamlı bir fotoğrafını da çekmeye çabalayan bu çalışma, ülkede liberal ilkeleri savunma iddiasında bulunan entelektüel kesimin, egemen ideolojiye mensup; liberal hoşgörü ve otonom birey ilkelerine sahip birer cemiyet üyesi olmaktan çok, siyasi tutum arayışında birer cemaat mensubuna dönüşerek, ideolojilerini salt bir doktrin olmaktan ziyade iktidar ekseninde (yakınlık/karşıtlık) konumlandırmalarını göstermesi bakımından ilginçtir. ; This thesis compares two non-governmental organizations, Association for Liberal Thinking (ALT) and Society for the Propagation of the Free Ideas (SPFI), who have adopted liberal ideas but dissented with an interval of 50 years. To compare these two historically similar cases allows us to make a dynamic and real analysis of liberalism in Turkey. The concept of liberalism in the Western world which creates modernity, liberal philosophy, liberal ideologies and transfers it to societies like us in the form of "modernization", contain universal principles adopted by the whole world today. The whole international order has shaped on liberal principles. Therefore, when talking about liberalism, we should not ignore that we are talking about common denominators of people, life, political order and international system, which adopted as a common denominator and dominant in the world today, not from ideologies, concepts or structures of philosophy. Liberal debates in Turkey along with the dichotomy within the community of Association for Liberal Thinking should be assessed by taking into account the overall hegemony. ALT is a group of people predominantly from right conservative circles who have met with liberalism thereafter and could not completely get rid of their old habits. With these features, they have served as a bridge between conservatives and urban, secular-modern segments. When there was a clear opposition between the conservative power and modern segments due to the Gezi events, the ALT had difficulty playing this role within itself and was divided into two groups that criticize each other fiercely. When the Democratic Party came to power in 1950, Başgil and Yalman, who founded the SPLT, opposed the Single Party administration, but later they differentiated just like ALT. ix ALT in Turkey represents "right-liberal" tradition. However, the word "right" here expresses the origin, not the preferences in the liberal spectrum. The dissociation in ALT, according to the origin criteria, is not a principled but a right-left conjunctural purification. In 1950, a strong despute on liberalism took place between Yalman and Başgil. The Single Party Period was over, and the multi-party life started. In the struggle of liberalism. Yalman and Başgil lost their common enemy. While Yalman sees liberalism as a necessary element for westernization, free enterprise, progress, freedom of press and foreign capital; Başgil views liberalism as the worship freedom of the conservative segment. However, according to Yalman, Başgil's views were not compatible with the liberal view, which is the product of western philosophy and enlightenment. That's why, measures taken against religion were suitable and appropriate. The separation between Mustafa Erdogan and Atilla Yayla triggered by the Gezi events was a conjunctural rather than a principled one which is related to the attitude towards the government. The dynamics of this decomposition showed that, there is a huge gap between liberalism in the world and liberalism in Turkey.

Demokratik sistemlerde seçimin önemi ve yeri tartışılmaz bir gerçektir. Seçimler ile halk kendisini yönetecek kişileri seçmektedir. Seçim yarışına giren adaylar herhangi bir siyasi partinin adayı ya da bağımsız aday olabilirler. 13 Mart 2018 tarihinde yapılan yasa değişikliğine kadar yapılan bütün seçimlerde siyasi partilerin seçim sürecinde yasa gereği ittifak yapmaları yasaktı. Yapılan yasa değişikliğiyle seçim ittifaklarının önündeki engeller kaldırılarak, siyasi partilerin seçimlerden önce ittifak yapmalarının önü açılmıştır. Dolayısıyla seçim ittifakları seçim sonuçlarını etkileyen önemli bir unsur haline gelmiştir. Seçim ittifakı birden fazla partinin seçimlerden önce veya seçim sırasında kalıcı ya da geçici güç, iş ya da eylem birliği yapması şeklinde tanımlanmaktadır. Seçim ittifaklarının seçim öncesi ittifaklar ve seçim sonrası ittifaklar türlerinin dünyada birçok örneği bulunmaktadır. Ülkemizde ise resmi olarak seçim ittifaklarıyla ilk kez 24 Haziran 2018 seçimlerinde karşılaşılmıştır. Yasa değişikliği sonrasında Türkiye'de yapılan seçimlerde ittifakların seçim sonuçlarına olan etkisi bu çalışmada kapsamlı bir şekilde ele alınmıştır. Bu çalışma ile seçim ittifaklarının bölgeler ve iller bazında siyasi partilerin oy dağılımı üzerinde önemli bir etkisinin olduğu belirlenmiştir. Seçim ittifakının, oy oranı yüksek olan AK Parti ve CHP gibi siyasi partiler üzerindeki etkisinin daha düşük olduğu; baraj altında kalan İYİ Parti, SP ve BBP ve oy oranı düşük olan MHP gibi siyasi partiler üzerinde ise olumlu etkisinin daha fazla olduğu görülmüştür. Bu durum küçük partilere siyasi çizgilerine yakın olan ve baraj sorunu olmayan partiler ile pazarlık masasına oturma fırsatını sunmaktadır. HDP ise ittifaklardan bağımsız olarak girdiği son seçimlerde önceki seçimlere göre oy sayısını arttırmıştır. Ayrıca seçim ittifakları tüm siyasi partilere mecliste temsil edilme fırsatını da sunmaktadır. Seçim ittifakları Türk siyaset tarihine katkı sağlayarak siyasi partiler