ÖZETÇağımızın en önemli sorunlarından biri olan yoksulluk hem dünyada hem de Türkiye'de sosyal bilimcilerin oldukça önem verdiği bir konu olmaya devam etmektedir. Bu amaçla çalışmanın temel perspektifi, yoksulluk sorunu üzerinden yapılan durum analizlerini ve sorunlar üzerine yapılan çözümleri içermektedir.Araştırmadaki genel amaç; yoksulluk sorunun sahip olduğu önem, özelde ise Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yoksulluğunun incelenme isteğinden ileri gelmektedir. Bu amaçla ilk olarak yoksulluğun teorik olarak ne olduğu ile ilgili araştırma yapılmıştır. Türkiye'de ise yoksulluğun tarihsel gelişimi üzerinden sorunlara kurum ve kuruluşların da yardımıyla çözümler aranmıştır. Çalışmanın esas araştırma konusunu oluşturan Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yoksulluk bölümünde ise; bölgenin analizi yapılarak, yoksulluğun nedenleri Türkiye İstatistik Kurumu verileri ile ortaya konmuştur. Bölgeye yapılan yatırımlar ile yoksulluk sorunun çözümünde uygulanan politikalar ile birlikte konu detaylı olarak incelenmiştir. Bu çerçevede: yoksullukla mücadelenin Türkiye'de birçok yönden olumlu olarak seyrettiği kanısına varılırken, hala eksik noktalarının olduğu; Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde ise yoksulluk oranlarının gözle görülür bir azalma gösterdiği sonucuna varılmıştır. Yoksulluğun önlenmesinde sosyal devlet kavramının da önemi gözler önüne serilmiştir. Eğitim ve sağlık konularına bölgede verilen özen ve Güneydoğu Anadolu Projesi, bölge içerisindeki kalkınmanın esas ayağını oluşturan kısımlar olarak yerini almıştır.ABSTRACTOne of the biggest problems of our contemporary times "poverty" keeps its importance for social scientists in Turkey as well as in the world. The essential perspective of this work therefore contains the analysis about the problem of poverty and the solutions for the problems. The ultimate aim of this research is to point out the importance of poverty problem in general and specifically to focus on the poverty in the Southeast region of Turkey. Therefore firstly the definition of poverty is studied theoretically. In Turkey, the solutions for the problems are researched from historical perspective and with the help of institutions. In the section of Southeast Region poverty section, the region is analysed and the reasons behind the poverty is revealed based on the facts of Turkey Statistics Institute TUIK. The subject is studied in detail with the investments to the region and the policies implemented in solving the problem of poverty. Within this frame, it is concluded that the struggle with the problem of poverty in Turkey is improving positively, however there are still missing points. It is also concluded that in the Southeat Turkey the poverty has been decreased dramatically. The research showed that the notion of social state is essential in preventing poverty. The importance given into education and health areas and the project of Southeast Turkey are the essential bases of the development in the region.
Bu çalışmada, Türkiye'de gıda güvencesinin durumu, temel gıda ürünlerinde kendine yeterli olup olmadığı ve seçilmiş temel bitkisel ve hayvansal ürünlerde kendine yeterlilik düzeylerinin belirlenmesi ile gelecek dönem için tahmin edilmesi amaçlanmıştır. Türkiye'de kendine yeterlilik riski bulunan tarım ürünlerinin üretim politikaları için çözüm önerileri getirilmiştir. Bununla birlikte Türkiye'nin kendine yeterliliği sağladığı gıda ürünleri için dış pazardaki rekabet durumu da analiz edilmiştir. Araştırmanın kapsamı, gıda güvencesi koşulları çerçevesinde; sahip olunan doğal kaynaklar, sunulan teknoloji ve fiziki alt yapı, arazi kullanımı ve tarımsal üretim, tarımsal dış ticaret imkanlarının geçmişten günümüze kullanımının tespiti ile bu imkanları kullanırken gerekli olan gelir, satın alma gücü ve tüketim kalıplarıdır. Bu kapsamda uygulanan tarımsal destekleme politikaları, beslenme durumu, yoksulluk, gıda güvenliği ve gıda tüketiminde kendine yeterlilik derecesi gibi gıda güvencesinin alt bileşenleri ile birlikte bir bütün olarak Türkiye'de gıda güvencesinin mevcut ve gelecekteki durumu ele alınmıştır. Araştırmada ağırlıklı olarak TÜİK ve FAO'nun verileri kullanılmış ve 1990 yılından itibaren son 30 yıl incelenmiştir. Analizlerde ARIMA tahmin modelleri, Karşılaştırmalı İhracat Performans İndeksi (CEPI) ve Temel Bileşenler Analizi (TBA) kullanılmıştır. Temel bitkisel ve hayvansal ürünlerden buğday, ayçiçeği, şeker pancarı, mercimek, kuru fasulye, kırmızı et, tavuk eti ve sütün 2030 yılına kadar üretim, ihracat ve ithalat miktarları tahmin edilmiştir. Elde edilen tahmin değerleri ile yeterlilik dereceleri hesaplanmıştır. Mevcut