The following links lead to the full text from the respective local libraries:
Alternatively, you can try to access the desired document yourself via your local library catalog.
If you have access problems, please contact us.
134 results
Sort by:
In: The annals of the American Academy of Political and Social Science, Volume 7, Issue 3, p. 114-116
ISSN: 1552-3349
In: Philosophische Bibliothek 757
Es ist weithin bekannt, dass Georg Büchner im Frühjahr und Sommer 1834 den Hessischen Landboten, eine der radikalsten Flugschriften des Vormärz, verfasste, druckte und verteilte. Weniger bekannt ist, dass er zum gleichen Zeitpunkt in einer Vorlesung saß, die dem Thema »Naturrecht und Allgemeine Politik« gewidmet war. Gehalten wurde diese Vorlesung im Sommersemester 1834 von dem Gießener Professor für Philosophie Joseph Hillebrand, der Mitte der 1830er Jahre weit über Gießen hinaus als idealistischer Philosoph bekannt war. Diese Vorlesung zur politischen Philosophie, die in der Mitschrift durch einen Kommilitonen Büchners überliefert wurde, bietet grundlegende Ausführungen zum Natur- und Staatsrecht und deren anthropologischen Voraussetzungen, aber auch zum Privat- und Strafrecht sowie zu Fragen der politischen Ökonomie und damit zu den staatlichen Pflichten gegenüber dem die 1830er Jahre prägenden Phänomen des Pauperismus. In kritischer Anbindung an Kant und insbesondere Hegel stellt die Vorlesung ein paradigmatisches Modell für eine Philosophie des Politischen im Vormärz dar. Erstmals bietet sie zudem umfassende Einblicke in das Konzept wissenschaftlicher Politik, das Georg Büchner im Sommersemester 1834 vorgestellt bekam und das ihn weithin prägen sollte. Der Text dokumentiert also, was Büchner hörte, bevor er den Hessischen Landboten verfasste.
In Georg Büchners Jubiläumsjahr seines 200. Geburtstages sind die 1824-1826 in juristischen Fachzeitschriften publizierten, inzwischen längst vergessenen Gutachten von Georg Büchners Vater Ernst erneut unter dem Titel "Versuchter Selbstmord mit Stecknadeln" veröffentlicht worden. Die depressive Patientin des titelgebenden Berichts gab an, zunächst 30 und später dann 300 Stecknadeln in suizidaler Absicht verschluckt und unbeeinträchtigt wieder ausgeschieden zu haben. Ernst Büchner hielt das nicht für glaubhaft; zur experimentellen Überprüfung schaffte er einen großen Dachshund an, dem er Stecknadeln ins Futter mischte, um ihn dann zu töten, den Bauchraum zu eröffnen und die erhöhte Peristaltik des Darms zu beobachten [.]. Am 18. Dezember 1836 hatte der Vater die Übersendung eines Buchpaketes angekündigt, das auch Exemplare dieses Gutachtens enthielt; der inzwischen in theoretischer Medizin habilitierte Sohn sollte sie exemplarisch mit seinen Studenten in Zürich durchgehen. Georg Büchner, der seinem Woyzeck-Drama, mit dem er zu dieser Zeit intensiv beschäftigt war, medizinisch-psychiatrische Gutachten des Falles Woyzeck – u.a. von Johann Christian August Clarus - zugrundelegte, war durch die Sendung seines Vaters "[k]urz vor seinem Tod [.] noch einmal mit dem absurden Schrecken konfrontiert, der vom Nadelexperiment ausgeht. Woyzecks mörderische Erbsen-Diät ist mit diesem grotesken und in der sinnlosen Summierung der verschluckten und ausgeschiedenen Nadeln durchaus komischen Experiment wahrlich verwandt." Der Schwerpunkt des vorliegenden Beitrags wird jedoch nicht auf dem Vergleich des juristisch-moralischen Ansatzes des Vaters und des Sohnes bei der Beurteilung der zugrundliegenden Fallgeschichten liegen, sondern auf der grundsätzlichen Struktur einer Subjektivierung durch Disziplinierung, durch Strategien des Überwachens und Strafens, die Georg Büchner als grundsätzliche sozialpolitische, psychologische und moralische Erkenntnis diesen Fallgeschichten abgewinnt, um sie in eine dramatische Form zu überführen.