arasında yaşanan oy geçişlerini kolaylaştırmaktadır. Sonuç olarak siyasi partiler olanaklarını ve güçlerini bir araya getirerek yalnız başlarına ulaşamayacakları siyasi hedeflerine seçim ittifakları ile ulaşma şansı yakalamıştır. Seçim ittifakları hükümetlerin kurulmasında, meclisteki sandalye sayısının belirlenmesinde ve diğer siyasi süreçlerde siyasi partilerin aktif olmalarına olanak sağlamaktadır. Türkiye'nin kozmopolitik nüfus yapısı göz önünde bulundurulduğunda farklı siyasi partilerin ve bu partileri destekleyen farklı kitlelerin olduğu söylenebilir. Dolayısıyla seçim ittifakları farklı etnik yapıda ve inançtaki siyasal görüşlerin bir araya gelmesine de imkân sağlamıştır. Seçimlere katılım oranı 2015 yılında .6 iken, 2018 yılında ise .37 olarak gerçekleşmiştir. Seçimlere katılım oranında %0.77 birimlik artış, ittifaklara dâhil olan küçük siyasi partilerin mecliste temsil edilme şansının olacağı ümidiyle söz konusu partilerin seçmenlerinin sandığa gitmelerinden kaynaklanmaktadır. Dolayısıyla seçim ittifakları ülkemizde seçimlere katılım noktasında da önemli katkı sağlamıştır. Anahtar Sözcükler: Seçim İttifakı, Siyasi Partiler, İstatistiksel Analiz ; In democratic systems, the importance and place of election is an indisputable fact. With the elections, the people choose the people who will manage itself. Candidates entering the election race can enter to the elections as candidates for any political party or as independent candidates. Till the elections held until March 13, 2018, political parties were forbidden to make alliances in the election process, but with the amendment made on this date, the obstacle to the election alliance was removed and the way for political parties to make alliances before the elections was opened. So, the election alliances have been an important issue affecting the election results. The election alliance is defined as the fact that more than one party cooperates with permanent or temporary power, work or action before or during elections. There are many examples of the election alliances in the world, before and after the election. In Turkey, official election alliances were applied in the June 24, 2018 elections, the first time. In the elections after the amendment of the law, the effect of the alliances on the election results is comprehensively discussed in this study. By the study, it was determined that the election alliances had a significant effect on the distribution of votes of political parties on the basis of regions and provinces. HDP increased the number of votes compared to previous elections in the last elections it entered independently from alliances. It was observed that the election alliance had a lower impact on political parties such as the AK Party and the CHP which had a high voting rates, and had a positive effect on the political parties such as the IYI Party, the SP and the BBP that under the election threshold and the MHP with a low voting rate. This gives small parties the opportunity to sit at the bargaining table with parties that are close to their political lines and have no election threshold problems Election alliances also offer to all political parties the opportunity to be represented in parliament. Election alliances contribute to the history of Turkish politics and facilitate voting transitions among political parties. As a result, by bringing together the possibilities and powers, political parties have the chance to reach their political goals, which they could not reach alone, through election alliances. Election alliances enable political parties to be active in establishing governments, determining the number of seats in parliament, and other political processes. It can be said that there are different political parties and different fans who support these parties, when considering Turkey's cosmopolitan population structure. Therefore, the election alliances also allow to come together political views which different ethnicities and beliefs. While the rate of participation in the elections was 86.6% in 2015, it was 87.37% in 2018. The 0.77% increase in the participation rate is due to the small political parties' voters going to the polls. Because with the participation of these parties in the alliances, also the hope of party fans to be represented in the parliament will increase. Thus, electoral alliances have provided important contributions also to participation in the elections in Turkey. Key Words: Election Alliance, Political Parties, Statistical Analyses

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan "Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun" ile 18.06.2018 tarihli "Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge" gereğince tam metin erişime açılmıştır. ; 1924 yılında etnik temele dayalı bir kimliğin kabul edilmesiyle birlikte başlayan Kürt sorunu, uzun bir zaman ?etnik ayrılıkçı eylemler? olarak tanımlanmış ve ?Kürt kimliği?, ?Kürt sorunu? gibi kavramlar ise kullanılmamıştır. 2010 Türkiyesi'nde, çözümün halen bulunamamış olması, kuşkusuz bu gecikme ile yakından ilişkilidir.Cumhuriyet Yönetimi ve Tek Parti Hükümeti, o dönemde çıkan Kürt isyanlarını, ?eşkıya direnci? olarak tanımlamış ve sert tedbirlerle Kürtlerin direnişini bastırmıştır. Adnan Menderes'in başbakanlığı döneminde, Kürtler ve Güneydoğu Bölgesi hakkında, sosyo-ekonomik ve demokratik bir politikadan söz edilse de, Kürt kimliğinin ve Kürt sorunun inkarı, 1990'lı yıllara kadar devam etmiştir. 