durumda yetersiz olan buğday, ayçiçeği, mercimek, kuru fasulye ve kırmızı etin gelecek 10 yıl içinde de yetersiz olacakları ortaya çıkmıştır. Söz konusu yetersizlikler ithalat ile desteklenmektedir ve ithalatın giderek artacağı tahmin edilmektedir. Ancak bu durumun; gıda krizleri, doğal afetler ve ekonomik krizler gibi olası tehditler ile artan nüfus ve giderek daralan tarımsal alanlar karşısında uzun vadede sürdürülmesi mümkün değildir. Bu nedenle ele alınan ürünlerde yeterliliğin sağlanabilmesi için gerekli tedbirler ve politikalar önerilmiştir. Yeterli olup üretim fazlası bulunan ürünlerden zeytin, tavuk eti, yumurta ile yetersiz olup işlenmiş ürünlerine ait her yıl önemli miktarlarda ihracatı yapılan buğday ve ayçiçeğinin, ihracatta uluslararası rekabet gücü bakımından oldukça avantajlı bir konuma sahip oldukları da tespit edilmiştir. Gıda arzının ithalat desteği ile sağlanması, 11 milyon civarında yoksul nüfusun varlığı, %6 civarında beş yaş altı kronik beslenme yetersizliğine maruz nüfusun varlığı, her yıl artan nüfus karşısında son otuz yılda ortalama yıllık 160 bin hektar işlenen alanın tarım dışına çıkması, tarım alanının 'sinde erozyon sorununun bulunması, gıda güvencesinin sağlanmasında birer tehdit unsurları olarak karşımıza çıkmıştır. Türkiye mutlak olmasa da potansiyel olarak gıda güvencesini sağlamaktadır. Ancak gıda güvencesinin riskli olduğu gerekli ve sürdürülebilir tedbirler alınmaz ise bu güvencenin her an kaybedilebileceği ortaya çıkmıştır. ; In this study, it is aimed to predict the state of food security in Turkey, whether it is self-sufficient in basic food products and by determining the self-sufficiency levels in selected basic herbal and animal products. Solutions have been introduced for the production policies of agricultural products at risk of self-sufficiency in Turkey. However, the competitive situation in the foreign market has been analyzed for food products in which Turkey provides self- self-adequacy. The scope of the research is within the framework of food security conditions; the natural resources, the technology and physical infrastructure offered, the use of land and agricultural production, the income, purchasing power and consumption patterns required when using these facilities with the determination of the use of agricultural foreign trade opportunities from the past to the present. The current and future status of food security in Turkey as a whole is discussed along with the agricultural support policies implemented within this scope, the sub-components of food security such as nutrition status, poverty, food safety and the degree of self-sufficiency in food consumption. The data of TURKSTAT and FAO were used mainly in the research and the last 30 years have been examined since 1990. ARIMA forecast models, Comparative Export Performance Index (CEPI) and Basic Components Analysis (TBA) were used in the analysis. Wheat, sunflower, sugar beet, lentils, dried beans, red meat, chicken meat and milk are estimated to be produced, exported and imported by 2030 from basic herbal and animal products. Estimated values and proficiency grades have been calculated. Wheat, sunflower, lentils, dried beans and red meat, which are currently self-deficient, will be insufficient in the next 10 years. These deficiencies are supported by imports and it is estimated that imports will increase gradually. However, This situation is not possible in the long term in the face of increasing populations and shrinking agricultural areas with possible threats such as food crises, natural disasters and economic crises. Therefore, necessary measures and policies have been proposed to ensure proficiency in the products discussed. Wheat and sunflower, which are adequate and exported in significant quantities of olives, chicken meat, eggs and processed products each year from products with surplus production, have also been found to have a very advantageous position in terms of international competitiveness in exports. Providing food supply with import support, the presence of around 11 million poor populations, the presence of chronic malnutrition under the age of 6% of the population under the age of five, the average annual 160,000 hectares of land processed out of agriculture in the last three decades in the face of the increasing population, the fact that there is an erosion problem in 37% of the agricultural area, has become a threat in ensuring food security. Turkey provides potentially food security, if not absolute. However, it has been revealed that this security could be lost at any time if necessary and sustainable measures are not taken that food security is risky.