BASE
Das womöglich heftigste Gefühl, das Büchner in seinem kurzen Leben zugesetzt hat, war der Zorn über die verächtliche Behandlung anderer Menschen. In seiner Studienzeit in Gießen wurde er darauf aufmerksam und wurde ziemlich bitter. In hohen Konstellationen wie der Literaturgeschichte, Anstößen seiner eindringlichen Dichtung, fand er sie wieder. Die faden Hänseleien, die das Alltagsleben einer beliebigen Garnisonstadt erträglich machen sollen, sah er durch diese schmähliche Missachtung des Nebenmenschen vergiftet. Seine strafende Diagnose: Der Groll darüber setzt sich fest. Er kann zum Mord führen. ; He was a gentle and tender young man, Georg Büchner. But what enraged him really was the open or hidden contempt of other men: an affront of mankind, as he put in. He found this contempt in fellow students in Gießen. He traced it back in the turning point of the French revolution as in a silent valley of the Vosges. His Woyzeck is so much embittered by some tiny remarks of continuous disdain, so much upset of what he feels he can̕t grasp that he eventually murders his wife. ; Prawdopodobnie najsilniejszym uczuciem, które dokuczało Büchnerowi w jego krótkim życiu był gniew z powodu pogardliwego traktowania innych ludzi. Na problem ten, będący źródłem jego głębokiego życiowego rozczarowania zwrócił uwagę podczas swoich studiów w Gießen. Problem ten napotkał również w złożonych zagadnieniach historii oraz historii literatury będących impulsem dla jego przenikliwej twórczości. Niedorzeczne błazenady, które miały uczynić znośnym życie codzienne każdego garnizonowego miasta uważał Büchner, z powodu lekceważącego traktowania bliźnich, za godne potępienia. Jego karcąca diagnoza brzmiała: Nienawiść wzmaga się. Może ona doprowadzić do aktów mordów.
BASE
Das womöglich heftigste Gefühl, das Büchner in seinem kurzen Leben zugesetzt hat, war der Zorn über die verächtliche Behandlung anderer Menschen. In seiner Studienzeit in Gießen wurde er darauf aufmerksam und wurde ziemlich bitter. In hohen Konstellationen wie der Literaturgeschichte, Anstößen seiner eindringlichen Dichtung, fand er sie wieder. Die faden Hänseleien, die das Alltagsleben einer beliebigen Garnisonstadt erträglich machen sollen, sah er durch diese schmähliche Missachtung des Nebenmenschen vergiftet. Seine strafende Diagnose: Der Groll darüber setzt sich fest. Er kann zum Mord führen. ; He was a gentle and tender young man, Georg Büchner. But what enraged him really was the open or hidden contempt of other men: an affront of mankind, as he put in. He found this contempt in fellow students in Gießen. He traced it back in the turning point of the French revolution as in a silent valley of the Vosges. His Woyzeck is so much embittered by some tiny remarks of continuous disdain, so much upset of what he feels he can̕t grasp that he eventually murders his wife. ; Prawdopodobnie najsilniejszym uczuciem, które dokuczało Büchnerowi w jego krótkim życiu był gniew z powodu pogardliwego traktowania innych ludzi. Na problem ten, będący źródłem jego głębokiego życiowego rozczarowania zwrócił uwagę podczas swoich studiów w Gießen. Problem ten napotkał również w złożonych zagadnieniach historii oraz historii literatury będących impulsem dla jego przenikliwej twórczości. Niedorzeczne błazenady, które miały uczynić znośnym życie codzienne każdego garnizonowego miasta uważał Büchner, z powodu lekceważącego traktowania bliźnich, za godne potępienia. Jego karcąca diagnoza brzmiała: Nienawiść wzmaga się. Może ona doprowadzić do aktów mordów.