1960'tan itibaren yükselen Kürt hareketi ve PKK terörü, yine bu çerçevede değerlendirilmiştir. Aslında bu dönemde Kürt grupları da, bir yandan kendi kimliklerinin tanınmasını isterken, diğer yandan özerklik talep etmişlerdir. Sol Kürt grupların ortaya çıkmasıyla birlikte, Kürtlerin taleplerinde sosyalist eğilimler belirmeye başlamıştır. 1984 yılında Kürt hareketlerini bünyesinde barındıran PKK ise, Türkiye, İran, Irak ve Suriye'deki Kürtleri tek çatı altında birleştiren bağımsız Kürdistan anlayışını benimsemiştir. Günümüze kadar, PKK'nın silahlı eylemleri devam etmiştir. Hatta PKK, Avrupa ülkelerinde de örgütlenerek, bu ülkelerden siyasi destek sağlamaya çalışmıştır.1990'lı yıllar, diğer bir ifadeyle Soğuk Savaş'ın bitimi, Kürt sorununun mahiyetinde önemli değişikliklere sahne olmuştur. Bu dönemde Kürt sorunu, başta dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal olmak üzere, siyasal aktörler tarafından kabul edilmiş ve soruna yönelik demokratik çözüm arayışları başlamıştır. Ancak yine de, Kürt sorunu konusundaki geleneksel yaklaşımları kırmak mümkün olmadığından, çözüm arayışları söylem olarak kalmıştır.2000'li yıllarda ise, önceki dönemin söylemlerinin somut adımlara dönüştüğü görülmektedir. Bunun en önemli nedeni, Soğuk Savaş'ın sona ermesi ile başlayan, ?insan hakları? ve ?demokrasi? kavramlarının yükselişidir. Türkiye, uluslararası liberal sisteme uyum sağlayabilmek için, tüm demokrasi sorunlarını çözme zarureti ile karşı karşıya kalmıştır. Bu anlamda, Avrupa Birliği'ne tam üyelik hedefi itici güç olarak kabul edilebilir. Diğer yandan, Dağlıca ve Aktütün saldırıları, terörün bitirilmesi konusunda Hükümet'i baskı altına almış ve çözüm arayışlarını hızlandırmıştır.Nihayetinde Hükümet, Kürt sorununun çözümü için, Demokratik Açılım Projesi'ni önermiştir. Demokratik Açılım Projesi bugün, hararetle tartışılmaktadır. Ancak, gerek Kürtlerin talepleri, gerekse siyasal aktörlerin görüşleri incelendiğinde, projenin işlerliğinin olmadığı sonucuna ulaşılmaktadır. Özellikle, Kürtlerin genel af, anadilde eğitim, ayrı bir ulus olarak tanınma ve bölgesel özerklik talepleri, siyasal aktörler tarafından ?bölücü emeller? olarak görülmektedir. Askeri kesim ve muhalefet partileri, bireysel hak ve özgürlüklerin tanınması dışındaki girişimlere şimdilik onay vermemektedir. ; By accepting the ethnic-based national identity in 1924, the Kurdish issue emerged. But for along time that issue was seen as the ethnic separatist movement by the state authorities. Not finding a final solution to the question until today has a direct link to that official approach.The Republican period and single-party government described the Kurdish rebellions as ?eşkıya resistance? and took strong measures in order to suppress them. In the Adnan Menderes Period, socio-economic and democratic policies for Kurdish and Southeastern Anatolia were expressed by the state officials, the Kurdish identity and question was rejected until 1990s. Since 1960 growing Kurdish movement and PKK terorism has been evaluated within the framework of that perspective. In reality in this period the Kurdish groups demanded the reception of their own national identity by the state officials and regional autonomy. With the emergence of leftist Kurdish groups, Kurdish people asked for some Marxist desires. In 1984 PKK, uniting other Kurdish movements under its administrative roof, envisaged establishment of in independent Kurdish state, including the Kurds living in Iran, Iraq, Syria and Turkey. Until today it used the force against the Turkish civilians and army. Even by opening its officies in some European countries, it tried to get their political support.End of the Cold War led to emergence of serious changes in the nature of the Kurdish question. In other words, 1990s one the years where the state officials began to change their perceptions about the issue. In this period the Kurdish issue was accepted by the state official, especially including former President Turgut Özal. They made attempts to find democratic solutions to it. But still they did not put aside their traditional approaches to it; therefore, they did not take some concrete attempts.In 2000s, it is seen that some concrete attempts were taken, because after the end of the Cold War human rights and democracy concepts began to dominate the world politics. In order to adapt itself to the liberal international system, Turkey has been faced with the question of finding solutions to its democratic issues deficiencies. In the meantime it can be accepted that ?the full membership to the European Union? subject is also play a pushing power. On the other hand, PKK?s Dağlıca and Aktütün attacks put the goverment under the suppression in order to stop the PKK terorism and speed up the solution attempts.Concequently the goverment has proposed the ?Democratic Openness Project? in order to find a solution to the Kurdish issue. Today there is a warming debate about the project. But when not only Kurdish demands, but also opinions of the political actors have been analyzed, it can be assumed that within a very short the project cannot be brought into life. Especially Kurdish demands, such as general pardon, education at Kurdish language, necognition of the Kurds as a separate nation, regional autonomy, have still be described by the state actors as the separatist objectives. Military elites and opposition parties do not approve any kind of attempts rather than accepting invidual rights and freedoms.