Çevre, yaşanan çevre sorunları ve ekonomik krizlerle ilişkili olarak 1970'li yıllardan itibaren devlet ve hükümetlerin gündemlerinde yer edinmeye başlamıştır. Bu çerçevede hem ulusal hem de uluslararası düzeyde pek çok girişimde bulunulmuş ve "çevre" bir politika nesnesi haline gelmiştir. Çevre politikası, hava, toprak, su, gürültü ve görüntü kirliliği, iklim değişikliği, ozon tabakasının incelmesi, biyolojik çeşitliliğin azalması, doğal kaynakların tükenmesi, katı ve sıvı atıklar, erozyon, enerji kaynakları, nüfus artışı, yoksulluk gibi kesin sınırları çizilmesi çok zor olan birçok çevre sorununu ve çözümünü kapsamaktadır. Çevre sorunlarının çok boyutluluğuna ve sınır tanımaz özelliğine rağmen, ekonomik gelişmişlik ve büyümenin gerisinde yer almasına bağlı olarak, bu geniş boyutlu politika alanı gündemin arka sıralarında kalmıştır.1923'ten itibaren Türkiye'de tüm politikaların hem yapılması hem uygulanmasında temel belirleyici faktör hükümetler olmuştur. Bu çerçevede politika analizi çalışmalarında kamu politikasının oluşturulması ve uygulanması sürecinde baş aktör hükümetlerdir. Hükümetler temel kamu politikalarını belirlemekten, kamu kurumları da hükümetin belirlediği bu politikaları uygulamaktan sorumludur. Hükümet programındaki hedefler hükümetlerin iktidar sürelerinde kamu politikasına dönüşmektedir. Bu nedenle hükümet programları üst politika belgelerinden biri olarak kabul edilebilir. Türkiye, Cumhuriyet tarihinde çok farklı dönemlerden geçmiş ve Türkiye'de altmış beş hükümet kurulmuştur. Sosyo-kültürel, ideolojik ve ekonomik farklılıklar bu dönemlere damgasını vurmuş, tüm politikalarda olduğu gibi çevre politikaları da bu süreçte değişmiştir. Dönemin siyasal sistemine ve ekonomik programlarına bağlı olarak çevre politikası aktif ya da pasif hale getirilmiş, öncelikler değiştirilmiştir. Bu çalışmada üst politika belgelerinden olan hükümet programları ve kalkınma planları üzerinden bu tarihsel süreçteki Türk çevre politikası analiz edilecektir ; Environment had been placed at state and government agendas since 1970's regarding to exposed environment problems and economical crisis. In this frame, many attempts in both national and international level had been done and it became a policy object. Environment policy covers many environment problems of which certain borders cannot be drawn and resolutions likes air, soil, water, noise and visual pollution, climate change, thinning of ozone layer, decreasing of biological variety, depletion of natural resources, solid and liquid waste, erosion, energy resources, population increase, poverty, etc. Despite of multi dimension and unlimited feature of environment problems, this wide dimensioned policy field became behind of agenda depending on its being at the behind of economical development and progressing.Since 1923, both maker and applicator of the all policies in Turkey has been government. The head actor is government at composing and applying public policies at the policy analysis studies in this frame. The governments are responsible to determine basic Public Policies; public organizations are responsible to apply those determined policies by the governments. The objectives in government program turn into public policy after governments coming into power. Therefore government programs can be accepted one of higher policy documents. Turkish Republic had very different periods in its history and sixty five governments have been established in Turkey. Socio-cultural, ideological and economic differences leaved mark on those periods; environment policies have been changed in this period as it is same in all policies. Depending on political system and economical program of the period, environment policy became active or passive; priorities have been changed. Turkish Environment Policies will be analyzed over Government programs and development plans that are included in higher policy documents within this historical period