BASE
In: Zeitschrift der Savigny-Stiftung für Rechtsgeschichte: Germanistische Abteilung, Volume 139, Issue 1, p. 362-364
ISSN: 2304-4861
The purpose of this paper is to compare Büchner's medical and literary discourse, namely Probevorlesung über Schädelnerven and Woyzeck. Both texts were written towards the end of the author's short life. The comparative analysis provides evidence that Büchner inverts the notions of subjectivity and objectivity; he lets them 'go on their head', "auf dem Kopf gehn" (Lenz). In his medical lecture, Büchner demonstrates free will, whereas in the theatre piece, especially in the doctor's scene, he shows the subjection of Woyzeck. As this paper will show, by taking into consideration the political awareness of revolutionary movements like the "Vormärz", it is possible to make a critical reflection about dependency and autonomy of the 'subject of history'. ; In diesem Aufsatz werden der medizinische und literarische Diskurs bei Büchner miteinander verglichen. Vor allem in seiner Zürcher Probevorlesung über Schädelnerven und in seinem Woyzeck, welche im letzten Lebensjahr Büchners entstehen, scheinen die Begriffe von Subjektivität und Objektivität - in Lenzscher Anlehnung - "auf dem Kopf [zu] gehn". In seiner medizinischen Vorlesung beweist der Privatdozent Büchner, dass es den freien Willen gibt, während er in seinem Woyzeck, insbesondere in der Doktorszene, die Unterdrückung des Protagonisten eindrücklich in Szene setzt. Dieser Aufsatz zeigt somit auf, dass eine kritische Reflexion über die Abhängigkeit und den freien Willen des "Subjekts der Geschichte" auf der Folie der politischen Sensibilisierung in Umbruchzeiten wie im Vormärz möglich wird.
BASE
International audience ; Par le biais de la critique et des dramaturges, la postérité a de Georg Büchner l'image d'un poète révolutionnaire et d'un écrivain matérialiste. À cet égard, Büchner semble avoir placé le peuple, objet constant de ses préoccupations, au centre de son action politique. Dans son œuvre et à travers sa correspondance, l'étudiant, l'agitateur politique, le poète, formule sans relâche la nécessité d'une révolution sociale.
BASE
International audience ; Par le biais de la critique et des dramaturges, la postérité a de Georg Büchner l'image d'un poète révolutionnaire et d'un écrivain matérialiste. À cet égard, Büchner semble avoir placé le peuple, objet constant de ses préoccupations, au centre de son action politique. Dans son œuvre et à travers sa correspondance, l'étudiant, l'agitateur politique, le poète, formule sans relâche la nécessité d'une révolution sociale.
BASE
In: Blickpunkt Hessen 12
The purpose of this paper is to compare Büchner's medical and literary discourse, namely Probevorlesung über Schädelnerven and Woyzeck. Both texts were written towards the end of the author's short life. The comparative analysis provides evidence that Büchner inverts the notions of subjectivity and objectivity; he lets them 'go on their head', "auf dem Kopf gehn" (Lenz). In his medical lecture, Büchner demonstrates free will, whereas in the theatre piece, especially in the doctor's scene, he shows the subjection of Woyzeck. As this paper will show, by taking into consideration the political awareness of revolutionary movements like the "Vormärz", it is possible to make a critical reflection about dependency and autonomy of the 'subject of history'.
BASE
In: Metzler kompakt
Für Freiheit und Gleichheit. Thomas Müntzer, Georg Büchner, Ferdinand Lassalle, Hedwig Dohm, August Bebel, Friedrich Naumann, Friedrich Ebert, Konrad Adenauer, Willy Brandt, Sophie Scholl u. v. a. haben sich für die Demokratie stark gemacht. Geschichte vom 16. Jahrhundert bis in die Nachkriegszeit in 87 Lebensläufen - anschaulich und spannend
In: Politische Bildung
In: SpringerLink
In: Bücher
Politische Bildung im Theater -- William Shakespeare: Der Sturm -- Gotthold Ephraim Lessing: Nathan der Weise -- Friedrich Schiller: Don Karlos -- Georg Büchner: Woyzeck -- Wolfgang Borchert: Draußen vor der Tür -- Friedrich Dürrenmatt: Die Physiker -- Thomas Bernhard: Heldenplatz -- Christoph Schlingensiefs Containerprojekt -- Yasmina Reza: Der Gott des Gemetzels -- Felix Mitterer: Jägerstätter.