ÖZETÖzellikle 1958 yılından itibaren Irak'ta, sürekli olarak hükümet darbeleri gerçekleştirilmiştir. Yabancı devletlerin Irak'ın içişlerine karışması (özellikle zengin petrol kaynaklarına kavuşabilmek için), bu darbelerin en önemli sebeplerinden biri olmuştur. Bu nokta da ülke üzerinde Nâsır'ın uygulamaya çalıştığı politikanın her zaman yön değiştirmesi (bir dönem dostu olan bir ülkeyle kısa süre sonra düşman haline gelmesi), Irak'ta kendisine olan sempatiyi ve güveni sarsmıştır. Ülke halkı huzur içinde yaşamak istemiştir, ancak Irak'ta zaten var olan karışıklıklar Nâsır nedeniyle daha da artırmıştır. İlerleyen süreçte Irak'ta bir diğer ülkenin yani Rusya'nın söz sahibi olması ve ülkeye askeri, siyasi, ekonomik ve kültürel olarak yerleşmesi, ülkeyi daha da karıştırmıştır. Irak yetkilileri tarafından her ne kadar kabul edilmemiş olsa da, Irak'ın bir Rus peyki haline geldiği açıkça görülmüştür. Irak-Rusya yakınlaşmasının en olumsuz etkisi, bir zamanlar Nuri Sait Paşa ve arkadaşlarının baskılarından kaçan komünist Kürtlerin Rus gemilere binerek ülkeye giriş yaptığı zaman anlaşılmıştır. Ülkedeki Kürtler ile geri dönen komünist Kürtler arasında yaşanan mücadeleden en çok etkilenen ülke Türkiye olmuştur. Sınırlarımızı aşarak ülkemize iltica eden ve buradan ayrılmak istemeyen (Barzaniler Irak'ı terk etmedikçe geri dönmeyeceklerini söylemişlerdir) Kürtler, Türkiye'yi hem iç siyaset hem de dış siyaset açısından zor durumda bırakmıştır. Darbeleri yakından takip eden Türkiye, bu dönemde hep dostluk mesajları vermiştir. Ancak, Kıbrıs meselesinde takındığı iddialı tavrı, birçok baskı ve zulümle karşılaşan Iraklı Türkler için tam anlamıyla gösterememiştir. İhtilallerin önemli olan diğer bir nedeni de darbe yaparak başa gelenlerin beceriksiz ve idareci yeteneğinden yoksun olmasıdır. İhtilalci liderler tarafından Irak halkına verilen sözler (huzur, refah, zenginleşme), eski hükümetler için yapılan eleştiriler unutulmuştur. Eski hatalar, yeni ihtilalci liderler tarafında tekrarlanmıştır ve böylece Irak'ta kısa aralıklarla birçok darbe gerçekleştirilmiştir. Yaşanan bu kaos ortamında Iraklı Türkler, belirttiğim gibi baskı ve zulümlerle karşılaşmıştır. Bir dönem komünist olmaya bile zorlanan Türkler, ölmeyi tercih ederek canları pahasına savaşmıştır. 1958-1979 yılları arasında Irak'ta yaşanan olaylar, akla hayale sığmaz bir hal almıştır. Bu olaylar nedeniyle Dış İşleri Bakanlığımız tarafından gerekli açıklamalar yapılmıştır ve özellikle sınırlarımızda askeri tedbirler alınmıştır. Türk gençlik dernekleri ve MTTB'nin gösterdiği tepki, takdir edilecek şekilde olmuştur. Birleşmiş Milletlere kadar başvuran bu dernekler, ne pahasına olursa olsun yurttaşlarımızın ezilmesine izin vermeyeceklerini açıklamıştır. 1979 yılında Irak'ta çatışmasız bir şekilde başa gelen Saddam Hüseyin ise, verdiği idam kararlarıyla tam bir diktatörlük sistemi uygulamıştır. Saddam Hüseyin'in başa gelmesi diğer ülkeleri tarafından olağan karşılanmıştır, çünkü Saddam arka planda olduğu dönemde de (Hassan el-Bekr dönemi) ülkeyi sessizce yönetmiştir. İhtilaller konusunda çok deneyimli olan Saddam, kendi mevkiini sağlamlaştırmak ve ülke halkını korkutarak bastırmak için birçok idam kararı almıştır. Böylece Irak, tarihte hep çatışmaların odak noktası olmuştur. ABD tarafından başlatılan Irak'taki son iç karışıklık, günümüzde de devam etmektedir. Akıllardaki asıl soru Irak'ta bulunan Türklerin geleceğinin ne olacağıdır. İşte buna kimse cevap verememektedir. SUMMARYCoup d'états (revolutions) have been realized continuously in Iraq, especially since 1958. The main reason of these revolutions was foreign interventions in the internal affairs of Iraq (the cause of the interventions was especially in order to gain rich oil sources of the country). Public sympathy and trust to Nâsır lost due to his floating policies. For example; Iraq was a friendly country but she became an enemy for Egypt in a short time. People of the country wanted to live in a peace. However, domestic chaos, which prevailed in the Country, was increased because of Nâsır. In the following years, another country (Russia) gained a considerable influence on Iraq. For example in military, political, economic and cultural issues. So this caused to new chaoses in Iraq. Although it was not accepted by Iraqi authorities, it was clearly seen that Iraq had been a Soviet satellite. The worst side of the convergence between Iraq-Russia was seen when communist Kurds escaped from pressures of General Nuri Sait and his friends. Turkey was the most affected country because of conflict between Iraqi Kurds and communist Kurds who had returned to their country. Problems related to Turkey's national and international policies arisen when Kurds sought refuge in. Turkey, who follows the revolutions very closely, sent friendship messages every time. Whereas Turkey adopted direct and systematic approach to Cyprus problem, she couldn't employ the same policy for Iraqi Turks who suffer oppression. Incapable and week leaders were another contributory factors in the coup d'états. Revolutionist leaders had given a wealth of promises to people who live in Iraq, about making the country rich and peaceful place. Nevertheless, promises were broken. New revolutionist leaders made repeated same mistakes which had made by their predecessors. So a lot of revolutions were serially realized in Iraq. Iraqi Turks faced oppression in this chaos. Once Turks had been forced to accepted communism. But they rejected and fought at the expense of their life. Between 1958-1979 dramatic and tragic events had took place in Iraq. Foreign Ministery of Turkey released necessary official statements about the events and the government took military measures along the border. Turks youth associations' reaction was laudable. These associations stated that they did not accept any pressures that exerted on our citizens and applied to United Nations. Saddam Hussein became leader of the Iraq with the help of a bloodless coup in 1979. He established a military dictatorship and ordered several executions. Becoming leader of Saddam was not a surprise for other countries as he had been the driving force behind Hassan el-Bekr. Saddam was an experienced person about revolutions. He ordered several executions in order to strengthen his position. So Iraq had always been the focus of conflicts during history. Unrest period that caused by USA intervention is still lasting today. A question mark hangs over the future of Turks living in Iraq. No one can answer to this question.

Günümüzde insanlar arası ilişkilerin önemi ve kurumlar arası ilişkilerde yönetime katmış olduğu değer ortadadır. Sosyal ortamlardan iş hayatında tüm ilişkiler önemlidir. Kişinin bu iletişim içerisinde göstermiş olduğu tüm tavır ve davranışlar kişinin iletişiminin kalitesini belirlemesi bakımından çok etkilidir. Tarihe baktığımızda da kişiler arası ilişkilerde nezaket ve görgü her zaman önemli olmuş ve ilişkilerin yönünü belirlemiştir. İyi bir iletişim için sosyal ortamlarda adab-ı muaşeret kuralları önemliyken, devlet yönetimlerinde daha da netlik kazanan ve yazılı bir halde de görebileceğimiz protokol kuralları çok önemlidir. Protokol kuralları tarihte ilk dini törenler içerisinde kendisini göstermiştir. Devlet yönetimleri önceleri monarşik bir yapıda ve din ile devlet adamları aynı zeminde yer alırken uygulanan protokol içeren bu dini törenler daha sonraki devlet yönetimlerinde önemli bir yer edinen kamudaki protokolün de başlangıcı sayılabilir. Bu kurallar; öncelik sırası, ast üst arası ilişkiler, yazılı haberleşme, yemek, kabuller, törenler gibi birçok konuda önemli yer teşkil etmektedir. Toplumlar her zaman belli kurallar ve düzen ile birlikte yaşamıştır. Kamu kurumlarının ve devlet yönetimlerinin alanı içerisinde olan protokol kuralları sadece iç değil dış ilişkilerde yani devletlerarası ilişkilerde de her zaman önemli bir konu olmuştur. Tüm ilişkilerin yönünü belirleyen ve yönetimin istikrarını ortaya çıkaran bu kurallar devlet yönetimlerinde de idari ve bürokratik alandaki protokol kurallarıdır. Devlet yönetimlerinde hem içe karşı hem dışarıya karşı uygulanması gereken bu protokol kuralları devletlerin gücünü ve diğer yapılarla ilişkilerinin yönünü belirleme de önemli bir faktördür. Protokol kuralları, kurumlarla kişilerin itibarı ve bu itibarın devamlılığını sağlayan temeli saygı ile nezaket dayanan kurallardır. Protokol kuralları devlet yönetimlerinin daha etkili olmasını sağlarken, devlete güç ve itibar katar. Tarihsel süreçte dünyada olduğu gibi Türk devlet yönetiminde sistem ve düzen her zaman önemli olmuştur. Osmanlı Devleti yönetimi süresince de titizlikle uygulanan bu kurallar teşrifat kalemi tarafından belirlenmiştir. Osmanlı İmparatorluğu birçok tören ve elçi kabullerinde teşrifat konusunda oldukça titiz davranmıştır. Teşrifat ile ilgili kurallar Osmanlı Devletinin yıkılışına kadar devam etmiş, Tanzimat ile başlayan değişim Cumhuriyet ile birlikte son halini almıştır. Bu tezde Osmanlı devlet yönetiminde teşrifatı oluşturan kurallar tarihsel yapı içerisinde ele alınarak, Tanzimat ile birlikte dönüşümü araştırılıp, Cumhuriyet ile birlikte geldiği nokta incelenecektir. Cumhuriyet ile beraber yönetimin değişmesi yapının değişmesini getirmiş ve teşrifat artık protokol kuralları olarak uygulanmaya başlanmıştır. Teşrifat kuralları ile Protokol Kuralları aynı olup sadece yönetim farklılığı sebebiyle ayrılmaktadır. İkisi de devlet yönetiminde uygulanması gerekli kuralları belirlemektedir. Dışişleri Bakanlığına bağlı Protokol Müdürlüğü önde gelim listeleri oluşturarak düzen ile ilgili netlik getirmiştir. Kamu kurumlarının devamlılığı ve işlerliği içinde önemli olan kamu yönetiminin ve kurumlarının vazgeçilmesi olan protokol kurallarının tarihsel boyutta ve Halkla ilişkiler perspektifinde incelenmesi bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. ; Today, the importance of interpersonal relations and the value it has added to management in inter-institutional relations are evident. All relationships are important in business life from social environments. All the attitudes and behaviors of the person in this communication are very effective in determining the quality of the person's communication. When we look at the history, kindness and manners have always been important in interpersonal relations and have determined the direction of the relations. While the etiquette rules are important in social environments for good communication, the protocol rules which are clearer in the state administrations and which we can see in written form are very important. The rules of the protocol have appeared in the first religious ceremonies in history. These religious ceremonies, which had a monarchical structure and the protocol applied when religion and statesmen were on the same ground, could be considered as the beginning of the public protocol which had an important place in the later state administrations. These rules are; Priority order, subordinate relations, written communication, food, acceptances, ceremonies constitute an important place in many issues such as. Societies have always lived with certain rules and order. Protocol rules, which are within the scope of public institutions and state administrations, have always been an important issue not only in internal but also in external relations, i.e. in inter-state relations. These rules, which determine the direction of all relations and reveal the stability of the administration, are the rules of protocol in the administrative and bureaucratic areas in the state administrations. These rules, which must be applied both inward and outward in state administrations, are also an important factor in determining the power of states and the direction of their relations with other structures. Protocol rules are the rules that are based on the respect and courtesy of the reputation and continuity of institutions and individuals. While the rules of the protocol make the state administrations more effective, they add strength and reputation to the state. In the historical process, system and order have always been important in Turkish state administration as in the world. These rules, which were applied meticulously during the administration of the Ottoman Empire, were determined by the grace item. In many ceremonies and ambassadors, the Ottoman Empire was very meticulous about the attendance. The rules concerning the grace continued until the fall of the Ottoman Empire and the change that started with the Tanzimat became final with the Republic. In this thesis, the rules of the Ottoman state administration will be examined within the historical structure, transformation with the Tanzimat will be investigated and the point it has come with the Republic will be examined. Together with the Republic, the change of administration brought about the change of the structure and the grace began to be implemented as protocol rules. Graduation rules and Protocol Rules are the same and differ only due to management differences. Both determine the rules to be applied in government administration. The Protocol Directorate of the Ministry of Foreign Affairs has established clarity on order by creating leading lists. The purpose of this study is to examine the protocol rules, which are important for the continuity and functioning of public institutions, which are the abandonment of public administration and institutions in the historical dimension and Public Relations perspective.

ÖZETOsmanlı İmparatorluğunun son yüzyılları Çarlık Rusya'sıyla yaptığı mücadeleler ile geçmişti. Karadeniz üzerinden yapılan iktisadî savaş, ilerleyen zamanlarda sıcak denizlerdeki ve Balkanlardaki siyasî hesaplaşmaya dönüşmüştü. XX. yüzyıla gelindiğinde Batı'nın etkisiyle bloklaşmanın yaşandığı bir sürece tanık olundu. Rusya genel harpte yer alarak, uzun yıllardır peşinde olduğu hedeflerine odaklandı. Ancak genel harp esnasında Rusya'da patlak veren ayaklanmalar, hem siyasî otoritenin gücünü kırmıştı hem de yeni bir rejimin gelişini simgelemişti. Böylece Çarlık Rusya'sı tarihteki yerini alırken, Türkiye'nin kuzeyinde Bolşevizm adı altında yeni bir politik anlayış ortaya çıkmıştı.Osmanlı'nın savaştan mağlubiyetle ayrılması, Anadolu'da milli bir hareketlenmeyi meydana getirmiştir. Yeni Rus rejimi, askerlerin liderliğinde İtilaf bloğuna karşı yapılan mücadelede TBMM'nin yanında yer almıştır. Değişen siyasi konjonktür, uzun yıllar düşman olan iki ülkeyi yan yana getirmiştir. İkili ülke çıkarlarının aynı doğrultuda olması, Bolşevik ve TBMM hükümetlerini birer müttefik haline gelmesinde etken olmuştur. Bu durumdan faydalanan Ankara, siyasi ve askerî desteğini Rusya'dan sağlamasını bilmiştir.Artık geçmişinde birçok anlaşamadığı siyasî ve ekonomi hususları olan, iki farklı rejime dayanan ülkelerin müttefikliği, gündemdeki yerini almaya başlamıştır. Bu müttefikliğin nasıl ve ne derece devam edeceği merak konusuydu. İlk aşamada, iki ülke yetkilileri de çoğunlukla sağladıkları siyasi konulardaki mutabakatı iktisadî alana da taşımayı planladılar. Bu nedenle birbirlerinin iktisadî anlayışlarını kavramaya çalıştılar. Ancak Türkiye'nin ve Sovyetlerin benimsedikleri anlayışlar, birbirlerine karşı zıt karakterlere sahipti. Bu durum ticaret müzakerelerinin uzamasına sebep oldu. Sorunların bir türlü aşılamaması sebebiyle ticaret antlaşması ancak 5 yıl süre sonra imzalanabilmiştir. İki ülkenin ekonomiye bakış açıları o kadar farklıydı ki, ihracat ve ithalat değerlerindeki artışa rağmen yeni antlaşma, iktisadî çevrelerin yaşadıkları problemleri yok edememiştir. 1929 Buhranı, dünya ekonomisinin büyük bir sarsıntı yaşanmasına sebebiyet verdi. Gelişmiş ve az gelişmişlik düzeyinde bulunan birçok ülke, bu krizden kendine düşen payını almıştır. Böyle bir süreçten geçilirken Türkiye de bunalımla birlikte yeni arayışlar içersine girmiştir. Türk ekonomisindeki devletçilik ilkesi, gündemdeki tartışmalar çerçevesinde yerini almaya başlamıştır. Yurt dışına yapılan geziler, Türkiye'ye yeni bir yol haritası çıkardı. Plan yoluyla sanayileşme sürecinin uygulanmasına geçildi. Sovyetler, Türkiye'de yaptıkları incelemeler ve araştırmalarla yeni süreçte etkin bir rol almaya çalıştı. Plan anlayışında ortak bir paydada birleşen hükümetler, endüstrileşme alanında birlikte hareket etmeye başladılar. Atatürk dönemi boyunca siyasi hususlarda Türk-Sovyet münasebetlerinde önemli bir sorun yaşanmadı. Fakat tarafların çabalarına rağmen ekonomik düzlemde tam anlamıyla beklenilen yükseliş meydana gelmedi. Uyguladıkları farklı siyasî anlayışlar, politik konularda bütünleşme hususunda sorun ortaya çıkarmasa da iktisadî aşamalarda sağlıklı bir uzlaşmanın yaşanmasında engel oldu. II. Dünya Savaşıyla birlikte, Türkiye-Sovyet Rusya ilişkileri farklı bir sürece girecekti. 1920'li yıllarında ortaya çıkan siyasi atmosfer değişerek farklı diplomatik kanalların belirdiği yeni bir dönem yaşanacaktı.ABSTRACTThe last centuries of the Ottoman Empire had passed through the struggles of Czarist Russia. The economic war over the Black Sea turned into a political confrontation in the warmer seas and the Balkans. By the twentieth century, he witnessed a process in which the experience of blocking the influence of the West. Russia has focused on its goals for many years, taking part in the general war. However, the riots that erupted in Russia during the general War have both broken the power of the political authority and symbolized the arrival of a new regime. Thus, while Tsarist Russia took its place in history, a new political understanding emerged under the name of Bolshevism in the north of Turkey.The separation of the Ottoman Empire from the war with defeat constituted a National Movement in Anatolia. The new Russian regime took the side of the Turkish Grand National Assembly in the struggle against the states of affairs under the leadership of the soldiers. The changing political conjuncture has brought together two countries that have been hostile for many years. Since the interests of the two countries are in the same direction, the Bolshevik and the Turkish Grand National Assembly have become allies. Taking advantage of this situation, Ankara has been able to provide its political and military support from Russia.Anymore the alliance of countries with many political and economic issues that have not been understood in the past and based on two different regimes has taken its place on the agenda. It was a matter of curiosity about how and to what extent this alliance will continue. In the first instance, the authorities of both countries have also planned to move their political consensus to the Economic Area. That's why they tried to understand each other's economic conceptions. However insights that adopted by Turkey and the Soviet Union, had the opposite characters against each other. This situation caused the prolongation of trade negotiations. The trade treaty could only be signed after a period of 5 years since the problems could not be overcome. The two countries views on the economy were so different that, despite the increase in export and import values, the new treaty could not eliminate the problems experienced by the economic circles.The 1929 depression caused a great shock to the world economy. Many developed and underdeveloped countries have taken their share of this crisis. From such a process is being passed the Turkey has also entered a new quest with the crisis. The principle of statism in the Turkish economy has begun to take its place in the context of the discussions on the agenda. Trips that made abroad has issued a new road map for Turkey. Through the plan, the industrialization process was implemented. The Soviets have tried to take an active role in the studies and research conducted in Turkey with new processes. Governments that have joined a common stake in the understanding of the plan have begun to act together in the field of industrialization.During the Ataturk period, there was no significant problem in the Turkish-Soviet relations on political issues. However, despite the efforts of the parties, there has not been a fully expected rise in the economic level. The different political concepts they applied prevented a healthy compromise at economic levels, although there was no problem with integration on political issues. With World War II. Turkey-Soviet Russia relations would enter into a different process. The political atmosphere that emerged in the 1920s had changed and there would be a new period in which different diplomatic channels appeared.

Petrol dünya yüzeyinde en fazla tüketilen enerji kaynağıdır. Dünyanın tüm ülkeleri için olduğu kadar Türkiye açısından da vazgeçilmez stratejik öneme haizdir. Küresel ve/veya bölgesel pek çok askeri ve siyasi gelişme bu çok değerli enerji kaynağı etrafında şekillenmektedir. Türkiye, bu enerji kaynağına sahip ülkelere çok yakın komşu ülke olmakla birlikte kendi yer altı zenginlikleri bakımından fakir bir ülkedir ve petrol tüketiminin % 90'dan fazla miktarını ithal etmektedir. Türkiye ekonomisi petrol fiyatlarındaki dalgalanmalardan etkilenmekte, cari açık, ödemeler dengesi, dış borç yükü ve enflasyon gibi makroekonomik dengeler petrol fiyatlarına göre şekil almaktadır. Ülkemizde petrol piyasası dikey bütünleşik bir kamusal örgütlenmeye tabi iken 2000'li yıllarda başlayan özelleştirme çalışmaları ile rafineri, petrokimya petrol dağıtım alanlarında yapısal regülasyon tesis edilmiş ve petrol piyasası rekabete açık bir piyasa yapısına kavuşmuştur. Yapısal regülasyon yanında sosyal regülasyonun bir parçası olarak çevresel hassasiyetler ve tüketicilerin korunmasına yönelik kurallar, akreditasyon, standardizasyon ve ürün/hizmet güvenliğini esas alan teknik regülasyon da yasal çerçeveye oturtulmuştur. Bağımsız bir düzenleyici otorite olarak EPDK'nın kurulması ile birlikte petrol piyasası yakın gözetim ve denetim altında bulundurulmaya başlanmıştır. Petrol açısından dışa bağımlı bir ülke konumunda olan Türkiye hazine gelirlerinin büyük miktarını yine bu enerji kaynağı üzerindeki dolaylı vergilerden karşılamaktadır. Akaryakıt satış fiyatlarının % 60-65'e varan miktarlarda vergi yükü bulunmakta olup petrol satışlarından dolayı 2011 yılında devlet kasasına giren toplam vergi miktarı 39,2 milyar liradır. Bu miktar, ülkemizde 2011 yılında toplanan verginin % 13'üne tekabül etmektedir. Petrol ürünleri üzerindeki bu aşırı vergi yükü, komşu ülkelerde 4-5 kat ucuza satılan bu ürünün kaçak yollarla ülkeye sokulması riskini de beraberinde getirmektedir. Ülkemizin oldukça uzun doğu ve güneydoğu kara sınırları ile bu bölgelerdeki istikrarsız yapı, ayrıca 3 tarafının denizlerle çevrili olması ve bu geniş alanda denetim kurulması noktasında yaşanan zorluklar hem karayolu hem de denizyolu ile yapılan kaçakçılığın artmasına yol açmaktadır. Aynı şekilde akaryakıt olarak kullanılabilen atık yağlardan elde edilen ve 10 numara yağ adı altında yapılan satışlar da rekabetçi piyasa yapısı, can, mal ve çevre güvenliği üzerinde tehditler meydana getirmektedir. EPDK özel ve genel kolluk birimleri ile birlikte petrol piyasasında denetime yönelik yoğun çaba sarfetmekte olup Kurum bütçesinin yaklaşık üçte birini bu alana aktarmaktadır. Ülkemizde ulusal marker uygulamasını merkezine alan bir denetim sistemi yürütülmektedir. Ülkemizde rafineri, işleme, depolama, iletim, taşıma, ihrakiye, serbest kullanıcı, dağıtım, bayilik faaliyetleri EPDK tarafından verilen ve belli kurallara bağlı lisanslar çerçevesinde yürütülebilmektedir. Lisans sahiplerine tehlike sorumluluğu çerçevesinde sigorta yükümlülüğü ile piyasa şeffaflığının sağlanabilmesi ve spekülatif fiyat hareketlerinden korunulabilmesini teminen de bildirime ilişkin regülasyon yükümlülüğü getirilmiştir. Ayrıca bu enerji kaynağının ülkenin kamu düzeni üzerinde üstlendiği vazgeçilemez rol nedeniyle acil durum stokları tutuma yükümlülüğü de belli lisans sahipleri açısından zorunlu hale getirilmiştir. Petrol rezervlerinin önümüzdeki 40-50 yıllık süreçte dünya ekonomileri, siyasi ve politik gelişmeleri üzerinde rolünü artırarak sürdüreceği hesaplanmakta olup piyasa yapısının yakın gözetim ve denetim altında bulundurulması hayati önem taşımaktadır. Bu doktora tezinde birincil ve ikincil mevzuat hükümleri ile birlikte EPDK ve Danıştay kararları çerçevesinde piyasa yapısı üzerindeki devlet kontrolü ve idari müdahaleler incelenmeye çalışılmıştır. ; Petroleum, consumed mostly on earth with the biggest share, is an energy sourcewith inescapable strategic importance for all the countries in the world as well as Turkey. Many military and political improvements in the world acquire a shape around this valuable energy source. Turkey, along with being a close neighbor country to the countries with this energy source, is a poor country from underground richness point of view and imports more than 90 % of her consumption. As a country at a position dependent on external sources for this energy source, Turkish economy has been affected from the fluctuations in the petroleum prices; macroeconomic equilibrium such as current gap, payment balance, external debt load and inflation take a shape according to the fluctuations in the price of petroleum. For this reason, stability in the petroleum market has a great importance for our country to continue economic public order. As petroleum market in our country used to have a vertical united public organizational structure, with the privatization efforts in the years of 2000, structural regulation was established in the fields of refinery, petro-chemistry, petroleum distribution areas, and the petroleum market has gained a structure open to competition. As a part of social regulation in addition to structural regulation, rules towards protection of environmental sensitivenesses and consumers, accreditation, standardization and technical regulation based on safety of goods/services have been made fit on legal frame. With the establishment of EPDK as an independent organizer framed below liberal economic understanding in the energy markets, petroleum market has also been started to be kept under supervision and inspection. Turkey, as a country dependent on external sources, has been making most of her treasury income through indirect taxes on this energy source. Tax load reaches up to 60-65 % of fuel oil prices and the total tax collection of the government through petroleum sales is 39.2 billion liras in 2011. This amount is equivalent to the 13 % of the total taxes that have been collected in our country in 2011. This excessive tax load on petroleum products brings the risk of illegal transformation of this product into the country since it is 4-5 times cheaper in neighborhood countries. Quite long east and southeast land borders of our country and the inconsistent structure in those regions, besides being surrounded with seas at 3 sides, and the difficulties that have been faced to set up a control system in this wide area causes the smuggling through both overland routes and maritime lines. In the same way, sales under the name Number 10 Oil that is obtained from waste oils but can be used as a fuel-oil, threatens the competitive market structure, life, property and environmental safety. EPDK has been spending intense efforts by allocating almost one third of the institution?s budget for the inspection of petroleum market together with private and general police force. In our country, an inspection system that is centralized on the national marker application has been performed. Refinery, processing, storage, conveyance, transportation, free user, distribution, franchising activities in our country can only be performed under the frame of licenses bound to certain rules and franchising activities given by EPDK. License owners are also held responsible for regulation related to declaration to be protected from speculative price changes and to provide insurance liability under the frame of threat responsibility with market transparency. In addition to all, due to the inescapable role of this energy source over the public order, responsibility of keeping emergency stocks is brought to be obligatory for some license owners.